Στη σκιά έντονων ενδοκαπιταλιστικών ανταγωνισμών και αντιθέσεων πραγματοποιήθηκε χτες στην Μπρατισλάβα η άτυπη Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, επισήμως για να εξετάσει ζητήματα που σχετίζονται με το Brexit, το Προσφυγικό και την ασφάλεια.

Οι πυρετώδεις διεργασίες που τελικά ανάγονται στη συζήτηση για το μέλλον της λυκοσυμμαχίας και τον επιμερισμό χασούρας και κερδών μεταξύ των αστικών τάξεων των κρατών - μελών της, αποτυπώθηκαν και στη δήλωση του προέδρου της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ, ότι «η σημερινή σύνοδος διεξάγεται για την εξομάλυνση των διαφορών μας. Χρειαζόμαστε ενότητα, ώστε η Ευρώπη να μπορεί να λειτουργεί».

Ο ίδιος επανέλαβε τις προτάσεις που είχε προ ολίγων ημερών υπερασπιστεί στην ομιλία για την «Κατάσταση της Ενωσης» στο Ευρωκοινοβούλιο, προτάσεις όπως για δημιουργία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής μέχρι το Δεκέμβρη, διπλασιασμό του «πακέτου Γιούνκερ» μέχρι το Μάρτη του 2017, έναρξη επενδυτικών δραστηριοτήτων σε Αφρική και άλλες γειτονικές χώρες, μεταρρύθμιση της αγοράς τηλεπικοινωνιών και προσέλκυση νέων επενδύσεων, μέτρα ενίσχυσης της δυνατότητας στρατιωτικής παρέμβασης της ΕΕ κ.ά.

Στο μεταξύ, ενδεικτικές των εντεινόμενων αντιθέσεων ήταν οι πληροφορίες περί πρόθεσης των τεσσάρων κρατών της λεγόμενης Ομάδας Βίσεγκραντ (Ουγγαρία, Πολωνία, Σλοβακία και Τσεχία) να υποβάλουν κείμενο κοινών προτάσεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ΕΕ, δίνοντας συνέχεια στην προσπάθεια συντονισμού της στάσης τους που εκδηλώθηκε με αφορμή το Προσφυγικό.

Την ίδια στιγμή, με τις αποφάσεις της πρόσφατης διάσκεψης των μεσογειακών κρατών της ΕΕ στην Αθήνα ανά χείρας προσήλθαν στη σύνοδο οι ηγέτες των εν λόγω κρατών (Γαλλία, Ιταλία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Μάλτα, Κύπρος), αιτούμενοι ουσιαστικά μεγαλύτερα περιθώρια στήριξης της προσπάθειας για ανάκαμψη της καπιταλιστικής κερδοφορίας στις χώρες τους.

Ενδεικτικές του προβληματισμού που επικρατεί ήταν οι δηλώσεις των αρχηγών των κρατών - μελών κατά την προσέλευσή τους στη Σύνοδο.

Η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ, είπε ότι η ΕΕ βρίσκεται «μπροστά σε μια κρίσιμη κατάσταση» και «το μήνυμα από την Μπρατισλάβα πρέπει να είναι: Θέλουμε να συνεργαστούμε και θέλουμε να λύσουμε τα προβλήματα τα οποία υπάρχουν στην Ευρώπη». Υπέδειξε σαν τομείς που επιδέχονται βελτίωση την εξωτερική ασφάλεια, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την άμυνα και την ανάπτυξη.

