«Αμυντική» συμφωνία με την Παπούα Νέα Γουινέα υπέγραψαν οι ΗΠΑ, διευρύνοντας τα «πατήματά» τους στον Νότιο Ειρηνικό, με το «βλέμμα» στον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό με την Κίνα.

Λίγα 24ωρα μετά τη Σύνοδο Κορυφής του G7 και τη συνάντηση των ηγετών του σχήματος Quad στην Ιαπωνία, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Αντ. Μπλίνκεν υπέγραψε με τον πρωθυπουργό της Παπούα Νέας Γουινέας Τζέιμς Μαράπε συμφωνία που - σύμφωνα με το Στέιτ Ντιπάρτμεντ - «θα διαμορφώσει το θεμελιακό πλαίσιο γύρω από το οποίο οι δύο χώρες θα ενισχύσουν τη συνεργασία στην ασφάλεια, θα ενισχύσουν περαιτέρω τη διμερή μας σχέση, θα βελτιώσουν την ικανότητα της Αμυντικής Δύναμης (σ.σ. των Ενόπλων Δυνάμεων) της Παπούα και θα ενισχύσουν τη σταθερότητα και ασφάλεια της περιοχής».

Η ίδια ανακοίνωση συμπλήρωνε ότι η συμφωνία «θα διευκολύνει τις διμερείς και πολυμερείς στρατιωτικές ασκήσεις και δεσμεύσεις για τη στήριξη της περιφερειακής ικανότητας οικοδόμησης προτεραιοτήτων».

Η νέα συμφωνία «θα καθιστά την Παπούα ικανή να συμμετέχει στο πρόγραμμα της αμερικανικής ακτοφυλακής "Shiprider", ενισχύοντας τις οργανικές ικανότητες επιβολής της Παπούα, βελτιώνοντας συνολικά τη γνώση του θαλάσσιου τομέα και στηρίζοντας την Παπούα στην υπεράσπιση της κυριαρχίας της».

Υπενθυμίζουμε ότι ο Μπλίνκεν βρέθηκε στο Πορτ Μόρεσμπι της Παπούα μετά τη ματαίωση της προγραμματισμένης επίσκεψης του Αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν, ο οποίος επέστρεψε στις ΗΠΑ μετά τη Σύνοδο του G7 στην Ιαπωνία, για να συνεχίσει τα παζάρια με τους Ρεπουμπλικάνους για την «οροφή» του δημόσιου χρέους. Η Ουάσιγκτον ανακοίνωσε επίσης ότι τους επόμενους μήνες ο Μπάιντεν θα συγκαλέσει νέα Σύνοδο Κορυφής των ΗΠΑ με νησιωτικές χώρες, για 2η φορά τον τελευταίο χρόνο.

Ο Μαράπε δήλωσε ότι «περνάμε από μια γενική σχέση (...) σε μια ειδική σχέση με τις ΗΠΑ», ενώ ο Μπλίνκεν υποστήριξε ότι «εργαζόμαστε από κοινού για να οικοδομήσουμε το μέλλον».

Σύμφωνα με δηλώσεις του Μαράπε, η συμφωνία προσφέρει στις ΗΠΑ προνομιακή πρόσβαση στα ύδατα της Παπούα Νέας Γουινέας, με αντάλλαγμα πρόσβαση στους αμερικανικούς δορυφόρους παρακολούθησης, ενώ ισχυρίστηκε ότι η συμφωνία δεν εμποδίζει τη χώρα του να συνάψει αντίστοιχες συμφωνίες με άλλες χώρες, περιλαμβανομένης της Κίνας. Μπλίνκεν και Μαράπε συζήτησαν και την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας για οικονομία και κλίμα.

Στο Πορτ Μόρεσμπι βρέθηκε και ο Ινδός πρωθυπουργός Ν. Μόντι, που όπως και ο Μπλίνκεν συναντήθηκε με τους ηγέτες των 14 χωρών του Ειρηνικού Ωκεανού, αναφέροντας πως το Νέο Δελχί θα παραμείνει αξιόπιστος εταίρος των χωρών του Ειρηνικού και δεσμευμένο σε έναν «ελεύθερο, ανοικτό και συμπεριληπτικό Ειρηνικό Ωκεανό».

Στο μεταξύ, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν συνάντησαν στη Σεούλ τον Πρόεδρο της Νότιας Κορέας, Γιουν Σουκ-γιολ, συμφωνώντας στην έναρξη «στρατηγικού διαλόγου» για την ανάπτυξη σύμπραξης ασφαλείας.

