Η δράση των «διαπλεκομένων συμφερόντων» και η υποτιθέμενη αντιμετώπισή τους είναι ένα από τα προσφιλέστερα θέματα της πολιτικής φιλολογίας των τελευταίων χρόνων. Τώρα επανέρχεται με αφορμή τη δήλωση του πρωθυπουργού για τους «πέντε νταβατζήδες» που επιχειρούν να χειραγωγήσουν την πολιτική ζωή του τόπου. Η κυβέρνηση και τα φίλια προς αυτήν μέσα ενημέρωσης αφήνουν να εννοηθεί ότι ήρθε η ώρα της τελικής αναμέτρησης με αυτές τις δυνάμεις.
Θα πρέπει εξ αρχής να επισημάνουμε μια επικοινωνιακή πτυχή της συζήτησης περί «διαπλεκομένων». Δηλαδή, την προσπάθεια προσέλκυσης του ενδιαφέροντος της «κοινής γνώμης» σε ένα σκανδαλώδες θέμα, την ώρα που ετοιμάζεται μια άνευ προηγουμένου επίθεση στα εισοδήματα και τα δικαιώματα των εργαζομένων.
Υπάρχει όμως μια αναμφισβήτητη, αντικειμενική βάση στην υπόθεση της «διαπλοκής», η οποία είναι τελείως διαφορετική απ' αυτή που παρουσιάζουν κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση.
Με το σκοπίμως ασαφή όρο «διαπλεκόμενα συμφέροντα» επιδιώκεται να περάσει στις λαϊκές συνειδήσεις ότι πρόκειται για τη δράση μιας ομάδας πέντε - έξι μεγαλοεπιχειρηματιών (κυρίως στους τομείς των προμηθειών του Δημοσίου και των έργων), οι οποίοι, επειδή ακριβώς έχουν στην ιδιοκτησία τους και μέσα ενημέρωσης, επιβάλλουν τη θέλησή τους στο κράτος, αποσπούν το μεγαλύτερο μέρος της «πίτας» του δημόσιου χρήματος, ποδηγετούν την πολιτική ζωή του τόπου και τους ίδιους τους πολιτικούς... Και υποτίθεται πως η κυβέρνηση δεν υποκύπτει σε «εκβιασμούς». Αυτό προπαγανδίζει, προκειμένου να πείσει ότι η ίδια δεν έχει σχέση με τα συμφέροντα των μεγαλοεπιχειρηματιών.
Ομως, τα «διαπλεκόμενα συμφέροντα» δεν είναι ένα φαινόμενο εξαιρετικό ή συμπτωματικό. Δεν είναι μια υπόθεση των τελευταίων δέκα ή είκοσι χρόνων. Δεν είναι ένα θέμα που αφορά μόνον πέντε - έξι «νταβατζήδες» και τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ. Οι μεγαλοεπιχειρηματίες έχουν σχέση με τους πολιτικούς και τα κόμματα της τάξης τους, άρα και με τη ΝΔ, και το αντίστροφο.
Είναι μια τυπική έκφραση του ανταγωνισμού που αναπτύσσεται στο καπιταλιστικό σύστημα μεταξύ τμημάτων του κεφαλαίου για την κατάκτηση από το καθένα ολοένα και μεγαλύτερου κομματιού της πίτας των κρατικών προμηθειών, των δημοσίων έργων κλπ. Είναι μια τυπική έκφραση της σύμφυσης της οικονομικής και πολιτικής ισχύος, της αιμομεικτικής σχέσης των μονοπωλίων και του κράτους. Επομένως, η «διαπλοκή» είναι εγγενής πάθηση του συστήματος και η αντιμετώπισή της μόνο σε ρήξη μ' αυτό μπορεί να είναι αποτελεσματική.
Το περισσότερο που μπορεί να επιτευχτεί από μια τέτοια «εκστρατεία», όπως την προαναγγέλλει η κυβέρνηση, είναι μια διεύρυνση της βάσης των «διαπλεκομένων συμφερόντων» και το ξαναμοίρασμά τους ανάλογα με τη δύναμη κάθε επιχειρηματικού ομίλου. Δηλαδή να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι δίπλα στους «πράσινους» και οι «γαλάζιοι» διαπλεκόμενοι και με κοινά αποδεκτούς «κανόνες» να στρωθούν στο ίδιο φαγοπότι.
Ετσι οι μεγαλοστομίες για «πάταξη» της «διαπλοκής» αντιστοιχούν σε μια σκιαμαχία, αφού κανείς από τους επίδοξους εξυγιαντές δεν έχει σκοπό να θίξει την ουσία. Και δε θα μπορούσαν να το κάνουν, γιατί διαφορετικά θα πριόνιζαν το κλαδί που και οι ίδιοι κάθονται. Αλλωστε πάνω απ' όλα η πολιτική τους υπηρετεί τα συμφέροντα των μεγαλοεπιχειρηματιών.
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Feeds
