ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.--

Σε νέα φάση εισέρχονται οι τεταμένες εμπορικές σχέσεις ΗΠΑ - ΕΕ μετά την προχτεσινή συνάντηση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ, στο Λευκό Οίκο. Αμφότεροι εκτίμησαν ότι η συνάντησή τους «οδήγησε σε συμφωνία επί της αρχής» για διαπραγμάτευση σε θέματα που αφορούν σε πλειάδα βιομηχανικών και αγροτικών προϊόντων, στην Ενέργεια και τις προσπάθειες για μεταρρύθμιση του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ). Εντούτοις, παρά τα χαμόγελα των δύο αξιωματούχων η «συμφωνία» επί της ουσίας συνιστά προσωρινό συμβιβασμό και σηματοδοτεί σκληρότερα παζάρια με δεδομένο ότι η λεγόμενη Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) έχει παγώσει, με τον Τραμπ να θέλει επαναδιαπραγμάτευση.

Οι δύο αξιωματούχοι αποσαφήνισαν πως προτίθενται να διαπραγματευτούν με στόχο την εξάλειψη των δασμών μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ. Σημείωσαν πως δεν θα προχωρήσουν σε νέους δασμούς εκτός και εάν ένας από τους δύο αποφασίσει να τερματίσει τη διαπραγμάτευση. Πάντως, διευκρίνισαν ότι η εξάλειψη δασμών δεν αφορά τα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα, ενώ μένει να φανεί αν η αμερικανική κυβέρνηση θα παγώσει την αύξηση κατά 25% στους δασμούς στα αυτοκίνητα, όπως είχε εξαγγείλει.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος, μιλώντας πρώτος, μετά την ολοκλήρωση της πολύωρης συνάντησης, υποστήριξε πως οδήγησε σε «σπουδαία συμφωνία» και πως οι σχέσεις τους «εισέρχονται σε νέα φάση στενής φιλίας από τις οποίες μπορούμε να κερδίσουμε και οι δύο και να εργαστούμε για την παγκόσμια ασφάλεια και την ευημερία». «Θα συνεργαστούμε στην κατεύθυνση των μηδενικών δασμών, μηδενικών εμπορικών φραγμών και των μηδενικών επιδοτήσεων σε βιομηχανικά προϊόντα εκτός των αυτοκινήτων», τόνισε.

Ανακοίνωσε επίσης την έναρξη διαλόγου για κοινά κριτήρια με στόχο τη διευκόλυνση του εμπορίου, τη μείωση της γραφειοκρατίας, του κόστους στις εμπορικές συναλλαγές και τη διαπραγμάτευση για την επίλυση ζητημάτων που αφορούν τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο.

Διαφάνηκε ωστόσο ότι η «συμφωνία» επήλθε αφότου η ΕΕ, μέσω του Γιούνκερ, υποσχέθηκε πως θα εισάγει περισσότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και περισσότερη μεταλλαγμένη σόγια από τις ΗΠΑ (ώστε να καλυφθεί ένα μέρος του κενού που προκαλούν οι πρόσφατοι κινεζικοί δασμοί σε αμερικανικά αγροτικά προϊόντα). Ο ίδιος χαρακτήρισε τη συνάντηση «εποικοδομητική», ξεκαθαρίζοντας πως στόχος του ήταν από την αρχή η επίτευξη συμφωνίας. «Καθορίσαμε τομείς συνεργασίας προς την κατεύθυνση μηδενικών δασμών σε βιομηχανικά προϊόντα και αποφασίσαμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία στην Ενέργεια. Η ΕΕ θα φτιάξει περισσότερους τερματικούς σταθμούς LNG για εισαγωγή από τις ΗΠΑ. Αυτό είναι μήνυμα προς άλλους», τόνισε χαρακτηριστικά αναφερόμενος εμμέσως στα ρωσικά μονοπώλια Ενέργειας.

Χτες, ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Στίβεν Μνούτσιν, ανήγγειλε ότι θα συγκροτηθούν σύντομα ομάδες εργασίας των δύο πλευρών και ότι τα πρώτα θέματα στην ατζέντα των νέων διαπραγματεύσεων ΗΠΑ - ΕΕ θα αφορούν τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο. Επανέλαβε τη δήλωση Τραμπ ότι όσο διαρκούν οι διαπραγματεύσεις καμία από τις δύο πλευρές δεν θα επιβάλει νέους δασμούς. Πρόσθεσε ακόμη ότι εφόσον επιλυθούν τα θέματα με τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο, οι ομάδες διαπραγματευτών θα εστιάσουν σε θέματα που αφορούν αγροτικά, ιατροφαρμακευτικά, χημικά προϊόντα και αμερικανικό LNG.