Μεταξύ άλλων οι δύο πλευρές συμφώνησαν να ενισχύσουν τη διμερή συνεργασία σε τομείς όπως η κλιματική αλλαγή, η Υγεία και οι εφοδιαστικές αλυσίδες.

Ακόμα, συζητήθηκαν η ελευθερία στις υπερπτήσεις και τη ναυσιπλοΐα στη Νότια Κινεζική Θάλασσα (όπου η Κίνα έχει εδαφικές διαφορές με πολλές χώρες) και εκφράστηκε αντίθεση με «μονομερείς ενέργειες» για «αλλαγή του status quo στην περιοχή Ινδικού-Ειρηνικού».

Οι δύο πλευρές συμφώνησαν να συνεργαστούν στενότερα και για την «οικονομική ασφάλεια», συμπεριλαμβανομένων συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων στις εφοδιαστικές αλυσίδες βασικών βιομηχανιών, όπως των ημιαγωγών. Επίσης, να προτάξουν από κοινού τη δημιουργία μιας «πράσινης» σύμπραξης.

Σήμερα αναμένεται στο Πεκίνο ο Ρώσος πρωθυπουργός Μ. Μισούστιν, ο οποίος στο πλαίσιο σειράς επαφών θα υπογράψει και διμερείς συμφωνίες στον οικονομικό και εμπορικό τομέα, ειδικά σε βιομηχανία, Ενέργεια, υποδομές μεταφορών και γεωργία.

Χτες, στη Μόσχα αναμενόταν να ξεκινήσουν συνομιλίες του επικεφαλής του ρωσικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, Ν. Πατρουσέφ, με τον Τσεν Ουεντσίνγκ, μέλος της ηγεσίας του κυβερνώντος κόμματος της Κίνας, με αρμοδιότητα ζητήματα που άπτονται της αστυνομίας, νομικών υποθέσεων και της συλλογής πληροφοριών.

Τις ενδοαστικές διεργασίες που κορυφώνονται στην Τουρκία, ενόψει του β' γύρου των προεδρικών εκλογών την Κυριακή 28/5, επιβεβαίωσε η διάλυση του πολυκομματικού συνασπισμού που είχε στηρίξει την υποψηφιότητα του εθνικιστή Σινάν Ογάν, ο οποίος συγκέντρωσε το 5,2% των ψήφων στον α' γύρο και έχει θεωρηθεί «ρυθμιστής» για τον δεύτερο γύρο.

Ο ίδιος ο Ογάν ανακοίνωσε ότι θα στηρίξει τον νυν Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν, ο οποίος «άγγιξε» την εκλογή του από τον α' γύρο, με 49,5% των ψήφων, ενώ άλλα κόμματα του συνασπισμού θα στηρίξουν τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης Κ. Κιλιτσντάρογλου.

«Η συμμαχία ATA έληξε και επίσημα. Κάθε κόμμα θα λάβει τη δική του απόφαση» σχετικά με τη στάση του στον β' γύρο, δήλωσε αργά χτες το βράδυ ο ηγέτης του Κόμματος Δικαιοσύνης Βετσντέτ Ουζ, ανακοινώνοντας από την πλευρά του ότι το κόμμα του θα στηρίξει την υποψηφιότητα Κιλιτσντάρογλου.

Ο ίδιος ο Ογάν ανακοίνωσε ότι θα στηρίξει Ερντογάν, λέγοντας ότι «είναι σημαντικό ο νεοεκλεγείς Πρόεδρος να ανήκει στην παράταξη που πλειοψηφεί και στη Βουλή». Πρόσθεσε ότι «η συμμαχία που στηρίζει Κιλιτσντάρογλου δεν απέσπασε επαρκή επιτυχία ενάντια στη "Λαϊκή Συμμαχία", που είναι στην εξουσία τα τελευταία 20 χρόνια, και δεν μπόρεσε να διαμορφώσει προοπτική πειστική για το μέλλον».

Σήμερα αναμένεται να ανακοινώσει τι θα κάνει και το Κόμμα της Νίκης, ο επικεφαλής του οποίου Ουμίτ Ουζντάγ την περασμένη βδομάδα συναντήθηκε τόσο με τον Κιλιτσντάρογλου όσο και και με τον Ν. Κουρτουμλούς, αντιπρόεδρο του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ.

