Αμφότερα τα κόμματα του δικομματισμού εμφανίστηκαν σαν νικητές των εκλογών. Το μεν ΠΑΣΟΚ διότι, έστω «με την ψυχή στο στόμα», κατάφερε να κρατήσει την κυβερνητική εξουσία, η δε ΝΔ γιατί, παρότι «έφτασε μέχρι τη βρύση, όμως νερό δεν ήπιε», κατάφερε να αυξήσει σημαντικά το εκλογικό ποσοστό της. Και, ω του θαύματος, την επομένη κιόλας των εκλογών, άρχισαν οι εσωκομματικές αλληλοφαγωμάρες. «Σούμο» στο «ρινγκ» του ΠΑΣΟΚ, «κατς» στην «αρένα» της ΝΔ. Προς τι ο αλληλοσπαραγμός; Φανερές οι προθέσεις. Οι νικητές, εξασφαλίζοντας το «τώρα», επιχειρούν να παίξουν ρόλο στο «μετά». Στο ΠΑΣΟΚ συγκεντρώθηκαν «βαρέων βαρών» μνηστήρες, που ασφυκτιούν στο ρόλο του υπουργού και του πρωτοκλασάτου κομματικού στελέχους και θέλουν από τώρα να στρώσουν το χαλί που θα τους οδηγήσει στη θέση του χαλίφη. Και στη ΝΔ οι «ντούροι δεξιοί» επιχειρούν ν' ανακόψουν την ταχύτητα του οχήματος λίγο πριν τη «στροφή προς τον μεσαίο χώρο», για να μην τους «πετάξει έξω».

Δεν είναι, όμως, μόνο οι προσωπικές φιλοδοξίες στελεχών του ΠΑΣΟΚ και οι αγωνιώδεις προσπάθειες πολιτικής σωτηρίας των «καραμπινάτων δεξιών» της ΝΔ, που προκαλούν τις «ενδοοικογενειακές συγκρούσεις». Η «εσωκομματική διαμάχη» φανερώνει και την αγωνία των εκπροσώπων του δικομματισμού για το πώς θα διαχειριστούν καλύτερα την εκλογική νίκη, ώστε να εξασφαλιστεί η διαιώνιση του πολιτικού σκηνικού στη χώρα μας. Πολλοί θα πουν ότι μια τέτοια ανάλυση των πολιτικών εξελίξεων είναι «τραβηγμένη από τα μαλλιά», καθώς οι εκλογές έδειξαν ότι ο δικομματισμός, όχι μόνο είναι πανίσχυρος και κυρίαρχος, αλλά και με πολύ μέλλον. Υπάρχει, όμως, κάτι που θα πρέπει να επισημανθεί και το οποίο αποτελεί την πολιτική «αχίλλειο πτέρνα» του δικομματισμού. Είναι το γεγονός ότι, εκτός της «λαϊκής αποδοχής» των δυο μεγάλων κομμάτων, που εκφράστηκε στην κάλπη, ταυτόχρονα έχει γίνει συνείδηση η «καταπληκτική ομοιότητα» ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, σε ό,τι αφορά στην αντίληψη και εφαρμογή της πολιτικής. Μια ομοιότητα που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, ουσιαστικά, πρόκειται για ένα κόμμα χωρισμένο σε δυο μέρη, τα οποία διαγκωνίζονται για το ποιο θα αναλάβει τη διαχείριση της ίδιας πολιτικής.

Αυτή η συνειδητοποίηση εγκυμονεί... κινδύνους για το μέλλον του δικομματισμού, καθώς - όσο κι αν αυτό φαίνεται ανέφικτο και, εν πάση περιπτώσει, μακρινό - μπορεί να οδηγήσει στην εξ αδιαιρέτου καταδίκη των δυο κομματικών πόλων του και να ανατρέψει το πολιτικό «στάτους», που έχει διαμορφωθεί στην Ελλάδα τα τελευταία 25 χρόνια. Αλλωστε, αντικειμενικές συνθήκες για μια τέτοια εξέλιξη υπάρχουν, καθώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο λαός και ο τόπος, όχι μόνο δεν επιλύονται με την πολιτική των κυβερνήσεων του δικομματισμού, αλλά πολλαπλασιάζονται και συνεχώς οξύνονται. Βεβαίως, δεν έχουν διαμορφωθεί οι υποκειμενικοί παράγοντες, αλλά προς αυτή την κατεύθυνση συμβάλλει η παρουσία του ΚΚΕ και η πρότασή του για τη συγκρότηση του Λαϊκού Μετώπου, το οποίο ΚΚΕ, μέσα στην ασφυκτική δικομματική πόλωση, κατάφερε να συγκρατήσει όλες τις δυνάμεις στις εκλογές. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, να δούμε, πιο γρήγορα απ' ό,τι θα περίμενε κανείς, τον «φουσκωμένο» δικομματισμό να «ξεφουσκώνει» και, πάντως, αυτό το ενδεχόμενο απασχολεί σφόδρα τους «νικητές» των εκλογών. Ως ένα βαθμό, άλλωστε, εκεί οφείλονται οι «εσωκομματικές μάχες», σε συνδυασμό με τις διακομματικές αβρότητες περί συναίνεσης...