Από παλιότερες κινητοποιήσεις των ταξικών συνδικάτων για τα ΒΑΕ

Τα παραπάνω αναδεικνύουν την ανάγκη οργανωμένης αγωνιστικής αντίδρασης των εργαζομένων. Σε αυτή την κατεύθυνση κινείται η αυριανή σύσκεψη που οργανώνει η Ομοσπονδία Οικοδόμων Ελλάδας, απευθύνοντας πλατύ κάλεσμα συμμετοχής σε Ομοσπονδίες, Συνδικάτα και εργαζόμενους με θέμα το σχεδιασμό της δράσης και την οργάνωση της πάλης ενάντια στην κατεδάφιση των ΒΑΕ. Η σύσκεψη θα πραγματοποιηθεί στις 6.30 μ.μ., στο ξενοδοχείο «ΣΤΑΝΛΕΫ» (Οδυσσέως 1, πλ. Καραϊσκάκη).

Στην πρόσκληση της Ομοσπονδίας στη σύσκεψη επισημαίνεται μεταξύ άλλων: «Καμιά αυταπάτη, καμιά εμπιστοσύνη. Το έργο είναι στημένο, προσπαθούν με δημοκρατικοφανή περιτύλιγμα να μας φορτώσουν 5-7 χρόνια στην πλάτη, να κάνουν ακόμα φθηνότερο το μεροκάματο. Η κατάργηση των ΒΑΕ αποτελεί απαίτηση του κεφαλαίου εδώ και αρκετά χρόνια, σήμερα αξιοποιούν την καπιταλιστική κρίση για να δικαιολογήσουν αυτό που χρόνια σχεδίαζαν».

Η συρρίκνωση της λίστας των ΒΑΕ είναι διακηρυγμένος στόχος των κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ τουλάχιστον τα τελευταία δέκα χρόνια. Στόχος της συρρίκνωσης είναι μέσω αυτής να καταργηθούν και τα δικαιώματα που απορρέουν από την ένταξη ενός επαγγέλματος στα ΒΑΕ προκειμένου να προστατευτεί ως ένα βαθμό η υγεία και τελικά η ζωή του ίδιου του εργαζόμενου. Δικαιώματα που για τους κεφαλαιοκράτες σημαίνει επιπλέον κόστος και θέλουν να το μειώσουν, ακόμα και αν αυτό σημαίνει ανεπανόρθωτες βλάβες για την υγεία των εργατών.

Η στοχοπροσήλωση των κυβερνήσεων του κεφαλαίου, στην εξυπηρέτηση των αναγκών του, είναι σήμερα περισσότερο από εμφανής. Χαρακτηριστικές για αυτό είναι οι εξελίξεις με το πρόσφατο πόρισμα της Επιτροπής που είχε συστήσει η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Πριν όμως αναφερθούμε στο ίδιο το πόρισμα και την αντίδραση της κυβέρνησης, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε το εξής: Ανεξάρτητα το τι περιέχει το κάθε πόρισμα αυτές οι Επιτροπές εξ ορισμού λειτουργούν ως «νομιμοποιητικοί» παράγοντες της αντεργατικής πολιτικής που χαράζουν τα μονοπώλια μέσω των κυβερνήσεών τους. Ντύνουν με έναν επιστημονικοφανή μανδύα την αντεργατική - αντιλαϊκή πολιτική, προσδίδουν ένα δήθεν επιστημονικό κύρος σε αυτή. Είναι και αυτός ένας από τους τρόπους με τον οποίο επιδιώκουν να καλλιεργήσουν την αντίληψη στη συνείδηση των εργαζομένων ότι αυτά τα μέτρα είναι αναπότρεπτα, μόνο έτσι μπορεί να γίνει. Και αυτή την προσπάθεια η ΓΣΕΕ τη στηρίζει συμμετέχοντας και η ίδια σε τέτοιες Επιτροπές.

