Συνεχίζουμε σήμερα με το δεύτερο και τελευταίο μέρος του κειμένου μας για την Ολυμπιάδα που αφορά την περιβαλλοντική πτυχή της διοργάνωσης. Οσο κι αν ακούγεται αστείο το τρίπτυχο που πλασάρει η ΔΟΕ σήμερα είναι:Ανάπτυξη του Αθλητισμού - Ενίσχυση του Πολιτισμού - και Προστασία του Περιβάλλοντος. Μάλιστα, το τελευταίο συμπληρώθηκε πριν από ένα χρόνο ακριβώς! Ισως οι «αθάνατοι» γνώριζαν τις «περιβαλλοντικές ευαισθησίες» του ΠΑΣΟΚ κι έκαναν πλάτη στα σαΐνια του ΥΠΕΧΩΔΕ, δίνοντάς τους πόντους στην κούρσα διαδοχής του γερασμένου «κινήματος». Ας δούμε όμως συνοπτικά τις δραστηριότητες που ετοιμάζονται κι ας αφήσουμε στην κρίση σας τη σχέση που μπορεί να έχουν με την προστασία του περιβάλλοντος, ξεκινώντας με την παραλία.

Το πάγιο αίτημα των κατοίκων του Ελληνικού και της ευρύτερης περιοχής ήταν η μεταφορά του αεροδρομίου να συνοδευτεί με τη δημιουργία χώρου πρασίνου που θα ανακούφιζε την πρωτεύουσα γενικότερα. Μάλιστα, υπήρξαν διακηρύξεις για κάτι τέτοιο από όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Και υπάρχουν και τα προγράμματα τυπωμένα. Αντ' αυτού προγραμματίζεται η κατασκευή 7 γηπέδων χωρητικότητας 60.000 θεατών. Στον Αγιο Κοσμά προβλέπονται εγκαταστάσεις σκαφών, μαρίνα για 3.000 σκάφη, χώρος για 50.000 θεατές που θα υποδεχτούν τα ιστιοπλοϊκά και για τον λιμενοβραχίονα προβλέπονται εμπορικά κέντρα, χώροι στάθμευσης και αναψυχής, αποθηκευτικοί χώροι κτλ. Για τις μεταολυμπιακές χρήσεις προγραμματίζονται κτίρια όλων των ειδών. Εμπορικά, συνεδριακά, πολιτιστικά, θρησκευτικά, ξενώνες, αναψυκτήρια και ελικοδρόμια. Ας έρθουμε τώρα στον Ιππόδρομο. Το ΡΣΑ του 1985 προέβλεπε τη δημιουργία υπερτοπικού πόλου αναψυχής και πρασίνου. Αν, τελικά, μεταφερθεί θα κατασκευαστούν 4 γήπεδα χωρητικότητας 15, 10, 10 και 8 χιλιάδων θέσεων. Ενδιαφέρον έχει το μετά. Τη λέξη πράσινο αντικαθιστά με τη νέα νομοθετική ρύθμιση η μαγική λέξη τουρισμός. Ετσι οι σχεδιασμοί για μετά την Ολυμπιάδα προβλέπουν ξενώνες, τουριστικές εγκαταστάσεις, εμπορικά κέντρα, συνεδριακά και θρησκευτικά κτίρια, χώροι στάθμευσης και ελικοδρόμιο. Για το Φαληρικό Ορμο θα γίνουν δυο γήπεδα μπιτς βόλεϊ 10 και 7,5 χιλιάδων θέσεων αντίστοιχα και φυσικά αθλητικές εγκαταστάσεις βοηθητικές, όπως και αντίστοιχες για τα ΜΜΕ. Ενδιαφέρον και σ' αυτήν την περίπτωση παρουσιάζει το μετά. Αθλητικές εγκαταστάσεις, τουριστικά λιμανάκια, χώροι συνάθροισης, εκθεσιακά κέντρα, γκαράζ 3.200 θέσεων, εθνικό μουσείο σύγχρονης τέχνης, κτίρια γραφείων, ένα αμφιθέατρο κι ένα ενυδρείο! Ολα τα 'χει ο μπαξές.

