Το βλέμμα στραμμένο στις πανελλαδικές εξετάσεις έχουν από χτες δεκάδες χιλιάδες λαϊκές οικογένειες, που είναι λογικό, λόγω του τεράστιου κόστους (οικονομικού και ψυχολογικού) που έχει αυτή η διαδικασία, να δέχονται με μεγάλη ανακούφιση μια οποιαδήποτε πρόταση για ...«κατάργηση» των εξετάσεων, που μεταφράζεται στο μυαλό τους σε κατάργηση του ταξικού φίλτρου, των φροντιστηρίων, κ.ο.κ. Είναι όμως κατάργηση των εξετάσεων αυτό που πρότεινε τις προηγούμενες μέρες ο υπουργός Παιδείας; Σε καμιά περίπτωση! Από τις ίδιες τις δηλώσεις του, εξάλλου, φαίνεται να παραδέχεται ότι συζητάει απλά την αλλαγή της μορφής των εξετάσεων, απλά τη μεταφορά τους ένα χρόνο αργότερα.

Η πρώτη παγίδα της κυβερνητικής εξαγγελίας για το εξεταστικό σύστημα έχει να κάνει με την επίκληση του «διαλόγου» και την υπόσχεση του «μη αιφνιδιασμού». Από τους «διαλόγους» των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ έχουμε χορτάσει... Εχει αποδειχθεί πολλάκις ότι μοναδικό σκοπό έχουν να νομιμοποιούν στη συνείδηση του κόσμου τις πιο αντιδραστικές ρυθμίσεις που έχουν προαποφασίσει τα κυβερνητικά επιτελεία. Μέσω αυτών των ψευδεπίγραφων διαλόγων ντύνουν με το μανδύα της «λαϊκής συναίνεσης» τις αντιλαϊκές πολιτικές, στις οποίες έτσι κι αλλιώς συναινούν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, ενίοτε και ο ΣΥΝ.

Ειδικά για το θέμα της πρόσβασης, ο υπουργός Παιδείας περιέλαβε στην ατζέντα του εξαγγελθέντος διαλόγου τις σχετικές προτάσεις του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΝ. Η μεν πρόταση του ΠΑΣΟΚ προσεγγίζει αυτό που γράφεται περί «τετραετούς Λυκείου», όπου το τέταρτο έτος θα είναι έτος προετοιμασίας για τις εξετάσεις (οι οποίες θα οδηγούν στο λεγόμενο Εθνικό Απολυτήριο). Ο δε ΣΥΝ μιλάει για «ελεύθερη πρόσβαση», δηλαδή να μπαίνουν όλοι στα ΑΕΙ και εκεί να μεταφέρονται τα ταξικά φίλτρα, οι εξετάσεις, το «ξεσκαρτάρισμα», είτε σε ένα «προπαρασκευαστικό έτος», είτε σταδιακά χρόνο με το χρόνο να φεύγουν και κάποιοι. Κατά τον υπουργό, και οι δύο αυτές προτάσεις βρίσκονται «στο τραπέζι».

Τη δεύτερη περίπτωση, το να επιλέγουν δηλαδή τα ίδια τα πανεπιστήμια πόσους θα κρατήσουν και πόσους θα διώξουν, την καλοβλέπει και μια μερίδα των πανεπιστημιακών. Ομως, μια τέτοια πρόταση, αν τελικά υιοθετηθεί, θα συνδυαστεί με την ιδιωτικοοικονομική λειτουργία των ιδρυμάτων, τα ΑΕΙ θα κρίνουν πόσους θα κρατούν για σπουδές με βάση τις οικονομικές τους δυνατότητες και το «προφίλ» που θα οικοδομούν (ιδρύματα «της μάζας», ιδρύματα «ελίτ», κ.ο.κ.) μακριά από τις πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας σε επιστημονικό δυναμικό.

Η ουσία είναι ότι οι εξετάσεις δεν καταργούνται. Μπορεί μάλιστα να πολλαπλασιαστούν είτε εντός, είτε εκτός ΑΕΙ. Αντίστοιχα, δεν πρόκειται να καταργηθεί ούτε το οικονομικό βάρος της προετοιμασίας για τις εξετάσεις. Δεν είναι άσχετο, εξάλλου, το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια αυξάνονται τα φροντιστήρια που απευθύνονται σε φοιτητές (για να περάσουν δύσκολα μαθήματα), σε υποψήφιους για διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ, κ.ά. Σε τελική ανάλυση, ανεξάρτητα από οποιεσδήποτε μικροβελτιωτικές ρυθμίσεις θα μπορούσαν να υπάρξουν, το σύστημα πρόσβασης στην ανώτατη εκπαίδευση δεν μπορεί να είναι δίκαιο και ισότιμο για όλους από τη στιγμή που εντάσσεται σε μια εντελώς άνιση, ταξική κοινωνία.