Τονίσαμε και πιο πάνω ότι οι σημερινές εξελίξεις για το ζήτημα αυτό δείχνουν ότι το χτύπημα των ΒΑΕ έχει ήδη αποφασιστεί πολύ καιρό πριν και απλώς τα πολιτικά όργανα του κεφαλαίου περιμένουν την κατάλληλη στιγμή για την εφαρμογή τους.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι το συγκεκριμένο πόρισμα της Επιτροπής (για τη διάλυση των ψευδαισθήσεων είναι ανάγκη να σημειώσουμε ότι δεν αποκλείεται να αλλάξει μεθαύριο) δε δίνει την επιστημονικοφανή δικαιολογία που θα ήθελε η κυβέρνηση. Συγκεκριμένα επισημαίνει: «Στο πνεύμα των επισημάνσεων που καταγράφηκαν και από προηγούμενες Επιτροπές, οι προτάσεις για εξαίρεση εργαζομένων που ήδη υπάγονται στα ΒΑΕ σήμερα (χωρίς να υπάρχουν ειδικές μελέτες) θα κινδύνευε να είναι με επιστημονικούς όρους άστοχη». Και στο πλαίσιο αυτό καταλήγει: «Η Επιτροπή, λόγω των παραπάνω αντικειμενικών δυσκολιών, κατέληξε να προτείνει την παραμονή των ήδη υπαρχόντων εργασιών και ειδικοτήτων στο καθεστώς Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ και την επικαιροποίηση της λίστας με αφαίρεση εργασιών, ειδικοτήτων ή χώρων εργασίας που δεν υφίστανται πλέον». Με άλλα λόγια, το πόρισμα λέει ότι δεν υπάρχουν στοιχεία που να έχουν καταγραφεί και συγκεντρωθεί με επιστημονικό τρόπο, να έχουν συστηματοποιηθεί ώστε να αξιώνουν το ρόλο μελέτης και με βάση αυτή να μπορούν να εξαχθούν συμπεράσματα.

Παρ' όλα αυτά το υπουργείο Εργασίας έκανε καθαρό πως ο θεσμός των ΒΑΕ θα χτυπηθεί ό,τι και να λέει το πόρισμα. Αφού η Επιτροπή δεν προτείνει τον αποχαρακτηρισμό επαγγελμάτων, το κάνει το ίδιο το υπουργείο. Ετσι με δικούς του εμπειρογνώμονες προχωρά στη διαμόρφωση δικής του «ενδεικτικής λίστας» (!) και καλεί την Επιτροπή να γνωμοδοτήσει. Πρόκειται για σαφέστατη αυθαιρεσία. Για να διαλυθεί κάθε αμφιβολία για το τι πρόκειται να γίνει, το υπουργείο Εργασίας επισημαίνει: «Η τελική απόφαση θα είναι της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης».

Παράλληλα οι φορείς της αντεργατικής πολιτικής χρησιμοποιούν μια σειρά ιδεολογήματα για να εμφανίσουν ως δήθεν αναγκαία τη συρρίκνωση της λίστας των ΒΑΕ. Ενας από τους βασικούς ισχυρισμούς των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και ΝΔ είναι ότι υπάρχει επαρκής νομοθεσία για την προστασία των εργαζομένων, καθώς και ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει σαν αποτέλεσμα τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Επομένως, λένε, ο θεσμός των ΒΑΕ είναι αναχρονιστικός.

Ακόμη, όμως, κι αν υποθέσουμε ότι υπάρχει επαρκής νομοθεσία, αυτή δεν εφαρμόζεται, διότι ο κρατικός έλεγχος είναι σχεδόν ανύπαρκτος και κάθε άλλο παρά στην εργοδοτική ευθύνη προσανατολίζεται.

Επιπρόσθετα, το επιχείρημα για την εξέλιξη της τεχνολογίας είναι πέρα για πέρα διάτρητο. Η τεχνολογική εξέλιξη, στην πραγματικότητα, φέρνει στο προσκήνιο νέα προβλήματα σε σχέση με τον επαγγελματικό κίνδυνο. Αυτό συμβαίνει γιατί η επιλογή και η χρήση της νέας τεχνολογίας καθορίζονται με κριτήριο τη μεγιστοποίηση του κέρδους του κεφαλαιοκράτη. Σε καμία περίπτωση η χρήση της δεν αποσκοπεί στην εξυπηρέτηση των λαϊκών αναγκών, μεταξύ των οποίων είναι και η προστασία της υγείας των εργαζομένων.

Η αντίληψη της δήθεν «βελτίωσης» των συνθηκών εργασίας εδράζεται στην κυρίαρχη αντίληψη στον καπιταλισμό για το τι είναι υγεία. Η υγεία του εργαζόμενου στον καπιταλισμό απειλείται πριν από όλα από τον αλλοτριωμένο χαρακτήρα της ίδιας της εργασίας του, από την κλοπή του πλούτου που ο ίδιος παράγει.

