Στην ανάγκη να εστιάσουν οι ΗΠΑ στις νέες «προκλήσεις» που αντιμετωπίζουν, ξεχωρίζοντας σε αυτό το πλαίσιο την αντιπαράθεση με την Κίνα, αναφέρθηκε την περασμένη Τετάρτη ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, ανακοινώνοντας και επίσημα το χρονοδιάγραμμα για σταδιακή αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν. Η άμεση και απροκάλυπτη σύνδεση προκάλεσε, όπως ήταν αναμενόμενο, την αντίδραση του Πεκίνου και είναι αποκαλυπτική για τον κυρίαρχο χαρακτήρα της εντεινόμενης αντιπαράθεσης ΗΠΑ - Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

«Αντί να επιστρέψουμε στον πόλεμο με τους Ταλιμπάν, πρέπει να επικεντρωθούμε στις προκλήσεις που βρίσκονται μπροστά μας», επισήμανε χαρακτηριστικά ο Μπάιντεν, κάνοντας λόγο για «τρομοκρατικά δίκτυα και επιχειρήσεις που έχουν εξαπλωθεί πολύ πέρα από το Αφγανιστάν», αλλά και για την ανάγκη «να ενισχύσουμε την αμερικανική ανταγωνιστικότητα για να αντιμετωπίσουμε τον σκληρό ανταγωνισμό από μια ολοένα και πιο σίγουρη για τον εαυτό της Κίνα».

Οπως συμφωνήθηκε και στην έκτακτη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας του ΝΑΤΟ, η αποχώρηση των αμερικανοΝΑΤΟικών στρατιωτικών δυνάμεων από το Αφγανιστάν θα ξεκινήσει την 1η Μάη (ημερομηνία που η προηγούμενη κυβέρνηση Τραμπ είχε συμφωνήσει με τους Ταλιμπάν ως τελική προθεσμία αποχώρησης) και θα ολοκληρωθεί μέχρι το Σεπτέμβρη.

Βέβαια, τόσο το ΝΑΤΟ όσο και ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Αντ. Μπλίνκεν, ο οποίος επισκέφθηκε αιφνιδιαστικά την Καμπούλ την Πέμπτη, τόνισαν ότι θα συνεχίσουν τη... δέσμευσή τους στο Αφγανιστάν, με ζητούμενο να διασφαλιστούν τα «όσα κερδήθηκαν τα τελευταία 20 χρόνια». Η αναδιάταξη δυνάμεων του ευρωατλαντικού μπλοκ με βάση τις σημερινές εξελίξεις στην ενδοϊμπεριαλιστική διαπάλη δεν αναιρεί τη στρατηγική σημασία του Αφγανιστάν και της γύρω περιοχής, όπως και το εντεινόμενο «ενδιαφέρον» της Κίνας και της Ρωσίας...

Σε κάθε περίπτωση, μετά από 20 χρόνια ΝΑΤΟικής ιμπεριαλιστικής επέμβασης με πρόσχημα τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», τα «όσα κερδήθηκαν» για το λαό είναι μια κατεστραμμένη χώρα, δεκάδες χιλιάδες νεκροί άμαχοι, εκατομμύρια ξεριζωμένοι πρόσφυγες, φτώχεια και εξαθλίωση...

Στις ανοιχτές ομολογίες των ΗΠΑ αντέδρασε άμεσα η Κίνα, της οποίας το ΥΠΕΞ αφού χαρακτήρισε την «κατάσταση με την ασφάλεια στο Αφγανιστάν» «σύνθετη και σοβαρή», τόνισε: «Οι επισημάνσεις της αμερικανικής πλευράς που συνδέουν την απόσυρση με την αντιμετώπιση προκλήσεων που συνιστά η Κίνα αντανακλούν μια νοοτροπία απαίσια και βαθιά ριζωμένη στον Ψυχρό Πόλεμο, που είναι καταστροφική για την αμοιβαία εμπιστοσύνη ΗΠΑ - Κίνας και δεν θα βοηθήσει τον διμερή συντονισμό και τη συνεργασία σε περιφερειακά και διεθνή θέματα». Την ίδια στιγμή, το Πεκίνο σημείωσε ότι «η τρομοκρατία στο Αφγανιστάν χρειάζεται πολύ καιρό ακόμα για να έχει ηττηθεί», αλλά και ότι «η Κίνα είναι έτοιμη να διατηρήσει επικοινωνία και συνεργασία με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, ώστε να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο στην υλοποίηση μιας μακράς ειρήνης και σταθερότητας στο Αφγανιστάν».