Μια από τις πλέον κραυγαλέες και ταυτόχρονα περιβαλλοντοκτόνες περιπτώσεις είναι το Ολυμπιακό Χωριό, που δείχνει την «παρασιτική σχέση πόλης - περιβάλλοντος» για να χρησιμοποιήσουμε την ορολογία του θεωρητικού της οικολογίας Δ.Ρουσόπουλου. Οι πρόποδες της Πάρνηθας επιλέχτηκαν για την κατασκευή του. Μια έκταση 1274 στρεμμάτων δίπλα στην κοινότητα Θρακομακεδόνων. Σε μια έκταση, που, σύμφωνα με το ΡΣΑ και τον Οικιστικό Νόμο 1337/83, απαγορεύεται η οικοδόμηση μια και ανήκει σε γεωργική γη υψηλής παραγωγικότητας και για το λόγο αυτό δεν επιτρέπεται η επέκταση της πόλης μια και η περιοχή ανήκει στους εναπομείναντες ελεύθερους χώρους. Ομως, τροποποιήθηκε το πολεοδομικό σχέδιο Αχαρνών και δυστυχώς το Συμβούλιο της Επικρατείας δε σταμάτησε την επερχόμενη καταστροφή (όπως και στο Σχοινιά) για λόγους μείζονος εθνικής σημασίας. Πόση αξία, άραγε, έχουν τα δακρύβρεκτα άρθρα μιας σειράς νομικών για την αποψίλωση των αρμοδιοτήτων του ΣΕ; Μπορεί να αρθρώνει που και που κάποιο όχι, αλλά στα μικρά και τα ασήμαντα. Οταν πρόκειται για σοβαρές υποθέσεις ή σημαντικά πρόσωπα η Ολομέλεια του Ανώτατου Δικαστηρίου πάντα βρίσκει τον τρόπο να εναρμονίζεται με εξουσία. Ας θυμηθούμε τι έγινε με το ΠάρκοΕλευθερίας ή με το διορισμό του «πανεπιστημιακού» κ. Ψυχάρη ως διοικητή του Αγίου Ορους.

Εκτός από τη χωροθέτηση του χωριού με προβλεπόμενο κόστος 125 δισ. δρχ. θα κατασκευαστούν οδικοί άξονες, που θα το συνδέουν με τον κύριο οδικό δίκτυο της πόλης, τεμαχίζοντας και παρακείμενες περιοχές. Θα στεγάσει προσωρινά 16.000 συνοδούς κι αθλητές, ενώ μετά θα κατοικηθεί από 9.800 άτομα. Παράλληλα, θα γίνουν εστιατόρια, χώροι διοίκησης, ψυχαγωγίας, αναψυχής, πάρκινγκ, εμπορικά κέντρα, καταστήματα, τράπεζες κ.τ.λ. Η πρωτεύουσα, αναμφισβήτητα, θα διογκωθεί, οι ελεύθεροι χώροι θα συρρικνωθούν, ο φυσικός Δρυμός της Πάρνηθας θα αλλοιωθεί, η γύρω περιοχή θα υποβαθμιστεί. Κι όλα αυτά, σε μια περιοχή που τέμνεται από το σεισμικό ρήγμα της Πάρνηθας, ενώ θα μπορούσε να επιλεγεί μια ήδη δομημένη και υποβαθμισμένη περιοχή και να παραδοθεί αμέσως μετά σε δικαιούχους του ΟΕΚ. Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι οι ιδιώτες δε χρηματοδότησαν το έργο, που τελικά ανέλαβε ο ΟΕΚ και πιο συγκεκριμένα μια ΑΕ, με διορισμένο ΔΣ από το κράτος. Απλώς ο «υγιής» ιδιωτικός τομέας ανέλαβε την κατασκευή και, όπως γράφεται, την εκμετάλλευση του φιλέτου που αποτελεί η διεθνής ζώνη (έκταση 200 στρεμμάτων με εμπορικό κέντρο και χώρους αναψυχής).

