Τα οξυμένα περιβαλλοντικά προβλήματα συμπληρώνουν τη ζοφερή πραγματικότητα που βιώνει με τις άθλιες συνθήκες εργασίας, τα ελλιπή μέτρα ασφαλείας, το τσακισμένο εισόδημα, τις τραγικές ελλείψεις στις δομές Υγείας και την Παιδεία. Η προβλεπόμενη καύση απορριμμάτων από την ΤΙΤΑΝ, η δυσοσμία και η ρύπανση που προκαλούνται από τη δραστηριότητα των ΕΛΠΕ, η επιβάρυνση από τη βιομηχανική συγκέντρωση (ΒΙΠΕ Σίνδου, άτυπη ΒΙΠΕ Καλοχωρίου) και τώρα η απόφαση για εγκατάσταση μονάδας καύσης υγειονομικών αποβλήτων δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα.

Οι κάτοικοι των δήμων Δέλτα, Κορδελιού - Ευόσμου και Παύλου Μελά, τα τελευταία χρόνια, αγωνιστικά διεκδικούν μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και της ζωής τους που θυσιάζονται στον βωμό του καπιταλιστικού κέρδους και προσπαθούν να βάλουν φρένο στους σχεδιασμούς για παραπέρα υποβάθμιση της ήδη επιβαρυμένης περιοχής.

Απέναντί τους έχουν τις κυβερνήσεις, διαχρονικά, την Περιφέρεια και τις διοικήσεις των δήμων, που με τις αποφάσεις τους και την πρακτική τους βάζουν πλάτη στην υλοποίηση των επιχειρηματικών σχεδιασμών. Αφήνουν απροστάτευτο τον λαό μπροστά στον κίνδυνο ενός βιομηχανικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης. Κίνδυνος που επιστρέφει στην επικαιρότητα με τις ολοένα και πιο συχνές πυρκαγιές σε εργοστάσια τα οποία είτε είναι «κουφάρια», εγκαταλελειμμένα, όπως το εργοστάσιο έξω από τον οικισμό της Σίνδου όπου εκδηλώθηκε φωτιά στις 13/3 (κάηκαν μεγάλες ποσότητες πλαστικών απελευθερώνοντας επικίνδυνους ρύπους στον αέρα) είτε βρίσκονται ακόμα σε λειτουργία, όπως εργοστάσια ανακύκλωσης, βιοτεχνικές αποθήκες, κ.ά.

Η απόφαση της Μητροπολιτικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης (στις 29/3) να γνωμοδοτήσει θετικά στην αδειοδότηση της λειτουργίας μονάδας θερμικής επεξεργασίας υγειονομικών αποβλήτων από την εταιρεία «POLYGREEN» στη Σίνδο, του δήμου Δέλτα, κοντά σε κατοικημένη περιοχή, λήφθηκε με τις θετικές ψήφους των εκπροσώπων της διοίκησης Τζιτζικώστα - ΝΔ αλλά και του χρυσαυγίτη που συνεχίζει να «κοσμεί» τα έδρανα του Περιφερειακού Συμβουλίου. Οι παρατάξεις ΣΥΡΙΖΑ και Οικολόγων στάθηκαν μόνο σε επιμέρους ζητήματα, κρύβοντας την ουσιαστική τους συμφωνία στην ιδιωτικοποίηση της επεξεργασίας απορριμμάτων, στην προώθηση της καύσης τους που αποτελεί στρατηγική κατεύθυνση της ΕΕ, στον χωροταξικό σχεδιασμό που προσαρμόζεται πάντα στα συμφέροντα των επενδυτών, σε όλα αυτά που οδήγησαν δηλαδή σε αυτήν την εξέλιξη. Η απόφαση ήρθε δύο χρόνια μετά τις δυναμικές κινητοποιήσεις του λαού της περιοχής που οδήγησαν σε προσωρινή ανάσχεση των σχεδιασμών.

Η μονάδα που αδειοδοτήθηκε θα αποθηκεύει και θα αποτεφρώνει επικίνδυνα υγειονομικά απόβλητα. Η δυναμικότητά της προβλέπεται να είναι πολύ μεγαλύτερη από την παραγωγή Επικίνδυνων Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων (ΕΑΥΜ) που προβλέπει το Ειδικό Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Επικίνδυνων Αποβλήτων Υγειονομικών Μονάδων (ΕΕΣΔΑΥΜ) για τη Θεσσαλονίκη. Ετσι θα μπορεί να επεξεργάζεται 9,6 τόνους/μέρα (3.360 τόνους/έτος) και θα δέχεται Απόβλητα Υγειονομικών Μονάδων κατά προτεραιότητα από τις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Δυτικής Μακεδονίας, Ανατολικής Μακεδονίας - Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου και Β. Αιγαίου. Τα ληγμένα ή ακατάλληλα φάρμακα που προέρχονται από φαρμακευτικές εταιρείες και αποθήκες θα παραλαμβάνονται από όλη την ελληνική επικράτεια.

