Associated Press

Ο Χ. Σολάνα με τον Μ. Τραϊκόφσκι

Οι συνομιλίες μπορεί να έφθασαν σε αδιέξοδο, όμως, αυτό δεν ισοδυναμεί με τον τερματισμό τους, δήλωναν χτες στα Σκόπια κυβερνητικοί αξιωματούχοι και στελέχη των σλαβομακεδονικών κομμάτων. Το ίδιο περίπου μήνυμα εξέπεμπαν και οι ηγέτες των αλβανικών κοινοβουλευτικών κομμάτων (Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανών του Αρμπέν Τζαφέρι και Κόμμα Δημοκρατικής Ευημερίας του Ιμέρ Ιμέρι), εκπρόσωποι των οποίων δήλωναν χτες: «Οι συνομιλίες δεν μπορούν να θεωρηθούν πως τερματίζονται εάν δε γίνει η συνάντηση με το Χαβιέ Σολάνα»...

Ο δε Σολάνα, πάντως, μόλις έφθασε χτες το απόγευμα στο αεροδρόμιο των Σκοπίων επιχείρησε να καλλιεργήσει ατμόσφαιρα σχετικής αισιοδοξίας σε μία ούτως ή άλλως κρίσιμη κατάσταση.

«Υπάρχει ακόμα πολλή δουλιά. Δίχως τίμιο πολιτικό διάλογο θα είναι δύσκολο να ξεπεραστεί η παρούσα κρίση. Γι' αυτό και η δουλιά μας είναι να προωθήσουμε την ανάπτυξη του πολιτικού διαλόγου» δήλωσε ο Σολάνα, φθάνοντας στα Σκόπια, απ' όπου αργότερα χτες βράδυ θα αναχωρούσε για το Ισραήλ και θα επιστρέψει στην πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ αργά σήμερα βράδυ. Και ο Σολάνα κατέληξε λέγοντας πως αισιοδοξεί ότι θα έχει επιτευχθεί πρόοδος μέχρι τη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο Λουξεμβούργο (ερχόμενη Δευτέρα).

Ωρες νωρίτερα είχε αφιχθεί στα Σκόπια ο ειδικός εκπρόσωπος του ΓΓ του ΝΑΤΟ, Πίτερ Φέιθ, και ο οποίος είχε ήδη αρχίσει τις διερευνητικές επαφές του με στρατιωτικούς αξιωματούχους της ΠΓΔΜ προκειμένου να προλειάνει το έδαφος για την επικείμενη άφιξη της ΝΑΤΟικής δύναμης στη χώρα... Ο Πίτερ Φέιθ (γνωστός από το ρόλο που έπαιξε στο κλείσιμο της πρόσφατης συμφωνίας για τον τερματισμό των εχθροπραξιών και για τον αφοπλισμό της οργάνωσης των Αλβανών αυτονομιστών του «UCPMB» στη Νότια Σερβία), σε σύντομη συνομιλία που είχε με δημοσιογράφους, τόνισε πως ο ρόλος της παρουσίας του και οι επαφές του «δε θα κινηθούν σε καμία περίπτωση στο επίπεδο της πολιτικής», αλλά θα έχουν επίκεντρο στρατιωτικά ζητήματα...

Και ενώ οι ηγεσίες των σλαβομακεδονικών και αλβανικών πολιτικών κομμάτων του τετραμερούς κυβερνητικού συνασπισμού στα Σκόπια αναμένουν από το Σολάνα να ασκήσει πιέσεις σε έκαστη πλευρά... χτες δημοσιοποιήθηκε πως αργά το βράδυ της Τετάρτης ο Πρόεδρος Τραϊκόφσκι έδωσε στα Σκόπια ένα έκτακτο «μυστικό», (όπως περιγράφτηκε από τον Τύπο των Σκοπίων), «δείπνο εργασίας» με τους αρχηγούς των τεσσάρων κομμάτων που συμμετέχουν στην κυβέρνηση (Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι, Μπράνκο Τσερβενκόφσκι, Αρμπέν Τζαφέρι, Ιμέρ Ιμέρι) και τους πρέσβεις αποκλειστικά και μόνον των ΗΠΑ και των λεγόμενων κραταιών χωρών της ΕΕ, δηλαδή Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία (ο πρέσβης της «πρωταγωνίστριας» στις βαλκανικές εξελίξεις, Ελλάδας, απουσίαζε...). Κατά τη συνάντηση δεν έγινε γνωστό τι διεμείφθη. Ωστόσο, μερίδα του Τύπου που πρόσκειται φιλικά προς την κυβέρνηση, υποστήριξε πως ο απώτερος στόχος του Προέδρου Τραϊκόφσκι ήταν να αποδείξει έμπρακτα στους Δυτικούς πρέσβεις πως η «πραγματική αιτία» του αδιεξόδου των συνομιλιών ήταν τα καινούρια αιτήματα που έθεσαν οι Αλβανοί ηγέτες και ιδιαίτερα ο Αρμπέν Τζαφέρι, που φάνηκε (κατά τις πληροφορίες) πιο αδιάλλακτος ακόμη και από τον Ιμέρ Ιμέρι.

Παρά τις πρότερες διαψεύσεις, ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν δεν απέκλεισε χτες με δηλώσεις του το ενδεχόμενο συμμετοχής της χώρας του στη στρατιωτική δύναμη που ετοιμάζει το ΝΑΤΟ στην ΠΓΔΜ.

«Αν μας προτείνουν να μετάσχουμε στην επιχείρηση σε ισότιμη βάση, τότε δεν αποκλείω τίποτε. Αν όμως προχωρήσουμε σε επιχείρηση αφοπλισμού των ανταρτών στη Μακεδονία, θα έπρεπε να κάνουμε το ίδιο και στο Κόσσοβο, απ' όπου ξεκινάει όλο το πρόβλημα» δήλωσε ο Πρόεδρος Πούτιν.