«Ο κίνδυνος διάλυσης της Ευρώπης ποτέ δεν υπήρξε τόσο μεγάλος. Μιλώ σαφώς για την επιστροφή στα (εθνικά) σύνορα, το τέλος της ελεύθερης μετακίνησης, την εγκατάλειψη του ευρώ», έγραψε στη σελίδα του στο Facebook ο Φρ. Ολάντ, ο οποίος προσερχόμενος στη σύνοδο επέλεξε να εστιάσει στην ενίσχυση των στρατιωτικών μηχανισμών και επεμβάσεων της ΕΕ. Η Γαλλία «καταβάλλει τη μεγαλύτερη προσπάθεια για την ευρωπαϊκή άμυνα», αλλά «δεν μπορεί να είναι μόνη, δεν θέλει να είναι μόνη», δήλωσε. Επέμεινε στο γεγονός ότι η Ευρώπη «πρέπει να είναι σε θέση μόνη της να εγγυάται την προστασία της», να μπορεί «να διασφαλίζει τη δική της προστασία, τη δική της άμυνα, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ μαζί με τον Αμερικανό εταίρο». «Ολοι ας το ξέρουν καλά: Αν οι ΗΠΑ επιλέξουν να απομακρυνθούν, η Ευρώπη πρέπει να είναι σε θέση να εγγυάται μόνη της την προστασία της», ανέφερε.

Γαλλία και Γερμανία φέρονται να παρουσίασαν στην Μπρατισλάβα μια κοινή πρωτοβουλία, με βάση την οποία θα εγκρίνονται ευκολότερα οι ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις της ΕΕ και θα ενισχυθεί η χρηματοδότησή τους.

Απ' την πλευρά του, ο Αλέξης Τσίπρας εστίασε στις πιο επείγουσες αξιώσεις του εγχώριου κεφαλαίου, που αφορούν στην παραπέρα στήριξή του με ζεστό χρήμα, επενδύοντάς τις με περιτύλιγμα αυταπατών περί «κοινωνικής Ευρώπης».

Ανέφερε συγκεκριμένα: «Αυτό που χρειάζεται τώρα η Ευρώπη είναι ένα νέο όραμα και μία συγκεκριμένη ατζέντα για αλλαγή. Χρειαζόμαστε μία κοινωνική Ευρώπη με ανάπτυξη, απασχόληση και ευημερία για όλους τους ανθρώπους της (...) Χρειαζόμαστε μία Ευρώπη η οποία να μπορεί να διαχειριστεί το Μεταναστευτικό αποτελεσματικά και με ένα τρόπο ανθρώπινο. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που δεν πρέπει να κάνει η Ευρώπη είναι να συνεχίσει να υπνοβατεί προς τη λάθος κατεύθυνση».

Μετά το πέρας της Συνόδου, ο πρωθυπουργός εξέφρασε την ανησυχία του για το «χλόμιασμα» του ευρωενωσιακού οράματος, προέτρεψε στην εφεύρεση ενός νέου, ώστε οι λαοί να χειραγωγηθούν εκ νέου στην αυταπάτη μιας δυνάμει φιλολαϊκής ΕΕ. Αν και, όπως είπε, παραμένουν οι διαφορετικές απόψεις και εκτιμήσεις, εντούτοις εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι «γίνεται ένα βήμα έστω και μικρό».

«Να σταματήσουμε να πιστεύουμε ότι οι κανόνες είναι οι δέκα εντολές του Μωυσή (...) Καλοί είναι οι κανόνες, αλλά για να μπορούν να λειτουργήσουν πρέπει να έχουν και εξαιρέσεις. Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης πρέπει να γίνει και ανάπτυξης και όχι μόνο δημοσιονομικής πειθαρχίας (...) με προτεραιότητα στις χώρες που έχουν πληγεί απ' την κρίση» δήλωσε, θέτοντας τις αξιώσεις του κεφαλαίου στην Ελλάδα για μεγαλύτερη «ευελιξία» για τη στήριξή του.

Στο πλαίσιο αυτό, χαιρέτισε και τις προτάσεις του Ζ. Κ. Γιούνκερ για περισσότερο χρήμα στους επιχειρηματικούς ομίλους, υποστηρίζοντας ότι «κάπως αλλάζουν οι ισορροπίες».