Το ΕΕΣΔΑΥΜ υποδεικνύει ως κατάλληλους χώρους τοποθέτησης νέων μονάδων αποτέφρωσης τις ΒΙΠΕ, αποκλειστικά με κριτήρια μείωσης του κόστους διαχείρισης των αποβλήτων.

Οι υγειονομικές επιπτώσεις από τη συγκεκριμένη ή αντίστοιχες επενδύσεις είναι σοβαρές για τους κατοίκους και τους εργαζόμενους της ευρύτερης περιοχής. Αυτό αναδεικνύεται από τις εκθέσεις και τις αναλύσεις επιστημόνων, που συνδέουν καρκινογενέσεις και άλλους κινδύνους για την υγεία με τις διοξίνες και τα φουράνια που εκλύει η καύση αποβλήτων.

Η Λίνα Χατζηκυριάκου, υποψήφια δήμαρχος δήμου Δέλτα με τη «Λαϊκή Συσπείρωση» και υποψήφια βουλευτής με το ΚΚΕ στη Β' Θεσσαλονίκης, σημειώνει ότι η απαράδεκτη απόφαση της Μητροπολιτικής Επιτροπής Θεσσαλονίκης έχει σημάνει συναγερμό στη Σίνδο και στις όμορες περιοχές. «Η συγκεκριμένη εταιρεία είχε προσπαθήσει και πριν από δύο χρόνια να λάβει έγκριση, όμως οι κινητοποιήσεις των φορέων και των κατοίκων της περιοχής τότε τους σταμάτησαν. Τώρα δόθηκε το "πράσινο φως", πατώντας πάνω στο νομοθετικό πλαίσιο που διαμόρφωσαν όλες οι κυβερνήσεις ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ για τη διαχείριση των απορριμμάτων, που ανάμεσα στα άλλα επιτρέπει την τοποθέτηση τέτοιων μονάδων στις ΒΙΠΕ, ακόμη και αν γειτνιάζουν με κατοικημένες περιοχές. Είναι ξεκάθαρο ότι η συγκεκριμένη απόφαση δεν λαμβάνει υπόψη τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στην υγεία των κατοίκων, σε μια περιοχή ιδιαίτερα επιβαρυμένη από τη λειτουργία ρυπογόνων βιομηχανιών.

Η δημοτική αρχή του δήμου Δέλτα έχει ευθύνες για την εξέλιξη αυτή, γιατί αρκείται στο να στέλνει αρνητικές γνωμοδοτήσεις και έγγραφα προς την Περιφέρεια, χωρίς καμία ουσιαστική και δυναμική παρέμβαση. Είναι χαρακτηριστικό ότι όχι μόνο δεν κάλεσε σε μαζική παρέμβαση ενώπιον της Μητροπολιτικής Επιτροπής τη μέρα της συζήτησης του θέματος αλλά και ο ίδιος ο δήμαρχος δεν εμφανίστηκε να αντικρούσει το αίτημα της "POLYGREEN".

Οι εκπρόσωποι του ΚΚΕ ήμασταν μπροστά στις μάχες που έδωσαν οι κάτοικοι της περιοχής ενάντια στα εργοστάσια καύσης το προηγούμενο διάστημα. Και τώρα είμαστε μπροστά στις διεργασίες που γίνονται από συλλόγους και φορείς της περιοχής και θα πρωτοστατήσουμε στις παρεμβάσεις που θα αποφασιστούν για το επόμενο διάστημα ώστε να μην προχωρήσει η δημιουργία της συγκεκριμένης μονάδας».

Η ΤΕ Δυτικής Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ, παράλληλα, διεκδικεί:

-- Διαχείριση των αμιγώς μολυσματικών και επικίνδυνων υγειονομικών αποβλήτων με αποκλειστική κρατική ευθύνη.

-- Να υπάρξει ουσιαστικός έλεγχος από τις οικείες κεντρικές και περιφερειακές Υπηρεσίες - που πρέπει άμεσα να ενισχυθούν - σε όλες τις φάσεις διαχείρισης των ΕΑΥΜ.

