Associated Press

Στρατιώτης της ΠΓΔΜ έτοιμος για δράση

Οι συγκρούσεις στην περιφέρεια του Κουμάνοβο δεν έχουν καταλαγιάσει. Οι βασικές διαφωνίες ανάμεσα στα πολιτικά κόμματα της ΠΓΔΜ δεν έχουν, επί της ουσίας, ξεπεραστεί. Εντούτοις, οι πολιτικοί αρχηγοί όλων των κομμάτων, που συμμετέχουν στη λεγόμενη κυβέρνηση εθνικής ενότητας, υπέγραψαν, μετά από τις γνωστές πιέσεις και τη μεσολάβηση του Χαβιέ Σολάνα, μία ακόμη διακήρυξη περί «εξεύρεσης λύσης και αποκατάστασης της ειρήνης με πολιτικά μέσα». Αυτή τη φορά, πάντως, σχεδόν όλοι απέφυγαν τους λεκτικούς πανηγυρισμούς περί μίας ιστορικής αποτελεσματικής διακήρυξης, για ευνόητους λόγους...

«Υπογραμμίζουμε τη δέσμευσή μας να προωθήσουμε και να εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειες να αποκαταστήσουμε την ειρήνη και την ασφάλεια», έγραφε, μεταξύ άλλων, η νέα διακήρυξη που υπέγραψαν αργά το βράδυ της Τρίτης μετά τη συνάντησή τους με τον επικεφαλής της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και την ασφάλεια, Χαβιέ Σολάνα, οι πολιτικοί αρχηγοί των μεγαλύτερων κομμάτων της χώρας. Δηλαδή το VMRO (του πρωθυπουργού Λιούπτσο Γκεοργκιέφσκι), η Σοσιαλδημοκρατική Ενωση Μακεδονίας, το Δημοκρατικό Κόμμα Αλβανών (του Αρμπέν Τζαφέρι) και το Κόμμα Δημοκρατικής Ευημερίας (του Ιμέρ Ιμέρι)... Κατά τα φαινόμενα, η νέα διακήρυξη, που με παρόμοια μορφή αλλά με το ίδιο μήνυμα έχει εκδοθεί αρκετές φορές σε διαστήματα έξαρσης των συγκρούσεων στην ΠΓΔΜ, υποτίθεται πως ακυρώνει τη συμφωνία που υπέγραψαν την περασμένη βδομάδα οι πολιτικοί ηγέτες της αλβανικής κοινότητας στη χώρα, Αρμπέν Τζαφέρι και Ιμέρ Ιμέρι, με τον αρχηγό των Αλβανών αυτονομιστών, Αλί Αχμέτι, στο Πρίζρεν του Κοσσυφοπεδίου. Ωστόσο, οι Τζαφέρι και Ιμέρι (που πλέον λειτουργούν δημόσια ως πολιτικοί εκφραστές των αυτονομιστών) δε βγήκαν δημόσια να αποκηρύξουν τη δράση του «Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού». Ομως, ούτως ή άλλως, η στάση των Τζαφέρι και Ιμέρι ήταν αναμενόμενη, καθώς, σύμφωνα με το «σχέδιο Σολάνα», έπρεπε να συνυπογράψουν σύντομα τη «νέα διακήρυξη» για την «εξεύρεση λύσης με πολιτικά και όχι βίαια μέσα», δίχως να προβούν σε καινούριες δηλώσεις υποστήριξης των Αλβανών αυτονομιστών... προς χάριν παράτασης ζωής της «κυβέρνησης εθνικής ενότητας».

Πάντως, μετά απ' όλα αυτά, ο Σολάνα θα ενημέρωνε και χτες τους υπουργούς Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στη Βουδαπέστη σε σχέση με την αποτελεσματικότητα της μεσολάβησής του στα Σκόπια. Αφού ενημέρωσε τους αξιωματούχους των ΝΑΤΟικών χωρών, ο Σολάνα δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου στη Βουδαπέστη: «Δε θέλω να πω πως το πρόβλημα λύθηκε. Δεν έχει λυθεί ακόμη. Κάνουμε, πάντως, βήματα προς τη σωστή κατεύθυνση».

Μετά απ' τη νέα διακήρυξη-πολιτική φιέστα, η αστυνομία της ΠΓΔΜ απηύθυνε έκκληση στους κατοίκους των χωριών της περιφέρειας του Κουμάνοβο, που φλέγονται από τις εν εξελίξει συγκρούσεις, να επιβιβαστούν στα δεκάδες λεωφορεία και να εγκαταλείψουν τις εστίες τους προς ασφαλέστερο καταφύγιο. Ωστόσο, έως νωρίς χτες βράδυ, κανένας από τους χιλιάδες χωρικούς δεν είχε καταφέρει να επιβιβαστεί στα λεωφορεία που είχε επιστρατεύσει η αστυνομία.

