Η νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης συνεχίστηκε, με την πρόσφατη ψήφιση του νομοσχεδίου για την «αξιολόγηση» των ΑΕΙ, το οποίο επιταχύνει τη διαδικασία παράδοσης των πανεπιστημίων και της Ερευνας στους επιχειρηματικούς ομίλους, ακολουθώντας τις σχετικές κατευθύνσεις της ΕΕ και του ΟΟΣΑ.

Ο Κυρ. Μητσοτάκης, από το βήμα της Βουλής κατά την ψήφιση του παραπάνω νομοσχεδίου, είχε αναφέρει πως «θέλω να τονίσω ότι οι μεταρρυθμίσεις για τις οποίες μιλάμε σήμερα και από τις οποίες πιστεύω ότι θα προκύψουν πολύ σημαντικά οφέλη για το δημόσιο πανεπιστήμιο δεν θα στοιχίσουν ούτε ένα ευρώ - επαναλαμβάνω ούτε ένα ευρώ - στα δημόσια ταμεία! Οι μεγάλες αλλαγές συχνά δεν είναι ζήτημα χρημάτων, αλλά απόφασης».

Παίρνοντας για παράδειγμα την τραγική εικόνα των φοιτητικών εστιών στις πόλεις της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, γίνεται ξεκάθαρη η αντιλαϊκή πολιτική των κυβερνήσεων με την οποία εντείνονται οι ταξικοί φραγμοί στην Ανώτατη Εκπαίδευση.

Ενα τεράστιο εμπόδιο που αντιμετωπίζουν οι λαϊκές οικογένειες που τα παιδιά τους σπουδάζουν στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και τα τμήματα του ΔΙΠΑΕ στην Καβάλα είναι οι εκτοξευμένες τιμές των ενοικίων. Την ίδια στιγμή, τα διαθέσιμα δωμάτια είναι απειροελάχιστα σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες των φοιτητών. Ακόμα όμως και οι «τυχεροί» που καταφέρνουν να πάρουν δωμάτιο σε κάποια εστία δεν ξέρουν καν αν θα έχουν δωμάτιο και το επόμενο έτος, αφού οι δικαιούχοι αλλάζουν κάθε χρόνο.

Στην Ξάνθη, όπου φοιτούν 4.000 φοιτητές, οι εστίες διαθέτουν 561 δωμάτια. Μεγάλος αριθμός των πρωτοετών φοιτητών που αιτούνται δωμάτιο κάθε χρόνο περιμένουν για μήνες μετά την έναρξη των μαθημάτων για να μπουν σε δωμάτιο, αναμονή που μπορεί να φτάσει μέχρι και το Γενάρη. Στην Αλεξανδρούπολη, όπου το πανεπιστήμιο νοικιάζει δωμάτια σε 7 ξενοδοχεία της πόλης για να καλύψει την απουσία εστιών, οι διαθέσιμες θέσεις στα δωμάτια για τους 3.000 φοιτητές της πόλης είναι μόλις 189, τις οποίες οι φοιτητές καλούνται να αδειάσουν κατά τη διάρκεια των διακοπών. Οι φοιτητικές εστίες της Κομοτηνής διαθέτουν 690 ιδιόκτητες κλίνες και 110 ενοικιάζονται, την ίδια ώρα που μονάχα οι φετινοί εισακτέοι φοιτητές ήταν 2.197.

Ασυντήρητα κτίρια είναι η γενική εικόνα των εστιών, όπως δείχνουν οι φωτογραφίες από την εστία της Ξάνθης

Παράλληλα, πρόβλημα αποτελούν σε πολλά κτίρια η απουσία φύλαξης, ο ελλιπής φωτισμός κ.λπ.

Σε πολλά δωμάτια στις εστίες της Ξάνθης δεν λειτουργεί ή δεν υπάρχει καν σώμα θέρμανσης. Οταν χαλάει κάποιο σώμα, λόγω έλλειψης συντήρησης, αυτό αφαιρείται χωρίς να αντικαθίσταται. Ανταλλακτικά δεν υπάρχουν για επισκευές των ζημιών, ενώ η υπηρεσία φοιτητικής μέριμνας προτρέπει τους φοιτητές να αγοράζουν από την τσέπη τους ανταλλακτικά για να πραγματοποιηθούν οι επισκευές. Δεκάδες δωμάτια είναι σήμερα ακατάλληλα καθώς υπέστησαν καθίζηση ή άλλες βλάβες από την υγρασία και βλάβες στα υδραυλικά, ενώ ορισμένα έχουν πλημμυρίσει από βροχοπτώσεις.

