Πρόσθετους φόρους, ύψους 879,1 δισ. δραχμών, έχει αποφασίσει να εισπράξει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ το 2001, συνεχίζοντας πιστά την εφαρμοζόμενη φορομπηχτική για τους εργαζόμενους και τα πλατιά λαϊκά στρώματα πολιτική. Μια απλή διαίρεση του ποσού αυτού με το συνολικό αριθμό των Ελλήνων (περίπου 10.5000.000), μας δείχνει ότι ο προϋπολογισμός του 2001 επιφυλάσσει σε κάθε Ελληνα ηλικίας από 0 έως 100 ετών πρόσθετο φόρο περίπου 84.000 δρχ. Παρά τις γνωστές υποσχέσεις και διακηρύξεις, για «φοροελαφρύνσεις στους οικονομικά αδύνατους» και τους εργαζόμενους, είναι βέβαιο πως τους πρόσθετους φόρους θα κληθούν να πληρώσουν κατά κύριο λόγο οι εργαζόμενοι, που έχουν χαρακτηριστεί «υποζύγια του προϋπολογισμού».

Σύμφωνα με τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2001, που κατατέθηκε χτες στη Βουλή, η κυβέρνηση προϋπολογίζει μια αύξηση 8,1% στα συνολικά φορολογικά έσοδα (από άμεσους και έμμεσους φόρους), ώστε να διαμορφωθούν στο ποσό των 11.769,3 δισ. δρχ. από 10.890,2 δισ. δραχμές που ήταν φέτος. Αν στο ποσό αυτό προστεθούν και τα «μη φορολογικά έσοδα» (το μεγαλύτερο μέρος των οποίων προέρχεται από τις ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων επιχειρήσεων και την εκποίηση ακίνητης περιουσίας του δημοσίου), τότε το σύνολο των εσόδων του τακτικού προϋπολογισμού προβλέπεται να ανέλθει το 2001 στο ποσό των 12.600 δισ. δραχμών, από 11.650 δισ. δραχμές φέτος.

Ο Γ. Παπαντωνίου δεν κρύβει πως στην κατάρτιση του κρατικού προϋπολογισμού του 2001 ελήφθησαν υπόψη, μεταξύ άλλων, και οι «δεσμεύσεις και υποχρεώσεις που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, που θα πρέπει να ακολουθήσει η χώρα». Αν και στους επίσημους στόχους του προϋπολογισμού αναφέρεται και «η δικαιότερη κατανομή των φορολογικών βαρών» και «η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων» - στα πλαίσια αυτά προβάλλεται η ισχνή τιμαριθμοποίηση της φορολογικής κλίμακας και κάποιες δευτερεύουσας σημασίας ελαφρύνσεις - στην ουσία επιδιώκεται «διατηρησιμότητα» των παχυλών κερδών και υπερκερδών των μεγάλων επιχειρήσεων με τη συμπίεση των λαϊκών εισοδημάτων.

Ενδεικτικά των προθέσεων της κυβέρνησης, να συνεχίσει και το 2001 την αντιλαϊκή φορομπηχτική πολιτική για τα πλατιά λαϊκά στρώματα, είναι και τα εξής στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία:

• Η προϋπολογιζόμενη αύξηση των φορολογικών εσόδων (8,1%) είναι σχεδόν τετραπλάσια τόσο του πληθωρισμού όσο και της ονομαστικής αύξησης των μισθών και συντάξεων, που προέκυψαν από την επίσημη εισοδηματική πολιτική
• Ενώ οι άμεσοι φόροι αυξάνονται κατά 7,7% (352 δισ. δραχμές), οι έμμεσοι θα αυξηθούν κατά 8,3% (527,1 δισ. δραχμές). Αξίζει ακόμη να σημειωθεί, ότι από τους έμμεσους ο ΦΠΑ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 10,4%, αποφέροντας πρόσθετα έσοδα στα ταμεία του κράτους ύψους 350 δισ. δραχμών
• Οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης στα καύσιμα προβλέπεται να αυξηθούν κατά 9% ή κατά 67 δισ. δραχμές, σε μια περίοδο που αλυσιδωτές ανατιμήσεις στα υγρά καύσιμα έχουν πλήξει και συνεχίζουν να πλήττουν τα λαϊκά εισοδήματα. Αντί λοιπόν η κυβέρνηση να ικανοποιήσει το αίτημα για δραστική μείωση των ειδικών φόρων κατανάλωσης και του ΦΠΑ στα υγρά καύσιμα, αξιοποιεί φοροεισπρακτικά την αύξηση των διεθνών τιμών πετρελαίου και του δολαρίου για την αύξηση των φορολογικών εσόδων και το 2001. Αξίζει εδώ να αναφερθεί, ότι φέτος η τρελή κούρσα ανόδου του δολαρίου και των διεθνών τιμών πετρελαίου απέφερε στα ταμεία του κράτους από το ΦΠΑ καυσίμων 100 δισ. δραχμές περισσότερα από το ποσό που είχε προϋπολογιστεί. Κι όμως, η κυβέρνηση ρίχνοντας στάχτη στα μάτια των εργαζομένων, βαφτίζει «κοινωνική πολιτική» την απόφασή της να διαθέσει από τον προϋπολογισμό του 2001 στους άνεργους, στους χαμηλόμισθους και χαμηλοσυνταξιούχους επίδομα θέρμανσης, ύψους 70 δισ. δραχμών, παρά το γεγονός ότι φέτος στα ταμεία του κράτους θα μπουν 695 δισ. δραχμές φόροι παραπάνω από τους τους φόρους που είχαν προϋπολογιστεί να εισπραχθούν!

