Πριν καλά καλά στεγνώσει το μελάνι των μεγάλων ενεργειακών «ντιλ» που υπογράφηκαν στο περιθώριο του 6ου Διατλαντικού Συνεδρίου Ενεργειακής Συνεργασίας (P-TEC) που διοργανώθηκε στην Αθήνα, αλλά και κατά την επίσκεψη Ζελένσκι που ακολούθησε, ένα ντόμινο ανταγωνισμών βγαίνει στην επιφάνεια, επιβεβαιώνοντας ότι ο σχεδιασμός «ενεργειακής κυριαρχίας» των ΗΠΑ στην ενεργειακή αγορά της Ευρώπης, με την Ελλάδα σε ρόλο «πύλης εισόδου» και την Ουκρανία ως αποθήκη, δεν σημαίνει ούτε «ασφάλεια» ούτε «ευημερία» για τον λαό.

Κάθε άλλο, βάζει την Ελλάδα στο επίκεντρο σφοδρών αντιπαραθέσεων που διαπερνούν όχι μόνο τον ανταγωνισμό του ευρωατλαντικού μπλοκ με τη Ρωσία, που συνεχίζει να προμηθεύει με αέριο την ευρωπαϊκή αγορά, και την Κίνα, που ελέγχει βασικές στρατηγικές υποδομές όπως το λιμάνι του Πειραιά, αλλά και το ίδιο το εσωτερικό της ευρωατλαντικής συμμαχίας.

Χαρακτηριστικά ως προς αυτό είναι και τα χτεσινά δημοσιεύματα του αστικού Τύπου, σύμφωνα με τα οποία η αμερικανική κυβέρνηση διεκδικεί αποκλειστικότητα για το αμερικανικό LNG στις ποσότητες φυσικού αερίου που θα φτάνουν στην Ουκρανία μέσω της Ελλάδας και του «Κάθετου Διαδρόμου».

Το βασικό πρόβλημα των Αμερικανών είναι ότι ανάμεσα στα 3 «πακέτα» που προσφέρονται από τους διαχειριστές των δικτύων για τη χρήση του «Κάθετου Διαδρόμου», το «Route 3», το οποίο ξεκινά από το σημείο διασύνδεσης του ICGB με τον αγωγό TAP και ύστερα συνεχίζει μέσω του Διαδρόμου Trans-Balkan, φέρνει αέριο από το Αζερμπαϊτζάν (η κυβέρνηση του οποίου μάλιστα έχει δηλώσει στην ΕΕ πως για να μπορεί να εξάγει φυσικό αέριο πρέπει να συνεχίσει τις εισαγωγές ...από τη Ρωσία) σε πιο ανταγωνιστικές τιμές από το πανάκριβο αμερικανικό LNG.

Οι ανησυχίες σύμφωνα με τα δημοσιεύματα εκφράστηκαν αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας της Atlantic-See LNG Trade (ΔΕΠΑ-Aktor) με την ουκρανική Naftogaz, ενώ οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν πως το ζήτημα «διευθετήθηκε» αφότου η ελληνική κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι η προσφυγή στο αζέρικο αέριο θα γίνεται μόνο σε περίπτωση που η διάθεση αμερικανικού LNG καθυστερήσει ή αντιμετωπίσει κάποιο άλλο τεχνικό πρόβλημα.

Επιβεβαιώνεται με αυτήν την εξέλιξη ότι για να είναι ανταγωνιστικό με τους όρους του κεφαλαίου το αμερικανικό LNG στην ευρωπαϊκή αγορά πρέπει να πετάξει εκτός όχι μόνο το ρωσικό αέριο, αλλά και άλλους ανταγωνιστές, όπως το Αζερμπαϊτζάν. Τον ρόλο αυτόν φαίνεται πως καλείται να αναλάβει η ελληνική κυβέρνηση, η οποία φιλοδοξεί να μετατρέψει τη χώρα σε «κόμβο Ενέργειας», θέτοντάς την πιο βαθιά στο σπιράλ των ανταγωνιστικών σχεδιασμών.

Για να καταλάβει κανείς την ταχύτητα με την οποία ξεδιπλώθηκε το ντόμινο των ανταγωνισμών, αλλά και το κουβάρι των αντιθέσεων κυβερνήσεων, επιχειρηματικών ομίλων και ιμπεριαλιστικών κέντρων, ενδεικτικό είναι ότι στο P-TEC οι διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς Φυσικού Αερίου Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Μολδαβίας και Ουκρανίας, παρουσία των αντίστοιχων υπουργών Ενέργειας αλλά και των Αμερικανών, υπέγραψαν μια κοινή επιστολή προς τις αντίστοιχες εθνικές Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας ζητώντας έγκριση για την έναρξη της λειτουργίας ακριβώς των «Route» 2 και 3.

