Αποκαλυπτική για τη στάση των Ευρωατλαντικών «συμμάχων» ήταν η στιχομυθία που καταγράφτηκε τα ξημερώματα της Τρίτης (ώρα Ελλάδας), κατά την ενημέρωση συντακτών του αμερικανικού ΥΠΕΞ, όταν ο εκπρόσωπος αρνήθηκε τρεις απανωτές φορές (!) να χαρακτηρίσει ελληνικά τα νησιά των οποίων πλέον η Τουρκία αμφισβητεί καθημερινά την ελληνική κυριαρχία.

«Βασική μας υπόθεση αποτελεί ότι σε μια εποχή που η Ρωσία εισέβαλε ακόμα μια φορά σε ένα κυρίαρχο κράτος (...) τώρα δεν είναι η ώρα για δηλώσεις ή οποιεσδήποτε ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις μεταξύ των συμμάχων του ΝΑΤΟ. Συνεχίζουμε να ενθαρρύνουμε τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ να εργαστούν από κοινού για τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας στην περιοχή και για την επίλυση όποιων διαφορών που μπορεί να έχουν διπλωματικά», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Σε νέο ερώτημα για το «αν αυτά τα νησιά ανήκουν στην Ελλάδα ή την Τουρκία», η απάντηση ήταν ότι «ενθαρρύνουμε τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ να λύσουν όποιες διαφωνίες μπορεί να έχουν διπλωματικά», ενώ, σε επαναδιατύπωση της ερώτησης, επέμεινε: «Πρέπει να μείνουμε επικεντρωμένοι σε αυτό που αποτελεί συλλογική απειλή για όλους μας, και αυτή είναι η επίθεση της Ρωσίας».

Την Τετάρτη, τη σκυτάλη πήρε ο εκπρόσωπος του αμερικανικού Πενταγώνου, Πάτρικ Ράιντερ, για να σημειώσει ότι «η Τουρκία αποτελεί έναν απίστευτα σημαντικό εταίρο στο ΝΑΤΟ και σύμμαχο» και να ξεκαθαρίσει ότι «όσον αφορά τη διμερή σχέση ΗΠΑ - Τουρκίας, γνωρίζετε προφανώς πως η Τουρκία αποτελεί έναν απίστευτα σημαντικό εταίρο στο ΝΑΤΟ και σύμμαχο». Νωρίτερα είχε μιλήσει κι αυτός για την ανάγκη Ελλάδα και Τουρκία «να συνεχίσουν να εμπλέκονται σε εποικοδομητικό διάλογο για την εκτόνωση πιθανών εντάσεων», καταλήγοντας ότι «πέραν αυτών δεν έχω κάτι άλλο να πω»...

Από κοντά και ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Πίτερ Στάνο, κληθείς να σχολιάσει τις εξηγήσεις που ζήτησε η Τουρκία από τον Ελληνα πρέσβη στην Αγκυρα για τη «στρατιωτικοποίηση» των νησιών, περιορίστηκε να πει ότι «αυτό είναι κάτι μεταξύ των δύο κρατών», καθιερώνοντας κι αυτός ως «ανοιχτά ζητήματα» τις τουρκικές αξιώσεις, για τις οποίες ζήτησε από την Αγκυρα να δεσμευτεί για την «επίλυσή» τους», ζητώντας «εποικοδομητική αποκλιμάκωση» και «αμοιβαία εποικοδομητική συνεργασία όχι μόνο με την Ελλάδα αλλά συνολικά με την ΕΕ».

Με αυτόν τον «αέρα στα πανιά της» και φόντο την κλιμάκωση του ιμπεριαλιστικού πολέμου που επιταχύνει τις προσπάθειες για τη διασφάλιση της ΝΑΤΟικής συνοχής, η τουρκική αστική τάξη κλιμακώνει τις προκλήσεις και το παζάρι με ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, επενδύοντας στα «μεγέθη» και στον ρόλο της στην περιοχή.

Ενδεικτικά είναι τα όσα επανέλαβε τη Δευτέρα, μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, ότι «η Ελλάδα δεν είναι και δεν μπορεί να είναι ισότιμος συνομιλητής μας, ούτε πολιτικά ούτε οικονομικά ούτε στρατιωτικά».

Αντίστοιχες υπενθυμίσεις έκανε μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας στην Αγκυρα (με τη συμμετοχή όλων των ανώτατων στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων) και βασικό θέμα το Αιγαίο, αναφέροντας ότι «και η Ελλάδα και η Τουρκία είναι στο ΝΑΤΟ, αλλά δεν μπορούν να συγκριθούν (...) Εμείς είμαστε στο "top 5" του ΝΑΤΟ. Είμαστε σε σημαντική θέση και με τη δύναμη που δίνουμε και με τις χερσαίες δυνάμεις (...) Οι ΗΠΑ δεν θα βρουν σύμμαχο σαν την Τουρκία».

Την ίδια στιγμή, βάφτισε «επιτακτική ανάγκη» την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών υποστηρίζοντας ότι «η Ελλάδα δεν συμμορφώνεται με το Διεθνές Δίκαιο», ότι η Τουρκία «θα χρησιμοποιήσει όλα τα νόμιμα μέσα για να προστατεύσει τα συμφέροντα και τα δικαιώματά της».

