Στην Αθήνα βρέθηκε χτες ο νέος πρόεδρος της Κομισιόν, Ζ. Κ. Γιούνκερ, για «ανεπίσημη επίσκεψη» και «γεύμα εργασίας» με τον πρωθυπουργό, Αντ. Σαμαρά, η τρίτη μεταξύ τους συνάντηση απ' όταν ο Γιούνκερ ανέλαβε τα νέα του καθήκοντα. Σκοπός τους, η στήριξη της κυβέρνησης προκειμένου να περάσουν και τα επόμενα αντιλαϊκά μέτρα που έχουν αποφασιστεί στο πλαίσιο του ευρωμονόδρομου, οι συνεννοήσεις για τα παραπέρα στάδια εφαρμογής της αντεργατικής πολιτικής.

Από την κυβέρνηση διαχεόταν ότι η συνάντηση έγινε σε πολύ θερμό κλίμα και ότι ο Γιούνκερ είναι «προσωπικός φίλος» του Σαμαρά και «σταθερός σύμμαχος» της Ελλάδας, ουσιαστικά της ελληνικής αστικής τάξης, τα κυρίαρχα τμήματα της οποίας έχουν ευθυγραμμίσει τα συμφέροντά τους με τα προτάγματα της ΕΕ.

Κατά πληροφορίες, η συζήτηση μεταξύ των δύο ανδρών εστίασε στην παραμονή ή αποχώρηση του ΔΝΤ από τα προγράμματα «διάσωσης» κρατών - μελών της ΕΕ. Ζήτημα που απασχολεί και την ελληνική κυβέρνηση καθώς θέλει να παρουσιάσει μια αποχώρηση του ΔΝΤ από την ομάδα δανειστών της χώρας ως αποχώρηση και της τρόικας και τέλος του μνημονίου. Μια ψευδολογία που αγγίζει πλέον τα όρια της αισχύνης εφόσον κυβέρνηση αλλά και ΣΥΡΙΖΑ αποσιωπούν το γεγονός ότι σε όλα ανεξαιρέτως τα κράτη - μέλη της ΕΕ ισχύουν μνημόνια διαρκείας, η δε εφαρμογή τους επιβλέπεται από μόνιμους μηχανισμούς εποπτείας των Βρυξελλών.

Σε αυτό το πλαίσιο φέρεται να συζήτησαν και στο τι θα ακολουθήσει στην Ελλάδα στην τάχα «μεταμνημονιακή» εποχή, στο πώς θα προχωρήσουν οι επόμενες «μεταρρυθμίσεις» - καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις που έχουν αποφασίσει για να διασφαλίσουν την κερδοφορία του μεγάλου κεφαλαίου στις νέες συνθήκες.

Αλλωστε, η κυβέρνηση φέρνει στο αμέσως επόμενο διάστημα στη Βουλή νέο κύμα αντεργατικών - αντιασφαλιστικών μέτρων. Ανεξάρτητα από το εύρος των ανατροπών στις οποίες θα καταλήξουν σε αυτήν τη φάση, η τάση είναι δεδομένη για τους εργαζόμενους και το λαό: Μικρότερες συντάξεις, αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης άμεσα για ορισμένες κατηγορίες ασφαλισμένων, ενίσχυση του ανταποδοτικού χαρακτήρα της Ασφάλισης. Επίσης, παραπέρα ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, στην οποία θα συντελέσει και η πλήρης απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων. Για «κερασάκι στην τούρτα», έρχεται η πρόθεση της κυβέρνησης να αλλάξει σε πιο αντιδραστική κατεύθυνση το νόμο για το συνδικαλισμό, με στόχο να βάλει περισσότερα εμπόδια στη συνδικαλιστική δράση και άρα στην οργάνωση των αγώνων.

Σημειωτέον, η τάση αυτή δεν είναι ελληνική ιδιαιτερότητα. Είναι ίδια σε όλη την καπιταλιστική ΕΕ και ορίζεται κατά βάση από τις στρατηγικές της κατευθύνσεις, ανεξάρτητα από τους υπαρκτούς ανταγωνισμούς ανάμεσα στα μονοπώλια της κάθε χώρας και μεταξύ τους. Αλλωστε, οι «μελέτες» για την κατάσταση στα άλλα κράτη - μέλη της ΕΕ, τις οποίες επικαλείται η κυβέρνηση, προκειμένου να δικαιολογήσει τις ανατροπές στα διάφορα μέτωπα (Εργασιακά, Ασφαλιστικό, απολύσεις), αυτό ακριβώς επιβεβαιώνουν.

