Από την απεργιακή πορεία που έγινε στις 26 Σεπτέμβρη, στη Λάρισα

Το συνολικό πακέτο μέτρων αποβλέπει σε εργάτες που θα δουλεύουν τη μια μέρα και την άλλη όχι, πολλές ώρες ή πολύ λίγες, θα απολύονται με μεγάλη ευκολία και θα αμείβονται με ψίχουλα. Αυτή η «κόλαση» για την εργατική τάξη είναι ο παράδεισος του μεγάλου κεφαλαίου και στόχος είναι να δημιουργήσουν τους όρους κερδοφόρας δράσης των μονοπωλίων, εντείνοντας το βαθμό εκμετάλλευσης των εργατών.

Την περασμένη Τρίτη η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας μαζί με τους εκπροσώπους της τρόικας εξέτασαν τα χρονοδιαγράμματα για την προώθηση της μεγαλύτερης ευελιξίας στην αγορά εργασίας και τη νομοθέτηση της κατάργησης της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας (ΕΓΣΣΕ). Τα θέματα αυτά αποτελούν και αντικείμενο του «διαλόγου» των «κοινωνικών εταίρων» (ΓΣΕΕ και εργοδοτικές οργανώσεις) με την κυβέρνηση. Ακόμα στη συνάντηση με την τρόικα μπήκε ανοιχτά και επίσημα η μείωση της αποζημίωσης που παίρνει ένας εργαζόμενος όταν απολύεται, που αν εφαρμοστεί θα είναι η δεύτερη κατά σειρά μείωση μέσα σε δύο χρόνια.

Οι σχεδιασμοί αυτοί είναι ενταγμένοι και στη λεγόμενη στρατηγική «Ευρώπη 2020» η οποία έγινε αντικείμενο συζήτησης στο Συμβούλιο των Υπουργών Απασχόλησης την περασμένη Πέμπτη. Εκεί ο υπουργός Εργασίας, Ι. Βρούτσης, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις που προωθούνται στην Ελλάδα. Μεταξύ αυτών «η επιπλέον δημοσιονομική προσαρμογή των δαπανών του συνταξιοδοτικού συστήματος», «οι δράσεις για την ενίσχυση της Απασχόλησης και της καταπολέμησης της ανεργίας», «η μείωση του μη μισθολογικού κόστους κατά 5 μονάδες». Δηλαδή μείωση των συντάξεων, νέο δωρεάν ζεστό χρήμα στην εργοδοσία με πρόσχημα την ανεργία, παραπέρα μείωση των εργοδοτικών εισφορών που συνολικά υπολογίζεται ότι θα γλιτώνουν σχεδόν 1,3 δισ. ευρώ.

Σχετικά με το χρόνο εργασίας εξετάζεται η αύξηση του μέγιστου αριθμού ημερών εργασίας σε 6 ημέρες ανά εβδομάδα για όλους τους τομείς και παραπέρα ελαστικοποίηση του ωραρίου (διευκόλυνση της εφαρμογής της διευθέτησης του χρόνου εργασίας, καθιέρωση ενεργού-ανενεργού χρόνου και άλλα). Τα μέτρα αυτά είναι συνέχεια της διαρκούς - άνω των 20 ετών - προσπάθειας των κυβερνήσεων του κεφαλαίου να χτυπήσουν το σταθερό ημερήσιο χρόνο εργασίας, τη μόνιμη δουλειά. Δεν είναι δηλαδή μέτρα που λαμβάνονται για να απαντήσουν στην κρίση, αλλά είναι απόρροια μακρόπνοων στρατηγικών σχεδιασμών του κεφαλαίου και των κυβερνήσεών του.

Μέσα από αυτές τις αλλαγές σπάει η κανονικότητα των ωρών εργασίας, το 5ήμερο-8ωρο, αυξάνεται κατακόρυφα ο βαθμός εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης. Διαλύεται η προσωπική ζωή και η υγεία των εργαζομένων, τους στερείται η δυνατότητα να αναπτύξουν κοινωνική δράση (όπως η συμμετοχή στα συνδικάτα) και με αυτή την έννοια είναι περισσότερο δύσκολο να αναπτύξουν οποιαδήποτε αντίσταση στην επίθεση που δέχονται τα δικαιώματά τους.

Παράλληλα εξελίσσεται το σχέδιο κυβέρνησης και τρόικας για την κατάργηση της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Το σχέδιο προβλέπει ότι στο εξής η κυβέρνηση είναι αυτή που θα διαμορφώνει νομοθετικά τον κατώτερο μισθό. Ετσι καταργείται η δυνατότητα των διαπραγματεύσεων μεταξύ συνδικάτων και εργοδοτικών φορέων, μπαίνει νομικός φραγμός σε κάθε διεκδίκηση των εργαζομένων για αυξήσεις στους μισθούς.

