Στην πρώτη «διαδικαστικού χαρακτήρα» ανανέωση για το επόμενο εξάμηνο του «ενισχυμένου εποπτικού πλαισίου» (Enhanced Surveillance»), που εφαρμόζεται ειδικά στην περίπτωση της αντιλαϊκής πολιτικής στην Ελλάδα, προχώρησε αυτήν τη βδομάδα η πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Οπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζεται στη σχετική απόφαση, «η επέκταση αυτή αποτελεί μέρος της κανονικής και αναμενόμενης διαδικασίας που εξασφαλίζει τη συνεχή στήριξη για την ολοκλήρωση και την υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος στήριξης της σταθερότητας της Ελλάδας».

Θυμίζουμε ότι το «ενισχυμένο εποπτικό πλαίσιο» ενεργοποιήθηκε στις 21 Αυγούστου 2018 ως το «διάδοχο» σχήμα του 3ου μνημονίου και με προβλεπόμενη διάρκεια τουλάχιστον σε βάθος 4ετίας (μέχρι το 2022). Μάλιστα, η αντιλαϊκή συμφωνία προβλέπει διαδοχικές ανά τρίμηνο «αξιολογήσεις» αλλά και νέα φουρνιά εκταμιεύσεων από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) ως κίνητρο για την κλιμάκωση της αντιλαϊκής πολιτικής και των καπιταλιστικών «αναδιαρθρώσεων» στα επόμενα χρόνια. Οι εκταμιεύσεις της «επόμενης μέρας» αφορούν σε επιστροφές κερδών των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών από τα «ακούρευτα» κρατικά ομόλογα και την αναδιάρθρωση του κρατικού χρέους το 2012. Στην ίδια ανακοίνωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή «θυμίζει» ότι «η θετική έκθεση ενισχυμένης εποπτείας των θεσμών είναι απαραίτητη για την επιστροφή στην Ελλάδα των κερδών των εθνικών κεντρικών τραπεζών από την κατοχή ελληνικών ομολόγων».

«Η ενισχυμένη εποπτεία είναι ένα στιβαρό μεταπρογραμματικό πλαίσιο εποπτείας, που θα καταστήσει δυνατή τη στενή παρακολούθηση της οικονομικής, δημοσιονομικής και χρηματοπιστωτικής κατάστασης στην Ελλάδα, καθώς και της εξέλιξής της. Η ενεργοποίησή της κρίθηκε σκόπιμη λόγω του παρατεταμένου χαρακτήρα της κρίσης που αντιμετώπισε η Ελλάδα, της κατάστασης του χρέους της χώρας, της ανάγκης να συνεχιστεί η εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που θα οδηγήσουν σε βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη και λοιπών αδυναμιών». Αυτό υπογράμμιζε η Κομισιόν αναφορικά με την «ανάγκη» ενεργοποίησης του «μεταμνημονιακού» μνημονίου.

Την ίδια ώρα, δείχνοντας το «βάθος» χρόνου στο οποίο εκτείνεται η «μεταμνημονιακή» αντιλαϊκή καταιγίδα, οι «επεξεργασίες» σε επίπεδο Γιούρογκρουπ δείχνουν ότι η προγραμματισμένη αποπληρωμή των δανείων προς την Ευρωζώνη φτάνει μέχρι και το 2060, ενώ το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων στους κρατικούς προϋπολογισμούς για την περίοδο 2023 - 2060 προδικάζεται κατά μέσο όρο στο 2,2% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση. Βέβαια, το κριτήριο για το ύψος των πλεονασμάτων στις επόμενες δεκαετίες συνδέεται με τη «βιώσιμη» διαχείριση του κρατικού χρέους, δηλαδή την αποπληρωμή των δανειστών του ελληνικού κράτους από τα χαράτσια και τις περικοπές που φορτώνουν στις λαϊκές πλάτες, μέσω των «πλεονασμάτων».