Εξάλλου, η χτεσινή συζήτηση Σαμαρά - Γιούνκερ επεκτάθηκε και στην τωρινή «αξιολόγηση» του ελληνικού «προγράμματος προσαρμογής» από τα κλιμάκια της τρόικας στην Αθήνα, στο πώς ανταποκρίνεται η ελληνική κυβέρνηση ακριβώς στις απαιτήσεις των μονοπωλίων.

Τέλος, ο πρωθυπουργός έθεσε και το ζήτημα διευθέτησης του ελληνικού χρέους, ένα από τα βασικά ζητήματα που ιεραρχούν οι εγχώριοι επιχειρηματικοί όμιλοι, με κύριο ζητούμενο να απελευθερωθούν κονδύλια από την εξυπηρέτησή του για την παραπέρα ενίσχυσή τους.

Είναι σαφές ότι και η επίσκεψη Γιούνκερ εντάσσεται στην επιχείρηση αποπροσανατολισμού του λαού, ότι η κυβέρνηση διαπραγματεύεται με την τρόικα το τέλος της (που δεν αποκλείεται χωρίς όμως να σταματήσουν οι έλεγχοι, η εποπτεία και τα αντιλαϊκά μέτρα) και ότι ανοίγει το δρόμο για φοροελαφρύνσεις, δηλαδή ανακούφιση του λαού, στοχεύοντας στην υποταγή ή ανοχή του στην αντιλαϊκή πολιτική της ΕΕ, του κεφαλαίου και των κομμάτων τους.

Στο ίδιο πλαίσιο αποπροσανατολισμού και εγκλωβισμού του λαού στις ανούσιες για τα λαϊκά συμφέροντα αντιπαραθέσεις μεταξύ των αστικών δυνάμεων διαχείρισης εντάσσεται και η απόφαση της κυβέρνησης να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης στη Βουλή. Αλλο ένα σόου που στήνεται από την Τετάρτη που πέρασε κι αναμένεται να τραβήξει όλη την επόμενη βδομάδα, συνοδευόμενο κι από σενάρια επί σεναρίων για το πόσοι από τους 24 «ανεξάρτητους» βουλευτές στηρίζουν τη συγκυβέρνηση.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής, η συζήτηση επί της πρότασης εμπιστοσύνης αρχίζει δύο μέρες μετά από την υποβολή της πρότασης στη Βουλή, διαρκεί έως τρεις μέρες και τερματίζεται με ψηφοφορία, το αργότερο έως τα μεσάνυχτα της τρίτης μέρας από την έναρξή της. Αν η πρόταση υποβληθεί στη Βουλή μεθαύριο, Δευτέρα, η ψηφοφορία πάει για τα μεσάνυχτα της Παρασκευής.

Μπόλικος κουρνιαχτός ξεσηκώθηκε γύρω από τα προγράμματα «χαλάρωσης» της νομισματικής πολιτικής που θα εφαρμόσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και τα οποία εξειδικεύτηκαν με τις προχτεσινές αποφάσεις της. Πρόκειται για το άνοιγμα των κρουνών χρηματοδότησης στους τραπεζικούς ομίλους της Ευρωζώνης με πάμφθηνο επιτόκιο, οι οποίοι, με τη σειρά τους, πρέπει να αναλάβουν να τα σπρώξουν στους ισχυρούς επιχειρηματικούς Ομίλους. Το ζητούμενο, αλλά εξαιρετικά αβέβαιο, είναι οι νέες επενδύσεις, που με η σειρά τους προσδιορίζονται από το βαθμό ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας των ενδιαφερόμενων τμημάτων του κεφαλαίου αλλά και από την εξέλιξη της κρίσης και της ανάκαμψης. Η ΕΚΤ, από την αρχή, είχε ξεκαθαρίσει ότι η ενίσχυση της ρευστότητας των τραπεζών θα γίνεται μόνο έναντι επαρκών διασφαλίσεων, όπως με εμπράγματες εγγυήσεις (π.χ., τιτλοποιημένα στεγαστικά δάνεια, ιδιωτικά χρεόγραφα άλλα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών). Ειδικός έλεγχος της ΕΚΤ προβλέπεται για όλες ανεξαιρέτως τις τράπεζες της Ευρωζώνης, για το κατά πόσο η ρευστότητα μετακυλίεται στη λεγόμενη «πραγματική οικονομία». Οι τραπεζίτες της Ευρωζώνης αντλούν από την ΕΚΤ τα κεφάλαια που είναι σε θέση να διεκπεραιώσουν με βάση και τη ζήτηση που υπάρχει από την πελατεία τους, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και δυνατότητες «παρασπονδίας» και αξιοποίησης των κεφαλαίων για άλλους σκοπούς (διατραπεζικός δανεισμός, αναχρηματοδότηση κρατικού χρέους κ.ο.κ.).

