Νέα ώθηση στα ιμπεριαλιστικά παζάρια, που δίνουν και παίρνουν σε προσκήνιο και παρασκήνιο, με φόντο τα σχέδια συνεκμετάλλευσης και τις επικίνδυνες διευθετήσεις που «ψήνονται» σε Ελληνοτουρκικά, Κυπριακό, συνολικά στην Ανατολική Μεσόγειο, έδωσαν οι παρεμβάσεις των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και τη βδομάδα που πέρασε.

Τον τόνο έδωσε ήδη από τις αρχές της βδομάδας μια ακόμη παρέμβαση των ΗΠΑ που - με φόντο τις πληροφορίες για επέκταση της παράνομης τουρκικής NAVTEX για έρευνες του «Ορούτς Ρέις» στα 6 ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο - έσπευσαν πάλι να εκφράσουν «βαθιά ανησυχία» για τις ερευνητικές επιχειρήσεις της Τουρκίας «σε περιοχές όπου η Ελλάδα και η Κύπρος διεκδικούν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο», εξισώνοντας για μια ακόμα φορά τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου με τις προκλητικές διεκδικήσεις της τουρκικής αστικής τάξης.

Στη σχετική του τοποθέτηση, το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών εξέφρασε πάλι τη «σθεναρή στήριξή του στον διάλογο μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ενθαρρύνοντας όλα τα μέρη να ξαναρχίσουν τη συζήτηση για τα συγκεκριμένα θέματα», ενώ στο διά ταύτα των σχεδίων συνεκμετάλλευσης, που αποτελούν και το υπόβαθρο των επικίνδυνων διευθετήσεων, σημείωσε πως οι ΗΠΑ προκρίνουν την «αξιοποίηση των πόρων της Ανατολικής Μεσογείου κατά έναν τρόπο που θα προάγει τη συνεργασία και θα παρέχει τα θεμέλια για διαρκή ενεργειακή ασφάλεια και οικονομική ευημερία σε ολόκληρη την περιοχή».

Με αυτά τα σχέδια στις «αποσκευές», ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μ. Πομπέο, φτάνει το Σάββατο εκτάκτως στην Κύπρο, για συναντήσεις με τον Πρόεδρό της, Νίκο Αναστασιάδη, καθώς και τον ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη.

Στη διάρκεια πτήσης του για την Ντόχα του Κατάρ (όπου κατευθυνόταν ενόψει νέων συνομιλιών με τους Ταλιμπάν), ο Πομπέο σημείωσε πως «οι Γερμανοί έχουν κάνει καλή δουλειά στο να προσπαθήσουν διπλωματικά να τους πείσουν να αρχίσουν συνομιλίες για το πώς θα προχωρήσουν. Ελπίζουμε ότι θα υπάρξουν πραγματικές συνομιλίες και ελπίζουμε ότι τα πολεμικά πλοία που υπάρχουν εκεί θα αποσυρθούν, ώστε να λάβουν χώρα οι συνομιλίες». Παράλληλα, σχολιάζοντας την απόφαση για μερική άρση του εμπάργκο όπλων στην Κύπρο και τη «δυσαρέσκεια» της Τουρκίας, ο Πομπέο σημείωσε πως η απόφαση «συνάδει με την αμερικανική πολιτική για πολύ μεγάλο διάστημα. Ηταν απλώς η σωστή στιγμή να λάβουμε την απόφαση (...) διασφαλίσαμε ότι έχουμε λάβει υπόψη κάθε πιθανό κίνδυνο και κινηθήκαμε γρήγορα».

Η επίσκεψη πραγματοποιείται λίγες μόνο μέρες απ' όταν βρέθηκε στην Κύπρο ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, ο οποίος σημείωσε πως «παρακολουθούμε την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο όσον αφορά τις σχέσεις σας με την Τουρκία» και με φόντο τις αμερικανικές απαιτήσεις για μείωση των κυπριακών «διευκολύνσεων» προς τα ρωσικά πλοία, μίλησε για «έξωθεν παίκτες» που «συμβάλλουν στις συγκρούσεις, παρά στις ειρηνικές λύσεις». Ας σημειωθεί ότι στη Μεσόγειο αυτές τις μέρες διενεργεί ασκήσεις ανθυποβρυχιακού πολέμου και το ρωσικό αντιτορπιλικό «Αντιναύαρχος Kulakov», που βρίσκεται στην περιοχή από τις αρχές Αυγούστου.