Παράλληλα με τη συνέχιση της φορομπηχτικής πολιτικής, η κυβέρνηση υπόσχεται να συνεχίσει με την ίδια εμμονή και το 2001 την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων, στο όνομα του εκσυγχρονισμού και της ενίσχυσης των δημόσιων επιχειρήσεων! Οπως αναφέρει στην εισηγητική του έκθεση ο Γ. Παπαντωνίου, «το πρόγραμμα μετοχοποιήσεων και ιδιωτικοποιήσεων, που έχει εξαγγείλει η κυβέρνηση, συνεχίζει να υλοποιείται με γρήγορους ρυθμούς». Αν και στην εισηγητική έκθεση δεν αναφέρονται τα έσοδα που είχε φέτος το κράτος από τις ιδιωτικοποιήσεις, είναι πολύ πιθανό οι εισπράξεις του δημοσίου (από την εκποίηση μετοχών δημόσιων επιχειρήσεων καθώς και ακίνητων περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου), να ανήλθαν στο ποσό των 712,2 δισ. δραχμών, που εμφανίζονται στη στήλη «λοιπά μη φορολογικά έσοδα». Αν λοιπόν η στήλη των «μη φορολογικών εσόδων» αναφέρεται στα έσοδα από τις ιδιωτικοποιήσεις, τότε ανήλθαν φέτος στο ποσό των 712,2 δισ. δραχμών και το 2001η κυβέρνηση σχεδιάζει να εισπράξει από τις πωλήσεις πακέτων μετοχών ΔΕΚΟ και άλλων περιουσιακών στοιχείων του δημοσίου το ποσό των 772,5 δισ. δραχμών.

Ο Γ. Παπαντωνίου αφού απαριθμεί και κατονομάζει τις ιδιωτικοποιήσεις που έγιναν φέτος και μέχρι σήμερα (Εμπορική Τράπεζα, Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων, Cosmote κλπ.), δηλώνει αισιόδοξος ότι μέχρι το τέλος του 2000θα εκπληρωθεί και το υπόλοιπο σκέλος του κυβερνητικού προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων, που περιλαμβάνει την πώληση πακέτων μετοχών της ΕΑΒ, του ΟΠΑΠ, της Αγροτικής Τράπεζας και του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης.

Φιλόδοξα είναι τα σχέδια της κυβέρνησης στον τομέα της εκποίησης της δημόσιας περιουσίας και για το 2001, αφού, μεταξύ άλλων, στον προϋπολογισμό προβλέπεται η πώληση πακέτων μετοχών (ή η ανάθεση της διοίκησης ή η παραχώρηση της εκμετάλλευσης) της ΕΤΒΑ, του ΟΤΕ, της ΔΕΗ, της «Ολυμπιακής Αεροπορίας», των Ελληνικών Ταχυδρομείων, της Επιχείρησης Υδρευσης-Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης κλπ.

Πολιτική πολύπλευρης ενίσχυσης του μεγάλου κεφαλαίου, ακολουθεί η κυβέρνηση και στον τομέα των δαπανών του προϋπολογισμού. Μόνο για τις δαπάνες στρατιωτικού χαρακτήρα, την εξυπηρέτηση του δημοσίου χρέους, το οποίο ουσιαστικά και τυπικά βρίσκεται στα χέρια των τραπεζών και των ξένων «θεσμικών επενδυτών» και για την υλοποίηση του νέου Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, το οποίο τροφοδοτεί τα επιχειρηματικά κέρδη, προβλέπεται στον προϋπολογισμό το ποσό που φτάνει τα 12 τρισεκατομμύρια δραχμές.

Στον αντίποδα βρίσκεται η εισοδηματική πολιτική. Οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να τα βολέψουν το 2001 με ονομαστικές αυξήσεις 2,2%, τις οποίες, με διάφορα τεχνάσματα ο Γ.Παπαντωνίου τις παρουσίασε σαν αυξήσεις 5%!

Το συνολικό κονδύλι για «αποδοχές προσωπικού», όπου συνυπολογίζεται η μισθολογική ωρίμανση, αλλά και μισθοί για νέες προσλήψεις, εφημερίες ιατρών κοκ, προβλέπεται να αυξηθεί κατά 5,8% και να διαμορφωθεί στα 4.485,7 δισ. δρχ. Το αντίστοιχο κονδύλι των «συντάξεων» είναι αυξημένο κατά 4,5%.

