Στη σημερινή συνεδρίαση του Συμβουλίου των πολιτικών αρχηγών δεν προσέρχονται όλοι με ίσα μερίδια ευθύνης για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει το Κυπριακό. Ούτε μπορεί το Συμβούλιο να συγκαλύψει τις ευθύνες των πολιτικών κομμάτων για τις θέσεις που διατυπώνουν ενόψει του δημοψηφίσματος της 24ης Απριλίου. Και όλα αυτά, βεβαίως, στο μέτρο των ευθυνών που αναλογούν στις ελληνικές κυβερνήσεις και γενικότερα στις ελληνικές πολιτικές δυνάμεις.

Στην τριαντάχρονη πορεία του Κυπριακού, από την τουρκική εισβολή του 1974, ως τη Λουκέρνη του 2004, το μείζον θέμα ήταν η διατήρηση του διεθνούς χαρακτήρα του προβλήματος. Το ΚΚΕ από την πρώτη, ως την τελευταία στιγμή επιμένει στη θέση ότι το Κυπριακό είναι διεθνές πρόβλημα και επομένως θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με βάση τις αρχές του διεθνούς δικαίου, όπως αυτές διατυπώθηκαν στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Μετά τις συμφωνίες Μακαρίου - Ντενκτάς, το 1977, και κατόπιν τις συμφωνίες Κυπριανού - Ντενκτάς, το 1979, το ΚΚΕ υποστήριξε τη διζωνική, δικοινοτική λύση. Θέση την οποία υποστηρίζει και σήμερα.

Ομως οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, κατά την εναλλαγή τους στην εξουσία, αποδέχτηκαν τη βαθμιαία απομάκρυνση του προβλήματος από το παραπάνω πλαίσιο. Ετσι από τις αρχές της δεκαετίας του '90 το Κυπριακό έπαψε να θεωρείται από τις ελληνικές κυβερνήσεις πρόβλημα εισβολής και κατοχής και υπό την πίεση των Αμερικανών και των Ευρωπαίων «συμμάχων» μετατράπηκε σε πρόβλημα των δύο κοινοτήτων, της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής.

Αυτή ήταν και η αρχή της αντίστροφης μέτρησης για να φτάσουμε στο σχέδιο Ανάν, το Νοέμβρη του 2002. Ενα σχέδιο με το οποίο νομιμοποιούνταν οι συνέπειες της εισβολής του 1974 και η διχοτόμηση της Κύπρου. Οι αλλαγές που ακολούθησαν μέχρι την τελική του μορφή, στις 31 Μάρτη του 2004, δεν άλλαξαν τη φιλοσοφία του σχεδίου, ούτε και τα βασικά χαρακτηριστικά του, δηλαδή τη δημιουργία ενός κρατικού μορφώματος που δεν πληροί ούτε την απαίτηση της βιωσιμότητας, ούτε της λειτουργικότητας. Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας, αλλά και η ηγεσία του ΣΥΝ στο όνομα ενός αμφίβολου «ευρωρεαλισμού» δέχτηκαν το σχέδιο Ανάν σε όλες σχεδόν τις εκδοχές του.

Με σαφήνεια και χωρίς περιστροφές το ΚΚΕ τοποθετείται σήμερα με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην ιστορία και τονίζει ότι: «Μόνη αποδεκτή λύση είναι η εφαρμογή των μέχρι σήμερα αποφάσεων του ΟΗΕ και των συμφωνιών Κορυφής 1977-'79, για μια Κύπρο ενιαία, ανεξάρτητη, χωρίς ξένες βάσεις και στρατεύματα, ομόσπονδη, δικοινοτική, διζωνική, κοινή πατρίδα Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων, χωρίς ξένους "εγγυητές" και "προστάτες"». Και με αταλάντευτη πίστη στο διεθνισμό της εργατικής τάξης διακηρύσσει ότι: «Θα κάνει ό,τι μπορεί, για να συνεχίσει τη σταθερή και πάγια αλληλεγγύη του στην εργατική τάξη και στα άλλα λαϊκά στρώματα της Κύπρου».