Ποιοι «αξιολογούν» τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ μέσα από τη θεσμοθετημένη διαδικασία «αξιολόγησης»; Οι ίδιες οι επιχειρήσεις, οι οποίες συμμετέχουν και με εκπροσώπους τους στις Επιτροπές εξωτερικής «αξιολόγησης» των ιδρυμάτων. Το παραπάνω γεγονός αποδεικνύει η σύνθεση της επιτροπής εμπειρογνωμόνων που συνέταξε την έκθεση εξωτερικής «αξιολόγησης» του Τμήματος Τεχνολογίας Τροφίμων του ΤΕΙ Θεσσαλονίκης, που μαζί με άλλα τέσσερα τμήματα αποτελούν τις μοναδικές περιπτώσεις που έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία της «αξιολόγησης» (εσωτερική και εξωτερική). Τα τρία από τα πέντε μέλη της επιτροπής εμπειρογνωμόνων του παραπάνω τμήματος είναι στελέχη επιχειρήσεων του κλάδου των τροφίμων...
Η «αξιολόγηση» των πανεπιστημίων από τις ίδιες τις επιχειρήσεις, από τους ίδιους τους εκπροσώπους των επιχειρήσεων, είναι μια απτή απόδειξη παρέμβασης των επιχειρήσεων στη λειτουργία των πανεπιστημίων, στο πρόγραμμα σπουδών των τμημάτων. Αναδεικνύεται και με αυτόν τον τρόπο, ότι πέρα από τις «καλολογίες» και τις εύηχες λέξεις (βλ. διασφάλιση ποιότητας) με τις οποίες πλασάρεται η διαδικασία της «αξιολόγησης» πανεπιστημίων και ΤΕΙ, εκείνο που έχει καταστεί σαφές από την ίδια την εφαρμογή της είναι ότι: Η διαδικασία της «αξιολόγησης» είναι μοχλός για να ασκηθεί έλεγχος και πίεση από την αγορά προς τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ για να προσαρμοστούν στις αντιδραστικές αναδιαρθρώσεις, να καταταχθούν ανάλογα με αυτή τους την προσαρμοστικότητα και την ανταγωνιστικότητά τους, να υπακούσουν σε παραινέσεις «εμπειρογνωμόνων» για την αποτελεσματικότερη σύνδεση των πανεπιστημίων με την αγορά, για καλύτερη προσαρμογή των προγραμμάτων σπουδών στις ανάγκες του κεφαλαίου.
Ετσι, με την «τζίφρα» στελεχών επιχειρήσεων, το Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων καλείται να πάρει μέτρα σε συγκεκριμένη κατεύθυνση, να ενισχύσει τους δεσμούς του με τη βιομηχανία, να προχωρήσει σε αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών με βάση τις απαιτήσεις των επιχειρήσεων. Βέβαια, ανάλογο περιεχόμενο είχαν και οι εκθέσεις των υπόλοιπων τεσσάρων τμημάτων πανεπιστημίων και ΤΕΙ που ολοκλήρωσαν την εξωτερική «αξιολόγηση», παρόλο που η επιτροπή εμπειρογνωμόνων αποτελείται μόνο από καθηγητές ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του εξωτερικού... Γιατί ακριβώς είναι στη φύση της διαδικασίας η σύνδεση με την αγορά και γιατί οι πανεπιστημιακοί που υποστηρίζουν τις αναδιαρθρώσεις και βάζουν πλάτη για την εφαρμογή τους μπορούν να παίξουν επάξια το ρόλο των εκπροσώπων των συμφερόντων του κεφαλαίου. Αλλωστε, οι εκθέσεις εκείνες που στρέφονταν με μανία ενάντια στο άσυλο και τις κινητοποιήσεις των φοιτητών (ζητώντας ακόμα και την κατάργηση της δωρεάν Παιδείας για όσους κινητοποιούνται) υπογράφονται αποκλειστικά και μόνο από πανεπιστημιακούς...
Οι δυνάμεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στα πανεπιστήμια, όπως και της ΠΚΣ και της ΔΗΠΑΚ στο κίνημα, ήταν οι μόνες που υπογράμμιζαν από την πρώτη στιγμή ακριβώς αυτόν το χαρακτήρα της διαδικασίας της «αξιολόγησης», ξεκαθαρίζοντας ότι δεν υπάρχει - δεν μπορεί να υπάρξει - καλή «αξιολόγηση» με δήθεν επιστημονικά κριτήρια. Γιατί η ίδια η διαδικασία γίνεται από την αγορά για την αγορά. Αλλωστε, τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ έχουν όργανα και μπορούν κάλλιστα να καταγράψουν τις ελλείψεις, να διεκδικήσουν χρήματα από τον κρατικό προϋπολογισμό για να τις καλύψουν κλπ. Η «αξιολόγηση» - εσωτερική και εξωτερική - έρχεται για να ελέγξει τα πανεπιστήμια με συγκεκριμένη και μοναδική στόχευση: Την προσαρμογή τους στους κανόνες της αγοράς.
Ελένη ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