Associated Press

Διαδηλωτές Παλαιστίνιοι αναζητούν κάλυψη για να γλιτώσουν από τις σφαίρες του ισραηλινού στρατού

Χωρίς σταματημό ηχούν τα τύμπανα του πολέμου στη Μέση Ανατολή. Μία ημέρα μετά τον βομβαρδισμό εγκαταστάσεων της Παλαιστινιακής Αρχής εντός των αυτόνομων περιοχών, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός λοιδορούσε τις δηλώσεις της Παλαιστινιακής Αρχής περί «κήρυξης πολέμου», δηλώνοντας ειρωνικά ότι «ήταν απλώς ένα πρώτο προειδοποιητικό μήνυμα». Την ίδια ώρα, χιλιάδες Παλαιστίνιοι ξεχύθηκαν για πολλοστή ημέρα στους δρόμους και ήρθαν αντιμέτωποι, και χτες σε πολλές παλαιστινιακές πόλεις, με τα πυρά των Ισραηλινών στρατιωτών αλλά και των τανκς. Ο αποκλεισμός των αυτόνομων πόλεων, αλλά και των συνόρων των αυτόνομων περιοχών παραμένει αυστηρός, ενώ ώρα με την ώρα ασφυκτικός γίνεται στην περίμετρο όλων των παλαιστινιακών πόλεων ο κλοιός του ισραηλινού στρατού, ο οποίος ανακάλεσε όλες τις άδειες, αλλά και όλους τους εφέδρους του.

Το ξεκάθαρο πολεμικό κλίμα φαίνεται να μην αντιλαμβάνεται ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, ο οποίος αισιοδοξεί για πραγματοποίηση Συνόδου Κορυφής ανάμεσα στις δύο πλευρές εντός των επομένων ημερών, τη στιγμή που ούτε καν η ηγεσία της χώρας που εμφανιζόταν ως οικοδεσπότης μιας τέτοιας συνάντησης, η Αίγυπτος, δεν αποδέχεται αυτό το ρόλο. Η διεθνής κοινότητα, με τρανταχτότερο παράδειγμα τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, παραμένει σταθερή στην επιλογή της στάσης του «Ποντίου Πιλάτου», αγνοώντας τις σαφέστατες ευθύνες της για την προδιαγεγραμμένη αιματηρή αποτυχία μιας, αμερικανικής έμπνευσης, «ειρηνευτικής διαδικασίας. Γι' αυτό άλλωστε και το Συμβούλιο επιμένει να «μη βλέπει κανένα λόγο επείγουσας σύγκλησής του», ενώ το καζάνι της Μέσης Ανατολής είναι έτοιμο να τιναχτεί στον αέρα, παρασύροντας όλους τους εμπλεκόμενους λαούς στην πολεμική άβυσσο.

Τουλάχιστον ένας νεκρός και δεκάδες τραυματίες, όλοι Παλαιστίνιοι, είναι ο απολογισμός της «σχετικά ήρεμης» ημέρας, όπως επιμένουν αρκετά διεθνή ΜΜΕ να παρουσιάζουν τη χτεσινή. Τις πρώτες πρωινές ώρες, ισραηλινά στρατιωτικά ελικόπτερα έπληξαν το κτίριο της Ακαδημίας της Παλαιστινιακής Αστυνομίας στην Ιεριχώ. Λίγες ώρες αργότερα, τα ισραηλινά μαχητικά αεροσκάφη έσπαζαν, 4 φορές, το φράγμα του ήχου πάνω από τη Βηρυτό, στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα προς τις αραβικές χώρες γενικά.