Ο Π. Συναδινός στο ίδιο μήκος κύματος με αυτούς που τον διόρισαν δήλωσε ότι «η περιοχή επιλέχτηκε με μεγάλη προσοχή και εξέταση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων». Κι ακόμα ότι «οι εργασίες θα γίνουν με ευαισθησία απέναντι στην προστασία του περιβάλλοντος». Φανταστείτε τι θα μπορούσε να προκύψει, αν δεν επιλεγόταν με μεγάλη προσοχή. Μέχρι και το Φιλοπάππου ή τον Εθνικό Κήπο ήταν ικανοί να παραχωρήσουν.

Αλλη μια καραμπινάτη περίπτωση οικολογικής ευαισθησίας της Αθήνας 2004 είναι ο Σχοινιάς . Μια υδάτινη επιφάνεια 80.000 τ.μ υπό ένταξη στο NATURA 2000, που θα χρησιμοποιηθεί για κωπηλατοδρόμιο. Οι μόνιμες εγκαταστάσεις θα καλύψουν έκταση 10.000 τ.μ και οι προσωρινές 14.000 τ.μ. και θα δέχονται 40.000 θεατές. Κι εδώ η ολομέλεια του ΣΕ έδωσε το πράσινο φως για την καταστροφή ενός ευαίσθητου οικοσυστήματος, που ήδη εισαγγελείς και δικαστικοί χρησιμοποιούν ως θέρετρο με τους γνωστούς αμαρτωλούς οικοδομικούς συνεταιρισμούς. Μάλιστα, πρέπει να τονίσουμε ότι για το Σχοινιά προηγήθηκε ο χαρακτηρισμός του (σ.σ. μαζί με τον Μαραθώνα) ως εθνικού πάρκου από πέντε υπουργεία για να διευκολυνθεί το έργο των θιασωτών της ολυμπιάδας! Και κάτι ακόμα. Μέχρι σήμερα παραμένει άγνωστος ο φορέας διαχείρισής του, αφού δεν ορίζεται ρητά, ότι θα είναι το δημόσιο, αλλά απλά αναφέρεται ότι αυτό θα γίνεται με λειτουργικά, οικονομικά και περιβαλλοντικά κριτήρια. Αρα μπορούμε να κοιμόμαστε ήσυχοι ότι όλα θα πάνε καλά. Οι μεταολυμπιακές χρήσεις προβλέπουν εγκαταστάσεις αναψυχής, εστιατόρια, ταβέρνες, αίθουσες εκδηλώσεων, καντίνες κι ό,τι άλλο προκύψει, η περιοχή χωρίζεται σε ζώνες με συγκεκριμένες χρήσεις. Μ' άλλα λόγια η μετέπειτα πορεία του προδιαγράφεται ως άλλη μια περιοχή, που θα παραδοθεί στους επιχειρηματίες. Δεν είναι τυχαίο ότι στο πακέτο των έργων μπαίνει και η Ριζάρη για εγκαταστάσεις κανό και σλάλομ και χώρους για 5.000 θεατές. Εδώ προβλέπονται ξενοδοχεία, κτίρια πάσης χρήσεως και χώροι στάθμευσης. Μια περιοχή που αποτελεί συνδετικό κρίκο ανάμεσα στον οικοτουρισμό, τις ιδιωτικές πλαζ και τους χώρους αναψυχής της Κυνόσουρας σε απόσταση αναπνοής από τη Νέα Μάκρη.