Από την κοινή κινητοποίηση εστιακών φοιτητών και Συνδικάτου Οικοδόμων στην Καβάλα

Με αφορμή όλα τα παραπάνω, ο «Ριζοσπάστης» συζήτησε με την Μαριαλένα Πριοβόλου, πρόεδρο του Συλλόγου Οικοτρόφων Φοιτητών Ξάνθης. Παραθέτουμε τη συνέντευξη:

-- Ποια η στάση των πρυτανικών αρχών του ΔΠΘ απέναντι σε αυτήν την κατάσταση;

-- Δεν είναι λίγες οι φορές που έχει κινητοποιηθεί ο Σύλλογος Οικοτρόφων στην Πρυτανεία για ζητήματα που αφορούν τις εστίες. Είναι πάγια τακτική της Συγκλήτου να αποποιούνται όλες τις ευθύνες και να μας παραπέμπουν στον μεσολαβητή του υπουργείου, το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, ή ακόμη και στον εκάστοτε εργολάβο. Συνήθως μας λένε πως ζητάμε πολλά όταν διεκδικούμε κάθε φοιτητής να έχει ένα πιάτο φαγητό και επαρκή δρομολόγια για να πηγαινοερχόμαστε στο σπίτι μας. Εχουμε ακούσει το επιχείρημα πως όλη η χώρα είναι «υπό διάλυση», οπότε αυτά που ζητάμε είναι ανέφικτα. Τονίζουν ότι δεν μπορούν να παραβούν τους νόμους, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να πετάξουν δεκάδες φοιτητές εκτός εστιών.

Στο συγκεκριμένο ζήτημα προσπαθούν να ρίξουν την ευθύνη στους μεγαλύτερους φοιτητές που δεν πήραν πτυχίο «στην ώρα» τους, με σκοπό να μας χωρίσουν σε νέους φοιτητές και παλιότερους. Ολα αυτά ενώ οι περισσότεροι οικότροφοι εργαζόμαστε για να αντεπεξέλθουμε στα έξοδα της καθημερινότητας. Μας παρουσιάζουν πως είναι ανήμποροι να κάνουν κάτι για να μας βοηθήσουν. Γνωρίζουμε ωστόσο πως ο ρόλος των διοικήσεων των ιδρυμάτων είναι να εφαρμόζουν τις αποφάσεις της κάθε κυβέρνησης που στοχεύουν να κάνουν και την Παιδεία ένα ακόμη πεδίο κερδοφορίας για τους λίγους, πράγμα το οποίο συνεπάγεται το τσάκισμα των οικογενειών μας.

-- Τι δυσκολίες βρίσκει μπροστά της η προσπάθεια οργάνωσης της συλλογικής διεκδίκησης των φοιτητών;

-- Προσπαθούν να μας πείσουν ότι ο καθένας μόνος του θα τα καταφέρει, ότι μπορεί «να πιάσουμε την καλή». Αυτά είναι λογικό να τα ακούμε συχνά και από συμφοιτητές μας. Τα προβλήματα που βιώνουμε και οι ίδιες οι ανάγκες μας, όμως, είναι κοινά και επομένως δεν μπορεί να βρεθεί ικανοποιητική λύση μακριά από τη συλλογική δράση για βελτίωση των όρων που σπουδάζουμε, ζούμε και δουλεύουμε. Το ζητούμενο είναι να καλλιεργηθεί η συλλογικότητα μεταξύ των φοιτητών. Και αυτό σε όλες τις πλευρές της ζωής μας (διάβασμα, αξιοποίηση ελεύθερου χρόνου - δημιουργικότητα, ψυχαγωγία, αλληλεγγύη και διεκδίκηση για καλύτερες συνθήκες ζωής).