Στη Ρωσία, ο ειδικός απεσταλμένος του Προέδρου για το Αφγανιστάν, Ζ. Καμπούλοφ, αναφέρθηκε στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις και έκανε λόγο για «ευκαιρία» που «δεν θα θέλαμε να χαθεί», συστήνοντας στους «Αμερικανούς συναδέλφους να συμφωνήσουν με τους Ταλιμπάν», αλλά και εκτιμώντας ταυτόχρονα πως «οι Ταλιμπάν βάσιμα θα θεωρούν ότι οι ΗΠΑ αθέτησαν τις δεσμεύσεις τους». Μάλιστα, ο ίδιος κατέληξε ότι οι ΗΠΑ «όπως και να 'χει θα φύγουν από το Αφγανιστάν, αργά ή γρήγορα»...

Από τη μεριά της αφγανικής κυβέρνησης, ο Πρόεδρος Ασράφ Γάνι δήλωσε ότι «σέβεται» την απόφαση των ΗΠΑ και ισχυρίστηκε ότι οι δυνάμεις ασφαλείας είναι «ικανές να υπερασπιστούν το λαό και τη χώρα τους, όπως κάνουν εξαρχής».

Στη δε πλευρά των Ταλιμπάν, ο εκπρόσωπός τους στο Κατάρ δήλωσε ότι «μέχρις ότου όλες οι ξένες δυνάμεις αποσυρθούν εντελώς από την πατρίδα μας, δεν θα συμμετάσχουμε σε καμία διάσκεψη που λαμβάνει αποφάσεις για το Αφγανιστάν».

Η ακύρωση συμμετοχών και στην προγραμματισμένη για τις επόμενες μέρες Διάσκεψη στην Κωνσταντινούπολη (την οποία θυμίζουμε πως η Τουρκία ανέλαβε να φιλοξενήσει μετά και από πρόταση των ΗΠΑ), διαμορφώνει νέα δεδομένα για τις διεργασίες και σε διπλωματικό επίπεδο, στις οποίες τα τελευταία χρόνια διεκδικούν αυξημένο ρόλο και Μόσχα - Πεκίνο. Πριν από ένα μήνα η ρωσική κυβέρνηση είχε φιλοξενήσει συνάντηση για το Αφγανιστάν στη Μόσχα, με τη συμμετοχή μάλιστα και της λεγόμενης «διευρυμένης "τρόικας"» (ένα σχήμα που εγκαινιάστηκε το 2019, με τη συμμετοχή Κίνας και Πακιστάν).

Χαρακτηριστικές είναι εξάλλου οι δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ, Μ. Τσαβούσογλου, ο οποίος έθεσε θέμα νέας στρατιωτικής «αποστολής» στο Αφγανιστάν, με το ΝΑΤΟ ή χωρίς. Οπως είπε, το ΝΑΤΟ θα πρέπει να συζητήσει πώς θα στηρίξει τη σταθερότητα στο Αφγανιστάν, «πρέπει να συζητηθεί το αν αυτό θα γίνει κάτω από νέα (στρατιωτική) αποστολή, όχι τη "Resolute Support Mission" - ή αν θα είναι εκεί παρόντα κάποια έθνη ως ομάδα, υπό τη σκέπη του ΝΑΤΟ ή τη στήριξη άλλου οργανισμού, ή αν θα δημιουργηθεί άλλη δομή, σε διμερές ή μονομερές επίπεδο...».

Αλλωστε, είναι σίγουρο ότι η αναδιάταξη δυνάμεων και η μετακίνηση στρατευμάτων δεν πρόκειται να αφήσουν το Αφγανιστάν «εκτός κάδρου» από τους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς: Η Γερμανία ανακοίνωσε την Παρασκευή ότι θα αποσύρει τα στρατεύματά της από το Αφγανιστάν έως τα μέσα Αυγούστου, τονίζοντας την ίδια στιγμή πως θα εξακολουθήσει να υποστηρίζει την κυβέρνηση του Αφγανιστάν και ότι «δαπανούμε σχεδόν μισό δισεκατομμύριο ευρώ κάθε χρόνο για την ανοικοδόμηση του Αφγανιστάν και θα συνεχίσουμε...».