ΤοΜαρκόπουλο έχει προσδιοριστεί ως χώρος που θα δεχτεί το ιπποδρόμιο σε μια έκταση 2.000 στρεμμάτων που κι αυτό προβλεπόταν για υπερτοπικό πόλο πράσινου σύμφωνα με το ΡΣΑ. Κι εδώ ξενοδοχεία, συνεδριακά κέντρα, ελικοδρόμιο και γήπεδο γκολφ. Η κοντινή του απόσταση από το νέο αεροδρόμιο μπορεί να ερμηνευτεί ως προσπάθεια για έναν επιλεκτικό συνεδριακό τουρισμό, με διανυκτερεύσεις υψηλών στάνταρ τουριστών κοντά στο αεροδρόμιο και μακριά από την Αθήνα. Οπότε για πράσινους χώρους θα συζητάμε; Τελευταίο στον κατάλογο το Αλσος Βεΐκου, που κι αυτό μπαίνει στο μάτι του κυκλώνα κι από πνεύμονας πρασίνου προαλείφεται για γήπεδο πινγκ-πονγκ χωρητικότητας 5.000 θέσεων με πάρκινγκ και βοηθητικούς χώρους. Οι εμπλεκόμενοι με το Αθήνα 2004 μιλούν για «βελτίωση της κατάστασης του περιβάλλοντος στην πρωτεύουσα και προώθηση σχεδίων για την προστασία των ευαίσθητων οικοσυστημάτων» . Ετσι ονομάζουν την επερχόμενη τσιμεντοποίηση, την καταστροφή υδροβιοτόπων, Εθνικών Δρυμών και το μπάζωμα της παραλίας. Οπεριαστικός σιδηρόδρομος και το τραμ ακούγονται σαν ανέκδοτο, το μετρό δε θα φτάσει ποτέ στα Σπάτα, γιατί το μπλοκάρουν οι εργολάβοι - κατασκευαστές της λεωφόρου Ελευσίνας - Σταυρού και το μόνο που μένει είναι κι άλλοι δρόμοι για το ΙΧ. Ενα μεταφορικό μέσο - δυνάστης για τις πόλεις, για το οποίο εδώ και χρόνια γίνονται συζητήσεις στο εξωτερικό για τον περιορισμό του και κατατίθονται προτάσεις όπως του Πιέρ Σάμουελ, για να «απαγορευτεί σταδιακά η πρόσβασή του στο κέντρο των πόλεων, με παράλληλη βελτίωση των αστικών συγκοινωνιών, που πρέπει να παρέχονται δωρεάν και άμεση προτεραιότητα στις σιδηροδρομικές γραμμές κι όχι τις οδικές συγκοινωνίες». Τελικά, το σύνθημα του φιλόσοφου Ιβάν Ιλιτς «στο σοσιαλισμό πάνε με ποδήλατο» οι δικοί μας «σοσιαλιστές» χάριν του «εκσυγχρονισμού» αντικατέστησαν το ποδήλατο με το ΙΧ αυτοκίνητο και το σοσιαλισμό με την πιο βάρβαρη εκδοχή του καπιταλισμού. Τοπεριαστικό πράσινο θα συνεχίζει να εξαφανίζεται από πυρκαγιές «αγνώστων» δραστών, τα αυθαίρετα να νομιμοποιούνται προς αλίευση ψήφων και κάποιων εσόδων, οιορεινοί όγκοι θα τεμαχίζονται από δρόμους ταχείας κυκλοφορίας, οι δασικές εκτάσεις θα αποχαρακτηρίζονται, (το ΠΔ 84/84 που απαγορεύει την επέκταση των βιομηχανιών στο λεκανοπέδιο οδεύει προς κατάργηση), ταστρατόπεδα, αντί για πάρκα τσιμεντοποιούνται, οΕλαιώνας οδηγείται σε μαρασμό, τοπάρκο στο Γουδί, μάλλον θα γίνει γήπεδο και το γήπεδο του Παναθηναϊκού θα στεγάσει το μεγαλοϊδεατισμό του αρχιεπισκόπου. Τοκυκλοφοριακό θα παραμένει άλυτο και θα εντείνεται, όπως και η υπόθεση με τααπορρίμματα. Οσο για τονέφος θα εξακολουθεί να μας καταπλακώνει, για να μας θυμίζει πόσο επικίνδυνα έχουμε αφεθεί κάτω από τη σκέπη των «εκσυγχρονιστών» και των πολύχρωμων (μπλε και ροζ) εταίρων τους. Και μια πρακτική πρόταση. Ας βομβαρδίσουμε τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις οικολογικών οργανώσεων, κινημάτων, συνδικάτων, εναλλακτικών εντύπων και πανεπιστημιακών ιδρυμάτων του εξωτερικού με την επαπειλούμενη οικολογική καταστροφή και φυσικά ας κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να μη διεξαχθεί αυτή η Ολυμπιάδα στην Αθήνα. Υπάρχουν ακόμα περιθώρια.