Ηηγεσία της Εκκλησίας και η κυβέρνηση μπορούν τώρα να καταμετρήσουν την «προσφορά» τους. Η προχτεσινή εικόνα της Θεσσαλονίκης θα πρέπει να τους βοήθησε να δουν την αλήθεια. Βεβαίως, για μια ακόμα φορά θα τη δουν με τα δικά τους μάτια. Και με τον ίδιο τρόπο θα την αποδώσουν. Πλαστή και ανεστραμμένη. Αλλά η αλήθεια βοά: Εκκλησία και κυβέρνηση, αν κάτι «προσέφεραν» με την υπόθεση των ταυτοτήτων, ήταν μια υπαιθρίως, πλέον, καταγεγραμμένη επιχείρηση διαχωρισμού του λαού. Αυτός ο τεχνητός διχασμός, πίσω από τις πλαστικές, «ιερές» και «ανίερες» ταυτότητες, δεν κρύβει παρά την πρόθεση και των δυο κέντρων να υπερισχύσουν σε ένα παιχνίδι εξουσίας. Ενα παιχνίδι που οι πρωταγωνιστές του - και το κράτος και η Εκκλησία - στον ίδιο Θεό πιστεύουν, την ίδια ταξική φύση της κοινωνίας «ευλογούν».

Ηκυβέρνηση, μετά το προχτεσινό συλλαλητήριο, μιλά για «πολιτική κινητοποίηση». Η Εκκλησία, μετά το προχτεσινό συλλαλητήριο, μιλά για «απάντηση των πιστών». Μα η μεν πρώτη, η κυβέρνηση, δεν είναι αυτή που έχει διασφαλίσει - και διά του Συντάγματος και διά σειράς νόμων - αυτού του είδους τη λειτουργία της Εκκλησίας; Αν δεν υπήρχε η κρατικοδίαιτη σύμφυση θα μπορούσε ο δεσποτικός μηχανισμός να αναπαράγει το φανατισμό; Μα και η άλλη πλευρά, η Εκκλησία, αυτή δεν είναι που και με το χτεσινό της κήρυγμα απέδειξε ότι καπηλεύεται την πίστη των απλών ανθρώπων; Τι άλλο από μετατροπή αυτής της πίστης σε «πολιτικό όπλο», ήταν η χτεσινή «σύναξη»; Για την ακρίβεια, ήταν κάτι ακόμα: Αφ' ενός, επρόκειτο για κήρυγμα υπέρ της παγκοσμιοποίησης, της ΕΕ, της ιδιωτικής πρωτοβουλίας (σ.σ.: λόγια του κ. Χριστόδουλου είναι αυτά), αρκεί βέβαια να μη θίγεται το εκκλησιαστικό κατεστημένο. Αφ' ετέρου, χτες ακούσαμε ένα κήρυγμα που πρέπει να προστεθεί στα πολλά που έχουν υπάρξει με στόχο το «ειδικό» γράψιμο της Ιστορίας. Διότι, βεβαίως, υπήρξε ο Παπαφλέσσας, τον οποίο μνημόνευσε ο κ. Χριστόδουλος. Υπήρξε, όμως, και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ο οποίος φυλάκισε τον Παπαφλέσσα στο Μεγάλο Σπήλαιο, όταν εκείνος πήγε στην Πάτρα να μεταφέρει το μήνυμα της Επανάστασης. Οι απλοί άνθρωποι, όπου κι αν πιστεύουν, μπορούν να αντιληφθούν αν ο κ. Χριστόδουλος μοιάζει με τον Παπαφλέσσα ή με τον Παλαιών Πατρών Γερμανό...

Ηπροχτεσινή εικόνα της Θεσσαλονίκης είναι δημιούργημα και της κυβέρνησης και της Εκκλησίας. Στον πολιτικό φαρισαϊσμό της πρώτης αντιστοιχεί τόση ευθύνη, όση αντιστοιχεί στον εκκλησιαστικό πολιτικαντισμό της δεύτερης. Γι' αυτό και η απάντηση στο πρόβλημα που έχουν δημιουργήσει και οι δυο πλευρές, πρέπει να είναι πολιτική. Πολιτική απάντηση που θα σέβεται τα πιστεύω όλων των ανθρώπων (και εκείνων που τάσσονται υπέρ και εκείνων που τάσσονται κατά της αναγραφής), αλλά με μία προϋπόθεση: θα είναι απάντηση που δε θα πέφτει στις παγίδες είτε των δήθεν «εκσυγχρονιστικών» δοξασιών είτε των θρησκόληπτων δοξασιών. Θα είναι απάντηση που θα υπηρετεί την αλήθεια, θα αντιτάσσει στην ιδεοληψία την ιδεολογία, θα εξηγεί τη διαφορά ανάμεσα στο δικαίωμα και στο καθήκον.

Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται μια λαϊκή συσπείρωση στη βάση των πραγματικών προβλημάτων του τόπου και ενάντια στους «Θεούς» που θέλουν τη διαιώνισή τους. Απαιτείται μια συσπείρωση με την πολιτική που, πρώτον, δεν υποκλίνεται στο «μοιραίο» (και άρα μεταφυσικό) της αποδοχής του οποιουδήποτε «μονόδρομου», και, δεύτερον, δε χαρίζεται στο κήρυγμα εκείνο που προτείνει, συνήθως με προτεταμένο το δάκτυλο, σαν δήθεν «αντιστασιακή» πράξη την... ενατένιση του ουρανού.