AP |
Μόλις χτες, κι ενώ έχουν ήδη ψηφίσει οι Τούρκοι του εξωτερικού, ανακοινώθηκε ότι αποσύρει την υποψηφιότητά του για την προεδρία ο Μουχαρέμ Ιντζέ.
Ο Ιντζέ προέρχεται από το σοσιαλδημοκρατικό CHP και στις εκλογές του 2018 ήταν υποψήφιος πρόεδρος από το κόμμα του, χάνοντας από τον Ρ. Τ. Ερντογάν.
Στη συνέχεια ο Ιντζέ ίδρυσε το κόμμα «Πατρίδα» (Memleket), ενώ η υποψηφιότητά του στις επικείμενες προεδρικές εκλογές θεωρούνταν ότι εξυπηρετεί τον Ερντογάν καθώς μπορούσε να κόψει ψήφους από τον ηγέτη του CHP, Κ. Κιλιτσντάρογλου, βασικό υποψήφιο της αντιπολίτευσης απέναντι στον νυν Πρόεδρο της χώρας.
Εξηγώντας την απόσυρσή του ελάχιστα 24ωρα πριν ανοίξουν οι κάλπες, ο Ιντζέ (που οι δημοσκοπήσεις του έδιναν 2% - 4%) είπε ότι αν τελικά δεν επικρατήσει ο Κιλιτσντάρογλου η αντιπολίτευση θα ρίξει το φταίξιμο επάνω του.
Τις τελευταίες μέρες είχαν προηγηθεί απανωτές παραιτήσεις στελεχών του «Memleket», ενώ χτες κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο «ροζ βίντεο» στο οποίο φερόταν να εμπλέκεται ο Ιντζέ.
Τοποθετούμενοι για τις εξελίξεις, ο Ερντογάν και ο Κιλιτσντάρογλου - που διεκδικούν και οι δύο τις ψήφους του Ιντζέ - κατήγγειλαν παρεμβάσεις από ξένα κέντρα, τους «γκιουλενιστές» και τη Μόσχα, αντίστοιχα.
«Αγαπητοί Ρώσοι φίλοι, εσείς βρίσκεστε πίσω από τα μοντάζ, τις συνωμοσίες, το ψηφιακά επεξεργασμένο ψευδές περιεχόμενο (Deep Fake) και τις κασέτες που αποκαλύφθηκαν χτες σε αυτή τη χώρα», έγραψε στο Twitter ο Κιλιτσντάρογλου, «προειδοποιώντας» μάλιστα ότι «αν θέλετε να συνεχιστεί η φιλία μας μετά τις 15 Μαΐου, πάρτε το χέρι σας από το τουρκικό κράτος. Είμαστε ακόμα υπέρ της συνεργασίας και της φιλίας».
Ο δε Ι. Καλίν, εκπρόσωπος του Τούρκου Προέδρου, κατήγγειλε και αυτός ως ψευδές το περιβόητο «ροζ βίντεο» και επέρριψε την ευθύνη γι' αυτό στους «γκιουλενιστές», οι οποίοι θέλουν να σπείρουν διχόνοια. Τους «γκιουλενιστές» κατηγόρησε και ο ίδιος ο Ιντζέ.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, κυκλοφόρησαν σενάρια για πιθανή απόσυρση του επίσης υποψήφιου Προέδρου Σινάν Ογάν, αφού ακυρώθηκαν προεκλογικές του εμφανίσεις. Ο Ογάν διέψευσε τις φήμες, προσθέτοντας ωστόσο ότι θα μείνει σε Κωνσταντινούπολη και Αγκυρα γιατί «δεν θέλαμε να ζήσουμε κανένα επεισόδιο την τελευταία ημέρα των εκλογών λόγω των εντεινόμενων προκλήσεων απέναντί μας τις τελευταίες ημέρες».
Η απόσυρση της υποψηφιότητας του Ιντζέ αλλάζει τα δεδομένα σε σχέση με τα όποια προγνωστικά γίνονταν με βάση τις δημοσκοπήσεις. Διάφοροι αναλυτές πάντως επισημαίνουν ότι πλέον θεωρείται πιθανότερη η εκλογή Προέδρου από την πρώτη Κυριακή (απαιτείται το 50%+1).
Ερευνα του ινστιτούτου Konda πριν από αυτήν την εξέλιξη έδινε προβάδισμα στον Κ. Κιλιτσντάρογλου με 49,3%, έναντι 43,7% του νυν Προέδρου, Ρ. Τ. Ερντογάν.
Για τις βουλευτικές εκλογές, η ίδια έρευνα εμφανίζει την κυβερνώσα «Λαϊκή Συμμαχία» να συγκεντρώνει 44%, από το οποίο το 35% αφορά το ΑΚΡ του Ερντογάν και το 8% το Εθνικιστικό Κίνημα (ΜΗΡ) του Ντ. Μπαχτσελί.
Ακολουθεί η «Εθνική Συμμαχία» της αντιπολίτευσης, με 39,9%, από το οποίο το 27,3% αφορά το CHP και το 12,4% το «Καλό Κόμμα» (ΙΥΙ) της προερχόμενης από το ΜΗΡ Μεράλ Ακσενέρ.