Τη σκυτάλη των προκλήσεων πήρε ο ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου, χαρακτηρίζοντας «σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι» τον εξοπλισμό νησιών όπως η Μυτιλήνη και η Σάμος και προσθέτοντας κι αυτός: «Εμείς θα λάβουμε τα απαραίτητα μέτρα, δεν μπορούμε να είμαστε αδρανείς».

Σημειωτέον, είχε προηγηθεί η δημοσίευση φωτογραφιών από τουρκικό drone, με την αποβίβαση αμερικανικών οχημάτων μεταφοράς προσωπικού σε Μυτιλήνη και Χίο. Με βάση τα δημοσιεύματα, η τουρκική κυβέρνηση προχώρησε σε διαβήματα σε Ελλάδα αλλά και ΗΠΑ. Ενώ μέσα στη βδομάδα η Τουρκία ανακοίνωσε και την έξοδο του ερευνητικού σκάφους «Yunus» στο Αιγαίο, στα δυτικά της Λέσβου.

Ολα αυτά ενώ αντιπροσωπεία της κυβέρνησης Ερντογάν είχε προγραμματίσει τριήμερες επαφές στις ΗΠΑ για να συζητήσει και την πιθανή αγορά νέων F-16 που εδώ και καιρό ζητά η Αγκυρα, κι ενώ ο επικεφαλής της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, Ρόμπερτ Μενέντεζ, δήλωνε ξανά μέσα στη βδομάδα «βαθιά ανήσυχος» για επιλογές της Τουρκίας (όπως η αγορά ρωσικών «S-400»), σπεύδοντας να επισημάνει ότι «καθώς η Ρωσία εξακολουθεί τη βάναυση και παράνομη εισβολή στην Ουκρανία, η Τουρκία έχει ευθύνη και ευκαιρία να επιδείξει απερίφραστα την αφοσίωσή της στο ΝΑΤΟ και στην περιφερειακή ειρήνη και ασφάλεια».

Να σημειωθεί, σε μια παράλληλη εξέλιξη, πως ως αποτέλεσμα και του παζαριού για την είσοδο Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ με τα ανάλογα ανταλλάγματα προς την Τουρκία, την Παρασκευή η Σουηδία ανακοίνωσε ότι επιτρέπει και πάλι την εξαγωγή στρατιωτικού εξοπλισμού στην Τουρκία, αίροντας το εμπάργκο όπλων που είχε τεθεί σε ισχύ από το 2019.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, ως η «άλλη όψη» του νομίσματος των προκλήσεων «τρέχουν» και οι πυκνές, όπως όλα δείχνουν, διεργασίες και τα παζάρια στο παρασκήνιο, με στόχο τις επικίνδυνες διευθετήσεις, με ΝΑΤΟικό καπέλο.

Την Πέμπτη, ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ, ανέφερε ότι «θέλουμε τα πλούτη του Αιγαίου να μοιράζονται δίκαια» και ότι «έχουμε εκφράσει σε κάθε ευκαιρία πως είμαστε έτοιμοι να συναντηθούμε μαζί τους για το θέμα αυτό και συνεχίζουμε να το κάνουμε. Ας έρθουν στην Τουρκία ή ας μας καλέσουν να πάμε στην Ελλάδα. Ας συναντηθούμε, ας μιλήσουμε και ας λύσουμε αυτά τα προβλήματα».

Αλλωστε, από τις αρχές της βδομάδας και ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν, παραπέμποντας στη συνάντηση της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας που θα γίνει στην Πράγα (6 - 7 Οκτώβρη), είπε ότι δεν αποκλείεται μια συνάντηση Ερντογάν - Μητσοτάκη, υποστηρίζοντας ότι κάτι τέτοιο εξαρτάται από την Αθήνα. «Ο Πρόεδρός μας δεν αποκλείει κανέναν. Αν γίνει ένα βήμα, ο Πρόεδρός μας κάνει δύο βήματα. Ερχονται διάφορα μηνύματα. Τα εξετάζουμε. Δεν μπορώ να πω από τώρα αν θα γίνει η συνάντηση ή όχι. Θα δούμε τι βήματα θα γίνουν ως τότε. Εξαρτάται από τα βήματα της ελληνικής πλευράς».

Σε κάθε περίπτωση, το ΝΑΤΟικό «χαλί» είναι στρωμένο: Είναι άλλωστε το ΝΑΤΟ που δεν αναγνωρίζει σύνορα στο Αιγαίο, αλλά το θεωρεί «ενιαίο επιχειρησιακό χώρο» αφήνοντας έτσι διαχρονικά «πόρτες και παράθυρα» ανοιχτά στις τουρκικές αμφισβητήσεις, ενώ ξανά και ξανά ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, σημειώνει ότι ο ΝΑΤΟικός μηχανισμός «επίλυσης κρίσεων» που στήθηκε μετά την κρίση του 2020 στην Ανατ. Μεσόγειο «είναι έτοιμος για χρήση και στο Αιγαίο».