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο επιταχύνθηκαν τη βδομάδα που πέρασε και οι διεργασίες για το στήσιμο της «ΝΑΤΟικής πλατφόρμας» που έχει προαναγγείλει ο γγ της ιμπεριαλιστικής συμμαχίας, με σκοπό την «αποφυγή συγκρούσεων» ανάμεσα στα κράτη - μέλη, με τις ανάλογες πάντα «διευθετήσεις».

Ο ίδιος ο πρόεδρος της Στρατιωτικής Επιτροπής της λυκοσυμμαχίας, πτέραρχος Στιούαρτ Πιτς, βρέθηκε στην Αγκυρα, όπου συνάντησε τον υπουργό Αμυνας, Χουλούσι Ακάρ, και συζήτησε «τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, την πρωτοβουλία του γγ του ΝΑΤΟ για συνομιλίες μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και άλλα θέματα που αφορούν το ΝΑΤΟ».

Την Τετάρτη ακολούθησε η συνεδρίαση του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (NAC) του ΝΑΤΟ, σε επίπεδο μόνιμων αντιπροσώπων, όπου παρά τα μεγάλα λόγια και τις προσδοκίες που επιχείρησε να καλλιεργήσει η κυβέρνηση, σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά επιβεβαιώθηκε ξανά η πολιτική των «ίσων αποστάσεων», που δίνει αέρα στα πανιά της τουρκικής επιθετικότητας.

Την Πέμπτη έγινε το επόμενο βήμα στις διεργασίες για το «μηχανισμό αποφυγής συγκρούσεων» σε στρατιωτικό επίπεδο, με βάση και τη γραπτή πρόταση που επέδωσε πριν από μια βδομάδα ο γγ του ΝΑΤΟ στις δύο πλευρές, με τουρκικές πηγές να λένε ότι Τούρκοι και Ελληνες εκπρόσωποι στο ΝΑΤΟ «αντάλλαξαν απόψεις» στις Βρυξέλλες σχετικά με αυτήν, ενώ πηγές της ελληνικής κυβέρνησης υποστήριζαν ότι δεν έγινε απευθείας διάλογος με την τουρκική πλευρά και ότι οι εκπρόσωποι της Ελλάδας υπέβαλαν «σχόλια» στο εν λόγω έγγραφο, για το περιεχόμενο του οποίου δεν υπάρχει ακόμα καμία ενημέρωση.

Την ίδια ώρα, με φόντο τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 24 - 25/9, που θα ασχοληθεί με όλες τις πλευρές των ευρω-τουρκικών σχέσεων (οικονομικές, Προσφυγικό, «γεωπολιτικές» εξελίξεις στην περιοχή) και τα ιμπεριαλιστικά παζάρια, όπως και το ενδεχόμενο κυρώσεων κατά της Τουρκίας, εντείνονται οι «πρωτοβουλίες» και οι διεργασίες και σε επίπεδο ΕΕ, ενώ και τα αποκλίνοντα συμφέροντα στο εσωτερικό της ΕΕ περιπλέκουν ακόμα περισσότερο το επικίνδυνο κουβάρι.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ξεκίνησε πυρετώδεις επαφές για το ενδεχόμενο διοργάνωσης μιας διεθνούς Συνόδου για την Ανατολική Μεσόγειο με τη συμμετοχή και της Τουρκίας, κι ενώ πληθαίνουν το τελευταίο διάστημα οι αναλύσεις που «δείχνουν» προς την κατεύθυνση ένταξης της Τουρκίας στα περιφερειακά σχήματα συνεκμετάλλευσης που έχουν στηθεί με «ομπρέλα» ΗΠΑ - ΕΕ, όπως το East Med Gas Forum.

Με αυτήν την ατζέντα, ο Σ. Μισέλ έρχεται στην Αθήνα τη Δευτέρα 14 Σεπτέμβρη, ενώ ήδη, μαζί με την καγκελάριο της Γερμανίας (που προεδρεύει της ΕΕ) Αγκελα Μέρκελ, είχε τηλεδιασκέψεις με τον πρωθυπουργό, Κυρ. Μητσοτάκη, αλλά και τον Κύπριο Πρόεδρο, Νίκο Αναστασιάδη.