Σύμφωνα με τον στρατιωτικό εκπρόσωπο της ΠΓΔΜ, Μπλαγκόια Μαρκόφσκι, ο στρατός ανέστειλε την προσωρινή παύση πυρός για να διεκπεραιωθεί η επιχείρηση εκκένωσης επειδή οι αυτονομιστές έκαναν χρήση όλμων και αυτομάτων όπλων εναντίον θέσεων του στρατού στο χωριό Μάτεϊτσε. «Περιμέναμε μέχρι τώρα, αλλά δεχτήκαμε πυρά και απαντήσαμε», είπε ο Μαρκόφσκι. Το πρακτορείο «Ρόιτερ» πιθανολογούσε πως οι περισσότεροι άμαχοι απέφυγαν να μετακινηθούν από τις εστίες τους, φοβούμενοι μήπως πέσουν μέσα σε διασταυρούμενα πυρά...

«Προτάσεις και ιδέες» για ανταλλαγές πληθυσμών και περιοχών μεταξύ της ΠΓΔΜ και της Αλβανίας συζητούνται - και... - αυτό το διάστημα σε κύκλους της Ακαδημίας των Σκοπίων, παραδέχτηκε χτες σε συνέντευξη Τύπου ο πρόεδρος της Ακαδημίας, Γκιόργκι Εφρέμοφ.

Ο Εφρέμοφ δήλωσε ότι, σύμφωνα με αυτές τις συζητήσεις, η ΠΓΔΜ «θα μπορούσε να δώσει τμήματα των δυτικών περιοχών της και συγκεκριμένα της περιοχής Ντέμπαρ, Γκόστιβαρ και την περιφέρεια Τέτοβο και να πάρει σε αντάλλαγμα την περιοχή της μικρής Πρέσπας και τμήμα της όχθης της λίμνης Αχρίδας, όπου βρίσκεται και η πόλη Πόγραδετς». Ο ίδιος, επικαλούμενος πάντα τις... ακαδημαϊκές συζητήσεις, πρόσθεσε πως οι Αλβανοί που ζουν στο Κουμάνοβο, στα Σκόπια, στο Μπέλες, στο Μοναστήρι, στο Κίτσεβο και στη Στρούγκα θα μπορούσαν να μετακινηθούν στις δυτικές περιοχές και οι Σλαβομακεδόνες της Αλβανίας να μετακινηθούν στις περιοχές που θα πάρει η ΠΓΔΜ. «Σύμφωνα με τους εκφραστές αυτών των ιδεών, κάθε άλλη λύση θα είναι προσωρινή, διότι οι δύο λαοί είναι διαφορετικοί και δεν μπορούν να συνυπάρξουν... Το σχέδιο θα μπορούσε να χρηματοδοτηθεί από τη διεθνή κοινότητα»(!), κατέληξε ο Εφρέμοφ.

Οι ανακοινώσεις του προκάλεσαν τις αναμενόμενες έντονες αντιδράσεις της Σοσιαλδημοκρατικής Ενωσης Μακεδονίας και του Φιλελεύθερου Κόμματος, που τις καταδίκασαν ως «ιδέες σκανδαλώδεις που θα οδηγήσουν σε εμφύλιο πόλεμο».

Εως τις 5 τα ξημερώματα, χτες, οι Αλβανοί αυτονομιστές έβαλλαν κατά των δυνάμεων του στρατού από το χωριό Σλούπτσανε σε μία προσπάθεια να μεταβούν στο χωριό Βάξιντσε. Η προσπάθεια του στρατού να διώξει όλους τους αυτονομιστές από το χωριό Μάτεζτσε παρέμενε έως χτες το απόγευμα σε εξέλιξη. Κυρίως, επειδή απέφυγαν να αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις των Αλβανών αυτονομιστών από το τζαμί του χωριού, μετά τις πληροφορίες που έφεραν τους τελευταίους να κρατούν τρεις άμαχους ως ομήρους...

Κατά τις προχτεσινές συγκρούσεις του στρατού με τους αυτονομιστές στο χωριό Οπαζε, τραυματίστηκαν τέσσερις στρατιώτες, εκ των οποίων ο ένας σοβαρά. Κατά το περασμένο 48ωρο, ο στρατός της ΠΓΔΜ ανακοίνωσε πως κατάφερε να απομακρύνει περίπου 2.000 άμαχους από κρίσιμες περιοχές της περιφέρειας Κουμάνοβο-Λίπκοβο.

Το θέμα της λεγόμενης Τσαμουριάς επανέφερε χτες, διά δηλώσεών του στο ραδιοσταθμό της Αυστραλίας ABC, ο εκπρόσωπος των Αλβανών αυτονομιστών που δρουν στην ΠΓΔΜ, Αλί Μεχμέτι. Ο Μεχμέτι ισχυρίστηκε πως... «1.000.000 Αλβανοί ζουν στην Τσαμουριά δίχως δικαιώματα» και πως γι' αυτό ο «Απελευθερωτικός Στρατός Τσαμουριάς» («Cemeria Liberation Army-CLA») θα είναι ο εκπρόσωπός τους στην Ελλάδα.

Το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο της ΠΓΔΜ, ΜΑΚΦΑΞ, αναμεταδίδοντας την είδηση, πρόσθεσε πως ο «CLA είναι έτοιμος για δράση στην Ελλάδα»...