Συζήτηση του «Ρ» με μαθητές της Σχολής Μαθητείας
Οι μαθητές των σχολών μαθητείας του ΟΑΕΔ με τους εκπαιδευτικούς και τους εργαζόμενους στην κινητοποίηση στις αρχές του μήνα έξω απο το Υπουργείο Εργασίας |
Ο «Ρ», σε μια προσπάθεια να ανοίξει το θέμα, βρέθηκε μαζί με μαθητές του ΟΑΕΔ - Πειραιά, και μοιράστηκε τις αγωνίες τους, τα καθημερινά τους προβλήματα, τα όνειρά τους, που συνθλίβονται στη σκληρή πραγματικότητα και εκμετάλλευση, που βιώνουν ως εργαζόμενοι από τους εργοδότες του και ως νέα παιδιά που εκδιώχτηκαν από το ταξικό εκπαιδευτικό σύστημα.
Ας αφήσουμε, όμως, τα παιδιά να μιλήσουν για όσα βιώνουν καθημερινά.
Ενα από τα πρώτα πράγματα που έρχεται, αναπόφευκτα, στην κουβέντα είναι οι τεράστιες ελλείψεις και τα προβλήματα υλικοτεχνικής υποδομής που υπάρχουν στο χώρο της Σχολής του ΟΑΕΔ. «Υπάρχουν τεράστιες ελλείψεις. Κοντεύει να τελειώσει η σχολική χρονιά και ακόμα δεν έχουμε πάρει πολλά βιβλία. Βιβλία γενικών γνώσεων, όπως είναι η ιστορία», υπογραμμίζει ο Νικήτας Σουγκλάκος.
«Είναι Φεβρουάριος και μας έχουν έρθει μόνο δύο βιβλία... Τα υπόλοιπα μαθήματα είτε δεν τα κάνουμε, είτε τα βγάζουμε από τις σημειώσεις και φωτοτυπίες. Ωστόσο, υπάρχει και έλλειψη προσωπικού. Στα μαθήματα ειδικότητας - που είναι και τα περισσότερα - διδάσκονται όλα από μία και μοναδική καθηγήτρια. Για παράδειγμα, σήμερα έχουμε την ίδια καθηγήτρια για έξι ώρες. Οπως είναι φυσικό κουράζεται και εκείνη και εμείς», υπογράμμισε η Ελένη, πρωτοετής μαθήτρια στην Οικονομία και Διοίκηση Επιχειρήσεων και απόφοιτη Γυμνασίου. «Σε κάποιο μάθημα αναγκαστήκαμε να βγάλουμε το πρώτο κεφάλαιο σε φωτοτυπίες», πρόσθεσε η Αλεξάνδρα. Ενώ ο Γ. Καράμπελας συμπλήρωσε ότι εκτός από τις φωτοτυπίες, «πληρώνουμε σχέδια, σύνεργα, εργαλεία. Τα έξοδα είναι πολλά».
Για τις τεράστιες ελλείψεις που υπάρχουν στην υλικοτεχνική υποδομή του σχολείου, μίλησε και ο Σήφης Αγγελιδάκης. «Στην ειδικότητα του θερμοϋδραυλικού είμαστε 25 μαθητές και έχουμε στη διάθεσή μας μόνο τρεις κάβουρες. Οι βιδολόγοι δε λειτουργούν σωστά. Οι περισσότεροι από εμάς σφίγγουμε με τα χέρια. Ομως έτσι δε γίνεται δουλιά». Να σημειωθεί ότι οι μαθητές, πολλές φορές, είναι αναγκασμένοι να αγοράσουν και τα εργαλεία.
«Μπορεί να έχουμε επιλέξει να γίνουμε υδραυλικοί, τεχνίτες αυτό δε σημαίνει ότι δε θέλουμε να έχουμε και γενικές γνώσεις. Το όνειρό μας δεν είναι απλά να ξέρουμε να βιδώνουμε ή να πιάνουμε το κατσαβίδι. Δεν είμαστε ρομποτάκια, τα οποία όλη τους τη ζωή θα την περνούν σφίγγοντας παξιμάδια. Το επίπεδο μαθημάτων είναι χαμηλό. Ομως εμείς θέλουμε να ξέρουμε και την ιστορία του τόπου μας, τους αγώνες των προγόνων μας», τονίζει ο Γ. Καράμπελας.
Στη συζήτηση με τους νέους εργαζόμενους - μαθητές εκφράστηκε το άγχος και η αγωνία που δημιουργείται από την επιχειρούμενη πολυδιάσπαση και ιδιωτικοποίηση του ΟΑΕΔ, που προωθεί η κυβέρνηση, αλλά και η διάθεση που υπάρχει για αγώνα, αντίσταση και πάλη όλων των μαθητών, για να αποτραπεί αυτή η αρνητική εξέλιξη.
