«

καθένας μας έχει στους ώμους του... την απόφαση μιας ολόκληρης ζωής»... Εκπλήρωση χρέους, απόδοση τιμής σε εκείνους που σήκωσαν αυτήν την απόφαση αγόγγυστα μέχρι τέλους, σε όσους ήξεραν ότι «με τις μεγάλες πέτρες στον ώμο ...ανηφορίζοντας τον θάνατο», μόνο έτσι «μεγάλες πολιτείες θα χτίσουμε» και είχαν «την καρδιά τους τυλιγμένη στο μαντίλι τους/ Σαν ένα ξεροκόμματο ψωμί/ Που δεν μπορεί να το μασήσει μήτε ο θάνατος»! Ενα προσκύνημα προσωπικό και συνάμα συλλογικό στο παρελθόν του Κόμματός μας, του αγωνιζόμενου λαού μας, για την ψηλάφηση ενός νήματος που το φέρνει επίκαιρο, φωτοβόλο στο σήμερα! Η εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ την Κυριακή 6 Σεπτέμβρη για τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου που τοποθετήθηκε στο Μακρονήσι ήταν μια ξεχωριστή στιγμή για όλους όσοι συμμετείχαν και όσους νοερά ήταν εκεί, αφού πολλοί ήταν εκείνοι που δεν τα κατάφεραν, εξαιτίας των περιορισμών για την πανδημία.

Σε κλίμα βαθιάς συγκίνησης και αγωνιστικής ανάτασης, εκεί που άλλοτε αντηχούσαν οιμωγές κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών, εκεί που «σώπαιναν οι λύκοι γιατί ούρλιαζαν οι άνθρωποι» από τα σκληρά βασανιστήρια, αντήχησαν οι σφυριές για το Μνημείο που στήθηκε προς τιμήν τους, αντήχησαν συνθήματα δικαίωσης της στάσης ζωής τους, αντήχησαν τραγούδια εμπνευσμένα απ' τους αγώνες τους, η «Καντάτα για τη Μακρόνησο», τα ποιήματα που ο κρατούμενος Μακρονησιώτης Ρίτσος έγραψε και μελοποίησε ο Θ. Μικρούτσικος. Αντήχησε η δέσμευση ότι το παράδειγμά τους μας εμπνέει, μας συνεγείρει, δεν τους ξεχνάμε, ζουν στις καρδιές και στους αγώνες μας: Ορθιοι και αλύγιστοι! Η παλικαρίσια στάση τους, το υψηλό τους φρόνημα διδάσκει, φρονηματίζει, μας δίνει κουράγιο, αντοχή στις δυσκολίες, στην πάλη για το σήμερα και το αύριο της εργατικής τάξης και του λαού μας.

Οι «Σκιές», το Μνημείο που στέκει πια στην ανηφοριά, αριστερά από τους «Αρτοκλίβανους Μακρονήσου», θα υπενθυμίζει σε όποιον θα το αντικρίζει κάθε μέρα από δω και μπρος το μεγαλείο ψυχής των ηρώων μας που επέστρεψαν στο κολαστήριο, αυτήν τη φορά νικητές, ηθικά δικαιωμένοι.

Η εκδήλωση στη Μακρόνησο την Κυριακή 6/9 ξεκίνησε από πολύ νωρίς το πρωί της Κυριακής με δεκάδες μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ να εργάζονται πυρετωδώς για την προετοιμασία του χώρου. Αργότερα το μεσημέρι κατά ομάδες αναχωρούν απ' το λιμάνι του Λαυρίου όσοι θα συμμετάσχουν, με ζωγραφισμένη στα πρόσωπά τους την προσμονή να πατήσουν «πόδι» στο ξερονήσι, εκεί που δόθηκε νέο περιεχόμενο στην έννοια του αλύγιστου! Η οργάνωση υποδειγματική: Η επιβίβαση γίνεται συγκροτημένα, οι συμμετέχοντες θερμομετρούνται από συνεργεία που φορούν ειδικές στολές. Ολοι φορούν μάσκες και κρατούν αποστάσεις. Οι αφίξεις στη Μακρόνησο άρχισαν τμηματικά μετά τις 3 το απόγευμα, αντικρίζοντας το πανό με το σύνθημα: «Δεν σας ξεχνάμε. Δόξα και τιμή στους αγωνιστές της Μακρονήσου». Σε όσους κατέφταναν μοιραζόταν αναμνηστικό φυλλάδιο, νερό αλλά και καπέλα. Στον χώρο, επίσης, διακινούνταν οι εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής» «Μπόλικη πέτρα, μπόλικη καρδιά» και «Καντάτα για τη Μακρόνησο». Ανηφορίζοντας, ο πρώτος σταθμός ήταν το Μνημείο. Οι συμμετέχοντες κατευθύνονται στο χώρο του Μνημείου, αποθέτουν λουλούδια, κάνουν σύντομες περιηγήσεις στο χώρο...

