Σε συγκέντρωση με θέμα τις εξελίξεις με επίκεντρο την Ενέργεια και την ανάγκη οι εργαζόμενοι να οργανώσουν την πάλη τους ενάντια στους καπιταλιστικούς ανταγωνισμούς και να ενισχύσουν το ΚΚΕ, καλούν οι Κομματικές Οργανώσεις Ενέργειας της ΤΟ Βιομηχανίας της ΚΟ Αττικής. Η συγκέντρωση θα γίνει την Τετάρτη 11/12, στις 6.30 μ.μ., στα γραφεία του Σωματείου Ενέργειας (Αριστοτέλους 11-15, 5ος όροφος). Θα μιλήσει ο Μάκης Παπαδόπουλος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ.

Για την πρωτοβουλία και το περιεχόμενό της μιλούν στον «Ριζοσπάστη» ο Χρήστος Μουλός, ο Αλέξης Πραμαγγιούλης και ο Χρήστος Ματαράγκας, εργαζόμενοι στον κλάδο και στελέχη του Κόμματος.

-- Πρόσφατα ψηφίστηκε ένας ακόμα νόμος για την «απελευθέρωση» της Ενέργειας. Τι σημαίνει για τους εργαζόμενους η μακρά αλυσίδα σχετικών μέτρων και ο τελευταίος κρίκος σε αυτή;

Χρήστος Μουλός: Η πορεία της «απελευθέρωσης» δεν προέκυψε μια κι έξω, αλλά δρομολογήθηκε βήμα βήμα τα τελευταία 25 τουλάχιστον χρόνια. Στη διαδικασία αυτή έβαλαν το χέρι τους όλες οι κυβερνήσεις, υλοποιώντας απαρέγκλιτα τις κατευθύνσεις της ΕΕ.

Το βασικό που χρειάζεται να συνειδητοποιηθεί, πρώτα και κύρια από τους εργαζόμενους στον κλάδο, είναι ότι η «απελευθέρωση» της Ενέργειας σε αυτήν τη φάση της καπιταλιστικής ανάπτυξης αποτελεί στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου. Δεν αποτελεί πολιτική γενικά «εκσυγχρονισμού», «απαγκίστρωσης από τις παθογένειες του παρελθόντος» και άλλα τέτοια με τα οποία οι κυβερνήσεις συνοδεύουν τα σχετικά μέτρα. Στόχος είναι η δημιουργία ευνοϊκών όρων για την άμεση δραστηριοποίηση επιχειρηματικών ομίλων στην παραγωγή, μεταφορά, διανομή και το εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, με σκοπό τη διευκόλυνση της κερδοφορίας του κεφαλαίου από την αξιοποίηση των ενεργειακών αναγκών.

Για τους εργαζόμενους αυτή η πολιτική σημαίνει περαιτέρω μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης. Ετσι, τα τελευταία χρόνια, βλέπουμε μεγάλους ενεργειακούς μονοπωλιακούς ομίλους να παρουσιάζουν ρεκόρ κερδοφορίας, ενώ μειώνονται τα όποια δικαιώματα και κατακτήσεις των εργαζομένων.

Σε αυτό το πλαίσιο, στα τελευταία νομοσχέδια παραχωρείται «γη και ύδωρ» στο κεφάλαιο, με τη δημιουργία ενεργειακού χώρου από τη λεγόμενη «απολιγνιτοποίηση», με «διευκόλυνση» επενδύσεων σε ΑΠΕ ακόμα και σε βάρος του περιβάλλοντος - αφού, για παράδειγμα, με τεράστια ευκολία αποχαρακτηρίζονται πλέον δασικές εκτάσεις - με την ιδιωτικοποίηση της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου (ΔΕΠΑ), χωρίς καμία ουσιαστική διασφάλιση των εργαζομένων.

Ταυτόχρονα, όλοι οι τελευταίοι νόμοι εντείνουν την αντεργατική επίθεση. Αν και ο κλάδος δεν επηρεάστηκε ιδιαίτερα από την κρίση, το παραπέρα χτύπημα των εργασιακών δικαιωμάτων αποτέλεσε όρο για την κερδοφορία των επιχειρήσεων. Ενα μεγάλο ζήτημα είναι αυτό των «εργολαβικών» εργαζομένων, με χειρότερους όρους αμοιβής και εργασίας, που τα τελευταία χρόνια έχει διευρυνθεί. Οι 6μηνες ή 8μηνες συμβάσεις και οι «εργολαβικοί» είναι πλέον ο κανόνας στη ΔΕΗ, ατομικές συμβάσεις (όπως στη ΔΕΗ Ανανεώσιμες) και «μπλοκάκια» αποτελούν σύγχρονα δεσμά των εργαζομένων, ενώ η εντατικοποίηση και σε πολλές περιπτώσεις το ανύπαρκτο πλέον 8ωρο αποτελούν τον κανόνα σε πολλές εταιρείες.