Αρχικά οι μαθητές αναφέρθηκαν στην πρόσφατη παράσταση διαμαρτυρίας, όπου συναντήθηκαν με την ηγεσία του υπουργείου. «Ο αγώνας μας θα συνεχιστεί παρά τις ψεύτικες διαβεβαιώσεις του υπουργού Εργασίας ότι ο ΟΑΕΔ δεν πρόκειται να ιδιωτικοποιηθεί», υπογραμμίζουν οι μαθητές. «Δεν είμαστε κατά σε καμία μορφή κινητοποίησης. Για τη μορφή τους αποφασίζουν οι μαθητές στις Γενικές Συνελεύσεις που γίνονται στις σχολές - παρά τις δυσκολίες και τη γραφειοκρατία που συναντάμε - και το Συντονιστικό Αγώνα Αθήνας - Πειραιά», λέει ο Νικήτας.
«Ο ΟΑΕΔ είναι οργανισμός, που βγάζει ειδικευμένους τεχνίτες και τα έσοδά του είναι από τις εισφορές των γονιών μας, των εργαζόμενων. Υποτίθεται πως οι μαθητές που βγαίνουν από 'δω θα στελεχώσουν το δυναμικό των επιχειρήσεων. Είναι οι αυριανοί εργάτες», επισημαίνει ο Γιάννης Καράμπελας και προσθέτει: «Θα επιδιώξουμε να συνεργαστούμε με τους υπαλλήλους του Οργανισμού και τους καθηγητές. Μπορεί να έχουμε διαφορετικές ιδιότητες, αλλά έχουμε κοινούς σκοπούς. Την παραμονή του ΟΑΕΔ ως κρατικού, δημόσιου και ενιαίου φορέα».
Καταλήγοντας συμπληρώνει: «Είναι σαφές πως η ιδιωτικοποίηση του ΟΑΕΔ και η μετατροπή του σε ΑΕ θα έχει ως μοναδικό σκοπό το κέρδος. Αυτή η εικόνα εγκατάλειψης που βλέπουμε στον Οργανισμό έχει δημιουργηθεί σκόπιμα. Δεν είναι τυχαίο ότι όλοι ξαφνικά μιλούν για καθηγητές που δεν κάνουν σωστά τη δουλιά τους, για μαθητές που δεν ενδιαφέρονται. Ολα αυτά είναι ένα σκαλοπάτι, αποτελούν το άλλοθι, το πρόσχημα για την ιδιωτικοποίηση του Οργανισμού. Ετσι γίνεται κάθε φορά που θέλουν να μετατρέψουν μια δημόσια επιχείρηση σε ιδιωτική. Εμείς θα ανατρέψουμε αυτή την εικόνα. Θέλουμε βελτιώσεις προς το καλύτερο».
Από εργατικές οικογένειες τα περισσότερα παιδιά μιλούν για την καθημερινή τους βιοπάλη
Ενας από τους λόγους που ελκύει πολλούς νέους να ακολουθήσουν τους δρόμους που προτείνει ο ΟΑΕΔ είναι η εύρεση εργασίας στο 2ο έτος μαθητείας τους. Ομως, με ποιους όρους και κάτω από ποιες συνθήκες εργάζονται;
«Από το 2ο έτος κάνουμε την πρακτική μας σε διάφορες επιχειρήσεις. Παίρνουμε το μισθό του ανειδίκευτου εργάτη, που είναι περίπου 3.700 δραχμές μεροκάματο και έχουμε ένσημα μαθητείας, περίπου 750 δραχμές. Ομως, και αυτά τα λίγα θα κοπούν κάποια στιγμή», λέει ο Νικήτας.
«Σε αυτές τις δουλειές κάνουμε ό,τι μας ζητήσουν και οι 3.700 που μας δίνουν δεν είναι μισθός που μπορούμε να αντεπεξέλθουμε στις υποχρεώσεις μας», υπογραμμίζει η Ελένη. Και ο Γιάννης συμπληρώνει ότι «προσπαθούν να αφανίσουν τα δικαιώματα του εργάτη, ακόμα και αν είναι μαθητευόμενος. Μαθαίνεις να είσαι εκμεταλλευόμενος από τα μαθητικά σου χρόνια και σε αναγκάζουν να υπομένεις την εκμετάλλευση στους εργασιακούς χώρους». Ενα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα που ανέφεραν οι μαθητές αφορά την ειδικότητα της κομμωτικής. «Οι κοπέλες που κάνουν πρακτική σε κομμωτήριο, δουλεύουν 8ωρο, εργάζονται 4 φορές την εβδομάδα και πληρώνονται 40.000 δραχμές το μήνα, ενώ τα υλικά που χρειάζονται στοιχίζουν περίπου 50.000 δραχμές».