Παράλληλα, τα υφιστάμενα αντιλαϊκά μέτρα αποτελούν μόνιμη παρακαταθήκη στην προοπτική ανάκαμψης των επιχειρηματικών ομίλων. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «η Ελλάδα έλαβε μέτρα για τη διασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, με αποτέλεσμα να μετατραπεί το σημαντικό έλλειμμα του ισοζυγίου γενικής κυβέρνησης σε πλεόνασμα, το οποίο και αναμένεται να διατηρηθεί». Στο «διά ταύτα» τονίζεται ότι «τα εν λόγω μεταρρυθμιστικά μέτρα και οι προσπάθειες εξυγίανσης θα έχουν σωρευτικά αποτελέσματα με την πάροδο του χρόνου και, ως εκ τούτου, θα συνεχίσουν να συμβάλλουν θετικά στη δημοσιονομική βιωσιμότητα και πολύ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος».

Την ίδια ώρα, η προγραμματισμένη αποπληρωμή των δανείων προς την Ευρωζώνη φτάνει μέχρι και το 2060, ενώ το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων στους κρατικούς προϋπολογισμούς για την περίοδο 2023 - 2060 προδικάζεται κατά μέσο όρο στο 2,2% του ΑΕΠ σε ετήσια βάση. Βέβαια, το κριτήριο για το ύψος των πλεονασμάτων στις επόμενες δεκαετίες συνδέεται με τη «βιώσιμη» διαχείριση του κρατικού χρέους, δηλαδή την αποπληρωμή των δανειστών του ελληνικού κράτους από τα χαράτσια και τις περικοπές που φορτώνουν στις λαϊκές πλάτες μέσω των «πλεονασμάτων».

Αποκαλυπτικό είναι το παράρτημα της αντιλαϊκής συμφωνίας στο Γιούρογκρουπ με τίτλο «Οι ειδικές δεσμεύσεις της Ελλάδας που θα διασφαλίσουν τη συνέχιση και ολοκλήρωση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων τη μεταπρογραμματική περίοδο», το οποίο αποτελεί και τον «οδικό χάρτη» για την περίοδο μέχρι το 2022.

Μεταξύ άλλων, ο «οδικός χάρτης» της επόμενης περιόδου αναπτύσσεται στους παρακάτω άξονες:

-- Δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. «Η Ελλάδα θα σεβαστεί πλήρως τη δέσμευσή της να εξασφαλίσει ότι οι ετήσιοι προϋπολογισμοί θα επιτύχουν μεσοπρόθεσμα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ». Σε αυτήν την κατεύθυνση ετοιμάζεται νέα διεύρυνση της φορολογικής βάσης για τα χαράτσια του ΕΝΦΙΑ στη λαϊκή κατοικία, σε «πλήρη ευθυγράμμιση με τις τιμές αγοράς έως τα μέσα του 2020».

-- Χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Στον συγκεκριμένο άξονα δεσπόζουν η «αποκατάσταση της ευρωστίας του τραπεζικού συστήματος» και βέβαια η προσπάθεια μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δανείων («κόκκινα» δάνεια), με την ένταση των εκβιασμών στα λαϊκά νοικοκυριά και την κλιμάκωση των πλειστηριασμών.

-- Αγορές εργασίας και προϊόντων. Πρώτο στη σχετική λίστα βρίσκεται το ζήτημα του κατώτατου μισθού: Στην αγορά εργασίας «η Ελλάδα θα διασφαλίσει την ανταγωνιστικότητα μέσω ετήσιας αναπροσαρμογής του κατώτατου μισθού», σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4172/2013 (νόμος Βρούτση), που με τη σειρά του φέρει πλέον και τη σφραγίδα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ (νόμος Bρούτση - Αχτσιόγλου).

