Eurokinissi

190 πολύτιμα κρεβάτια ΜΕΘ παραμένουν κλειστά, κατά κύριο λόγο εξαιτίας των ελλείψεων σε προσωπικό

Στο έργο της Εντατικής είναι επίσης η διάγνωση και υποστήριξη των οργάνων ενός ασθενούς που διαγιγνώσκεται εγκεφαλικά νεκρός, προκειμένου να ξεκινήσει και να ολοκληρωθεί η διαδικασία μεταμόσχευσης οργάνων. Χωρίς την ανάπτυξη των Εντατικών δεν μπορεί να σταθεί η διαδικασία μεταμοσχεύσεων.

Κι ενώ η επιστήμη και η τεχνολογία εξελίσσονται με γοργούς ρυθμούς, η κυβέρνηση επιχειρεί να παρουσιάσει ως «φυσικό φαινόμενο» το 2019 να ξεψυχούν άνθρωποι περιμένοντας μέρες να βρεθεί ένα δημόσιο κρεβάτι σε ΜΕΘ. Πριν από δύο μήνες, τρεις άνθρωποι ξεψύχησαν στη Ζάκυνθο στην αναμονή, καθώς η ΜΕΘ του νοσοκομείου στο νησί δεν λειτούργησε ποτέ εδώ και επτά χρόνια, αν και είχε τον εξοπλισμό. Αντίστοιχα, στην Κεφαλονιά, η ΜΕΘ του νοσοκομείου δεν άνοιξε ποτέ, γιατί «είναι δυσανάλογο το κόστος λειτουργίας της με τα περιστατικά», όπως απάντησε η ΔΥΠΕ σύμφωνα με καταγγελίες εργατικών σωματείων.

Σε αυτό το φόντο, της «μεταμνημονιακής κανονικότητας», όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, ο «Ριζοσπάστης» απευθύνθηκε στην Ελληνική Εταιρεία Εντατικής Θεραπείας (ΕΕΕΘ), απ' όπου άντλησε στοιχεία που επιβεβαιώνουν το μέγεθος των αλυσιδωτών και τραγικών συνεπειών από την πολιτική που συρρικνώνει λαϊκά δικαιώματα και ανάγκες, βάζοντας την υγεία, ακόμα και την ανθρώπινη ζωή, στο ζύγι του «κόστους - οφέλους» για το κεφάλαιο.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το 10% των συνολικών νοσοκομειακών κλινών ενός νοσοκομείου απαιτείται να είναι Εντατικής Θεραπείας, με τάση αύξησης σε 15 - 20%. Πριν από μια δεκαετία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΕΕΘ, χρειάζονταν περίπου 2.000 - 3.000 δημόσιες κλίνες ΜΕΘ. Δέκα χρόνια μετά, οι ανάγκες είναι σαφώς περισσότερες και απαιτούνται τουλάχιστον 3.500 δημόσιες κλίνες ΜΕΘ.

Στη χώρα σήμερα υπάρχουν μόνο 750 δημόσια κρεβάτια ΜΕΘ (!) και λειτουργούν μόλις τα 560, ενώ εξοπλισμό έχουν τα 650. Εδώ και 15 χρόνια - προ και μετά τα μνημόνια, επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ - το 25% των υπαρχουσών κλινών ΜΕΘ παραμένουν σταθερά κλειστά. Ο αριθμός αυτός αφορά αποκλειστικά νοσοκομειακές δομές με οργανόγραμμα Μονάδας Εντατικής και όχι μονάδες αυξημένης νοσηλείας και παρακολούθησης, όπως καρδιολογικές, νευροχειρουργικές, χειρουργικές κ.ά., που το υπουργείο Υγείας - με τα γνωστά ΣΥΡΙΖΑίικα «μαθηματικά» - συνυπολογίζει ως κρεβάτια ΜΕΘ.

Υπολογίζεται ότι καθημερινά πάνω από 30 βαρέως πάσχοντες περιμένουν για κρεβάτι ΜΕΘ, καθώς οι ελάχιστες υπάρχουσες δημόσιες κλίνες έχουν πληρότητα 100%.