-- Πώς έχει καταφέρει να τις ξεπεράσει ο Σύλλογος;

-- Είναι σημαντικό οι φοιτητές να αντιλαμβανόμαστε ότι ο Σύλλογος είναι εργαλείο στα χέρια μας. Σε αυτό μπορούμε να βασιζόμαστε όλοι μας για όποιο ζήτημα προκύπτει και να σχεδιάζουμε τα βήματά μας για τη διεκδίκηση λύσης του. Εδώ και χρόνια γίνονται προσπάθειες για διοργάνωση δραστηριοτήτων που θα βγάλουν τον εστιακό φοιτητή από το δωμάτιό του. Κάθε χρόνο προσπαθούμε να συγκροτούμε αθλητική ομάδα, οργανώνουμε αθλητικά τουρνουά με παράλληλη ανάδειξη του αιτήματος για συντήρηση του ρημαγμένου γηπέδου που υπάρχει στις εστίες. Αλλες φορές στήνουμε προβολές ταινιών σε κοινόχρηστους χώρους που θα μας φέρουν και πιο κοντά μεταξύ μας, γλέντια, πάρτι.

Για να αντιληφθούμε πως η πραγματικότητα που βιώνουμε καθημερινά, μέσα και έξω από τις σχολές, στην οικογένεια ή τη δουλειά μας, είναι που μας ενώνει, χρειάζεται να γνωριστούμε, να ξεπεράσουμε τους ανταγωνισμούς που μας καλλιεργούν και την ατομικότητα. Ταυτόχρονα, ο Σύλλογος χρειάζεται να δείχνει άμεσα αντανακλαστικά σε μικρότερα και μεγαλύτερα προβλήματα που εμφανίζονται και να φροντίζει να οργανώνονται τα επόμενα βήματα για να λυθούν. Και βέβαια, χωρίς να θέλω να υποτιμήσω όλα τα προηγούμενα, η ίδια η αγωνιστική διεκδίκηση και οι κατακτήσεις του Συλλόγου έχουν αποτελέσει σημαντικό παράγοντα συσπείρωσής του.

-- Πώς έχει συμβάλει μέχρι σήμερα ο Σύλλογος Οικοτρόφων Εστιών στη βελτίωση των συνθηκών για τους φοιτητές;

-- Εχουμε πολλά παραδείγματα κατακτήσεων, μικρών και μεγαλύτερων, έπειτα από αγώνες του Συλλόγου Οικοτρόφων. Οταν είχε γίνει απόπειρα να κλείσει η λέσχη των εστιών - που σήμαινε για πολλούς εστιακούς τη διακοπή των σπουδών τους - είχαμε βγει μπροστά ο Σύλλογος των εστιακών μαζί με τον Σύλλογο της Πολυτεχνικής και φοιτητές της Ξάνθης και μετά από τους αγώνες μας ξανάνοιξε και λειτουργούσε όπως πριν. Επίσης, πολλά ζητήματα και ελλείψεις (ανεπάρκεια δωματίων, λίγα δρομολόγια κ.ά.) προκύπτουν κάθε χρόνο γιατί το πανεπιστήμιο δεν μεριμνά να τα λύσει συνολικά. Ετσι, λοιπόν, κάθε χρόνο δίνουμε συνεχόμενους αγώνες να εξασφαλίσουμε ότι δεν θα διωχθεί κανείς από τις εστίες, να αυξηθούν τα δρομολόγια. Σε περιπτώσεις βλαβών, όπως έλλειψη ζεστού νερού, άμεσα κινητοποιούμαστε μαζικά στη φοιτητική μέριμνα και βρίσκεται λύση.

Επίσης, η πανεπιστημιούπολη είναι εκτός πόλης και εδώ και χρόνια μας «προετοιμάζουν» πως θα μπει αντίτιμο στα λεωφορεία του πανεπιστημίου. Κάθε φορά που η Πρυτανεία μάς ανακοίνωνε κάτι τέτοιο, με μαζικές κινητοποιήσεις τελικά το ακυρώναμε και μέχρι και σήμερα μεταφερόμαστε δωρεάν.

