Από τη συνάντηση του Κύπριου Προέδρου Ν. Αναστασιάδη με τον Σαουδάραβα βασιλιά

Πρόσθετα δεδομένα στις ήδη σφοδρές κόντρες που μαίνονται για τον έλεγχο της Ενέργειας στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο γεννά η επίσημη επίσκεψη του Κύπριου Προέδρου στη Σαουδική Αραβία, η πρώτη που έκανε ποτέ Κύπριος ηγέτης στο συγκεκριμένο κράτος, σε μια περίοδο μάλιστα σύνθετων διεργασιών για όλα τα φλέγοντα μέτωπα σε Μέση Ανατολή και Μεσόγειο.

Ελληνοκυπριακά ΜΜΕ υποστήριζαν χτες ότι «σε νέα βάση τίθενται πλέον οι σχέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας με τη Σαουδική Αραβία, με τη Λευκωσία να ευελπιστεί για ενεργό εμπλοκή της πετρελαιοπαραγωγού αυτής χώρας στα ενεργειακά του νησιού μας».

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ίδιας της κυπριακής κυβέρνησης, η επίσκεψη αναμόχλευσε το έντονο ενδιαφέρον ενεργειακών κολοσσών για τις ενεργειακές ισορροπίες σε όλη την περιοχή. Συγκεκριμένα, κατά τις επαφές που είχε στο Ριάντ ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, Γιώργος Λακκοτρύπης, «προέκυψε» το ενδιαφέρον του ομίλου «Saudi Aramco» για να δραστηριοποιηθεί στην κυπριακή ΑΟΖ. Ο υπουργός συνάντησε αξιωματούχους των σαουδαραβικών υπουργείων Εμπορίου και Ενέργειας, αλλά και στελέχη της «Saudi Aramco», τα οποία εξέφρασαν ενδιαφέρον για την κυπριακή ΑΟΖ, «λόγω κυρίως της σταθερότητας της Κύπρου ως κράτους - μέλους της ΕΕ, καθώς και της γεωλογίας του εδάφους της χώρας και των προοπτικών της Κύπρου ως ενεργειακού κέντρου».

Ο συγκεκριμένος όμιλος είναι ένας από τους μεγαλύτερους πετρελαϊκούς κολοσσούς στον κόσμο και διεκδικεί ρόλο στις ενεργειακές ανακατατάξεις που προχωρούν, όπως βέβαια και οι ανταγωνιστές του.

Σε δηλώσεις του, ο πρόεδρος της Εταιρείας Υδρογονανθράκων Κύπρου και για χρόνια στέλεχος της «Aramco», Πάνος Κελάμης, χαρακτήρισε «πολύ σημαντικό» το ενδιαφέρον της εταιρείας αυτής και αναδεικνύοντας ευρύτερες προεκτάσεις, σχολίασε: «Σίγουρα το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας αλλά και η "Αramco" αναζητούν μια πύλη προς την Ευρώπη, γι' αυτό και εκτιμώ πως η Κύπρος μπορεί να διαδραματίσει αυτόν το ρόλο, να αποτελέσει πύλη εσόδου όχι μόνο της "Aramco" αλλά και της Σαουδικής Αραβίας στην Ευρώπη. Είναι κάτι που η Κυπριακή Δημοκρατία πρέπει να αξιοποιήσει δεόντως». Ο ίδιος πρόσθεσε ότι ο όμιλος αναζητεί πηγές φυσικού αερίου σε όλο τον κόσμο, εκτιμώντας: «Κοιτάζουν για φυσικό αέριο για έναν και μόνο λόγο. Η "Aramco" ξοδεύει καθημερινά 1,8 εκατ. βαρέλια για ηλεκτροδότηση των μεγάλων πόλεων και τη συντήρηση διυλιστηρίων κ.λπ. Θα ήταν προτιμότερο να αλλάξει την πηγή από υγροποιημένο σε φυσικό αέριο, γι' αυτό αναζητεί πηγές φυσικού αερίου στον κόσμο, εξ ου και φυσιολογικό το ενδιαφέρον της για την κυπριακή ΑΟΖ».