Νωρίς το απόγευμα, χιλιάδες Παλαιστίνιοι ξεχύθηκαν στους δρόμους των αποκλεισμένων πόλεών τους, συμμετέχοντας στις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας της «ημέρας οργής», που διοργάνωσαν όλες οι παλαιστινιακές οργανώσεις. Οι σφοδρότερες συγκρούσεις σημειώθηκαν στη Ραμάλα, όπου το λιθοβολισμό των διαδηλωτών τα ισραηλινά στρατεύματα που έχουν παραταχθεί στην είσοδο της πόλης, αντιμετώπισαν με αληθινά πυρά αλλά και με τανκς. Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες, περισσότεροι από 20 διαδηλωτές τραυματίστηκαν, ενώ όπως μετέδιδαν τα διεθνή ειδησεογραφικά πρακτορεία, ο ισραηλινός στρατός έχει καταλάβει κτίρια εντός της αυτόνομης παλαιστινιακής πόλης, όπου έχουν τοποθετηθεί ελεύθεροι σκοπευτές, οι οποίοι ανέλαβαν δράση.

Εξίσου σοβαρά επεισόδια σημειώθηκαν στη Χεβρώνα, όπου, επίσης, χρησιμοποιήθηκαν αληθινά πυρά από τον ισραηλινό στρατό, με αποτέλεσμα να σκοτωθεί από σφαίρα στο στήθος ένας Παλαιστίνιος διαδηλωτής και να τραυματιστούν σοβαρά άλλοι 8. Αληθινές σφαίρες χρησιμοποιήθηκαν ενάντια στους διαδηλωτές και στην είσοδο της Βηθλεέμ, ενώ μικρότερης εμβέλειας επεισόδια σημειώθηκαν στην Τζενίν και στο χωριό Χιζμέτ της Δυτικής Οχθης.

Εκτεταμένες συγκρούσεις σημειώθηκαν και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, όπου ο ισραηλινός στρατός απαγόρευσε σε όλους τους άνδρες κάτω από την ηλικία των 45 ετών, να προσέλθουν στο τέμενος Αλ Ακσα και να συμμετάσχουν στην καθιερωμένη, για τους μουσουλμάνους, προσευχή της Παρασκευής. Πλήθος Παλαιστινίων συγκεντρώθηκε στη μία από τις επτά πύλες της Ιερής Πόλης, σε αυτήν της Δαμασκού, όπου και σημειώθηκαν τα σοβαρότερα επεισόδια, χωρίς να υπάρχει μέχρι χθες βράδυ κάποια πληροφόρηση για το αν υπάρχουν θύματα.

Πλήθος Παλαιστινίων διαδήλωσε και στο κέντρο της πόλης της Γάζας, όπου σημειώθηκαν και συμπλοκές με την παλαιστινιακή αστυνομία, καθώς μεγάλο μέρος των διαδηλωτών κινήθηκε εναντίον των εναπομεινάντων, από τους προχθεσινούς βομβαρδισμούς, γραφείων της Παλαιστινιακής Αρχής, κατηγορώντας τον Παλαιστίνιο ηγέτη ότι ακολούθησε το δρόμο των υποχωρήσεων απέναντι στο Ισραήλ. Την ίδια στιγμή, εκπρόσωποι της «Χαμάς» προειδοποιούσαν για πλήγματα εντός του Ισραήλ.

Επείγον κάλεσμα προς όλα τα μέλη της απηύθυνε, χθες, και η «Φατάχ», που πρόσκειται στον Γιάσερ Αραφάτ. Ο αρχηγός της οργάνωσης Μαρουάν Μπαργκουτί τόνισε ότι ο ισραηλινός στρατός είναι «μια ισχυρότατη πολεμική μηχανή», αλλά προειδοποίησε ότι αυτό δε συνεπάγεται ότι δε θα λάβει «ανάλογη απάντηση στους βομβαρδισμούς και στο αιματοκύλισμα από τους Παλαιστινίους».

Ενώ η κατάσταση παρέμενε κάτι παραπάνω από έκρυθμη στα αυτόνομα παλαιστινιακά εδάφη, αλλά και στα παλαιστινιακά προσφυγικά στρατόπεδα στη Συρία και στο Λίβανο, όπου πραγματοποιήθηκαν διαδηλώσεις, το ίδιο το βάρος αυτών των εξελίξεων οδηγούσε σε «ναυάγιο» την έντονη φημολογία περί πραγματοποίησης έκτακτης συνάντησης κορυφής. Η φημολογία της συνάντησης ενισχύθηκε, από τις δηλώσεις του ο ΓΓ του ΟΗΕ Κόφι Ανάν, ο οποίος συνέχισε, χθες, τις αλλεπάλληλες επαφές του με τον Παλαιστίνιο ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ και τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Εχούντ Μπάρακ.