Τα τελευταία νομοσχέδια διευρύνουν τις «ευέλικτες» εργασιακές σχέσεις, έτσι ώστε να «απελευθερώσουν» ακόμα παραπέρα την επίθεση του κεφαλαίου απέναντι στους εργαζόμενους. Καταργούν στην πράξη τις Συλλογικές Συμβάσεις, τη σταθερή δουλειά με δικαιώματα, τις δημοκρατικές ελευθερίες και ταυτόχρονα «ξεμπερδεύουν» με τους παλιούς εργαζόμενους που τους θεωρούν «κόστος», μέσω «οικειοθελών αποχωρήσεων», όπως γίνεται, για παράδειγμα, τώρα στη ΔΕΗ.

Οι επιπτώσεις αφορούν συνολικά το λαό, που βιώνει ενεργειακή φτώχεια, πληρώνει πανάκριβα το ρεύμα και το φυσικό αέριο, ενώ την ίδια στιγμή δίνονται διάφορες, κυρίως έμμεσες, επιδοτήσεις και διευκολύνσεις στο μεγάλο κεφάλαιο, όπως τα περιβόητα συμβόλαια «διακοψιμότητας», αλλά και πολλές άλλες, που οι ίδιοι οι βιομήχανοι και μεγαλοεπιχειρηματίες καταγγέλλουν ο ένας τον άλλον ότι απολαμβάνουν.

-- Μέσα σε ποιο διεθνές «σκηνικό» εντάσσονται οι εξελίξεις στον κλάδο;

Αλέξης Πραμαγγιούλης: Παρακολουθούμε την όξυνση των ανταγωνισμών μεταξύ ιμπεριαλιστικών κέντρων, καθώς διατηρούνται οι χαμηλοί ρυθμοί της καπιταλιστικής ανάπτυξης και μάλιστα με τάσεις μείωσης, αν κρίνουμε από τις εκτιμήσεις για το ΑΕΠ των ισχυρών οικονομιών. Μέσα σε αυτό το κλίμα εντείνεται η διαπάλη για τον έλεγχο των πηγών Ενέργειας και των δρόμων μεταφοράς τους. Με λίγα λόγια, ο κλάδος βρίσκεται στο επίκεντρο των εξελίξεων και το νήμα που δένει τις διεθνείς εξελίξεις με επίκεντρο τα Ενεργειακά, με τις επιμέρους εξελίξεις στον κλάδο, όπως τις βιώνουμε σήμερα, είναι πλέον πιο ορατό.

Η ΕΕ εξακολουθεί να έχει αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο Ενέργειας. Το 58% των ενεργειακών της πόρων προέρχεται από εισαγωγές. Στην Ευρωζώνη, μάλιστα, οι εισαγωγές καλύπτουν το 67%. Σε αυτό το περιβάλλον διαμορφώνεται το συγκεκριμένο ενεργειακό πλαίσιο εντός της ΕΕ που ωθεί σήμερα στη λήψη όλων αυτών των μέτρων που βιώνουμε στον κλάδο, όπως για παράδειγμα το «μοντέλο - στόχος» στην αγορά ηλεκτρισμού, με κοινούς όρους λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς, με χρηματιστηριακούς όρους και στόχο την αξιοποίηση ευκαιριών κερδοφορίας για το κεφάλαιο σε όλη την ΕΕ.

Με το κοινό πλαίσιο λειτουργίας των αγορών και τις χρηματιστηριακές αγορές που το πλαισιώνουν, γιγαντώνονται πέρα από τα εθνικά όρια οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που παράγουν κι εμπορεύονται την Ενέργεια. Μέσω της περιβόητης «γεωστρατηγικής αναβάθμισης της χώρας» υλοποιούνται μια σειρά από σχεδιασμοί που δένουν τη χώρα πιο στενά γύρω από μεγάλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Ταυτόχρονα, με την εφαρμογή του σχεδίου της ΕΕ για το μετασχηματισμού του ενεργειακού ισοζυγίου, που περιλαμβάνει την «απανθρακοποίηση», την τεράστια εκμετάλλευση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την ηλεκτροκίνηση, ανάπτυξη «έξυπνων» δικτύων και μικροδικτύων, αποθήκευση ηλεκτρενέργειας, δημιουργείται έδαφος για να επενδυθούν λιμνάζοντα κεφάλαια σε ένα νέο πεδίο κερδοφορίας, επιβαρύνοντας τα νοικοκυριά με ολοένα υψηλότερες τιμές.