Η Κύπρος, συνέχισε, λόγω της γεωγραφικής της θέσης μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στον τομέα της Ενέργειας, αφού ενώνει την Ευρώπη με τη Μέση Ανατολή. «Είναι σημαντικό να μάθουμε από την "Aramco", μια εθνική εταιρεία πετρελαίου που λειτουργεί αυτόνομα παρά το ότι υπάγεται στους νόμους του βασιλείου. Αυτό πρέπει να πετύχουμε και στην Κύπρο, θα μας βοηθήσουν και θα αναδείξουν το ρόλο της Κύπρου στην περιοχή».

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Νίκος Χριστοδουλίδης έκανε θετική αποτίμηση της επίσκεψης στη Σαουδική Αραβία, σημειώνοντας ότι «εκπληρώνεται ένας από τους βασικούς στόχους της εξωτερικής πολιτικής της Κύπρου για ενίσχυση των σχέσεών της με τις χώρες του Κόλπου». Ο εκπρόσωπος επεσήμανε τη συνάντηση που είχε ο Ν. Αναστασιάδης με τον γγ του Συμβουλίου Συνεργασίας των χωρών του Κόλπου και ανέδειξε το ρόλο και τη βούληση της Κυπριακής Δημοκρατίας να συμβάλει στην ενίσχυση των σχέσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης με τις χώρες της περιοχής του Κόλπου.

Την ίδια στιγμή, αστοί αναλυτές ισχυρίζονται ότι οι καλές σχέσεις Λευκωσίας - Ριάντ μπορούν να ασκήσουν θετικά πίεση και για τις εξελίξεις στο Κυπριακό, με το σκεπτικό ότι το Ριάντ πλέον διαφοροποιείται σε αρκετές περιπτώσεις από επιλογές της Αγκυρας (βλ. «κρίση» με Κατάρ).

Γίνεται σαφές ότι οι σχέσεις Λευκωσίας - Ριάντ θα αναπτυχθούν στο φόντο συνολικότερων σχεδιασμών που προχωρούν, με τη «συμβολή» ασφαλώς και ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων. Ελληνοκυπριακά ΜΜΕ επικαλούνταν επισημάνσεις κυβερνητικών στελεχών ότι η Λευκωσία έστειλε το μήνυμα πως έχει βούληση και ικανότητα να συνδράμει ως γεφυροποιός σε συγκρούσεις στην ευρύτερη περιοχή και να συμβάλει στην επικράτηση της ειρήνης και της ασφάλειας, λόγω της γεωστρατηγικής θέσης αλλά και λόγω της συμμετοχής της στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Στο μεταξύ, οι δύο πλευρές συμφώνησαν για τακτικές διαβουλεύσεις που θα γίνονται ανάμεσα στα υπουργεία Εξωτερικών, δύο φορές το χρόνο, «για συζήτηση θεμάτων κοινού ενδιαφέροντος». Εκφράστηκε η κοινή βούληση των δύο χωρών για στενότερη επαφή μεταξύ Κυπρίων και Σαουδαράβων επιχειρηματιών, με ανταλλαγές επισκέψεων, αλλά και ειδικότερο ενδιαφέρον για την ανάπτυξη του τουρισμού ανάμεσα στις δύο χώρες.

Προμήνυμα νέας περιπλοκής των ανταγωνισμών σε όλη την περιοχή αποτέλεσε και το μήνυμα που έστειλε ο πρωθυπουργός της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ στον Κύπριο Πρόεδρο για τη νέα χρονιά.