Ο άλλος αντιπρόεδρος του ΑΚΡ, Μπ. Γιλντιρίμ, εκτίμησε ότι δεν υπάρχει τίποτα πάνω στο οποίο ο Ερντογάν δεν θα μπορούσε να συμφωνήσει με τον Ογάν, προσθέτοντας ότι ειδικά σε ζητήματα «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας» και του Μεταναστευτικού οι απόψεις τους δεν διαφέρουν και πολύ.

Την ίδια στιγμή ωστόσο ο Μ. Τσαβούσογλου, ΥΠΕΞ και πρωτοκλασάτο στέλεχος του ΑΚΡ, είπε πως «δεν είναι σωστό να λέμε ότι θα στείλουμε κατά 100% τους μετανάστες πίσω. Υπάρχει ανάγκη για εργαζόμενους σε ορισμένους τομείς».

Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα της Κυριακής, η τουρκική αστική τάξη ετοιμάζεται για όξυνση του παζαριού γύρω από την παραπέρα ενίσχυση της θέσης της, με όλες τις αξιώσεις της στο τραπέζι. Ενδεικτικά, ο Τσαβούσογλου επανήλθε με προκλητικές δηλώσεις ότι κάποια νησιά και βραχονησίδες του Αιγαίου «ανήκουν στην Τουρκία, παρότι η Ελλάδα λέει ότι είναι δικά της», προσθέτοντας μάλιστα ότι θα υπάρξουν εντάσεις ανάμεσα στις δύο χώρες αν δεν λυθούν «όλα τα προβλήματα».

Η Αρμενία αναγνωρίζει την εδαφική ακεραιότητα του Αζερμπαϊτζάν, που περιλαμβάνει το Ναγκόρνο Καραμπάχ, υπό την προϋπόθεση ότι διασφαλίζεται η ασφάλεια του αρμενικού πληθυσμού, σημείωσε χτες ο πρωθυπουργός της Αρμενίας, Ν. Πασινιάν, σε συνέντευξη Τύπου και ενώ τα δύο κράτη βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για «συνθήκη ειρήνης» και καθορισμό των μεταξύ τους συνόρων.

Διάφορα ιμπεριαλιστικά κέντρα, η Ρωσία, οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Τουρκία, επιδρούν στην περιοχή και διεκδικούν ρόλο «διαμεσολαβητή».

«Η Αρμενία αναγνωρίζει το έδαφος του Αζερμπαϊτζάν των 86.600 τ. χλμ., με την προϋπόθεση ότι το Αζερμπαϊτζάν είναι πρόθυμο να αναγνωρίσει την εδαφική ακεραιότητα των 29.800 τ. χλμ. της Αρμενίας», είπε ο Πασινιάν, συμπληρώνοντας ότι η επικράτεια του Αζερμπαϊτζάν περιλαμβάνει το Ναγκόρνο Καραμπάχ, αλλά το θέμα των δικαιωμάτων και της ασφάλειας των Αρμενίων που κυρίως ζουν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ «θα πρέπει να συζητηθεί μεταξύ Μπακού και Στεπανακέρτ (σ.σ. "πρωτεύουσα" του θύλακα)».

Ζήτησε επίσης διεθνές «ειρηνευτικό σώμα» για «την ασφάλεια και τα δικαιώματα των Αρμενίων που ζουν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ», εκφράζοντας ανησυχία ότι χωρίς αυτό, το Αζερμπαϊτζάν θα μπορούσε να προβεί σε «εθνοκάθαρση» στην περιοχή.

«Η Αρμενία παραμένει προσηλωμένη στην ειρήνη στην περιοχή. Και ελπίζουμε ότι σύντομα θα συμφωνήσουμε για το κείμενο μιας συνθήκης ειρήνης και θα μπορέσουμε να την υπογράψουμε», είπε ο Πασινιάν.

Στις 25 Μάη ο Αρμένιος πρωθυπουργός και ο Αζέρος Πρόεδρος, Ιλχ. Αλίεφ, θα έχουν συνομιλίες με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλ. Πούτιν, στη Μόσχα, ενώ την 1η Ιούνη θα συναντηθούν στο Κισινάου στο περιθώριο της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Πρωτοβουλίας, με τον Γερμανό καγκελάριο, Ολ. Σολτς, και τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμ. Μακρόν.

