Το βιβλίο, σαν εφεύρεση, παραμένει ουσιαστικά ανέπαφο από τότε που έκανε την εμφάνισή του. Παρά τις συνεχείς αναβαθμίσεις στην ταχύτητα και ποιότητα εκτύπωσης, το βιβλίο εξακολουθεί μέχρι σήμερα να τυπώνεται... σε χαρτί. Απ' ό,τι φαίνεται όμως η κατάσταση αλλάζει με την επέλαση του «Ηλεκτρονικού Βιβλίου» (e-Book).

Μιλάμε για ακόμη μια φορά (όπως και με τα αρχεία ήχου MP3), για ένα άλλο είδος αρχείου υπολογιστή. Ενα αρχείο κειμένου. Βέβαια, τα αρχεία κειμένου είναι τόσο παλιά, όσο σχεδόν και η ύπαρξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών (Η/Υ). Το καινούριο είναι, ότι μιλώντας για «Ηλεκτρονικά Βιβλία», περιγράφουμε ένα αρχείο κειμένου δομημένο και συμπιεσμένο έτσι ώστε να περιέχει και φωτογραφίες, σχέδια, πίνακες κτλ., ακριβώς στη μορφή που έχει και στο «συμβατικό» βιβλίο. Με την ίδια, δηλαδή, σελιδοποίηση - εμφάνιση, αλλά με τη διαφορά ότι για να διαβάσουμε, πλέον, ένα βιβλίο χρειαζόμαστε έναν Η/Υ.

Είναι, βέβαια, λίγο δύσκολο να κουβαλάμε ολόκληρο υπολογιστή, για να διαβάσουμε ένα βιβλίο στο ταξίδι μας, στις διακοπές μας, στο σχολείο κτλ. Κι εδώ η τεχνολογία έρχεται να δώσει τη λύση, αν και το κόστος (προς το παρόν) είναι απαγορευτικό για τους περισσότερους. Κυκλοφορούν ήδη στην αγορά «ειδικοί» φορητοί Η/Υ στο φυσικό μέγεθος ενός «συμβατικού» βιβλίου, που εκτός από τις άλλες δουλιές που κάνουν σαν υπολογιστές, αποτελούν μια «πλατφόρμα», για να διαβάζουμε τα βιβλία μας.

Τα πλεονεκτήματα, όμως, του ηλεκτρονικού βιβλίου τ' αφήσαμε για το τέλος. Σημειώστε, ενδεικτικά: Μηδενική φθορά στο πέρασμα του χρόνου, αλλά και από συνθήκες υγρασίας, θερμοκρασίας κτλ. Μηδενικό κόστος παραγωγής - εκτύπωσης. Δυνατότητα ακαριαίας (σχεδόν) διακίνησης ή αγοράς μέσα από το Internet. Δυνατότητες και ευκολίες που μας δίνει η ηλεκτρονική επεξεργασία κειμένου. Και φυσικά μέσα σ' ένα «Ηλεκτρονικό Βιβλίο» μπορούμε να εισάγουμε μέχρι βίντεο και ήχο. Μπορούμε, επίσης, με ειδικά προγράμματα ανάγνωσης να βάλουμε τον Η/Υ να μας διαβάζει το κείμενο, πράγμα που χρησιμεύει πάρα πολύ σε άτομα με προβλήματα όρασης.

Το βασικό μειονέκτημα είναι, όπως είπαμε και παραπάνω, το απαγορευτικό κόστος των «ειδικών» φορητών Η/Υ, που όμως έχει συνεχή πορεία πτώσης και σίγουρα κάποια στιγμή θα φτάσει σε «λογικά επίπεδα».

Η εποχή, λοιπόν, που θα κουβαλάμε ολόκληρη τη βιβλιοθήκη μας (και όχι μόνο τη δική μας) σε μια ηλεκτρονική συσκευή μεγέθους βιβλίου, δεν είναι μακριά και δεν είναι (πια) επιστημονική φαντασία. Θα μας λείψει η μυρωδιά του τυπωμένου χαρτιού, θα μας λείψει η αίσθηση του γυρίσματος της σελίδας, τα μουσεία θα πρέπει να αλλάξουν μεθόδους συντήρησης παλαιών «εγγράφων», αλλά από την άλλη θα γλιτώσουν μερικά δάση. Οσο για τους «απόκληρους» της καπιταλιστικής κοινωνίας, αυτοί μάλλον δε θα έχουν ηλεκτρονικά βιβλία, όπως δεν έχουν τώρα και χάρτινα. Αυτούς, το ηλεκτρονικό βιβλίο τους αφήνει μάλλον παγερά αδιάφορους.