«Ο ασθενής που χρειάζεται Εντατική πρέπει να μπει το νωρίτερο δυνατόν, άμεσα. Κάθε ώρα καθυστέρησης της υποστήριξης και θεραπείας μακριά από την Εντατική καθιστά ολοένα και πιο αδύνατη τη θετική έκβαση του ασθενούς. Πολλά χρόνια τώρα η κατάσταση αντιμετωπίζεται με μπαλώματα, δίνονται προσωρινές λύσεις, όχι μόνιμες. Εάν άνοιγαν με μόνιμο προσωπικό όλα τα κρεβάτια, θα μπορούσαν να νοσηλευτούν (χωρίς να είναι ενιαίος και απόλυτος ο αριθμός) επιπλέον 150 ασθενείς», τονίζει η ΕΕΕΘ.

Στην αγωνία για να σώσουν τον άνθρωπό τους, πολλές οικογένειες αναγκάζονται να ξεπουλήσουν ό,τι έχουν (αν και εφόσον έχουν), απευθυνόμενοι σε ιδιωτικές κλινικές για ένα κρεβάτι ΜΕΘ που κοστίζει χρυσάφι, αφού το τελικό κόστος νοσηλείας ανέρχεται σε 2.500 - 3.000 ευρώ τη μέρα! Εννοείται ότι το ποσό αυτό απέχει παρασάγγας από το υπάρχον ημερήσιο κοστολόγιο του ΕΟΠΥΥ, που σημαίνει ότι ο ασθενής υποχρεώνεται να βάλει πολύ βαθιά το χέρι στην τσέπη.

Στα παραπάνω έρχονται να προστεθούν και οι τεράστιες ελλείψεις κλινών σε μονάδες και κλινικές που απαιτούνται για την αποκατάσταση του ασθενούς μετά τη νοσηλεία του σε ΜΕΘ, όπως Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), Κέντρα Φυσικής Αποκατάστασης κ.ο.κ.

«Σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές, το 20% του ποσοστού των κλινών ενός νοσοκομείου πρέπει να είναι ΜΑΦ. Στην Ελλάδα, ασθενείς και γιατροί είμαστε με δεμένα χέρια. Είναι σχεδόν ανύπαρκτες οι ΜΑΦ και τα Κέντρα Φυσικής Αποκατάστασης ή λειτουργούν υποτυπωδώς. Τα αντίστοιχα ιδιωτικά (σ.σ. που διαρκώς αυξάνονται) είναι οικονομικά ανέφικτα για τον μέσο ασθενή», υπογραμμίζει η ΕΕΕΘ.

Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ελληνικής Φυσιατρικής Εταιρείας, απαιτούνται πανελλαδικά πάνω από 2.000 δημόσια κρεβάτια αποκατάστασης και σήμερα λειτουργούν μόλις 200 δημόσια κρεβάτια κι αυτά με τεράστιες ελλείψεις προσωπικού όλων των ειδικοτήτων. Τα τελευταία 15 χρόνια στον ιδιωτικό τομέα αποκατάστασης άνοιξαν πανελλαδικά περίπου 850 - 1.000 κρεβάτια. Στον δημόσιο ούτε ένα!

Κάτω απ' αυτές τις συνθήκες, οι ασθενείς, μην έχοντας πού αλλού να πάνε μετά, κρατούνται για πολύ μεγαλύτερο διάστημα απ' ό,τι χρειάζεται στην Εντατική, την ίδια ώρα που η κυβέρνηση, για να θολώσει τα νερά της απάνθρωπης πολιτικής της, επιχειρεί να ενεργοποιήσει τον «κοινωνικό αυτοματισμό», κατηγορώντας τους γιατρούς των ΜΕΘ για αθρόες διασωληνώσεις!

Εννοείται βέβαια ότι στην παραπάνω καταγραφή υποτυπωδών αναγκών δεν περιλαμβάνονται οι πολλαπλάσιες ανάγκες για την ανάπτυξη ΜΕΘ διαφόρων ειδικοτήτων, που μπορούν να προκύψουν από την εκδήλωση επιδημιών, φυσικών καταστροφών κ.ά., όπου ενδεχομένως να προκύψει μεγάλος αριθμός ασθενών, έστω και για μικρή χρονική περίοδο.

Δυστυχώς και αυτή η έλλειψη αναδείχθηκε για άλλη μια φορά με τραγικό τρόπο, όταν στην πρόσφατη πυρκαγιά στο Μάτι η συντριπτική πλειοψηφία των εγκαυματιών δεν νοσηλεύτηκαν σε ΜΕΘ εγκαυμάτων, όπως έπρεπε. ΜΕΘ εγκαυμάτων υπάρχει μόνο στο «Θριάσιο», καθώς λόγω του επιπλέον ειδικού εξοπλισμού που απαιτείται, το «κόστος» ανεβαίνει.