Πρόσφατο παράδειγμα είναι αυτό το φθινόπωρο που για πρώτη φορά έγινε προσπάθεια επιβολής ελέγχου στη λέσχη σίτισης, με σκοπό να σιτίζονται μόνο οικότροφοι, κάτι που σημαίνει ότι πολλοί συνάδελφοί μας που έχουν μαθήματα στις σχολές δίπλα από τις εστίες θα έμεναν νηστικοί.

Δεν πέφτουμε από τα σύννεφα. Ολες οι προηγούμενες κυβερνήσεις, όπως και η σημερινή, είχαν σκοπό τη μείωση των δικαιούχων σίτισης. Εμείς βγήκαμε μπροστά με το Σύλλογό μας, εμποδίσαμε τον έλεγχο, αναδείξαμε την ύπουλη προσπάθεια του πανεπιστημίου να μας χωρίζει μεταξύ μας. Στη συνέχεια οργανώσαμε μαζικές συνελεύσεις και μέχρι σήμερα έχουμε καταφέρει να μην εφαρμόζεται ο έλεγχος και να μη μένει κανένας φοιτητής που έρχεται στη λέσχη χωρίς φαγητό.

-- Τι απαιτείται σήμερα για να πάει ένα βήμα παραπέρα η πάλη των φοιτητών αναφορικά με το πρόβλημα της στέγασης και γενικά της φοιτητικής μέριμνας;

-- Σήμερα απαιτείται συντονισμός μεταξύ των φοιτητών πανελλαδικά. Ο Σύλλογός μας έχει μία πείρα από τη συμμετοχή μαζί με άλλους 14 Συλλόγους στο Πανελλαδικό Συντονιστικό Συλλόγων Οικοτρόφων. Η ενότητα με συμφοιτητές μας από όλη τη χώρα κάνει τους αγώνες μας δυνατότερους και πιο αποτελεσματικούς. Δεν διεκδικούμε μπαλώματα στα επιμέρους ζητήματα που αντιμετωπίζουμε στην Ξάνθη. Απαιτούμε συνολικά σύγχρονους όρους σπουδών και ζωής για κάθε νέο σήμερα. Ως φοιτητές μαθαίνουμε τις δυνατότητες της εποχής μας και δεν συμβιβαζόμαστε με τίποτα λιγότερο. Επιπλέον, είναι κρίσιμο να μπει μπροστά πιο αποφασιστικά το αίτημα για αύξηση της χρηματοδότησης από τον κρατικό προϋπολογισμό για τη φοιτητική μέριμνα και τις ανάγκες μας συνολικά.

Δεν μπορούμε να δεχτούμε η χώρα μας να δίνει «με το τσουβάλι» για πολεμικές επιχειρήσεις εναντίον των λαών και να τσιγκουνεύεται να δώσει τα στοιχειώδη για τις ανάγκες μας. Το βλέπουμε παντού γύρω μας: Λέσχες σίτισης, μεταφορά, καθαριότητα, φύλαξη... Ολα σε ιδιώτες και όλα ρημαγμένα. Οπότε το επιχείρημα ότι η ιδιωτική πρωτοβουλία και η ανάπτυξη θα φέρουν τάχα λύσεις δεν ισχύει. Εχουμε δει τα αποτελέσματα της χρόνιας υποχρηματοδότησης των πανεπιστημίων και των εστιών, στην Ξάνθη όσο και πανελλαδικά.

Διεκδικούμε πραγματικά δημόσια και δωρεάν φοιτητική μέριμνα για κάθε φοιτητή. Για να γίνουν αυτά κομμάτι κάθε φοιτητικού αγώνα χρειάζεται να γνωρίζουμε τι ακριβώς συμβαίνει σε όλα τα δωμάτια και να μην το αφήνουμε απλά να περάσει. Να πληθύνουν οι εστίες οργάνωσης στα κτίρια, στους ορόφους κ.λπ. που θα βγαίνουν μπροστά όποτε χρειάζεται και θα καλούν και τον υπόλοιπο Σύλλογο σε δράση. Ετσι, όλο και περισσότεροι θα βλέπουν πως πραγματικά η συλλογική δράση είναι όπλο των φοιτητών και η μόνη μας προοπτική και θα δυναμώνουν και μαζικοποιούνται η πάλη και οι διεκδικήσεις μας.