Λίγο πριν τις 7, συγκροτημένα παίρνουν τις θέσεις τους, που έχουν προκαθοριστεί περιμετρικά της εξέδρας που έχει στηθεί. Με την τελευταία φουρνιά καταφτάνει και η πολυμελής αντιπροσωπεία της ΚΕ του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ, Δ. Κουτσούμπα, που γίνεται δεκτή με παρατεταμένα χειροκροτήματα και συνθήματα. Ο Δ. Κουτσούμπας καταθέτει στεφάνι στο μνημείο, μαζί με τον Μακρονησιώτη Λάζαρο Κυρίτση και τον Γραμματέα του ΚΣ της ΚΝΕ Νίκο Αμπατιέλο.

Την εκδήλωση άνοιξε ο Θέμης Γκιώνης, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, καλωσορίζοντας τους συγκεντρωμένους και μεταφέροντας τις θερμές ευχαριστίες της ΚΕ σε όσους συνέβαλαν στην κατασκευή και τοποθέτηση του Μνημείου. Συγκεκριμένα, ευχαρίστησε τον Μάρκο Γεωργιλάκη που το φιλοτέχνησε, τον Δήμο Βασίβαγλη που το κατασκεύασε στο μηχανουργείο του, την ομάδα μηχανικών με επικεφαλής τον Γιώργο Μητρόπουλο, τους οικοδόμους, μαρμαράδες, εργάτες μετάλλου, ηλεκτρολόγους της Κομματικής Οργάνωσης Αττικής του ΚΚΕ που εργάστηκαν για την τοποθέτησή του, το ιατρικό προσωπικό που τους συνόδευσε, την Κομματική Οργάνωση Λαυρίου, τον Αλέξανδρο Νικολή και την Αθανασία Κούτρα για τις προσφορές τους, τους συντρόφους Γιώργο Διαμαντόπουλο, Παναγιώτη Σιαμίδη και Στέφανο Μπενάτο για τις μεταφορές, τον Θανάση Στρομπούλη για τα μηχανήματα και εργαλεία, το Εργατικό Κέντρο και τον δήμο Λαυρίου.

Αμέσως μετά την ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπα, ακολούθησε η συναυλία με τα έργα «Καντάτα για τη Μακρόνησο» και «Σπουδή σε ποιήματα του Βλαδίμηρου Μαγιακόβσκη», που ακούστηκαν για πρώτη φορά στη Μακρόνησο. Τα τραγούδια ερμήνευσαν η Ρίτα Αντωνοπούλου και ο Κώστας Θωμαΐδης, ενώ την καλλιτεχνική επιμέλεια και τη διεύθυνση ανέλαβε ο Θύμιος Παπαδόπουλος. Συμμετείχαν οι μουσικοί: Δημήτρης Αγάθος (τρομπέτα), Γιώργος Κατσίκας (τύμπανα), Μίμης Ντούτσουλης (μπάσο), Θοδωρής Οικονόμου (πιάνο), Θύμιος Παπαδόπουλος (φλάουτο, κλαρινέτο, σαξόφωνο), Γιάννης Παπαζαχαριάκης (κιθάρα), Τζίμης Σταρίδας (τρομπόνι).

Ξεχωριστή ήταν η παρουσία στη Μακρόνησο των παλαίμαχων αγωνιστών που είχαν «θητεύσει» στο μαρτυρικό ξερονήσι. Μαχητών, που αν και υπέργηροι πια έκαναν κουράγιο και συμμετείχαν στην εκδήλωση. Οι ίδιοι συγκινημένοι και ηθικά δικαιωμένοι κατέθεσαν λουλούδια στο μνημείο, περιηγήθηκαν στο χώρο, μοιράστηκαν τις αναμνήσεις τους. Και όλοι οι υπόλοιποι, περήφανοι που έχουν πλάι τους τέτοιους αγωνιστές, μα ακόμα πιο περήφανοι για τη σκυτάλη που παραλαμβάνουν...