Από τις σημαντικότερες αιτίες για τη μη λειτουργία επαρκούς αριθμού ΜΕΘ είναι η αποψίλωση του προσωπικού. Υπενθυμίζεται ότι επί συγκυβέρνησης ΝΔ - ΠΑΣΟΚ είχαμε 15.000 λιγότερους εργαζόμενους στα δημόσια νοσοκομεία. Επί συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, μόνο τον τελευταίο χρόνο υπήρξε περαιτέρω μείωση κατά 2.000 εργαζόμενους περίπου και εκκρεμούν άλλοι τόσοι το 2019.

Τα προηγούμενα χρόνια ήταν καθ' υπεροχή η έλλειψη των νοσηλευτών και, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕΕΘ, τώρα έχει προστεθεί ισόποσα και η έλλειψη των ιατρών. Οσο για τον εξοπλισμό των Εντατικών που δόθηκε κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων, 15 χρόνια μετά είναι πεπαλαιωμένος και απαιτεί ανανέωση.

Ορισμένα ακόμα στοιχεία από την απόφαση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (12/8/2016) για τις «ελάχιστες προϋποθέσεις λειτουργίας ΜΕΘ» δείχνουν το μέγεθος των ελλείψεων, αλλά και της εγκληματικής πολιτικής ιδιωτικοποίησης και εμπορευματοποίησης της Υγείας, που εφαρμόζει πιστά και η σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ:

• Αποδεδειγμένα, σωστός αριθμός κλινών στις ΜΕΘ είναι 8 και σ' αυτήν την περίπτωση είναι απαραίτητοι τουλάχιστον 6 γιατροί για την απρόσκοπτη και ασφαλή λειτουργία της Μονάδας. Οι γιατροί της ΜΕΘ πρέπει να έχουν την εξειδίκευση που απαιτείται για την άσκηση της εντατικής θεραπείας. Η αναλογία που ισχύει σήμερα, όμως, είναι 1 γιατρός ανά 2 κρεβάτια!
• Οι νοσηλευτές της εντατικής θεραπείας πρέπει να είναι πλήρως εκπαιδευμένο προσωπικό, που έχει επιπλέον εκπαίδευση στην εντατική και επείγουσα ιατρική. Ο συνολικός αριθμός νοσηλευτών είναι κατ' ελάχιστον 5 στις ΜΕΘ. Σήμερα όμως ο μέσος όρος είναι 2,5 νοσηλευτές.
• Για κάθε 8 κλίνες είναι απαραίτητη η παρουσία ενός τραυματιοφορέα και ενός βοηθού θαλάμου αποκλειστικής απασχόλησης, ειδικά εκπαιδευμένου, πρωί και απόγευμα. Ενας φυσικοθεραπευτής αποκλειστικής απασχόλησης για 4 κρεβάτια, σε καθημερινή βάση, πρωί και απόγευμα και Σαββατοκύριακου. Στις περισσότερες ΜΕΘ υπάρχουν μόνο ως δείγμα οι παραπάνω ειδικότητες.
• Οι ΜΕΘ πρέπει να προσαρμόζονται στην περιοχή και στο νοσοκομείο που εξυπηρετούν (...) Ανά 200 χιλιόμετρα στον οδικό εθνικό άξονα, πρέπει να υπάρχει 24 ώρες/7 ημέρες νευροχειρουργική κάλυψη. Τα παιδιά πρέπει να νοσηλεύονται σε εξειδικευμένες ΜΕΘ. Ακόμη και οι ελάχιστες προδιαγραφές απέχουν έτη φωτός από την πραγματικότητα, με το πρόσχημα της «ιδιόμορφης γεωγραφίας της χώρας».

Η πραγματικότητα αλλά και η εξέλιξη της επιστήμης και της τεχνολογίας επιβάλλουν τη δημιουργία ενός κεντρικά και επιστημονικά σχεδιασμένου υγειονομικού «χάρτη», που θα καλύπτει τις σύγχρονες λαϊκές ανάγκες απ' άκρη σ' άκρη της χώρας. Από τα παραπάνω στοιχεία γίνεται σαφές ότι η ανάγκη για μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού όλων των ειδικοτήτων και χρηματοδότηση του συστήματος στο ύψος των πραγματικών αναγκών είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την προστασία της ζωής του λαού και χρειάζεται να γίνει στόχος διεκδίκησης όλων των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων.