Οι πρώτοι που αντέδρασαν στα αποτελέσματα της συνάντησης Τραμπ - Γιούνκερ ήταν οι Γερμανοί αξιωματούχοι.

Ο υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, από τη Σεούλ, χαιρέτισε τη συμφωνία εκτιμώντας ότι «εάν και δεν πρόκειται ακόμη για το επιθυμητό αποτέλεσμα καθιστά πιο πιθανή από πριν μια θετική έκβαση στην όλη συζήτηση μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για το ελεύθερο εμπόριο και τον προστατευτισμό».

Ο υπουργός Οικονομίας, Πέτερ Αλτμάιερ, εκτίμησε πως επήλθε «σημαντική πρόοδος που θα βοηθήσει στην αποφυγή εμπορικού πολέμου», ενώ ο σύνδεσμος Γερμανών βιομηχάνων DIHK τόνισε ότι οι λύσεις που προτάθηκαν «κινούνται στη σωστή κατεύθυνση».

Οι ηγέτες των BRICS

Ολοκληρώνεται σήμερα στο Γιοχάνεσμπουργκ της Ν. Αφρικής η τριήμερη 10η Σύνοδος Κορυφής Βραζιλίας, Ρωσίας, Ινδίας, Κίνας και Ν. Αφρικής, που απαρτίζουν τη διακρατική καπιταλιστική ένωση BRICS, με την υιοθέτηση 23σέλιδου σχεδίου απόφασης που καλύπτει ευρεία γκάμα διεθνών οικονομικών και πολιτικών θεμάτων, όπως οι πόλεμοι σε Μέση Ανατολή και Β. Αφρική, η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, η καπιταλιστική ανάπτυξη αναπτυσσόμενων χωρών, η χρηματοδότηση σημαντικών επενδυτικών έργων απέναντι σε ανταγωνιστικά μονοπώλια και η προώθηση πολιτικών σε πλειάδα ζητημάτων με στόχο τη στήριξη ενός πολυ-πολικού κόσμου με έμφαση στο «ελεύθερο εμπόριο και τις επενδύσεις»...

Σε ομιλία που εκφώνησε χτες ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, υποστήριξε την περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεων εμπορίου και επενδύσεων μεταξύ των πέντε χωρών του μπλοκ, επισημαίνοντας ότι αυτή είναι μία από τις προτεραιότητες της Ρωσίας. Πρόσθεσε πως μέχρι το τέλος του 2017 το εμπόριο της Ρωσίας με τις άλλες τέσσερις χώρες αυξήθηκε κατά 30%, ξεπερνώντας τα 102 δισ. δολάρια. Προέβλεψε επίσης ότι η Τράπεζα Νέας Ανάπτυξης των BRICS, που δημιουργήθηκε το 2014 με έδρα τη Σαγκάη της Κίνας, θα ανοίξει σύντομα παραρτήματα και στις άλλες χώρες της καπιταλιστικής ένωσης. Εξέφρασε επίσης την ελπίδα πως οι άλλες τέσσερις χώρες θα στηρίξουν τη ρωσική προσπάθεια για ανάληψη της πραγματοποίησης της διεθνούς εμπορικής έκθεσης EXPO 2025 στο Εκατερίνεμπουργκ της Ρωσίας.

Νωρίτερα, ο Κινέζος Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ στην κεντρική του ομιλία κάλεσε τις άλλες τέσσερις χώρες να εργαστούν για «έναν νέο τύπο διεθνών σχέσεων στη βάση αμοιβαίου σεβασμού, ισότητας, δικαιοσύνης και αμοιβαίως επωφελούς συνεργασίας (κάτι βέβαια αδύνατο στο σημερινό καπιταλιστικό κόσμο, της ανισόμετρης ανάπτυξης, όπου το κάθε αστικό κράτος διαπραγματεύεται με βάση την οικονομική, πολιτική και στρατιωτική του ισχύ). Προέβλεψε ότι η επόμενη 10ετία θα είναι κρίσιμη γιατί «νέοι παράγοντες παγκόσμιας ανάπτυξης θα αντικαταστήσουν τους παλιούς και θα διαδραματιστούν ραγδαίες αλλαγές στη διεθνή σκηνή, τη διεθνή διάταξη δυνάμεων», οδηγώντας «σε βαθύ ανασχηματισμό του παγκόσμιου συστήματος διακυβέρνησης». Αναφερόμενος στους εμπορικούς πολέμους και τον εμπορικό προστατευτισμό (σε έμμεση πλην σαφή αναφορά στις πολιτικές του Αμερικανού ομολόγου του, Ντόναλντ Τραμπ), υποστήριξε ότι θα πρέπει να αποτραπούν επειδή δεν θα υπάρξει νικητής. «Η οικονομική ηγεμονία θα γίνει ακόμη πιο απαράδεκτη, καθώς θα υπονομεύσει τα συλλογικά συμφέροντα της διεθνούς κοινότητας. Οσοι επιδιώξουν αυτήν την πορεία, το μόνο που θα πετύχουν θα είναι να αυτοτραυματιστούν», είπε χαρακτηριστικά.