Γύρω από αυτές τις εξελίξεις προσπαθούμε να συζητήσουμε με τους συναδέλφους. Η παρακολούθησή τους, η προσπάθεια να εξηγούμε τι κρύβεται πίσω από αυτές, πώς δένονται και πώς επιδρούν στη ζωή των εργαζομένων και του λαού βοηθάνε στο να βγαίνουν συμπεράσματα, να βαθαίνει το ταξικό κριτήριο. Μόνο έτσι μπορεί να φωτίζεται καλύτερα και η πραγματική διέξοδος που προτείνει το Κόμμα μας.

-- Πώς συνδέεται ο αγώνας των εργαζομένων στον κλάδο για σύγχρονα δικαιώματα με τις ανάγκες συνολικά του λαού για φθηνή Ενέργεια; Κάτω από ποιες προϋποθέσεις μπορούν να εξασφαλιστούν;

Χρήστος Ματαράγκας: Ο αγώνας των εργαζομένων πρέπει να στοχεύει στην κατάργηση των πολλαπλών σχέσεων εργασίας, στην κατάργηση των εργολαβιών και της ενοικίασης εργασίας.

Σύγχρονα εργατικά δικαιώματα, πέρα από τη σταθερή δουλειά με ικανοποιητικές αμοιβές, είναι η μείωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, η διεύρυνση των ΒΑΕ, η μείωση των ωρών εργασίας, αφού η έκθεση σε βλαπτικούς παράγοντες αλλά και στο κυλιόμενο πρόγραμμα βάρδιας επιφέρει κόπωση και επιβάρυνση της υγείας των εργαζομένων. Ακόμα, παλεύουμε για την τήρηση των όρων υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων, αλλά και των περιοίκων των παραγωγικών μονάδων.

Παράλληλα, τα ταξικά σωματεία συμπεριλαμβάνουν στην πάλη τους αιτήματα που αφορούν τη φθηνή πρόσβαση του λαού στην Ενέργεια. Το αίτημα για φθηνό φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης και ρεύμα είναι επίκαιρο τη στιγμή που η ενεργειακή φτώχεια μαστίζει πάρα πολλά νοικοκυριά. Πολλές φορές έχουμε παρέμβει αγωνιστικά ενάντια στη διακοπή ρεύματος σε οικογένειες που αδυνατούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά.

Η πάλη των εργαζομένων, πέρα από την αντιμετώπιση των άμεσων προβλημάτων, πρέπει να ανοίγει το δρόμο για τη σύγκρουση και την ανατροπή του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής, ο οποίος μπαίνει εμπόδιο στην ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Στον καπιταλισμό η Ενέργεια δεν είναι αγαθό αλλά πανάκριβο εμπόρευμα. Η καπιταλιστική ανάπτυξη στον τομέα της Ενέργειας εμπεριέχει την αναρχία, καθώς το μόνο κίνητρο για τις επενδύσεις είναι η υψηλή κερδοφορία και ο σύντομος χρόνος απόσβεσης του κεφαλαίου.

Αυτό που σήμερα μπαίνει εμπόδιο είναι η ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Η κατάργησή της και η αντικατάσταση από την κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής θα εξασφαλίσουν την κοινωνική ευημερία. Μόνο η εξουσία των εργατών μπορεί να αξιοποιήσει την πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας προς όφελος της λαϊκής οικογένειας. Μόνο κάτω από εργατική διεύθυνση μπορεί να υπάρξει πραγματικός επιστημονικός ενεργειακός σχεδιασμός που θα ασχολείται με την έρευνα, την εξόρυξη, την παραγωγή και τη διανομή ενεργειακών αγαθών, με στόχο την παροχή επαρκούς και φθηνής Ενέργειας. Θα αξιοποιεί όλες τις εγχώριες πηγές, τα ορυκτά καύσιμα, το υψηλό ηλιακό, αιολικό και υδάτινο δυναμικό, στοχεύοντας στη μείωση των εισαγωγών και της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας. Θα λαμβάνει υπόψη και θα σέβεται το φυσικό περιβάλλον και την ανθρώπινη ζωή, παίρνοντας όλα τα σύγχρονα μέτρα για την προστασία τους.