Η κυβέρνηση όχι μόνο προσπερνά όλα αυτά αλλά κάνει το μαύρο άσπρο σχετικά με τον ρόλο των Ευρωατλαντικών «εταίρων και συμμάχων» απέναντι στην επιθετικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο και ευρύτερα.

Χαρακτηριστικά, ο Κυρ. Μητσοτάκης, χαιρετίζοντας την Πέμπτη, στην τελετή ονοματοδοσίας και ένταξης στο Πολεμικό Ναυτικό της πυραυλάκατου «Υποπλοίαρχος Βλαχάκος», είπε ότι «δεν υποδεχόμαστε μόνο ένα ακόμα σύγχρονο σκάφος στον στόλο μας, αλλά μία πρόσθετη εγγύηση ασφάλειας και σταθερότητας στο Αιγαίο και στη Μεσόγειο», σημειώνοντας πως «αυτό πλέον το αναγνωρίζει και το συμμερίζεται τόσο η Ευρώπη όσο και οι υπερατλαντικοί μας σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ», σε άλλη μια απόπειρα εφησυχασμού του λαού, την ώρα που πληθαίνουν οι ...συμμαχικές «προτροπές» για επώδυνους συμβιβασμούς και τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα θυσιάζονται στον βωμό της ΝΑΤΟικής συνοχής.

Την ίδια μέρα, ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας, συνάντησε στην Αθήνα τον πρώην γγ του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, καλώντας με δηλώσεις του την γείτονα να σέβεται το Διεθνές Δίκαιο και να εγκαταλείψει την απειλή πολέμου («casus belli») κατά της Ελλάδας, επαναλαμβάνοντας ότι η ελληνική κυβέρνηση «είναι έτοιμη πάντα να εμπλακεί σε έναν εποικοδομητικό διάλογο με την Τουρκία, αλλά σε σταθερή βάση, στη βάση του Διεθνούς Δικαίου, του Καταστατικού του ΟΗΕ και του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας». Ενώ και το υπουργείο Εξωτερικών, σχολιάζοντας τη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας της Τουρκίας, ανέφερε ότι «η Ελλάδα δεν προβάλλει καμία διεκδίκηση έναντι της Τουρκίας».

Μεσοβδόμαδα, άλλωστε, και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γ. Οικονόμου, κληθείς να σχολιάσει τις προκλήσεις της τουρκικής πλευράς, κάλεσε μεν «να είμαστε έτοιμοι για τα πάντα», αλλά φρόντισε να στείλει μήνυμα στη γείτονα ότι «υπάρχουν κοινά πεδία που οι δύο λαοί και οι δύο χώρες θα μπορούσαν να συνεργαστούν, μακριά από τις εντάσεις». Αλλωστε, τόνισε ότι «πάντοτε θα πρέπει να έχουμε διαύλους επικοινωνίας και να συζητάμε. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που έχει πει πολλές φορές ο πρωθυπουργός, ότι εμείς κλείνουμε τις πόρτες στις προκλήσεις και έχουμε ανοιχτά τα παράθυρα του διαλόγου».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, αξίζει να καταγραφούν και αποστροφές όπως αυτή του υφυπουργού Παιδείας και διεθνολόγου Αγγ. Συρίγου περί «αποστρατιωτικοποίησης που σπάει στα δύο, είναι η αποστρατιωτικοποίηση ως υποχρέωση και η αποστρατιωτικοποίηση σε σχέση με την κυριαρχία που είναι λάθος των Τούρκων γιατί έχει προκαλέσει οξύτατες αντιδράσεις».

Αλλά και του πρώην υπουργού του ΣΥΡΙΖΑ (και παρ' ολίγον και της ΝΔ) Ευ. Αποστολάκη, ο οποίος είπε για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου ότι «δεν πρέπει να το συζητάμε και δεν το συζητάμε», αλλά «αν συζητηθεί, δεν ξέρω με ποιες εγγυήσεις και όρους μπορεί να δεχθεί η ελληνική κυβέρνηση κάτι. Δεν το ξέρω αυτό, είναι θέμα της κυβέρνησης»...

Στο μεταξύ, τα Ελληνοτουρκικά βρέθηκαν και στο «μενού» του γεύματος που παραχώρησε το βράδυ της Δευτέρας ο Αμερικανός πρέσβης, Τζ. Τσούνις, στον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλ. Τσίπρα, χωρίς να γίνουν περισσότερα γνωστά. Θυμίζουμε πως αντίστοιχη συνάντηση είχε γίνει και τον περασμένο Φλεβάρη με τον τότε πρέσβη Πάιατ, με τον Αλ. Τσίπρα λίγο αργότερα να δίνει από το βήμα της Βουλής «πάσα» στον πρωθυπουργό για να ανακοινώσει τη συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο. Συνεχείς άλλωστε είναι και οι εκκλήσεις του ΣΥΡΙΖΑ στην κυβέρνηση να πάρει «πρωτοβουλίες» στα Ελληνοτουρκικά που θα αναδεικνύουν την αναγκαιότητα της «διατλαντικής συνοχής».