Εντονη, αν και καμουφλαρισμένη με στολή παραλλαγής, για μια ακόμη χρονιά είναι η παρουσίαση των δαπανών στρατιωτικού χαρακτήρα, ενώ οι δαπάνες των λεγόμενων «κοινωνικών υπουργείων» κινούνται στα συνήθη επίπεδα... συντήρησης, παρά την προσπάθεια του υπουργείου Οικονομικών, με «αθώες» προσθαφαιρέσεις να τις παρουσιάσει αυξημένες. Οσο για το περιβόητο επίδομα θέρμανσης, έχει όλα τα στοιχεία της ιλαροτραγωδίας. Πρώτα το υπουργείο Οικονομικών αφαίρεσε φέτος από τις τσέπες των εργαζομένων, επιπλέον από τα προϋπολογιζόμενα, 100 δισ. δραχμές με τη μορφή ΦΠΑ στα πετρελαιοειδή και στη συνέχεια μοιράζει σε... δύο δόσεις τα 75 δισ. ( επίδομα θέρμανσης), για να ζεσταθούν οι αποδεδειγμένα φτωχοί...

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του νέου προϋπολογισμού: Οι δαπάνες του Γενικού Προϋπολογισμού (Τακτικός Προϋπολογισμός και Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων μαζί) και οι δαπάνες Χρεολυσίων του δημοσίου χρέους ανέρχονται σε 19,2 τρισ. δραχμές. Ειδικότερα οι δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού ανέρχονται σε 12.580 δισ. δραχμές, από τα οποία τα 3.310 δισ. δραχμές είναι οι τόκοι του δημοσίου χρέους. Οι δαπάνες του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων ανέρχονται σε 2.780 δισ. δραχμές και των Χρεολυσίων σε 3.806 δισ. δραχμές. Σύνολο 19,2 τρισ. δραχμές. Από το ποσό αυτό με τη μια ή την άλλη μορφή τα τοκοχρεολύσια ύψους 7,1 τρισ. δραχμές και ένα πολύ μεγάλο μέρος των δαπανών του ΠΔΕ θα καταλήξει στις τσέπες, τραπεζιτών, «θεσμικών» ραντιέρηδων, κατασκευαστικών και βιομηχανικών εταιριών, όπως δείχνει και η εμπειρία των προηγούμενων χρόνων.

Από την ανάλυση του αθροίσματος των δαπανών του Τακτικού Προϋπολογισμού και των Χρεολυσίων, ύψους 16,4 δισ. δραχμές, προκύπτουν τα παρακάτω στοιχεία:

• Ποσό ύψους 7,1 τρισ. δραχμές αποτελούν τα τοκοχρεολύσια του δημοσίου, τα οποία απορροφούν το 43,2% των συνολικών δαπανών.
• Ακολουθούν οι Αποδοχές Προσωπικού ( πρόκειται για το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων της κεντρικής διοίκησης, των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, καθώς και επιχορηγήσεις αποδοχών και νέες προσλήψεις) με 5,3 τρισ. ή το 32,2% του συνόλου.
• Για επιχορηγήσεις ασφαλιστικών ταμείων ( ΟΓΑ, ΙΚΑ ΝΑΤ, ΤΕΒΕ κλπ.) προβλέπεται να διατεθούν 1,1 τρισ. δραχμές ή μόλις το 6,8%. Η επιχορήγηση του ΙΚΑ παραμένει «παγωμένη» στα 207 δισ. δραχμές, ενώ το ΟΓΑ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 22 δισ.δραχμές στα 505 δισ. δραχμές. Στο συνολικό αυτό κονδύλι περιλαμβάνεται και το ΕΚΑΣ ( πλην δημοσίου) που είναι αυξημένο κατά 26 δισ. δραχμές, από 89,2 δισ. δραχμές το 2000 σε 116,8 δισ. δραχμές το 2001.
• Οι επιχορηγήσεις των συγκοινωνιών περικόπτονται κατά 10 δισ. από 70 σε 60 δισ. σε σχέση με τις προβλέψεις του 2000.
• Τα επιδόματα πολυτέκνων προβλέπεται να αυξηθούν από 130 δισ. σε 137 δισ. δραχμές.
• Μεγάλο «ψαλίδι» θα επιβάλει η κυβέρνηση στις δαπάνες περίθαλψης, οι οποίες μειώνονται και σε απόλυτα ποσά, αφού από 203,3 δισ. δραχμές φέτος, θα πέσουν στα 201,6 δισ. δραχμές το 2001.

Χαρακτηριστικό για το πώς αναμένεται να εξελιχθούν οι κατά υπουργείο δαπάνες την επόμενη χρονιά είναι και τα στοιχεία του σχετικού πίνακα. Αξίζει να σημειωθεί πως σε ό,τι αφορά τις δαπάνες του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, η εικόνα είναι εντελώς διαφορετική, αρκεί να αναφέρει κανείς δύο και μόνο στοιχεία. Πρώτον ότι στα σχετικά ποσά δε συνυπολογίζονται τα ποσά που δίνονται από τον προϋπολογισμό για την εξυπηρέτηση των χρεών από τα διάφορα εξοπλιστικά προγράμματα, όπως επίσης και το γεγονός ότι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο δαπάνες στρατιωτικού χαρακτήρα υπάρχουν και στα περισσότερα υπουργεία.