Αμέσως μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας από την τουρκοκρατία το 1881 και την ενσωμάτωσή της στην Ελλάδα, αναδείχθηκε ως προτεραιότητα από το νεαρό τότε ελληνικό αστικό κράτος η αξιοποίηση της θεσσαλικής πεδιάδας, προκειμένου να εξασφαλιστεί η σιτάρκεια. Ωστόσο, τα αναγκαία εξυγιαντικά, αντιπλημμυρικά και άλλα έργα, δεν ξεκίνησαν πριν από τη δεκαετία του 1930. Τον ίδιο στόχο υπηρετούσε και η κατασκευή του φράγματος του Ταυρωπού και του ταμιευτήρα της Κάρλας στη δεκαετία του 1960.

Η σταδιακή ανάπτυξη της γεωργίας στη Θεσσαλία, η οποία διαθέτει πεδινή έκταση 5 εκατ. στρεμμάτων και γεωργική γη 4 εκατ. στρεμμάτων, δημιούργησε νέες ανάγκες για νερό, οι οποίες δεν μπορούσαν να καλυφθούν από τοπικούς πόρους. Ετσι, το 1973 διατυπώθηκε συγκεκριμένη πρόταση για εκτροπή του Αχελώου προς τη Θεσσαλία, που προέβλεπε μεταφορά 1,2 δισ. κυβικά μέτρα νερού ετησίως.

Ο Αχελώος είναι το δεύτερο σε μήκος ποτάμι που πηγάζει μέσα στην Ελλάδα (220 χιλιόμετρα) και το πρώτο σε παροχή νερού. Πηγάζει από το όρος Περιστέρι στην οροσειρά της Πίνδου, σε ύψος 1.880 μέτρων, περνάει μέσα στο νομό Τρικάλων, διέρχεται από τα σύνορα Καρδίτσας, Αρτας, Αιτωλοακαρνανίας, Ευρυτανίας, διασχίζει την πεδιάδα του Αγρινίου και εκβάλλει στο Ιόνιο πέλαγος.

Το 1983, επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, εξαγγέλθηκε για πρώτη φορά η εκτροπή του άνω ρου του Αχελώου, για τη μεταφορά 1,1 δισ. κυβικών μέτρων νερού το χρόνο προς τη Θεσσαλία. Αργότερα, μετά από διαβουλεύσεις και παρεμβάσεις, η μεταφορά νερού μειώνεται στα 600 εκατ. κ.μ. και στη συνέχεια στα 250 εκατ. κ.μ., όταν το συνολικό ετήσιο υδατικό έλλειμμα της Θεσσαλίας ξεπερνάει σήμερα τα 300 εκατ. κ.μ.

Το 1985 έγινε η έναρξη της κατασκευής του Υδροηλεκτρικού Σταθμού της Μεσοχώρας από τη ΔΕΗ, ενώ το 1987 προκηρύχθηκε διαγωνισμός για το συνολικό έργο της εκτροπής και υπεγράφη σύμβαση με την ανάδοχο εταιρεία, που ακυρώθηκε όμως το 1993 από την τότε κυβέρνηση ΝΔ.

Τα προβλεπόμενα έργα αναπτύσσονταν κυρίως στην ορεινή Νότια Πίνδο, σε μια ζώνη που εκτείνεται από το πάνω μέρος των οικισμών Μεσοχώρας και Αρματωλικού του νομού Τρικάλων, μέχρι και τη θέση του φράγματος της Συκιάς, που βρίσκεται πλησίον του οικισμού Πετρωτού, στα σύνορα των νομών Αρτας και Καρδίτσας. Κοντά στον οικισμό Πετρωτό ξεκινά η σήραγγα εκτροπής του Αχελώου προς τη Θεσσαλία (μήκος 17,5 χλμ., διάμετρος 6 μ.), η οποία διασχίζει σχεδόν κάθετα την οροσειρά της Πίνδου και εξέρχεται κοντά στον οικισμό Πευκόφυτο του νομού Καρδίτσας.

Για τη διανομή και την αξιοποίηση του νερού που θα εκτρεπόταν στον Θεσσαλικό Κάμπο, προβλέπονταν επίσης έργα πεδιάδας, συμπλήρωσης και βελτίωσης των αρδεύσεων (ταμιευτήρες Πύλης, Παλαιοδερλί, Μουζακίου, Νεοχωρίτη κ.ά.).

Από την πρώτη εξαγγελία του έργου το 1983, μέχρι και σήμερα, οι υποσχέσεις για ολοκλήρωση των έργων από τις εκάστοτε κυβερνήσεις «πήγαιναν κι έρχονταν», αλλά οι εργασίες στον Αχελώο προχωρούσαν βασανιστικά αργά και με συνεχείς διακοπές, καθώς ήταν διαρκείς οι παρεμβάσεις προς το ΣτΕ και προς το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο διαφόρων συλλόγων και ΜΚΟ, οι οποίοι, προβάλλοντας περιβαλλοντικούς και άλλους λόγους, ζητούσαν να σταματήσουν τα έργα.

Με αρχή το 1991, στο ΣτΕ έχουν γίνει πολλές προσφυγές, ενώ σχετικές αποφάσεις έχουν εκδοθεί τις χρονιές 1994, 2000, 2005, 2006, 2009, 2010 και 2011. Τον Οκτώβρη του 2009, στάλθηκαν από την Ολομέλεια του ΣτΕ 14 ερωτήματα στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (μετέπειτα Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης) τα οποία απαντήθηκαν το Σεπτέμβρη του 2012, επηρεάζοντας καταλυτικά μία ακόμα αρνητική απόφαση του ΣτΕ το 2014.

Σήμερα έχουν ολοκληρωθεί από τη ΔΕΗ τα έργα που αφορούν στην παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας, τα οποία όμως θεωρούνται αμιγώς ενεργειακά και δεν σχετίζονται με την εκτροπή του Αχελώου. Σε ό,τι αφορά την εκτροπή, το φράγμα της Συκιάς έχει σχεδόν ολοκληρωθεί, ενώ η σήραγγα εκτροπής έχει διανοιχτεί σε μήκος 8 χιλιομέτρων και επενδυθεί σε μήκος 6 χιλιομέτρων.

Η αντίδραση αγροτικών Ομοσπονδιών και Συλλόγων, εργατικών σωματείων και άλλων φορέων της Θεσσαλίας για την ακύρωση του έργου της εκτροπής του Αχελώου και συνολικά για το παραμύθι της «δίκαιης» καπιταλιστικής ανάπτυξης που διακινεί η κυβέρνηση, θα εκφραστεί και στο πανθεσσαλικό συλλαλητήριο που θα γίνει την Τετάρτη 11 Οκτώβρη, στις 6 μ.μ., στην πλατεία της συνοικίας Αβέρωφ της Λάρισας, με αφορμή το 4ο «αναπτυξιακό συνέδριο» της κυβέρνησης, όπου θα μιλήσει ο πρωθυπουργός. Μέχρι στιγμής, στο συλλαλητήριο καλούν και συμμετέχουν το Εργατικό Κέντρο Λάρισας, οι Ομοσπονδίες Αγροτικών Συλλόγων Λάρισας, Καρδίτσας, Τρικάλων, πάνω από 45 πρωτοβάθμια εργατικά σωματεία, πάνω από 25 Αγροτικοί Σύλλογοι, οι Σύλλογοι Γυναικών των τεσσάρων νομών, οι Σύλλογοι Φοιτητών Γεωπονίας - Φυτικής Παραγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και εστιακών φοιτητών του ΤΕΙ Θεσσαλίας και άλλοι μαζικοί φορείς της περιοχής.