-- Στον ίδιο άξονα συνυπάρχουν η «μεταρρύθμιση της αδειοδότησης επενδύσεων», η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης στους εναπομείναντες τομείς, οι μεταρρυθμίσεις στην Ενέργεια με την πώληση των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ, η ολοκλήρωση του Κτηματολογίου έως τα μέσα του 2020 κ.ά. Πρόκειται για ένα πλήθος ρυθμίσεων, με τις οποίες η κυβέρνηση κυριολεκτικά στρώνει «κόκκινο χαλί» στους επιχειρηματικούς ομίλους.

-- Ιδιωτικοποιήσεις. Προβλέπεται μπαράζ ιδιωτικοποιήσεων, μεταξύ των οποίων: «Ελ. Βενιζέλος», ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ, Εγνατία, ΔΕΠΑ, ΕΥΔΑΠ, ΕΥΑΘ, Οργανισμοί Λιμένων, υπόγεια αποθήκευση Καβάλας κ.ά. Σε αυτήν την κατεύθυνση, το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής, με απόφαση που πήρε αυτήν τη βδομάδα, ενέκρινε το «αναθεωρημένο επιχειρησιακό πρόγραμμα αξιοποίησης» του ΤΑΙΠΕΔ.

--- Κοινωνική Πρόνοια. «Η Ελλάδα θα συνεχίσει τις προσπάθειές της για τον εκσυγχρονισμό του συστήματος Κοινωνικής Πρόνοιας (σ.σ. προσαρμογές προς τα κάτω και αναδιανομή της φτώχειας, για τις ελάχιστες παροχές που έχουν απομείνει), σε στενή συνεργασία με την τεχνική βοήθεια που παρέχεται μέσω του SRSS» (υπηρεσία διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ΕΕ).

Παράλληλα, η ελληνική οικονομία και η εφαρμοζόμενη αντιλαϊκή πολιτική από φέτος υπάγονται και στην «κανονικότητα» της διαδικασίας των «Ευρωπαϊκών Εξαμήνων», των «μνημονίων διαρκείας» δηλαδή της ΕΕ, που με τη σειρά τους θα έρθουν να «κουμπώσουν» και να ενισχύσουν τις ανά τρίμηνο «αξιολογήσεις» του «ενισχυμένου εποπτικού πλαισίου».

Σε αυτό το επίπεδο, πέρα από τα δημοσιονομικά μεγέθη και τους κρατικούς προϋπολογισμούς, ενσωματώνονται και οι «προτεραιότητες» του λεγόμενου «ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων», ως ένα ακόμη εργαλείο «έγκαιρης διάγνωσης» και εντοπισμού τυχόν «αποκλίσεων» και αντιλαϊκών παρεμβάσεων σε ζητήματα σχετικά με τη διαρκή κούρσα για την απόσπαση «πόντων» ανταγωνιστικότητας από τα ευρωπαϊκά μονοπώλια.

Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οι δείκτες για το «κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος», η «επενδυτική θέση» κάθε οικονομίας, η «πραγματική συναλλαγματική ισοτιμία» (συνδέεται με την ανταγωνιστικότητα των τιμών), το ισοζύγιο εξωτερικών συναλλαγών, το κρατικό χρέος κ.ά.

Να σημειωθεί ότι η ελληνική οικονομία έχει ενταχθεί στη λίστα με τα κράτη που υπάγονται σε «εμπεριστατωμένη επισκόπηση» για το 2019, καθώς σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «αναδεικνύονται ζητήματα που σχετίζονται με το υψηλό δημόσιο και εξωτερικό χρέος, τα χαμηλά επίπεδα αποταμίευσης και το υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων, και όλα αυτά σε συνθήκες υψηλής ανεργίας, χαμηλής αύξησης της παραγωγικότητας και υποτονικής επενδυτικής δραστηριότητας».

Σε αυτό το φόντο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την ερχόμενη Τετάρτη θα δημοσιοποιήσει τις δύο εκθέσεις για την ελληνική οικονομία, τόσο στο πλαίσιο της «ενισχυμένης εποπτείας» όσο και στο πλαίσιο του «Ευρωπαϊκού Εξαμήνου» για το 2019.