Στην επιστολή αναφέρουν συγκεκριμένα: «Οι διαχειριστές υπογραμμίζουν ότι, όπως έχει επισημανθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο αγωγός Trans-Balkan, ο οποίος αποτελεί μέρος του Κάθετου Διαδρόμου, είναι ένα βασικό στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ για τη διαφοροποίηση της μεταφοράς φυσικού αερίου και τη σταδιακή απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο. Η έγκριση της διαθεσιμότητας των Route 2 και 3 ευθυγραμμίζεται άμεσα με αυτή τη στρατηγική, καθώς αξιοποιεί το LNG και το αέριο της Κασπίας για την ενίσχυση της μακροπρόθεσμης ασφάλειας εφοδιασμού και της ενοποίησης της αγοράς».

Οι διαχειριστές άλλωστε ποντάρουν στο αζέρικο αέριο του «Route 3», καθώς υπενθυμίζεται πως στις δημοπρασίες του καλοκαιριού για τη δέσμευση του «Κάθετου Διαδρόμου» από τους εμπόρους φυσικού αερίου το ενδιαφέρον ήταν ανύπαρκτο έως ελάχιστο. Το καλοκαίρι ο «Κάθετος Διάδρομος» με δυναμικότητα 11,3 εκατ. κυβικά μέτρα τη μέρα μετέφερε στην Ουκρανία λίγο περισσότερα από 400 χιλιάδες, αντιπροσωπεύοντας μόλις το 2% των εισαγωγών της Ουκρανίας, ενώ όπως τονίστηκε και στο συνέδριο στην Αθήνα από εκπρόσωπο ουκρανικής εταιρείας, το βασικό εμπόδιο είναι το υψηλό κόστος «διέλευσης» του «Κάθετου Διαδρόμου».

Τα παραπάνω είναι μόνο ορισμένες πλευρές του ντόμινο των ανταγωνισμών, αφού στην εξίσωση μπαίνει και ο ανταγωνισμός ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΕ, και ισχυρά καπιταλιστικά κράτη όπως η Γερμανία.

Η Κομισιόν άλλωστε έχει υπογράψει συμφωνία από το 2022 με το Αζερμπαϊτζάν για να διπλασιάσει τις εισαγωγές φυσικού αερίου έως το 2027. Με βάση τη συμφωνία, οι εισαγωγές αζέρικου φυσικού αερίου θα αυξηθούν σε τουλάχιστον 20 δισ. κυβικά μέτρα τον χρόνο μέσα σε 15 χρόνια, ενώ ο ΤΑΡ. που μεταφέρει αζέρικο αέριο από τα ελληνο-τουρκικά σύνορα έως την Ιταλία μέσω Ελλάδας και Αλβανίας, έχει τη δυνατότητα αναβάθμισης της μεταφορικής ικανότητάς του έως τα 20 δισ. κ.μ. ετησίως, από 10 δισ. σήμερα.

Επί της ουσίας οι ΗΠΑ θέλουν να ξεκόψουν τον TAP, που κατασκευάστηκε στο πλαίσιο «απεξάρτησης» της ΕΕ από το ρωσικό αέριο και αποτελεί σήμερα μια σημαντική πηγή τροφοδοσίας, από τον «Κάθετο Διάδρομο». Ο δεύτερος ουσιαστικά θα αποτελέσει «μοχλό» εναλλαγής της εξάρτησης από τη Ρωσία προς τις ΗΠΑ, πράγμα που ανοίγει νέες παρτίδες στον ανταγωνισμό ΗΠΑ - ΕΕ εντός του ευρωατλαντικού στρατοπέδου.

Ο σχεδιασμός αυτός, φυσικά, δεν περνά απαρατήρητος από τις Βρυξέλλες. Ηδη η ΕΕ έχει ρίξει τις πρώτες «τροχιοδεικτικές βολές», ενώ κάθε άλλο παρά άσχετες είναι οι διάφορες «επισημάνσεις» που ακούγονται από διάφορα αστικά επιτελεία ότι ο ρόλος που αναλαμβάνει η Ελλάδα στον αμερικανικό σχεδιασμό διακινδυνεύει «συμβατικές υποχρεώσεις» και τις δεσμεύσεις στην «πράσινη μετάβαση» της ΕΕ, την οποία, σημειωτέον, «κατακεραύνωσαν» οι Αμερικανοί υπουργοί κατά την παρουσία τους στην Αθήνα.

Τι επιβεβαιώνεται; Οτι η ελληνική κυβέρνηση, αναλαμβάνοντας τον ρόλο του κόμβου για τον ενεργειακό σχεδιασμό των ΗΠΑ, δεν κάνει τη χώρα μόνο «πύλη εισόδου». Αναλαμβάνει ταυτόχρονα τον βρώμικο ρόλο του «μπροστάρη» στην υλοποίηση αυτού του σχεδιασμού, πράγμα που φορτώνει στις πλάτες του ελληνικού λαού και μια σειρά κινδύνους από την εμπλοκή σε τεράστιους ανταγωνισμούς, που ρίχνουν τα «τουβλάκια» του ντόμινο το ένα μετά το άλλο...