Προηγουμένως, στις ΗΠΑ, και ο υπουργός Εξωτερικών Κόλιν Πάουελ άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο συμμετοχής μερικών εκατοντάδων Αμερικανών στρατιωτών που ήδη εδρεύουν σε ΝΑΤΟιή βάση στην ΠΓΔΜ.

Ανώτατος εκπρόσωπος του βουλγαρικού στρατού, ο στρατηγός Κιρίλ Τζεβέτκοφ επιβεβαίωσε τα ειδικά επιχειρησιακά γυμνάσια αλεξιπτωτιστών και κομάντος στη μεθόριο της Βουλγαρίας με την ΠΓΔΜ. Ο στρατηγός Τζεβέτκοφ αρνήθηκε πως οι ασκήσεις του στρατού γίνονται εξαιτίας των παρουσών και επικείμενων εξελίξεων στα Σκόπια χαρακτηρίζοντάς τες «ασκήσεις ρουτίνας». Νωρίτερα, πάντως, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος στη Σόφια είχε προειδοποιήσει για τη «μείζονα ανησυχία που γεννά η αποτυχία της πορείας του πολιτικού διαλόγου στα Σκόπια» και το ανοιχτό ενδεχόμενο να οδηγήσει σε μεγαλύτερη εμφύλια σύρραξη...

Μάλιστα, αργότερα εξεδόθη ανακοίνωση της κυβέρνησης με την οποία εκφράζεται η επιθυμία και η ετοιμότητα της Βουλγαρίας «να παράσχει πλήρη υποστήριξη σε μία ΝΑΤΟική ειρηνευτική επιχείρηση στη Μακεδονία».

Associated Press

Το νομοσχέδιο της «συνεργασίας» Βελιγραδίου με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης αποσύρθηκε, όπως άλλωστε αναμενόταν, από το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο εξαιτίας των σθεναρών αντιδράσεων που πρόβαλλαν οι βουλευτές του Λαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος Μαυροβουνίου του Πρέντραγκ Μπουλάτοβιτς. Ωστόσο, μ' αφορμή αυτή την εξέλιξη, έγινε γνωστό πως οι κυβερνώντες στο Βελιγράδι είχαν εδώ και μέρες συμφωνήσει και σχεδιάσει και τις τελευταίες λεπτομέρειες μεταφοράς του Μιλόσεβιτς από το κελί της φυλακής και της παράδοσής του σε εκπροσώπους του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης, αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου, που τελικώς δεν έγινε...

Πάντως, μετά την απόσυρση του νομοσχεδίου από το Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο και παρά τις πυρετώδεις μαραθώνιες συσκέψεις βουλευτών της Σερβικής Δημοκρατικής Αντιπολίτευσης με εκείνους του Λαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος Μαυροβουνίου, οι πρώτοι αναζητούν πλέον πυρετωδώς κάποια άλλη φόρμουλα «νομιμοποίησης» του νομοσχεδίου, ενδεχομένως και μέσω της προώθησής του στη Σερβική Βουλή... Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Σερβίας, Βλάνταν Μπάτιτς, ανακοίνωσε «στρατηγική σύσκεψη» ανώτερων στελεχών της παράταξής του για αργά χτες βράδυ, επαναλαμβάνοντας για πολλοστή φορά πως ...«είναι ζωτικής σημασίας για τη Γιουγκοσλαβία να φανεί πως συνεργάζεται με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο της Χάγης, εάν το Βελιγράδι θέλει να λάβει ξένη οικονομική βοήθεια»...

Το ίδιο 24ωρο, η εφημερίδα «Βετσέρνιε Νόβοστι», επικαλούμενη πηγές προσκείμενες στον πολυκομματικό συνασπισμό της «Σερβικής Δημοκρατικής Αντιπολίτευσης», υποστήριξε πως οι αξιωματούχοι της σερβικής κυβέρνησης του πρωθυπουργού Ζόραν Τζίντζιτς είχαν κανονίσει όλες τις λεπτομέρειες για παράδοση του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς σε εκπροσώπους του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης αμέσως μετά την ψήφιση του νομοσχεδίου από την Ομοσπονδιακή Βουλή, η οποία όμως ματαιώθηκε... Τις πληροφορίες αυτές επιβεβαίωσε και ο Ζντένκο Τόμοβιτς, ένας από τους δικηγόρους του Μιλόσεβιτς, που δήλωσε πως οι σερβικές αρχές είχαν έτοιμο ακόμη και το ελικόπτερο που θα μετέφερε τον Μιλόσεβιτς από το κτίριο της Κεντρικής Φυλακής Βελιγραδίου στο αεροδρόμιο και από κει στους εκπροσώπους του Διεθνούς Δικαστηρίου! Ο Τόμοβιτς δεν είχε άδικο. Λίγη ώρα αργότερα, και μετά το τέλος των συνομιλιών που είχε χτες με το Γερμανό υπουργό Εξωτερικών Γιόσκα Φίσερ, η Κάρλα ντελ Πόντε (γενική εισαγγελέας του «αμερόληπτου» ειδικού δικαστηρίου του ΟΗΕ για την πρώην Γιουγκοσλαβία) δήλωσε απροκάλυπτα: «Περιμένω τη μεταφορά του Μιλόσεβιτς. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να με βοηθήσει να οδηγηθεί ο Μιλόσεβιτς στη Χάγη. Βεβαίως και ελπίζω πως θα μεταφερθεί εκεί πολύ πολύ γρήγορα»...