Τέλος, η «Συμμαχία Εργασίας και Ελευθερίας» (με βασική δύναμη το σοσιαλδημοκρατικό, φιλοκουρδικό HDP) συγκεντρώνει 12,3%.
Υπενθυμίζεται ότι στην «Εθνική Συμμαχία» εκτός από τα CHP - IYI συμμετέχουν άλλα μικρότερα κόμματα, που έχουν ιδρύσει πρώην ηγετικά στελέχη του ΑΚΡ, ενώ κάλεσμα στήριξης στον Κιλιτσντάρογλου για την Προεδρία έχουν απευθύνει και οι συνιστώσες της «Συμμαχίας Εργασίας και Ελευθερίας».
Αλλη έρευνα, της εταιρείας «Metropoll», εμφάνιζε και πάλι μπροστά τον Κιλιτσντάρογλου, αλλά με μικρότερο προβάδισμα, με 49,1% για τον ηγέτη του CHP και 46,9% για τον Ερντογάν.
Παίρνοντας τη «σκυτάλη» των διεθνών «τοποθετήσεων» για τις τουρκικές εκλογές, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Π. Στάνο, αφού τόνισε ότι «η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος για την ΕΕ από πολλές απόψεις και παρακολουθούμε τις επερχόμενες εκλογές πολύ στενά», ζήτησε «να υπάρχει εγγύηση για τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης και διαβεβαίωση για δίκαιη αντιμετώπιση όλων των πολιτικών κομμάτων».
Για τη στάση της Αγκυρας απέναντι στη Μόσχα και τη μη συμμετοχή της στις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας, ο Στάνο είπε ότι η Τουρκία περιλαμβάνεται στους σημαντικούς εταίρους της ΕΕ με τους οποίους υπάρχουν τακτικές επαφές για την αποτροπή της παράκαμψης των κυρώσεων, ως «μια συνεχής έκκλησή μας προς όλους τους εταίρους».
Αλλοι Ευρωπαίοι διπλωμάτες σχολίαζαν σε ΜΜΕ (γαλλικά κ.ά.) ότι μια αποχώρηση Ερντογάν από την τουρκική ηγεσία «θα είναι μια σημαντική γεωπολιτική καμπή», ωστόσο σημείωναν ότι «τα θέματα θα παραμείνουν δύσκολα».
Στο μεταξύ, ο πρόεδρος της «Σερβικής Δημοκρατίας» (της μίας από τις δύο οντότητες της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης στην οποία κυριαρχούν οι Σερβοβόσνιοι), Μ. Ντόντικ, χαρακτήρισε τον Ερντογάν «προσηλωμένο στη σταθεροποίηση της κατάστασης στην περιοχή και τον κόσμο». Υποστήριξε ότι ο σημερινός Τούρκος Πρόεδρος διατήρησε σταθερά φιλικούς δεσμούς με το Σαράγεβο «χωρίς να διαλέγει πλευρά» και κατέληξε καλώντας σε υπερψήφιση Ερντογάν επειδή «έχει αποδείξει την ηγετική του ικανότητα».
Τις προηγούμενες μέρες υπέρ του Ερντογάν είχε ταχθεί και ο Αλβανός πρωθυπουργός, Εντι Ράμα.
Οι εκλογές στην Τουρκία αναμένονται ενώ στην ευρύτερη περιοχή φουντώνουν διεργασίες για την επιτάχυνση επενδυτικών και γεωπολιτικών σχεδιασμών των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ απέναντι στη Ρωσία, αλλά και την Κίνα.
Σε αυτό το κάδρο εντάσσεται και μια νέα κινητικότητα στα Ελληνοτουρκικά, για την «αναθέρμανση» της οποίας δηλώνουν πρόθυμα να βοηθήσουν μια σειρά από ιμπεριαλιστικά επιτελεία. Οπως δήλωσε στα «ΝΕΑ» ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κυβερνώντος Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος της Γερμανίας για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Νιλς Σμιντ, για τον ρόλο της χώρας του «μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας», «εξακολουθεί να είναι πρόθυμη να αναλάβει διαμεσολαβητικό ρόλο» και «αυτή η προσφορά υπάρχει ανεξάρτητα από τις εκατέρωθεν κυβερνήσεις».
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Χριστοδουλίδης, πραγματοποίησε διήμερη επίσημη επίσκεψη στο Ισραήλ. Σε συνάντηση με τον Ισραηλινό ομόλογό του, Ισ. Χέρτζογκ, συζήτησαν για το Κυπριακό, τις περιφερειακές εξελίξεις, τις διμερείς σχέσεις. Ακόμα, για τις σχέσεις συνολικά ΕΕ - Ισραήλ αλλά και την Ενέργεια, που αποτελεί σταθερά πεδίο όξυνσης των ενδοϊμπεριαλιστικών παζαριών, για τα σχέδια «απεξάρτησης από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες» και για τη διεύρυνση σχημάτων με ευρύτερες προεκτάσεις, όπως το Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο (στο οποίο ως πλήρη μέλη προς το παρόν συμμετέχουν Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Παλαιστίνιοι, Ιορδανία, Αίγυπτος, αλλά συζητιέται η ένταξη και των Ιταλίας, Γαλλίας, Τουρκίας, ακόμα και Συρίας κατά καιρούς).