Σε αυτό τονίζει ότι «οι σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Κύπρου, οι οποίες βασίζονται στις αρχές της εμπιστοσύνης και του αμοιβαίου σεβασμού, αναπτύσσονται σταθερά προς όλες τις κατευθύνσεις», προσθέτοντας πως «η συνεργασία στους τομείς της οικονομίας, του εμπορίου και των επενδύσεων, καθώς και του πολιτισμού, αλλά και οι ανθρώπινοι δεσμοί, διευρύνονται... Είμαστε έτοιμοι για περαιτέρω προώθηση των μεγάλων κοινών έργων σε διάφορους τομείς. Αυτό ανταποκρίνεται πλήρως στα μακροπρόθεσμα συμφέροντα και της Ρωσίας και της Κύπρου».

ΛΕΥΚΩΣΙΑ.--

«Κάποιοι στην Κύπρο, προφανώς για εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων, διαστρέβλωσαν και παραποίησαν εσκεμμένα δήλωσή μου που αφορούσε τις απειλές της Τουρκίας κατά των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων», υποστήριξε χτες ο Κύπριος Πρόεδρος, Νίκος Αναστασιάδης. Είχαν προηγηθεί οι αντιδράσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης για τις δηλώσεις που είχε κάνει ο Κύπριος ηγέτης κατά την αναχώρησή του για τη Σαουδική Αραβία. Μεταξύ άλλων, είχε εκφράσει την ελπίδα πως «η Τουρκία θα κατανοήσει ότι οι ερευνητικές γεωτρήσεις που γίνονται αφορούν το μέλλον της Κύπρου, το μέλλον των κατοίκων, του συνόλου του κυπριακού λαού», προσθέτοντας ότι «δεν έχουν θέση οι αμφισβητήσεις, γιατί θέλουν (σ.σ. οι Τούρκοι) να θεωρούν ανύπαρκτη την Κυπριακή Δημοκρατία ή υπαρκτή την "Τουρκοκυπριακή Δημοκρατία"», αλλά και ότι «αν οι Τούρκοι επιλέγουν να προστατεύσουν τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων σε μια ξεχωριστή, ανεξάρτητη οντότητα, τότε θα πρέπει να περιοριστούν εις όσα αναλογούν στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της εν λόγω παρανόμου οντότητας».

Χτες, ο Κύπριος Πρόεδρος προσπάθησε ουσιαστικά να ανασκευάσει τις δηλώσεις του και καταδίκασε όσους - όπως είπε - επέλεξαν να απομονώσουν το δεύτερο σκέλος της δήλωσής του. Υποστήριξε ότι οι αναφορές του σε «δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων σε μια "ανεξάρτητη οντότητα"» και την «Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη» της εν λόγω παρανόμου οντότητας έγιναν για να μιλήσει για «μια θεωρία που απασχολεί μόνο τους Τούρκους και όχι εμάς».

Πάντως, όπως και να έχουν τα πράγματα, μετά τις προεδρικές εκλογές, στα τέλη του μήνα, αναμένεται νέα όξυνση των διεργασιών για το Κυπριακό, στο φόντο γεωτρήσεων που σχεδιάζουν ή ήδη διενεργούν στην κυπριακή ΑΟΖ διεθνείς ενεργειακοί κολοσσοί.

Στο μεταξύ, την Κυριακή 7 Γενάρη έχουν προγραμματιστεί στα Κατεχόμενα «βουλευτικές εκλογές».

ΑΓΚΥΡΑ - ΠΑΡΙΣΙ.--

Στην πρωτεύουσα της Γαλλίας αναμενόταν να φτάσει χτες το βράδυ ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν, σε μια από τις λιγοστές επίσημες επισκέψεις που έχει κάνει στην Ευρώπη μετά την αποτυχημένη απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησής του, τον Ιούλη του 2016.

Η κυβέρνηση Ερντογάν - Γιλντιρίμ είχε εξαγγείλει πριν μέρες ότι θα εντείνει τις επαφές της με ισχυρές δυνάμεις, με επίκεντρο τις εξελίξεις στο Παλαιστινιακό, αλλά και γενικά στη Μέση Ανατολή. Σε χτεσινές του δηλώσεις, ο εκπρόσωπος του Ερντογάν Ιμπραχήμ Καλίν, επανέλαβε ότι η Αγκυρα «εκτίμησε» ιδιαίτερα τη στάση που τήρησε το Παρίσι κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, όπου απορρίφθηκε η πρόταση των ΗΠΑ για αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ.