-- Να μην κατασκευάζονται μονάδες καύσης επικίνδυνων υγειονομικών αποβλήτων κοντά σε κατοικημένες περιοχές ή περιοχές συγκέντρωσης εργαζομένων, όπως οι ΒΙΠΕ. Να μη «βαφτίζονται» υγειονομικά απόβλητα κάθε είδους επικίνδυνα βιομηχανικά, κυρίως, απόβλητα, προς όφελος της κερδοφορίας ιδιωτών επενδυτών σε μονάδες αποτέφρωσης.

Στον δήμο Κορδελιού - Ευόσμου οξύνεται το πρόβλημα δυσοσμίας, που προέρχεται από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις των «Ελληνικών Πετρελαίων ΑΕ». Από το 2019 ακόμα δεν έχουν ολοκληρωθεί όσα μέτρα υποδείχθηκαν από την έρευνα των επιστημονικών φορέων και δεσμεύτηκαν τα ΕΛΠΕ να υλοποιήσουν, προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το πρόβλημα.

Σύμφωνα με έγγραφο (3/2/23) του Τμήματος Επιθεώρησης Περιβάλλοντος του Σώματος Επιθεώρησης Βόρειας Ελλάδας, τα ΕΛΠΕ έχουν ολοκληρώσει τα έργα αναβάθμισης Κατεργασίας Υγρών Αποβλήτων, ανάκτησης αερίων πυρσού, μετεγκατάστασης Μονάδας Επεξεργασίας Ελαιώδους Λάσπης, επεξεργασίας παλιών σκαμμάτων ελαιωδών αποβλήτων.

Στον «αέρα» είναι η λειτουργία του σταθμού μέτρησης (αέριων ρύπων) της ρύπανσης στο Κορδελιό, που ανακοινώθηκε ότι αναβαθμίστηκε ώστε να μετρούνται εκεί και ενώσεις, όπως οι μερκαπτάνες, που προκαλούν τη δυσοσμία. Ειδικότερα τοποθετήθηκαν δύο νέοι αναλυτές, ένας για μεθάνιο, μη μεθανιούχους και αιολικούς υδρογονάνθρακες (6/12/2018) και ένας δεύτερος για μερκαπτάνες (18/1/2019).

Το 2020, ο αντιπεριφερειάρχης Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) πανηγύριζε για την αναβάθμιση του σταθμού στο Κορδελιό, που σήμερα υπολειτουργεί. Συγκεκριμένα, ο αυτόματος αναλυτής μεθανίου τέθηκε εκτός λειτουργίας στις 21/5/22, διότι δεν υπήρχε σε ισχύ σύμβαση συντήρησης και μέχρι και σήμερα ...διερευνάται η δυνατότητα σύναψης σύμβασης εφόσον βρεθούν... οι πιστώσεις! Επίσης, ο αυτόματος αναλυτής θειούχων ενώσεων τέθηκε εκτός λειτουργίας στις 24 Γενάρη 2022.

Ετσι, λοιπόν, έως και σήμερα, δεν υπάρχει η παραμικρή ουσιαστική παρακολούθηση και το φαινόμενο της δυσοσμίας εξακολουθεί να είναι έντονο και σχεδόν καθημερινό.

Οι επιπτώσεις στην υγεία των κατοίκων από τη μακροχρόνια έκθεση σε τοξικούς ρύπους συνεχώς επιδεινώνονται και η ποιότητα της ζωής τους υποβαθμίζεται όλο και περισσότερο.

Με παρέμβαση του ΚΚΕ στη Βουλή και της «Λαϊκής Συσπείρωσης» στην ΠΚΜ, καλούνται να απαντήσουν κυβέρνηση και διοίκηση Περιφέρειας τι μέτρα πήραν για να υλοποιηθούν, επιτέλους, τα όσα μέτρα υποδείχθηκαν από την έρευνα και δεσμεύτηκαν τα ΕΛΠΕ να υλοποιήσουν προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το πρόβλημα και να σταματήσει η δυσοσμία στον δήμο Κορδελιού - Ευόσμου. Επίσης, για την άμεση έναρξη των μετρήσεων στον σταθμό του Κορδελιού και την ενημέρωση των δημοτών σε καθημερινή βάση. Και, τέλος, για την προστασία του πληθυσμού της περιοχής και την αποκατάσταση πιθανών προβλημάτων υγείας με ευθύνη του κράτους.