Η «αισιοδοξία» του Ανάν, η οποία φαίνεται να «επηρέασε» και αρκετά ΜΜΕ που έσπευσαν να διαβλέψουν εκτόνωση της κατάστασης, διαψεύστηκε, εκτός από το πεδίο των συγκρούσεων, και στο διπλωματικό επίπεδο καθώς καμία από τις δύο πλευρές δεν έδειξε πρόθυμη να προσέλθει σε μια τέτοια συνάντηση άνευ πρότερης ικανοποίησης των όρων, που τέθηκαν εκατέρωθεν. Ο Παλαιστίνιος ηγέτης δήλωσε σαφέστατα, μετά από συνάντησή του με τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών Ρόμπιν Κουκ, ότι θα προσέλθει σε συνομιλίες «τη στιγμή που ο ισραηλινός στρατός αποδείξει στην πράξη ότι τιμά τις συμφωνίες που υπέγραψε και δε φέρεται σαν στρατός κατοχής» επαναλαμβάνοντας τις βασικές προϋποθέσεις:

-άμεσο τερματισμό στη χρήση αληθινών πυρών κατά του παλαιστινιακού λαού,

-άμεση αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων από τις εισόδους όλων των παλαιστινιακών πόλεων,

-άμεση άρση των αποκλεισμών, τόσο στα σύνορα όσο και ανάμεσα στις αυτόνομες πόλεις,

-άμεση σύσταση διεθνούς ερευνητικής επιτροπής, για την αντικειμενική διερεύνηση των αιτίων του πρόσφατου αιματοκυλίσματος και για την προσαγωγή στη διεθνή δικαιοσύνη των ενόχων του, σύμφωνα με την απόφαση 1322 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, από την άλλη, εμφανίστηκε με «πολεμικό» ύφος καθιστώντας σαφές ότι δε συναινεί σε καμία διεθνή ερευνητική επιτροπή, αλλά μόνο σε μια ισραηλινή ομάδα έρευνας που θα συνεργαστεί με τις ΗΠΑ, και ότι δε θα υπάρξει καμία αλλαγή στάσης από το Ισραήλ αν «ο Γιάσερ Αραφάτ δεν ελέγξει τις βιαιότητες τις οποίες επιτρέπει να διαπράττουν οι Παλαιστίνιοι». Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός δεν έκρυψε τις προθέσεις του δηλώνοντας ότι «δε νιώθει να έχει κανένα εταίρο σε καμία ειρηνευτική διαδικασία, αν και το Ισραήλ επιθυμεί την ειρήνη» και ειρωνεύτηκε τις αντιδράσεις της Παλαιστινιακής Αρχής στους προχθεσινούς βομβαρδισμούς χαρακτηρίζοντάς τους απλώς «ένα ελάχιστο δείγμα του τι θα σημάνει η κήρυξη πολέμου από το Ισραήλ».

Στο πλαίσιο της στάσης αυτής, ο Εχούντ Μπάρακ συναντήθηκε, χθες τα ξημερώματα, με τον ακροδεξιό ηγέτη του αντιπολιτευόμενου «Λικούντ» Αριέλ Σαρόν, στον οποίο, εκτός από πληροφορίες για την τρέχουσα κατάσταση, πρότεινε να συμμετάσχει σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό «εθνικής ενότητας». Οι αντιδράσεις των ισραηλινών φιλειρηνικών οργανώσεων αλλά και πολλών μικρότερων αριστερών κομμάτων ήταν έντονες, ενώ αναμενόταν η απάντηση του «Λικούντ».

