Ενα κείμενο που ουσιαστικά θέλησε να «αποδείξει» πως στο μέλλον τα ανθρώπινα δικαιώματα θα αποτελούν... παρελθόν, είναι η φετινή έκθεση του ΟΗΕ για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη 2000. Δεν είναι μάλιστα καθόλου τυχαίο το γεγονός πως η συγκεκριμένη έκθεση - ίσως για πρώτη φορά απ' το 1990, που καθιερώθηκε - ασχολείται πολύ περισσότερο με την κατάσταση και τις απειλές που δέχονται τα ανθρώπινα δικαιώματα στις χώρες του λεγόμενου πολιτισμένου κόσμου, απ' ό,τι στις χώρες του Τρίτου Κόσμου. Γιατί γι' αυτές, δυστυχώς, τα πράγματα είναι «ξεκάθαρα»: Δεν μπορείς, δηλαδή, να μιλάς για ανθρώπινα δικαιώματα, όταν σ' αυτές τις χώρες για μεγάλα τμήματα των λαών, που συνεχώς αυξάνονται, το ζητούμενο είναι ένα πιάτο φαΐ κι ένα ποτήρι καθαρό νερό, όταν οι πόλεμοι που προκαλούν τα διάφορα συμφέροντα αφήνουν πίσω τους εκατομμύρια νεκρούς και τραυματίες κι όταν δημιουργούν άλλους τόσους ξεριζωμένους πρόσφυγες. Οπως, επίσης, δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το συγκεκριμένο κείμενο έρχεται σε μια εποχή, που όλο και περισσότερες χώρες της Δύσης υιοθετούν, σε θεσμικό και πρακτικό επίπεδο, την αμερικάνικη λογική της μηδενικής ανοχής, που καθιστά τους πάντες ύποπτους. Ανάμεσά τους και η δική μας χώρα, με τον «τρομονόμο» που έχει στα σκαριά η κυβέρνηση...

Και μόνο το γεγονός ότι η έκθεση προειδοποιεί πως «σε πολλές χώρες η πρόοδος των ατομικών ελευθεριών υπονομεύεται από την οικονομική στασιμότητα ή πτώση» και πως «οι ολοένα αυξανόμενες εθνικές και διεθνείς ανισότητες απειλούν να διαβρώσουν οφέλη σε θέματα ατομικών και πολιτικών ελευθεριών, που δύσκολα αποκτήθηκαν», ουσιαστικά επιβεβαιώνει τις ανησυχίες των πλέον «καχύποπτων» αυτού του κόσμου.

Οταν, λοιπόν, ακόμη και αυτός ο ΟΗΕ - που να μην κρυβόμαστε, άλλωστε, Οργανισμός υπό την κηδεμονία των ιμπεριαλιστικών κρατών είναι - λέει πως υποστηρίζει «ένα νέο μοντέλο δημοκρατίας, που θα υπερβαίνει την "κτηνώδη εκλογική δύναμη της πλειοψηφίας"», τότε και ο πιο αδαής καταλαβαίνει πως τα πράγματα είναι κάτι παραπάνω από σοβαρά. Και μπορεί σήμερα σ' αυτές τις «κτηνώδεις εκλογικές δυνάμεις της πλειοψηφίας» να τους καταλογίζεται «η συντριβή των δικαιωμάτων των μειονοτήτων και των μεταναστών», αλλά τίποτα δεν εγγυάται πως αυτή η «συντριβή» δε θα περάσει και σε άλλα επίπεδα. Αλλωστε, όπως υπενθυμίζει η έκθεση, «η αυθαίρετη χρήση της εξουσίας χαρακτηρίζει σήμερα πολλές δημοκρατίες»...

Σε ό,τι αφορά στις χώρες του Τρίτου Κόσμου, τα πράγματα εκεί φαίνεται να οδηγούνται απ' το κακό στο χειρότερο. Ο ΟΗΕ ωστόσο επιμένει στο αυτονόητο, ότι δηλαδή «η φτώχεια είναι θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων τόσο, όσο και οι αυθαίρετες συλλήψεις» και αναρωτιέται «πώς είναι δυνατόν ενώ ο βασανισμός ενός ανθρώπου να προκαλεί οργή, ο θάνατος περισσότερο από 30.000 παιδιών καθημερινά, από αιτίες που θα μπορούσαν να αποφευχθούν, περνάει απαρατήρητος». Το ίδιο απαρατήρητο, όμως, δεν μπορεί να περάσει το συγκλονιστικό στοιχείο που δίνει ο Οργανισμός: Η συνολική περιουσία των 200 πλουσιότερων ανθρώπων στον κόσμο αγγίζει το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια το 1999, ενώ τα συνολικά έσοδα των 582 εκατομμυρίων ανθρώπων που ζουν στις 43 λιγότερο αναπτυσσόμενες χώρες είναι μόλις 146 δισεκατομμύρια! Κι ακριβώς σ' αυτό το «στοιχείο» στηρίζεται η ραχοκοκαλιά της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που αν δεν... τσακίσει με τη δύναμη των λαών, τότε σίγουρα αυτά θα αποτελέσουν κάποτε παρελθόν.