Από την πλευρά τους, ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλες δυνάμεις επιχείρησαν όλο το προηγούμενο διάστημα να σπείρουν και νέες συγχύσεις. Να καλλιεργήσουν κλίμα προσδοκιών στο λαό, τάχα ότι η λιτότητα αρχίζει να κλυδωνίζεται με τις «αποφάσεις Ντράγκι» για «χρηματοδότηση της ανάπτυξης». Ανοιχτά έκαναν και κάνουν λόγο για «αναπτυξιακή» στροφή που θα ωφελήσει τάχα το λαό.

Ο Ντράγκι, βεβαίως, είπε ότι χώρες με πιστοληπτική αξιολόγηση κάτω από τη βαθμίδα ΒΒΒ -όπως είναι η Ελλάδα και η Κύπρος- θα περιλαμβάνονται μεν στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων - «σκουπιδιών» αλλά υπό τον όρο να βρίσκονται σε δημοσιονομικό πρόγραμμα και να συνεχίσουν τις μεταρρυθμίσεις. Εχει τη σημασία του το γεγονός ότι η συγκεκριμένη επισήμανση έγινε στις επίσημες δηλώσεις του Μ. Ντράγκι, χωρίς όμως αυτό να υπάρχει ως πρόσθετη ρήτρα στα επίσημα κείμενα και τις αποφάσεις της ΕΚΤ, στη βάση των οποίων θα δανείζονται οι ελληνικές τράπεζες. Σε κάθε περίπτωση, η επίθεση του κεφαλαίου θα κλιμακωθεί με αλλεπάλληλα αντιλαϊκά μέτρα. Σύμφωνα με τον Ντράγκι, η «ανεπαρκής πρόοδος στον τομέα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στις χώρες της ζώνης του ευρώ αποτελεί ένα βασικό κίνδυνο για τις προοπτικές της οικονομίας». Ο ίδιος επιμένει στην προώθηση από τις κυβερνήσεις των κρατών - μελών αντιλαϊκών μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και εργασίας, καθώς και ανάληψη δράσης για να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον. Ολα τα παραπάνω δεν αφορούν μόνο την περίπτωση της Ελλάδας αλλά συνολικά την Ευρωζώνη.

Στο χτεσινό πρωτοσέλιδό της η «Αυγή» αναφέρει χαρακτηριστικά: «Την εκτίμηση ότι "η επόμενη μέρα" του μνημονίου είναι άλλο ένα μνημόνιο επιβεβαίωσε χτες ο διοικητής της ΕΚΤ, ακυρώνοντας με απόλυτο τρόπο την επικοινωνιακή καμπάνια Σαμαρά - Βενιζέλου περί τέλους της τρόικας», ενώ ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Δ. Παπαδημούλης, σχολίασε σε ιστοσελίδα «κοινωνικής δικτύωσης» ότι «χτες ο Ντράγκι και σήμερα ο Γιούνκερ στήνουν το πλαίσιο του νέου μνημονίου. Τέλος στα παραμύθια Σαμαρά - Βενιζέλου. Απλά θα το πουν αλλιώς...».