Εντούτοις, οι κινήσεις Μπάρακ και οι πρόσφατες εξελίξεις δε φαίνεται να ικανοποιούν τον ισραηλινό πληθυσμό, ο οποίος σύμφωνα με δύο δημοσκοπήσεις, που διενεργήθηκαν πριν από τους βομβαρδισμούς, επιρρίπτει με ποσοστά 70% και 73% ευθύνες στην ισραηλινή ηγεσία για την κατάσταση που επικρατεί στην «ειρηνευτική διαδικασία». Παράλληλα, εκφράζουν την επιθυμία τους να συνεχιστούν οι προσπάθειες για ειρήνη και θεωρούν ότι η συγκυβέρνηση με τον Σαρόν θα έχει το αντίθετο αποτέλεσμα.

Διαρκείς είναι οι διαβουλεύσεις ανάμεσα στις αραβικές χώρες ενόψει της συνόδου. Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος εκτίμησε ότι δεν υπάρχουν «οι συνθήκες» για πραγματοποίηση συνόδου κορυφής, επαναλαμβάνοντας τα αιτήματα που διατυπώθηκαν ως όροι από την Παλαιστινιακή Αρχή. Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Εξωτερικών Αμρ Μούσα είχε συναντήσεις με τον ομόλογό του στη Σαουδική Αραβία, όπου συζήτησε και με τον υπουργό Εξωτερικών της Συρίας Φαρούκ αλ Σάραα. Την αραβική αγανάκτηση αντανακλούσε, χτες, το σύνολο του αραβικού Τύπου που χαρακτήριζε τον Μπάρακ «δολοφόνο της ειρηνευτικής διαδικασίας» και τον Ανάν ότι «βλέπει φόνους μόνο στους νεκρούς Ισραηλινούς, αλλά όχι στους Παλαιστινίους».

Την αραβική οργή εντείνει η απάθεια του ΟΗΕ, καθώς το Συμβούλιο Ασφαλείας, διά στόματος του Αμερικανού πρεσβευτή Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, δεν έκρινε αναγκαία μια έκτακτη συνεδρίασή του καθώς, όπως είπε ο Χόλμπρουκ, «θα αποτελούσε μεροληψία σε βάρος του Ισραήλ»! «Τας χείρας τους νίπτουν» και οι δύο συνεγγυήτριες της ειρηνευτικές διαδικασίας: ΗΠΑ και Ρωσία. Η Μαντλίν Ολμπράιτ επέμεινε στις εκκλήσεις για αποκλιμάκωση «μοιράζοντας» ευθύνες εξίσου σε Ισραηλινούς και Παλαιστινίους. Την ίδια στιγμή, όμως, πλήθος ήταν οι δηλώσεις ανώνυμων ανώτερων Αμερικανών αξιωματούχων που εκτιμούσαν (Reuters) ότι «η ειρηνευτική διαδικασία είναι στο σημείο από όπου ξεκίνησε και πλέον μόνος στόχος είναι ο περιορισμός της βίας στην περιοχή» αποκρυσταλλώνοντας, έτσι, και την εντύπωση ότι, στην παρούσα φάση, για την Ουάσιγκτον προέχουν οι προεδρικές της εκλογές. Η Μόσχα, από την άλλη, εκτιμούσε, απλώς, ότι «είναι ορατός ο κίνδυνος γενικότερης ανάφλεξης στην περιοχή».

Ανάλογη στάση τηρεί και η ΕΕ, η οποία μέσω ανακοινωθέντος που εκδόθηκε, χτες, από τη σύνοδο κορυφής του Μπιαρίτζ, καλεί τις δύο πλευρές «να επιστρέψουν στο τραπέζι των συνομιλιών και να παύσουν κάθε εκατέρωθεν εχθροπραξία», ενώ τονίζουν ότι «δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για τους δύο ηγέτες που έχουν ως μοναδική επιλογή τη συνέχιση της ειρηνευτικής διαδικασίας». Στο ανακοινωθέν, που κλείνει με την ανανέωση της εξουσιοδότησης στον Χαβιέ Σολάνα να επαναλάβει τις μεσολαβητικές του προσπάθειες, δε γίνεται ούτε αναφορά στους προχθεσινούς βομβαρδισμούς αλλά ούτε και στις αιματηρές συγκρούσεις των τελευταίων ημερών.