Σε ομιλία που εκφώνησε χτες ο Νοτιοαφρικανός Πρόεδρος και οικοδεσπότης της συνόδου, Σίριλ Ραμαφόσα, έδωσε έμφαση στην ψηφιοποίηση της οικονομίας και την αυτοματοποίηση μέσων παραγωγής κατά την εξελισσόμενη 4η βιομηχανική επανάσταση. Τόνισε ότι οι καινοτόμες τεχνολογίες παρουσιάζουν «τεράστιες ευκαιρίες για ανάπτυξη και πρόοδο, βελτίωση και αύξηση της παραγωγής», θέτοντας ...υποτίθεται «στο δρόμο της ευημερίας ολόκληρες χώρες». Υποστήριξε ότι οι νέες τεχνολογίες μπορούν να επιλύσουν πολλά κοινωνικά προβλήματα και να μας εξοπλίσουν καλύτερα για να καταπολεμήσουμε ασθένειες, φτώχεια, πείνα και υποβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος. Διέβλεψε, από την άλλη, τον κίνδυνο εάν οι νέες τεχνολογίες δεν χρησιμοποιηθούν «συλλογικά υπό το πρίσμα μίας αναπτυξιακής ατζέντας», να θέσουν τη ραγδαία τεχνολογική αλλαγή «στην υπηρεσία παραγόντων που προκαλούν ανισότητες στο εσωτερικό και μεταξύ χωρών». «Οι χώρες BRICS δεν θα πρέπει να γίνουν απλώς χώρες που εφαρμόζουν νέες τεχνολογίες. Πρέπει να συνδυάσουμε τους πόρους μας και τις γνώσεις των ειδικών για να γίνουμε χώρες με τεχνολογία αιχμής. Δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε στην τεχνολογία να μορφοποιήσει τις κοινωνίες μας, αλλά να εξασφαλίσουμε ότι οι ανάγκες των κοινωνιών μας καθορίζουν τις τεχνολογίες που θα αναπτύξουμε και ότι η τέταρτη βιομηχανική επανάσταση δεν θα περιοριστεί σε μία χούφτα χωρών».

Αργότερα χτες βράδυ, είχαν προγραμματιστεί οι ομιλίες και των άλλων ηγετών του μπλοκ BRICS, δηλαδή του Βραζιλιάνου Προέδρου Μισέλ Τέμερ και του Ινδού πρωθυπουργού Ναρέντρα Μόντι.

Οι τεταμένες εμπορικές σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ - Κίνας, με φόντο τη σύγκρουση ανταγωνιστικών μονοπωλίων αμφοτέρων χωρών, αντικατοπτρίστηκαν χτες σε δηλώσεις που έκαναν κατά τη συνάντησή τους στην έδρα του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) χτες στη Γενεύη οι πρεσβευτές των δύο χωρών.

Ο Αμερικανός πρέσβης Ντένις Σι κατηγόρησε την Κίνα για υποκρισία, αμφισβητώντας τους ισχυρισμούς της σινικής ηγεσίας περί υποστήριξης «ενός διαφανούς, διεθνούς εμπορίου, χωρίς διακρίσεις». «Το μέγεθος της Κίνας μεγιστοποιεί τη βλάβη που προκαλεί η κρατική μερκαντιλιστική προσέγγιση στο εμπόριο και τις επενδύσεις και αυτή η ζημιά αυξάνει καθημερινά και δεν μπορεί πλέον να γίνει άλλο ανεκτή», τόνισε ο Αμερικανός διπλωμάτης.

Ο Κινέζος ομόλογός του, Ζιανγκ Σιανγκτσέν, απάντησε ότι οι δηλώσεις του Σι «έκαναν την ατμόσφαιρα να μυρίζει μπαρούτι».

Η συνάντηση των δύο πρεσβευτών στην έδρα του ΠΟΕ έγινε κεκλεισμένων των θυρών και γνωστοποιήθηκε στους δημοσιογράφους από διπλωματικές πηγές αμφοτέρων χωρών.