Στην πραγματικότητα, βέβαια, αυτό που επιβεβαιώνεται είναι αυτό που με νύχια και με δόντια παλεύει να αποσιωπήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή η ίδια η ύπαρξη των μνημονίων διαρκείας της ΕΕ, των μόνιμων μηχανισμών εποπτείας και «ενισχυμένης οικονομικής διακυβέρνησης» της λυκοσυμμαχίας που επιβάλλονται πλέον σε όλους τους λαούς των κρατών - μελών, ανεξαρτήτως τρόικας ή «προγραμμάτων στήριξης».

Κι αν σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ μιλά για «μνημόνιο Ντράγκι», δεν πάνε πολλές μέρες από όταν «πανηγύριζε» για τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για «χαλάρωση» της νομισματικής πολιτικής (τις ίδιες αντιλαϊκές αποφάσεις που εξειδίκευσε χτες η ΕΚΤ), χαρακτηρίζοντάς τες «σημαντικές» και «προς τη σωστή κατεύθυνση», ενώ μόλις την περασμένη Πέμπτη ο Δ. Παπαδημούλης, με ερώτηση που κατέθεσε στον Ζ. Κ. Γιούνκερ, εξέφραζε την «αγωνία» του για τους θεσμούς με τους οποίους θα συνεχιστεί η επιβολή των αντιλαϊκών μνημονίων διαρκείας της ΕΕ, ρωτώντας τον πρόεδρο της Κομισιόν για το «χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει η Κομισιόν για την "αντικατάσταση" της τρόικας», καθώς επίσης «ποιους ευρωπαϊκούς θεσμούς θα περιλαμβάνει η νέα δομή και τι μορφή θα έχει»...

Στα 40 δισ. ευρώ διαμορφώνονται τα σημερινά υπόλοιπα της ρευστότητας που έχουν αντλήσει οι ελληνικές τράπεζες από το ευρωσύστημα (ΕΚΤ και Τράπεζα της Ελλάδας), ενώ σε πολύ μεγαλύτερο ποσό φτάνει το ύψος των εγγυήσεων που έχουν εκχωρήσει γι' αυτόν το σκοπό. Στη φάση έξαρσης της καπιταλιστική κρίσης, η δανεική ρευστότητα ξεπερνούσε κατά πολύ τα 100 δισ. ευρώ. Ως νέο εργαλείο μπορούν να προσφέρουν τιτλοποιημένα στεγαστικά δάνεια της πελατείας τους αλλά με περισσότερες διασφαλίσεις σε σχέση με τις άλλες τράπεζες της Ευρωζώνης. Μπόλικος κουρνιαχτός ξεσηκώνεται γύρω από την πιθανότητα ένταξης και των κρατικών ομολόγων. Σήμερα το ελληνικό κρατικό χρέος έχει μεταφερθεί στους μηχανισμούς στήριξης, κατά κύριο λόγο στα κράτη της Ευρωζώνης. Σε αυτό το πλαίσιο, οι ελληνικοί τραπεζικοί όμιλοι, μετά την αναδιάρθρωση και το «κούρεμα» του 2012, διαθέτουν σήμερα περιορισμένα ποσά, κυρίως βραχυπρόθεσμα έντοκα γραμμάτια.

Σε σχόλιό του για τη συνάντηση Σαμαρά - Γιούνκερ και τις δηλώσεις του προέδρου της ΕΚΤ, Μ. Ντράγκι, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ σημειώνει:

«Οι δηλώσεις Ντράγκι, ότι το πρόγραμμα προσαρμογής πρέπει να συνεχιστεί, αποδεικνύουν τον εμπαιγμό της κυβέρνησης που μιλάει για "τέλος του μνημονίου" και εκθέτουν την ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ, που όλο αυτό το διάστημα ουσιαστικά "ωραιοποιεί" τις θέσεις της ΕΚΤ. Επιβεβαιώνουν αυτό που το ΚΚΕ επανειλημμένα έχει τονίσει, ότι μια πιθανή μετάβαση σε πιο επεκτατική πολιτική διαχείρισης και σε ευρωπαϊκούς μηχανισμούς εποπτείας, χωρίς την τρόικα ή το μνημόνιο με τη σημερινή του μορφή, θα συνοδεύεται πάντα με αντιλαϊκά μέτρα, που υπηρετούν την κερδοφορία του κεφαλαίου και κατοχυρώνονται από τα μνημόνια διαρκείας της ΕΕ».