Η βαθύτερη επιδίωξη είναι η κατάργηση όλων όσα περιλαμβάνονται στην ΕΓΣΣΕ. Δηλαδή, η κατάργηση των τριετιών, των επιδομάτων, των αδειών και όποια άλλα θεσμικά και οικονομικά δικαιώματα των εργαζομένων. Το μόνο που θα απομείνει απ' όλο το οικοδόμημα της Εθνικής Γενικής Σύμβασης θα είναι μόνο ο «ελάχιστος μισθός» για να επιτευχθεί ο στόχος της ανταγωνιστικότητας της «εθνικής οικονομίας», δηλαδή των καπιταλιστικών επιχειρήσεων με τους ανταγωνιστές των όμορων κρατών. Ουσιαστικά, και αυτός ο «ελάχιστος μισθός» θα βρίσκεται υπό συνεχή αμφισβήτηση αφού η θέσπισή του θα εξαρτάται από το αν και τι θα νομοθετεί η εκάστοτε κυβέρνηση.

Η σχεδιαζόμενη νέα μείωση της αποζημίωσης απόλυσης έρχεται να διευκολύνει ακόμα πιο πολύ την εργοδοσία, η οποία θα αυξομειώνει το προσωπικό της ανάλογα με το πώς ορίζουν οι ανάγκες της αγοράς. Γι' αυτό και η μείωση ακόμα και η εξάλειψη της αποζημίωσης αποτελεί μόνιμη επιδίωξη του κεφαλαίου.

Η νέα μείωση αυτή τη φορά δεν θα αφορά μόνο στον περιορισμό του χρόνου προειδοποίησης, αλλά και στο ύψος της αποζημίωσης της απόλυσης που γίνεται είτε με προειδοποίηση είτε χωρίς. Ετσι μεγάλες επιχειρήσεις θα απαλλαγούν πιο εύκολα από παλιούς εργαζόμενους που οι μισθοί τους είναι εκ των πραγμάτων υψηλότεροι λόγω πολυετίας και θα τους αντικαταστήσουν από νέους και φθηνότερους εργαζόμενους. Επιπλέον τους τελευταίους θα μπορούν να τους απολύουν χωρίς να καταβάλλουν ούτε ένα ευρώ αποζημίωση, αφού πλέον με άλλη διάταξη στο νόμο 3863/2010 ο χρόνος της δοκιμαστικής περιόδου στην εργασία αυξήθηκε από 2 στους 12 μήνες. Τα παραπάνω μέτρα θα διογκώσουν δραματικά την ανεργία που ήδη έχει φθάσει σχεδόν το 25% του εργατικού δυναμικού.

Γι' αυτό το σχεδιασμό η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας δήλωσε αυτή τη βδομάδα όχι ότι διαφωνεί, αλλά ότι «δεν κρίνει ώριμο το χρόνο για να ανοίξει» σε μια προσπάθεια να θολώσει τα νερά και να μετρήσει τις αντιδράσεις.

Τα παραπάνω συνοδεύονται από το νέο χτύπημα στις συντάξεις με πρόσχημα την εξεύρεση πόρων ύψους 13,5 δισ. ευρώ ως προϋπόθεση για την καταβολή της επόμενης δόσης. Περίπου τα 9,5 από τα 13,5 δισ. ευρώ θα προέλθουν από το πετσόκομμα συντάξεων, μισθών και επιδομάτων (προνοιακών, αναπηρικών, εποχικών).

Μεταξύ αυτών των μέτρων είναι:

• Η κατάργηση απ' ό,τι έχει απομείνει από τη 13η και 14η κύρια και επικουρική σύνταξη, στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Ειδικά για τη βασική σύνταξη του ΟΓΑ εξετάζεται είτε η μείωση της βασικής σύνταξης κατά 30 ευρώ το μήνα (330 από 360 ευρώ σήμερα) είτε η κατάργηση της 13ης και 14ης σύνταξης, που θα ισχύσει και για τις άλλες κατηγορίες συνταξιούχων.
• Η μείωση του συνολικού ποσού της σύνταξης (άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης). Προβλέπεται κλιμακούμενη μείωση που θα ξεκινά από 1% ή 2% για τους χαμηλοσυνταξιούχους και θα συνεχίζει με 5%, 10% και 15% ανάλογα με το ύψος της σύνταξης.
• Η νέα αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, από τα 65 στα 67 χρόνια.
• Η αύξηση του αριθμού των ενσήμων που απαιτείται για τη θεμελίωση του δικαιώματος της ελάχιστης σύνταξης, από τα 4.500 σήμερα στα 6.000 ένσημα. Το μέτρο αυτό σε συνδυασμό με τη μεγάλη ανεργία και την ανασφάλιστη εργασία ουσιαστικά στερεί το δικαίωμα στη σύνταξη από εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, οι οποίοι δεν θα καταφέρουν να συμπληρώσουν τον αριθμό ενσήμων.
• Η κατάργηση του ΕΚΑΣ για χαμηλοσυνταξιούχους κάτω των 65 χρόνων.
• Η μείωση του εφάπαξ σε Ταμεία που αυτοί ισχυρίζονται ότι οι εισφορές που κρατήθηκαν είναι λιγότερες από το ποσό του εφάπαξ που δόθηκε. Το μέτρο αφορά όχι μόνο σε μελλοντικούς δικαιούχους, αλλά και όσους ήδη το έχουν πάρει. Από αυτούς θα αφαιρέσουν μέρος του εφάπαξ με τη μορφή μηνιάτικης παρακράτησης. Οι περικοπές ξεκινούν από το 22% και κλιμακώνονται ανάλογα με το ασφαλιστικό ταμείο.