Για την ανάγκη να εργάζεται, μίλησε η Ελένη, απόφοιτη γυμνασίου: «Δεν υπήρχε οικονομική δυνατότητα από την οικογένειά μου να συνεχίσω το σχολείο. Κύριο κριτήριο για την επιλογή μου να έρθω στον ΟΑΕΔ ήταν ότι από το δεύτερο έτος ο Οργανισμός μάς βρίσκει δουλιά. Είμαι σε μια ηλικία που τη χρειάζομαι, υπάρχει ανάγκη να έχω τα δικά μου χρήματα».
Ο Γιάννης ήταν ο μόνος μαθητής που είχε καταφέρει να τελειώσει το Λύκειο. «Ο πρώτος μου στόχος ήταν να τελειώσω το Λύκειο. Θα μπορούσα να είχα αποκτήσει περισσότερες γνώσεις, όμως, το συγκεκριμένο σύστημα εκπαίδευσης δεν τις παρέχει. Ηρθα συνειδητά στον ΟΑΕΔ για να γίνω ειδικευμένος τεχνίτης, υπάρχει ένα καθεστώς αυτή τη στιγμή στον ΟΑΕΔ που επιχειρεί να το διαλύσει. Δε γίνεται κάθε δημόσια υπηρεσία να έχει ζημιά και να μετατρέπεται σε ιδιωτική. Δεν ξέρω ποιο θα είναι το μέλλον μας από δω και πέρα. Σταδιακά θα χτυπήσουν και την ασφάλιση. Αν προλάβω και δε διαλυθεί ο ΟΑΕΔ όσο καιρό θα είμαι μαθητής, θα με πετάξουν έξω, όταν βγω στην αγορά εργασίας».
Και ο Νίκος Βόσιος συμπληρώνει ότι «ήρθα εδώ, επειδή ο ΟΑΕΔ θα μου έβρισκε δουλιά, θα υπάρξουν κάποιες επιδοτήσεις και θα μου κολλούσαν ένσημα, θα είχα και προϋπηρεσία». Σκεφτόμουν ότι θα γίνω ένας ειδικευμένος εργάτης. Τελικά, μας θέλουν ανειδίκευτους, χωρίς προϋπηρεσία. Ετσι γινόμαστε πιο εύκολα θύματα, εκμεταλλεύσιμοι».
Η Αλεξάνδρα μίλησε για την εικόνα που έχουν πολλά παιδιά ότι αν φοιτήσουν στον ΟΑΕΔ θα βρουν πιο εύκολα δουλιά. «Είναι επιλογή κάποιων παιδιών να έρθουν εδώ, προκειμένου να βρουν πιο εύκολα δουλιά. Ομως, τα πράγματα δεν είναι και τόσο εύκολα. Οι αρμόδιοι πρέπει να δουν τι θα κάνουν με όλους μας. Πού θα πάμε και τι θα γίνουμε. Δε γίνεται να βγούμε όλοι πτυχιούχοι. Διεκδικούμε να παραμείνει ο ΟΑΕΔ δημόσιος και ενιαίος φορέας, να βελτιωθεί, προς το καλύτερο όμως. Σε λίγο, δε θα μπορούμε ούτε να βρούμε δουλιά». Η Αλεξάνδρα, μόλις σχολάει από τη σχολή, δουλεύει στην προώθηση προϊόντων. Ο ελεύθερος χρόνος είναι περιορισμένος, «όμως δε γίνεται διαφορετικά. Είμαι δεκαοχτώ χρονών, πρέπει να φέρνω κάποιο εισόδημα στο σπίτι».
«Οι περισσότεροι που επιλέγουμε τον ΟΑΕΔ, προερχόμαστε από εργατοοικογένειες. Κανείς δεν είναι πλούσιος εδώ. Ολοι έχουμε ανάγκη από μόρφωση και δουλιά», υπογραμμίζει ο Γιάννης. Ενώ ο Ν. Βόσιος επισημαίνει ότι η επιλογή του να έρθει στον ΟΑΕΔ μετά το γυμνάσιο, «ήταν η μόνη εναλλακτική λύση που υπήρχε. Δεν είχα μέλλον σε κάποιο ενιαίο λύκειο. Ηταν σίγουρο ότι η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση θα με πέταγε και εμένα έξω, όπως τόσες χιλιάδες παιδιά. Βέβαια, και εδώ σήμερα, κινδυνεύουμε να πεταχτούμε έξω. Με τρομάζει αυτό. Το μέλλον είναι θολό, αφού στόχος τους είναι να μας κάνουν μπαλάκι από τον ένα στον άλλο».