Επίσης, δεν πρέπει να προσπερνάται το γεγονός ότι το ταξίδι Ερντογάν στη Γαλλία γίνεται σε μια περίοδο κατά την οποία δυναμώνουν ανακατατάξεις σε ενδοϊμπεριαλιστικές συμμαχίες και περιπλέκεται συνολικά το παζάρι μεταξύ της Τουρκίας και της ΕΕ, αλλά και ειδικότερα της Τουρκίας και διαφόρων ευρωπαϊκών δυνάμεων. Σε αυτό το πλαίσιο, φουντώνει και μια συζήτηση για εναλλακτικές μορφές που μπορεί να αποκτήσει η συνεργασία Τουρκίας - Ευρώπης, ακόμα και αν δεν προχωρήσουν αισθητά οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Ειδικά, πολλοί αστοί αναλυτές ιεραρχούν τη σημασία που έχει ο συντονισμός με την Τουρκία σε ζητήματα Αμυνας και Ενέργειας.

Μάλιστα, κατά την παραμονή του στο Παρίσι, ο Ερντογάν θα έχει επαφές με στελέχη διαφόρων επιχειρήσεων, δεδομένης και της προτεραιότητας που η τουρκική ηγεσία δίνει στην προσέλκυση νέων επενδύσεων.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, το τουρκικό ΥΠΕΞ επέκρινε έντονα με ανακοίνωσή του, την καταδίκη του μέχρι πρότινος αντιπροέδρου της τουρκικής κρατικής τράπεζας (μία από τις μεγαλύτερες) «Halkbank» Mεχμέτ Χακάν Ατίλα, για τα αδικήματα της τραπεζικής απάτης, της συνωμοσίας για την παραβίαση των κυρώσεων από τις ΗΠΑ στο Ιράν κ.τ.λ. Το τουρκικό υπουργείο μίλησε για «άδικη και ατυχή εξέλιξη» και υποστηρίζει ότι η ετυμηγορία του δικαστηρίου βασίστηκε σε «στοιχεία» που υπεκλάπησαν μέσα από «πολιτική χειραγώγηση». Ακόμα, ισχυρίζεται ότι το αμερικανικό δικαστήριο ενεπλάκη με πρωτόγνωρο τρόπο στις εσωτερικές υποθέσεις της Τουρκίας, αλλά και ότι η καταδίκη ήταν αποτέλεσμα «ισχυρισμών» μελών της οργάνωσης FETO (του ισλαμιστή επιχειρηματία Φετ. Γκιουλέν που η Αγκυρα θεωρεί «τρομοκρατική» και πρωταγωνιστή στην απόπειρα πραξικοπήματος το 2016) που χρηματοδοτήθηκαν από τις ΗΠΑ. Καταλήγοντας, το υπουργείο εκφράζει ελπίδα για «διόρθωση της απόφασης» που χαρακτηρίζει «δικαστική ντροπή».

Τόσο ο Ατίλα, όσο και ο Τουρκο-Ιρανός επιχειρηματίας Ζαράμπ (ενάντια στον οποίο όμως δεν απαγγέλθηκαν κατηγορίες, αφού συνεργάστηκε με τις αρχές) ήταν στενοί συνεργάτες του Ερντογάν. Η προσαγωγή τους (στις ΗΠΑ) συνδέεται με ευρύτερες κατηγορίες για τη «συμμόρφωση» ή όχι της τουρκικής ηγεσίας με τις κυρώσεις κατά του Ιράν, που στο φόντο των «εντάσεων» μεταξύ ΗΠΑ - Τουρκίας γίνονται μέρος ευρύτερων ανταγωνισμών αλλά και παζαριών.