Στις θέσεις που πρόσφατα δημοσιοποίησε το ΚΚΕ για το ζήτημα των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων διατυπώνει τους στόχους πάλης, με τους οποίους οι εργαζόμενοι πρέπει να δώσουν τη μάχη ενάντια στην αντεργατική επίθεση της κυβέρνησης και των δυνάμεων του κεφαλαίου. Αναλυτικά, οι στόχοι πάλης είναι οι εξής:

• Να μην αποχαρακτηριστούν τα Βαρέα Ανθυγιεινά Επαγγέλματα (εκτός αυτών που έχουν εκλείψει). Να μην περάσει ο διαχωρισμός ανάμεσα σε παλιούς και νέους εργαζόμενους. Να διευρυνθεί ο θεσμός των ΒΑΕ σε όλους τους εργαζόμενους, όλων των κλάδων και ειδικοτήτων που δουλεύουν σε τέτοιες συνθήκες και ανεξάρτητα σε ποιο ασφαλιστικό φορέα ανήκουν (ομοιογενείς συνθήκες).
• Μόνιμη, Πλήρης, Σταθερή εργασία. Μείωση του χρόνου εργασίας για τα ΒΑΕ, 6ωρο /5ήμερο /30ωρο και αύξηση των ημερών αδείας. Κατάργηση των ελαστικών ωραρίων και ελαστικών μορφών εργασίας. Καθιέρωση επιδόματος Βαριάς Ανθυγιεινής Εργασίας.
• Μείωση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στα 50 για τις γυναίκες και 55 για τους άντρες που εργάζονται στα ΒΑΕ. Κατάργηση όλων των αντιασφαλιστικών νόμων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Αποκλειστικά δημόσιο - δωρεάν σύστημα Υγείας - Πρόνοιας και κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Υγεία, στην Πρόνοια, στην Ασφάλιση.
• Δημιουργία κρατικού σώματος ιατρών Εργασίας και τεχνικών Ασφαλείας, στο πλαίσιο ενός αποκλειστικά δημόσιου δωρεάν συστήματος Υγείας. Κατάργηση των ιδιωτικών ΕΞΥΠΠ και κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας στο χώρο της ΥΑΕ. Δημιουργία δημόσιων υποδομών ΥΑΕ.
• Λήψη όλων των μέτρων για την ασφάλεια εγκαταστάσεων και την πρόληψη εργατικών ατυχημάτων και ατυχημάτων μεγάλης έκτασης, για την πρόληψη της έκθεσης των εργαζομένων σε βλαπτικούς παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος (σκόνες, ίνες, χημικές ουσίες, θόρυβος, ακτινοβολίες, ακραίες θερμοκρασίες κ.λπ.) και την πρόληψη δημιουργίας επαγγελματικών ασθενειών, καθώς και για την ύπαρξη των απαραίτητων υποδομών υγιεινής. Τακτικές, υποχρεωτικές, δωρεάν ιατρικές εξετάσεις. Συστηματική παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων, με ιδιαίτερη φροντίδα στις εγκύους και γενικότερα στις εργαζόμενες γυναίκες.
• Απαγόρευση της νυχτερινής εργασίας των γυναικών στη βιομηχανία, ενώ για άλλα επαγγέλματα (π.χ. στον κλάδο των υπηρεσιών, εστίασης, Υγείας κ.λπ.), να απαγορευτεί η νυχτερινή εργασία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και λοχείας.
• Απαγόρευση κάθε μορφής παιδικής - ανήλικης εργασίας και από τη σκοπιά της ψυχοσωματικής υγείας.
• 6ωρο, 5ήμερο, 30ωρο με πλήρεις αποδοχές και ίσα ασφαλιστικά δικαιώματα, με βάση τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, για όσους μαθητές, σπουδαστές, φοιτητές είναι αναγκασμένοι να εργάζονται ή κάνουν πρακτική άσκηση.
• Να προσανατολιστούν οι ελεγκτικοί μηχανισμοί του κράτους στον ουσιαστικό έλεγχο της εργοδοτικής ευθύνης για την ουσιαστική προστασία της υγείας και ασφάλειας της εργασίας, της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
• Κατοχύρωση της ασφαλιστικής κάλυψης του επαγγελματικού κινδύνου, η οποία είναι ανεξάρτητη από το καθεστώς συνταξιοδότησης του εργαζόμενου. Το ασφάλιστρο πρέπει να βαραίνει αποκλειστικά τον εργοδότη.