Στον αγώνα αυτό είναι σημαντικό οι φοιτητές να βρεθούμε στο πλευρό του ταξικού εργατικού και λαϊκού κινήματος. Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του Συλλόγου Εστιαζόμενων Φοιτητών ΔΙΠΑΕ Καβάλας, που προχώρησαν σε κινητοποίηση τον περασμένο Δεκέμβρη στη διοίκηση του ιδρύματος, από κοινού με το Σωματείο Οικοδόμων Καβάλας, με αφορμή το ότι οι εστιαζόμενοι, μετά το πέρας της εξεταστικής περιόδου, το καλοκαίρι, διώχνονται από τα δωμάτιά τους (ακόμη και με τη βία), για να «εξυπηρετήσει» το ΔΙΠΑΕ τις «μπίζνες» του δήμου Καβάλας, μετατρέποντάς τα σε ξενοδοχείο με αντίτιμο, για να «φιλοξενήσουν» τους συμμετέχοντες στο «COSMOPOLIS», αναγκάζοντας τους φοιτητές να ξεσπιτωθούν.

Ηδη στα πάγια αιτήματα του Συλλόγου μας είναι η ανέγερση νέων εστιών που να καλύπτουν τις ανάγκες όλων των φοιτητών με αποκλειστική ευθύνη του κράτους. Στην Ξάνθη υπάρχει στο κέντρο το κτίριο των παλιών εστιών Γρίμπα, που είναι εγκαταλελειμμένο αυτήν τη στιγμή και αναξιοποίητο. Εμείς απαιτούμε αυτό να διαμορφωθεί κατάλληλα ώστε να στεγάσει φοιτητές και να καλυφθούν κάποιες ανάγκες προσωρινά.

Παράλληλα, διεκδικούμε να νοικιαστούν δωμάτια για όσους δεν χωράνε στις υπάρχουσες εστίες άμεσα. Παρ' όλα αυτά οι κατευθύνσεις κυβερνήσεων, μεγάλων επιχειρηματιών λένε άλλα. Προσπαθούν να βγάλουν κέρδη ακόμη και από τη βασική ανάγκη της στέγασης των φοιτητών. Θέλουν να ιδιωτικοποιήσουν τις εστίες πανελλαδικά κάνοντας κάποιες συντηρήσεις και να ζητάνε και ενοίκιο. Εχουμε χρυσοπληρώσει για να φτάσουμε ως εδώ. Δεν ξαναβάζουμε το χέρι στην τσέπη. Αυτά τα σχέδια δεν θα πραγματοποιηθούν.

Η εκρηκτική κατάσταση της ενεργειακής φτώχειας που βιώνουν τα νοικοκυριά της Θεσσαλονίκης αναδείχθηκε μεταξύ άλλων την Παρασκευή, σε ημερίδα με θέμα «Το ενεργειακό μέλλον της Θεσσαλονίκης», που διοργάνωσε ο ιστότοπος «voria.gr».

Τα στοιχεία, σύμφωνα με έρευνα του 2017 της ΕΕ για τη μέτρηση της ενεργειακής φτώχειας, δείχνουν πως το 62% των νοικοκυριών στη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης, δηλαδή περίπου 190.000, βρίσκεται στο φάσμα της ενεργειακής φτώχειας, καθώς δαπανά πάνω από 10% του ετήσιου εισοδήματός του για θέρμανση και ηλεκτροφωτισμό. Η δραματική αυτή κατάσταση δεν έχει αλλάξει από τότε, καθώς παρουσιάζοντας τα στοιχεία η ευρωβουλευτής της ΝΔ Μαρία Σπυράκη τόνισε πως είναι ζήτημα το οποίο «πρέπει να το δούμε κατάματα και να το επιλύσουμε μέσα στην επόμενη πενταετία και με πόρους που προέρχονται από το Green Deal», κρύβοντας βέβαια ότι είναι στο πλαίσιο της πολιτικής της «απελευθέρωσης» που γιγαντώνεται η ενεργειακή φτώχεια.

Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά: Το 38% περνάει περιόδους όπου δεν μπορεί να θερμάνει το νοικοκυριό του, ενώ το 21% των νοικοκυριών θερμαίνει μόνο ορισμένους χώρους. Πάνω από τα μισά νοικοκυριά, ποσοστό της τάξης του 66%, προχώρησαν σε περικοπές, με συνηθέστερη τα έξοδα του σούπερ μάρκετ, για να μπορούν να έχουν ρεύμα (!) με περίπου 30.000 να υπολογίζονται τα νοικοκυριά που είναι λίγο ή καθόλου συνεπείς στην αποπληρωμή λογαριασμών κοινής ωφέλειας, με το λαό της πόλης, όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε, να «βρίσκεται στο δίλημμα ή ζεσταίνομαι ή τρώω».

Παρ' όλα αυτά, προηγουμένως, από το βήμα της ημερίδας τόσο η Δήμητρα Θωμά, εκπροσωπώντας τον βουλευτή Α' Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστο Γιαννούλη, όσο και ο υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος, Κωστής Χατζηδάκης, προσπάθησαν να παρουσιάσουν μια «μαγική» εικόνα, υπερθεματίζοντας για τα υποτιθέμενα «οφέλη» που είχαν τόσο οι επιχειρήσεις όσο και οι καταναλωτές από την «απελευθέρωση» της αγοράς Ενέργειας που εγκαινίασε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και συνεχίζει στο ίδιο έδαφος αυτή της ΝΔ.

Στον αντίποδα της ενεργειακής φτώχειας για το λαό είναι όσα ισχύουν για τους βιομηχάνους της Βόρειας Ελλάδας. Οπως είχε αναφέρει στο φόρουμ για την Ενέργεια στη Νοτιοανατολική Ευρώπη τον περασμένο Σεπτέμβρη ο γενικός διευθυντής της ΕΔΑ Θεσσαλονίκης - Θεσσαλίας, Λ. Μπακούρας, η τιμή ηλεκτρικής ενέργειας παραγόμενης από φυσικό αέριο για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες έχει κατρακυλήσει πλέον από τα 4 ευρώ/μεγαβατώρα στα 1,3 ευρώ/μεγαβατώρα, με προοπτική να φτάσει σύντομα στα 0,7 - 0,8 ευρώ/μεγαβατώρα.

Ο «Οδηγητής» έχει διαμορφώσει μια οκτασέλιδη ενότητα άρθρων υπό τον γενικό τίτλο «Συζητάμε συλλογικά. Δρούμε μαχητικά. Αντεπίθεση!», που αποτυπώνουν την πείρα που κατακτούν οι Οργανώσεις της ΚΝΕ στη μαχητική και καθημερινή τους προσπάθεια να πετύχουν τους υψηλούς στόχους που βάζουν. Στόχους που πηγάζουν από τα μεγάλα ιδανικά της ΚΝΕ! Συγκεκριμένα, η ενότητα περιλαμβάνει αρθρογραφία για την επιτυχημένη μάχη της Οικονομικής Εξόρμησης, άρθρο με την πείρα από την παρέμβαση της Οργάνωσης Περιοχής Κ. Μακεδονίας, καθώς και αρθρογραφία για τη δουλειά της ΚΝΕ στους μαθητές και τους φοιτητές.

Στην ύλη του «Οδηγητή» ξεχωρίζουν επίσης τα εξής θέματα:

• Συνέντευξη με εργαζόμενους του ΟΤΕ για την πολυήμερη απεργιακή μάχη στον όμιλο.
• «Εργα και ημέρες» των ΔΑΠ, ΠΑΣΠ και ΕΑΑΚ στους φοιτητικούς συλλόγους.
• Με απεργία στις 18 Φλεβάρη απαντάμε στο νέο αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο.
• Ανταποκρίσεις από τις μαθητικές κινητοποιήσεις.
• Τα στοιχεία φωνάζουν: Καταδικάστε τους ναζί!
• «Μύθοι και αλήθειες» για τα πανεπιστήμια στις χώρες της Ευρώπης.
• Αρθρο για τις εξελίξεις στο ποδόσφαιρο.

Και πολλά ακόμα ενδιαφέροντα θέματα...