Σχολιάζοντας την παραπάνω κυβερνητική δήλωση, η Αφροδίτη Ρέτζιου, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ), λέει στον «Ριζοσπάστη»: «Τα στοιχεία βοούν. Ακόμα και να λειτουργούσαν όλα τα κρεβάτια ΜΕΘ που σήμερα παραμένουν κλειστά λόγω έλλειψης προσωπικού, θα καλυπτόταν περίπου το 1/5 των αναγκών. Είναι απύθμενο το θράσος τους να παρουσιάζουν ως επίτευγμα ότι έχουμε τα λιγότερα κλειστά κρεβάτια των τελευταίων χρόνων.

Κι αυτό την ώρα που οι ανάγκες συνεχώς αυξάνονται και λόγω της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης. Που σύμφωνα με τις μελέτες της ΕΕΕΘ, το ποσοστό επιβίωσης των ασθενών που νοσηλεύονται στην εντατική, το οποίο αγγίζει το 75% χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες του προσωπικού, θα μπορούσε να είναι υψηλότερο αν υπήρχε η απαραίτητη στελέχωση σε νοσηλευτικό προσωπικό, γιατί θα μειώνονταν οι λοιμώξεις, ένας σημαντικός παράγοντας που επηρεάζει το ποσοστό επιβίωσης.

Κουβέντα δεν λένε για τις τραγικές ελλείψεις σε Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας και σε Δημόσια Κέντρα Αποκατάστασης, εξαιτίας των οποίων οι ασθενείς που παίρνουν εξιτήριο από την Εντατική χάνουν τη μάχη με τη ζωή ή μένουν με σημαντικές αναπηρίες. Το ζήτημα δεν είναι πόσα παραπάνω κρεβάτια από τις προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ άνοιξε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ. Το ζήτημα είναι ποιες είναι οι ανάγκες σε κλίνες ΜΕΘ, σε συνδυασμό με τις δυνατότητες που αντικειμενικά υπάρχουν σήμερα για να σώζονται ανθρώπινες ζωές.

Η συζήτηση που ανοίγει για την "αναθεώρηση" των κριτηρίων διασωλήνωσης και εισαγωγής σε ΜΕΘ είναι επικίνδυνη. Εχει ως "ένα το κρατούμενο" τον ανεπαρκέστατο αριθμό κλινών ΜΕΘ. Προσπαθούν να ντύσουν με επιστημονικό περίβλημα την πολιτική διαχείρισης των τραγικών ελλείψεων που υπάρχουν. Να λαμβάνεται υπόψη στη θέσπιση των κλινικών κριτηρίων, εκτός από τα αυστηρά επιστημονικά δεδομένα, και το κριτήριο του "κόστους - οφέλους". Κι αυτό γιατί από τη σκοπιά τους η εξειδικευμένη φροντίδα και θεραπεία που προσφέρουν οι ΜΕΘ είναι "κόστος". "Κόστος" για το κεφάλαιο και το κράτος του, "δαπάνη" που πρέπει να εξορθολογιστεί.

Η ανθρώπινη ζωή όμως, η υγεία του λαού, δεν μπορεί να μπαίνει στη ζυγαριά του "κόστους - οφέλους". Σήμερα υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις - εξειδικευμένο ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, μηχανήματα υψηλής τεχνολογίας - για να μην χάνονται ανθρώπινες ζωές, να μην πεθαίνουν άνθρωποι αβοήθητοι, να εξασφαλίζεται υψηλή ποιότητα ζωής στους ασθενείς που νοσηλεύονται σε ΜΕΘ και να μην βλάπτεται ανεπανόρθωτα η υγεία τους.

Εμπόδιο αποτελεί η αντιλαϊκή πολιτική στο χώρο της Υγείας, που υλοποιούν διαχρονικά και η σημερινή και οι προηγούμενες κυβερνήσεις. Αυτήν την πολιτική πρέπει να απορρίψουν συνολικά οι εργαζόμενοι, ο λαός, βάζοντας στο επίκεντρο τις δικές τους ανάγκες».

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Ελένη ΤΖΙΒΡΑ