Ο ισραηλινός στρατός συνέχισε χτες για τρίτο 24ωρο τις φονικές αεροπορικές επιδρομές και το σφυροκόπημα της Λωρίδας της Γάζας, αιματοκυλώντας τον Παλαιστινιακό λαό, που είναι αποκλεισμένος στον θύλακα από το 2007.
Επίσης χτες ο ισραηλινός στρατός ανέβασε σε 5 τους νεκρούς διοικητές της «Ισλαμικής Τζιχάντ», ενώ συνολικά οι νεκροί από τους βομβαρδισμούς στη Γάζα ανέρχονταν σε τουλάχιστον 28 (ανάμεσά τους είναι μία 10χρονη, δύο 16χρονοι και ένας 51χρονος, που σκοτώθηκαν χτες). Οι τραυματίες ξεπέρασαν τους 70, ανάμεσά τους οικογένειες με μικρά παιδιά, που έχασαν τα πάντα.
Σε απάντηση οι Παλαιστίνιοι εκτόξευσαν πολλές ρουκέτες προς το Ισραήλ και μία έπληξε τετραώροφη πολυκατοικία στην κεντρική πόλη Ρεχοβότ (νότια του Τελ Αβίβ), με αποτέλεσμα τον θάνατο ενός 70χρονου και τον τραυματισμό άλλων 5 ατόμων.
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες καταδίκασε για μία ακόμα φορά τη δολοφονία αμάχων, ιδιαίτερα γυναικόπαιδων, τονίζοντας ότι πρόκειται για «απαράδεκτη κατάσταση» που «πρέπει να σταματήσει αμέσως».
Σε ό,τι αφορά τις προσπάθειες για εκεχειρία, χτες το μεσημέρι συναντήθηκαν στο Βερολίνο οι υπουργοί Εξωτερικών της Αιγύπτου, Σάμεχ Σούκρι, της Ιορδανίας, Αϊμάν Σαφάντι, της Γαλλίας, Κατρίν Κολονά, και της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, για να συζητήσουν τα περιθώρια «ειρηνευτικών προσπαθειών» στη Λωρίδα της Γάζας. Σε κοινή συνέντευξη Τύπου που έδωσαν οι τέσσερις ΥΠΕΞ ζήτησαν να μπει «άμεσα τέλος στην αιματοχυσία».
Νωρίτερα, σαουδαραβικά ΜΜΕ μετέδωσαν την πληροφορία ότι εντείνονται οι προσπάθειες για εκεχειρία και ότι το Ισραήλ έχει ήδη συναινέσει σε ένα σχέδιο παύσης πυρός, διστάζοντας να δεσμευτεί για την αναστολή άλλων επιθέσεων «ακριβείας» σε βάρος ένοπλων παλαιστινιακών οργανώσεων. Αυτό το διέψευσαν λίγες ώρες αργότερα βουλευτές και υπουργοί του κόμματος «Λικούντ», του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Από την άλλη ο Γιούλι Εντελστάιν, επικεφαλής της ισραηλινής κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Αμυνας, μιλώντας στο κρατικό ραδιόφωνο ΚΑΝ δήλωσε ότι η ισραηλινή πλευρά δεν επιθυμεί να δεχτεί «τις παραληρηματικές απαιτήσεις» της «Ισλαμικής Τζιχάντ» και χαρακτήρισε σωστή την τακτική του στρατού και των υπηρεσιών εσωτερικής ασφάλειας, Shin Bet, «να ξεκινούν δράση κάθε τόσο».
Μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις η κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου Τζο Μπάιντεν, παρά τις τριβές που αναπτύσσει τους τελευταίους μήνες με την κυβέρνηση Νετανιάχου, εξέφρασε χτες τη «σιδερένια στήριξη» των ΗΠΑ «στην ασφάλεια του Ισραήλ». Παράλληλα ο Αμερικανός σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν είχε χτες νέα επικοινωνία με τον Ισραηλινό ομόλογό του, Τζάτσι Χανέγκμπι, ενώ και ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Λόιντ Οστιν είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Ισραηλινό ομόλογό του, Γιοάβ Γκάλαντ.
Το βράδυ της Τετάρτης ο πρόεδρος της αμερικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων, Κέβιν Μακάρθι, ακύρωσε εκδήλωση που διοργάνωνε η παλαιστινιακής καταγωγής βουλευτής Ρασίντα Τλάιμπ σε αίθουσα της Βουλής, για τα 75 χρόνια από την παλαιστινιακή καταστροφή («Νάκμπα»), με το πρόσχημα ότι επρόκειτο για «αντισημιτική τελετή». Η εκδήλωση έγινε σε άλλη τοποθεσία.