Η Πτώση του Βερολίνου / Γιούλι Ράιζμαν & Γελισαβέτα Σβίλοβα (1945)

Ενα μεγάλο και ιδιαίτερα ενδιαφέρον αφιέρωμα εγκαινιάζεται αυτή τη βδομάδα και θα συνεχιστεί κατά τη διάρκεια της χρονιάς, με αφορμή την 75η επέτειο της Αντιφασιστικής Νίκης των Λαών, στο «Studio New Star Art Cinema». Στο αφιέρωμα αυτό θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε σπάνιες ταινίες και ντοκιμαντέρ που προβάλλονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.

«Η Πτώση του Βερολίνου», που θα προβάλλεται καθημερινά εκτός Δευτέρας στις 20.00, είναι ένα αριστουργηματικό ντοκιμαντέρ που ακολουθεί τον Κόκκινο Στρατό στην πορεία του για την τελική μάχη του Βερολίνου. Το δύσκολο έργο της αφήγησης είναι διανθισμένο με χάρτες όπου φαίνεται η στρατηγική που χρησιμοποιήθηκε ώστε να περικυκλωθεί και να παραδοθεί το Βερολίνο. Υπάρχει πληθώρα πραγματικών λήψεων και αυθεντικού υλικού, ειδικά από τις τελευταίες βδομάδες της μάχης, τόσο σοβιετικής όσο και γερμανικής προέλευσης. Η κινηματογράφηση της μάχης ήταν πραγματικός άθλος, μια δεύτερη «μάχη» μέσα στην υπάρχουσα, αφού 40 διαφορετικοί οπερατέρ της πρώτης γραμμής των Σοβιετικών ακολουθούσαν με ακρίβεια το στράτευμα χρησιμοποιώντας κάθε δυνατό μέσο για την κινηματογράφηση, σε συνεννόηση με το πολιτικό τμήμα του στρατού, για την καλύτερη δυνατή κάλυψη της μάχης. Είναι πραγματικά δύσκολο να ξεχωρίσει κανείς τι αποτελεί σημαντικότερο ντοκουμέντο από όσα βλέπει. Την κόκκινη σημαία να υψώνεται στο Ράιχσταγκ ή την παράδοση της Γερμανίας άνευ όρων; Οι σκηνοθέτες χρησιμοποιούν πλάνα από τη χιτλερική Γερμανία με μια πινελιά ειρωνείας, για να τονίσουν την αντιδιαστολή και τη σπουδαιότητα της μάχης για ολόκληρη την ανθρωπότητα.

Για τους βασικούς συντελεστές της ταινίας τα λόγια είναι περιττά. Πρόκειται για δύο θρύλους του σοβιετικού κινηματογράφου, αναγνωρισμένους και βραβευμένους για το έργο τους, τόσο στην ΕΣΣΔ όσο και στην παγκόσμια κινηματογραφική κοινότητα. Η ταινία απέσπασε το Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ στο Φεστιβάλ Καννών το 1946, όπως και βραβείο «Στάλιν», και παρουσιάστηκε στις ΗΠΑ με πολύ θετικές κριτικές.

Τραγούδι Χωρίς Ονομα / Cancion sin nombre / Melina Leon (2019)

Περού, 1988. Η Χεορχίνα, μια ετοιμόγεννη, φτωχή ιθαγενής από ένα μικρό χωριό των Ανδεων, γεννάει δωρεάν σε μια αυτοσχέδια κλινική στη Λίμα. Αμέσως μετά τη γέννα, το κύκλωμα εμπορίας βρεφών τής απάγει το μωρό και εξαφανίζει τα ίχνη του. Στην προσπάθειά της να το βρει, καταλήγει να ζητήσει βοήθεια από έναν νεαρό δημοσιογράφο.

Επίκαιρα, φωτογραφίες και αποκόμματα εφημερίδων σε βάζουν αμέσως στο κλίμα της εποχής. Φτώχεια, υπερπληθωρισμός, τρομοκρατία και διαφθορά. Η προεδρία του Αλαν Γκαρσία στιγματίστηκε από χιλιάδες εξαφανίσεις και δολοφονίες ανθρώπων και παράλληλα σκάνδαλα με την εμπορία βρεφών προς τις ΗΠΑ και την Ευρώπη. Η Λεόν αφηγείται ένα πολύ σκοτεινό κομμάτι της Ιστορίας του τόπου της και της Λατινικής Αμερικής εν γένει. Η ταινία είναι αφιερωμένη στον πατέρα της, Ισμαήλ Λεόν, έναν από τους δημοσιογράφους που ανέδειξαν τη συγκεκριμένη ιστορία.

Ενώ πρόκειται για ένα αρκετά δομημένο σενάριο, η Λεόν ανοίγει κι άλλες παραμέτρους στο χαρακτήρα του δημοσιογράφου, που δεν εξυπηρετούν την πλοκή και δεν οδηγούν πουθενά, κι αυτό την αποδυναμώνει. Πρόσθετο στοιχείο της ταινίας είναι η ανάδειξη της περουβιανής μουσικής παράδοσης. Η ταινία είναι ασπρόμαυρη, σύνηθες φαινόμενο τον τελευταίο καιρό, σε τηλεοπτικό φορμάτ 4:3 ώστε να θυμίζει το τηλεοπτικό κάδρο της δεκαετίας του '80 στο Περού.

Η φωτογραφία μουντή, αλλού θολή, αλλού διαυγής, ιδανική θα έλεγε κανείς για την ατμόσφαιρα που περιγράφει.

Τζότζο / Jojo Rabbit / Τάικα Γουαϊτίτι (2019)

Πρωταγωνιστής ένα μοναχικό αγόρι από τη ναζιστική Γερμανία, του οποίου η ιδέα για τον κόσμο αντιστρέφεται όταν ανακαλύπτει ότι η διαζευγμένη μητέρα του κρύβει μια νεαρή Εβραία στη σοφίτα τους. Με μοναδική βοήθεια από τον χαζούλη φανταστικό του φίλο, τον... Χίτλερ, ο Τζότζο θα πρέπει να αντιμετωπίσει τον τυφλό φανατισμό του.

Ο Τάικα Γουαϊτίτι, που είναι Εβραίος και Μαορί, παρά τις προθέσεις του να κάνει μια σάτιρα για το ναζισμό, καταφέρνει να κάνει μια ταινία που σε αφήνει μετέωρο σχετικά με το αποτέλεσμά της. Αφενός, οι ναζιστές είναι εγκληματίες, κι αυτό πρέπει να γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο, ειδικά τα τελευταία χρόνια με την άνοδο των φασιστικών μορφωμάτων στην Ευρώπη. Αφετέρου, στόχος κάθε αντιφασιστικού έργου είναι η ανάδειξη του ταξικού περιεχομένου του φασισμού. Από τη στιγμή που τίποτα από τα παραπάνω δεν επιτυγχάνεται στην ταινία, παραμένει αδιάφορη ως εγχείρημα.

Διήμερο αφιέρωμα στην ταινία μικρού μήκους από την Κινηματογραφική Λέσχη Καισαριανής, αύριο Παρασκευή και το Σάββατο 25 Γενάρη.

Η Κινηματογραφική Λέσχη Καισαριανής πραγματοποιεί ένα διήμερο αφιέρωμα στην ταινία μικρού μήκους. Θα παρουσιαστούν ταινίες τόσο διεθνείς όσο και ελληνικές και θα υπάρξει αναφορά στη διαδρομή της ταινίας μικρού μήκους στην Ελλάδα.