Ενδεικτική στο μεταξύ των «συμβιβασμών» που αναζητούνται, είναι ανάλυση στο γερμανικό περιοδικό «Der Spiegel» στην αρχή της βδομάδας, όπου σημειώνεται ότι «είναι στο χέρι της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ να μεσολαβήσει ως έντιμη μεσίτρια» μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και ότι «ένα πρώτο βήμα θα ήταν να κινητοποιήσει τους δύο αντιπάλους προς μια κοινή χρήση των επίμαχων υδάτων - μέχρι να διευθετήσει τη διένεξη μόνιμα ένα διεθνές δικαστήριο».

Το νήμα των σύνθετων παζαριών έπιασε την Πέμπτη η 7η Σύνοδος των 7 ευρωπαϊκών χωρών της Μεσογείου (MED 7 - Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Κύπρος, Ισπανία, Πορτογαλία, Μάλτα) που έγινε στην Κορσική.

Με φόντο και την όξυνση της αντιπαράθεσης Γαλλίας - Τουρκίας για την επιρροή στην περιοχή (με μεγάλες διαφορές σε Αν. Μεσόγειο, Κουρδικό, βόρεια και υποσαχάρια Αφρική), ο οικοδεσπότης Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, τόνισε ότι «επιθυμώ βαθιά να ξεκινήσει και πάλι ένας γόνιμος διάλογος με την Τουρκία». Ενώ σημειώνοντας ότι «σήμερα η Τουρκία δεν είναι πλέον εταίρος σε αυτήν την περιοχή» και ότι «όταν μιλώ για μια "Pax Mediterranea" ("Ειρήνη στη Μεσόγειο", όπως το Παρίσι βαφτίζει τη στρατηγική του για την περιοχή), αυτή προϋποθέτει την εύρεση ενός "modus vivendi" (τρόπου συμβίωσης) με την Τουρκία...», κατέληξε ότι τα μέλη της MED 7 πρέπει «να εκφράσουμε με ισχύ τις κόκκινες γραμμές μας, αλλά και τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την επανεκκίνηση του διαλόγου με την Τουρκία, σε ρεαλιστική βάση...».

Αλλά και το ίδιο το Κοινό Ανακοινωθέν της Συνόδου καλωσορίζει ειδικά τις «προσπάθειες διαμεσολάβησης του ύπατου αρμοστή (Ζοζέπ Μπορέλ) και της Γερμανίας με στόχο να επαναληφθεί ο διάλογος μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας για τις θαλάσσιες ζώνες», όπως και «την πρόσκληση της κυβέρνησης της Κύπρου να διαπραγματευτεί με την Τουρκία...».

Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο, απλώνοντας ξανά όλες τις διεκδικήσεις της στο τραπέζι του ιμπεριαλιστικού παζαριού, η Τουρκία με ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών σημείωσε ότι το Κοινό Ανακοινωθέν είναι «προκατειλημμένο, αποσπασμένο από την πραγματικότητα και στερείται νομικής βάσης», κάλεσε την Ελλάδα «να καθίσει στο τραπέζι με την Τουρκία χωρίς προϋποθέσεις», «να εγκαταλείψει τους ισχυρισμούς της κατά του Διεθνούς Δικαίου και τις μαξιμαλιστικές θέσεις της στο θέμα θαλάσσιας δικαιοδοσίας. Προκειμένου να μειωθεί η ένταση, είναι απαραίτητο η Ελλάδα να αποσύρει τα πολεμικά της πλοία γύρω από το ερευνητικό μας πλοίο "Oruc Reis", να υποστηρίξει την πρωτοβουλία του ΝΑΤΟ, να σταματήσει να στρατιωτικοποιεί τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, συμπεριλαμβανομένου του Καστελόριζου, και να θέσει τέρμα στην αυξανόμενη πίεση στην "τουρκική μειονότητα" της Δυτικής Θράκης».

Τα ίδια είχε επαναλάβει μια μέρα νωρίτερα ο Τούρκος ΥΠΕΞ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, απευθυνόμενος στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, σημειώνοντας μεταξύ άλλων πως «είμαστε έτοιμοι για διάλογο χωρίς καμία προϋπόθεση» και «περιεκτικό», με την Ελλάδα, αλλά και συνολικά με την ΕΕ, προσθέτοντας πως η ένταση οφείλεται σε μονομερείς δράσεις που «αποκλείουν την Τουρκία (...) από τις συνεργασίες στην περιοχή».

Στο μεταξύ, η Τουρκία εξέδωσε νέα NAVTEX για άσκηση στην Ανατολική Μεσόγειο, από 12 έως 14 του μήνα.