Παράλληλα, στην Ευκαρπία, του δήμου Παύλου Μελά, «τρέχει» ο σχεδιασμός της τσιμεντοβιομηχανίας ΤΙΤΑΝ για την καύση απορριμματογενών καυσίμων RDF-SRF. Η αδειοδότηση της καύσης έγινε από την κυβέρνηση της ΝΔ, πάνω στο έδαφος που προετοίμασε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (2015), που προβλέπει την αξιοποίηση εναλλακτικών πρώτων υλών και καυσίμων και την εθελοντική συμφωνία συνεργασίας με την Ενωση Τσιμεντοβιομηχανιών Ελλάδας (2019), την οποία ανανέωσε έως το 2023.

Το βιομηχανικό απόβλητο RDF - SRF (προέρχεται από τη μηχανική επεξεργασία των αποβλήτων) χρησιμοποιείται ως φθηνό καύσιμο για την παραγωγή Ενέργειας για τις βιομηχανίες και έχει ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση στο περιβάλλον καρκινογόνων οργανικών ενώσεων, όπως διοξίνες και φουράνια.

Η ήδη ρυπογόνος λειτουργία του εργοστασίου θα πολλαπλασιαστεί. Μπροστά σ' αυτό το σενάριο, οι οπαδοί της πολιτικής «απελευθέρωσης» καλλιεργούν αυταπάτες ότι οι 13 σταθμοί μέτρησης ατμοσφαιρικών ρύπων που σχεδιάζεται να τοποθετηθούν στην περιοχή, θα διασφαλίσουν την προστασία της ανθρώπινης υγείας.

Την ίδια στιγμή που οι κίνδυνοι παραμένουν και οξύνονται, δεν υπάρχει σχέδιο πολιτικής προστασίας το οποίο θα έχει πρώτα και κύρια προληπτικό χαρακτήρα αλλά θα θέτει και συγκεκριμένες κατευθύνσεις σε περίπτωση μεγάλου βιομηχανικού ατυχήματος.

Οπως σημειώνει ο Λεωνίδας Στολτίδης, βουλευτής του ΚΚΕ και εκ νέου υποψήφιος στη Β' Θεσσαλονίκης, το ζήτημα των επικίνδυνων συνθηκών ζωής της πόλης, η γύμνια των σχετικών υποδομών του κρατικού μηχανισμού, οι απαράδεκτες ελλείψεις στη νομοθεσία, στην εκπαίδευση και την ενημέρωση των κατοίκων μπορούν και πρέπει να έρθουν στο προσκήνιο μέσα από τις αγωνιστικές πρωτοβουλίες του εργατικού - λαϊκού κινήματος.

«Η πραγματικότητα που βιώνουν οι λαϊκές γειτονιές της Θεσσαλονίκης είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων, που έχουν ταυτόχρονη επιρροή και βρίσκουν αιτία στη διαχρονική πολιτική των κυβερνήσεων, οι οποίες υλοποιούν πολιτικές με κριτήριο τη διασφάλιση της κερδοφορίας των ομίλων και την επιτάχυνση των επιχειρηματικών σχεδιασμών στην περιοχή.

Τα μέτρα που λαμβάνουν κυβερνήσεις, περιφερειακές και τοπικές διοικήσεις φθάνουν στην καλύτερη περίπτωση σε προτροπές τύπου "κλείστε τα παράθυρα", όπως ειπώθηκε από τον αντιπεριφερειάρχη Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στους κατοίκους της Σίνδου και της Χαλάστρας μετά την πρόσφατη πυρκαγιά σε εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο. Οι μαχητικές λαϊκές κινητοποιήσεις του προηγούμενου διαστήματος, με επίκεντρο τα οξυμένα περιβαλλοντικά ζητήματα, ανέδειξαν τους πραγματικούς "ενόχους", που είναι το κράτος, οι κυβερνήσεις και τα κέρδη. Το ΚΚΕ στήριξε και στηρίζει τις δίκαιες διεκδικήσεις των φορέων, των συλλόγων και των εργατικών σωματείων που κινητοποιούνται, τους καλεί να δυναμώσουν τον αγώνα τους κάνοντας πράξη το σύνθημα "Μόνο ο λαός σώζει τον λαό". Ταυτόχρονα, ως Κόμμα καλούμε συνολικά τον λαό και τη νεολαία να αμφισβητήσουν τον σημερινό αντιλαϊκό δρόμο ανάπτυξης, με ζητούμενο την ανατροπή της σημερινής βάρβαρης πραγματικότητας με πλώρη την εργατική - λαϊκή εξουσία».