Στο πλαίσιο άλλωστε του γεωπολιτικού ανταγωνισμού στην περιοχή του Νότιου Καυκάσου, ο Πασινιάν άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο απόσυρσης της Αρμενίας από το «αμυντικό σύμφωνο» στο οποίο ηγείται η Ρωσία, τον Οργανισμό Συνθήκης Συλλογικής Ασφαλείας (CSTO), αν διαπιστώσει ότι ο CSTO «έχει φύγει από την Αρμενία» και αν «ο CSTO γίνει ένας μη λειτουργικός οργανισμός».

Το Γερεβάν κατηγορεί το «αμυντικό σύμφωνο» για αδράνεια την ώρα που Αζέροι έχουν μπλοκάρει εδώ και πολλούς μήνες τον διάδρομο Λατσίν, ο οποίος συνδέει την Αρμενία με το Ναγκόρνο Καραμπάχ. Εκεί έχουν αναπτυχθεί επίσης ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις.

«Αρχίσαμε να συζητάμε τα θέματα ασφαλείας με τους δυτικούς εταίρους μας επειδή βλέπουμε ότι το σύστημα ασφαλείας στην περιοχή δεν λειτουργεί», πρόσθεσε ο Πασινιάν, αναφερόμενος στις προσπάθειες που καταβάλλουν το τελευταίο διάστημα η ΕΕ και οι ΗΠΑ για να αναβιώσουν την «ειρηνευτική διαδικασία».

Η Ρωσία «θα συνεχίσει τον διάλογο με τους Αρμένιους εταίρους» και θα συζητήσει και την «κοινή συμμετοχή στις δραστηριότητες του CSTO», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ.

Συμφωνία για τη συγκρότηση «σταθερής κυβέρνησης» ανακοίνωσαν χτες ότι επιτεύχθηκε στη Βουλγαρία, εκπρόσωποι του κεντροδεξιού κόμματος GERB (που ήρθε πρώτο στις πρόσφατες βουλευτικές εκλογές, καταλαμβάνοντας 69 από τις 240 έδρες) και της συμμαχίας «Συνεχίζουμε την Αλλαγή» - Δημοκρατική Βουλγαρία (ΡΡ/DB).

Οπως δήλωσε η προερχόμενη από το GERB μέχρι πρόσφατα επίτροπος της ΕΕ, 44χρονη Μαρίγια Γκαμπριέλ, «κάναμε όλοι πολλές παραχωρήσεις», ενώ έκανε λόγο για «λογική» που επικράτησε στη διάρκεια των σχετικών συνομιλιών.

Με βάση τη συμφωνία, καθήκοντα πρωθυπουργού θα αναλάβει για εννιά μήνες ο 60χρονος ερευνητής Νικολάι Ντένκοφ, προερχόμενος από τη συμμαχία PP/DB, που δήλωσε ότι «αναζητήσαμε να βρούμε μια λύση για να αποφύγουμε τον πραγματικό κίνδυνο νέων εκλογών».

Η Γκαμπριέλ θα αναλάβει χρέη αντιπροέδρου της κυβέρνησης και στη συνέχεια θα αναλάβει πρωθυπουργός.

Στη συμμαχία PP/DB (που ελέγχει 64 έδρες) πρωτοστατεί το «φιλοευρωπαϊκό» κόμμα «Συνεχίζουμε την Αλλαγή» του Κ. Πέτκοφ που ήταν πρωθυπουργός μέχρι πέρυσι, πριν η κυβέρνηση «πέσει» ύστερα από την υπερψήφιση πρότασης μομφής, με φόντο την όξυνση του πολέμου στην Ουκρανία και συνολικά της αντιπαράθεσης Δύσης - Ρωσίας, που αντανακλάται πολύμορφα και στα Βαλκάνια. Ακόμα, συμμετέχει η συμμαχία «Δημοκρατική Βουλγαρία» που συγκυβερνώντας με το PP ιεραρχούσε ψηλά τη συνεργασία με ΕΕ - ΝΑΤΟ, αντιμετωπίζοντας με αυστηρότερους τόνους τη διατήρηση σχέσεων με τη Ρωσία και ασκώντας κριτική για τέτοιες προσεγγίσεις στο Σοσιαλιστικό Κόμμα Βουλγαρίας (PSB) που τελικά αποχώρησε από τον κυβερνητικό συνασπισμό.

Συνεκτικό στοιχείο της νέας κυβέρνησης αποτελεί η τοποθέτηση των κομμάτων της υπέρ της βαθύτερης εμπλοκής της Βουλγαρίας στους σχεδιασμούς ΝΑΤΟ και ΕΕ.