Εκδήλωση με θέμα «Η προσφορά του ΚΚΕ στην πάλη για την απελευθέρωση της γυναίκας από κάθε κοινωνική ανισότητα» και ομιλήτρια την Ελένη Μπέλλου, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, οργανώνει η Κομματική Οργάνωση Αττικής, την Τετάρτη 13 Ιούνη, στις 7.30 μ.μ., στην αίθουσα Συνεδρίων του ΚΚΕ στον Περισσό.

Μετά την ομιλία, θα ακολουθήσει καλλιτεχνικό πρόγραμμα, ενώ η Επιτροπή για τη δουλειά του Κόμματος στις γυναίκες της ΕΠ της Κομματικής Οργάνωσης Αττικής του ΚΚΕ έχει επιμεληθεί σχετικό λεύκωμα, αφιερωμένο στην επέτειο της συμπλήρωσης 100 χρόνων ζωής και δράσης του Κόμματος, το οποίο θα διατίθεται τη μέρα της εκδήλωσης.

Ενα μικρό μέρος αυτού του υλικού παρουσιάζει σήμερα ο «Ριζοσπάστης»: Την ανακοίνωση του Σοσιαλιστικού Ομίλου Γυναικών της Αθήνας για την Πρωτομαγιά του 1919, αλλά και το άρθρο της Αύρας Βλάσση (Παρτσαλίδου) στην ΚΟΜΕΠ, το 1933, όπου σκιαγραφούνται πλευρές της δουλειάς του ΚΚΕ στις εργάτριες κατά τις πρώτες δεκαετίες της ζωής του.

Η σημασία των αιτημάτων και της παρέμβασης του ΚΚΕ στις δεκαετίες του '20 και του '30 για ισότιμα δικαιώματα ανδρών και γυναικών στην εργασία, στη μόρφωση, σε κάθε πλευρά της οικονομικής, κοινωνικής ζωής, μπορεί να αποτιμηθεί σε σύγκριση με τις συγκεκριμένες ιστορικές, οικονομικές, κοινωνικές, πολιτικές και πολιτιστικές συνθήκες. Επιβίωναν κραυγαλέοι αναχρονισμοί σε βάρος της γυναίκας, ακόμα και στην εργατική νομοθεσία, στο οικογενειακό Δίκαιο, στα πολιτικά δικαιώματα, στην πρόσβαση στην Εκπαίδευση, στην κοινωνική συνείδηση και συμπεριφορά ακόμα και εργατικών - λαϊκών δυνάμεων.

Το γεγονός ότι σήμερα έχουν τυπικά - νομικά αρθεί μια σειρά από αναχρονιστικά εμπόδια σε σχέση με το δικαίωμα των γυναικών στη μόρφωση, με το οικογενειακό και κληρονομικό Δίκαιο, με την είσοδο της γυναίκας ως μισθωτής εργαζόμενης σε μια σειρά από τομείς και κλάδους της οικονομίας, δεν αναιρεί την ανισότιμη θέση της στο πλαίσιο της καπιταλιστικής κοινωνίας, που εκφράζεται με νέες μορφές στις σύγχρονες συνθήκες.

Ο καπιταλισμός έχει συμφέρον από τη διαιώνιση της ανισοτιμίας, καθώς αποτελεί πηγή πρόσθετου κέρδους, αύξησης του βαθμού εκμετάλλευσης, πολιτικής χειραγώγησης. Στο πλαίσιο της εκμεταλλευτικής κοινωνίας, η σχέση της γυναίκας με τη μητρότητα αξιοποιείται αντιδραστικά. Η φροντίδα των παιδιών, των ηλικιωμένων και των ΑμεΑ, του ατομικού νοικοκυριού, εξακολουθεί να αποτελεί ατομική - οικογενειακή υπόθεση, με ιδιαίτερη επιβάρυνση της γυναίκας της εργατικής - λαϊκής οικογένειας.

Ολα αυτά διαμορφώνουν το έδαφος που αντικειμενικά εμποδίζει, καθυστερεί την ανάπτυξη της πολιτικής, ταξικής συνείδησης των γυναικών, της σταθερής οργανωμένης συμμετοχής στον αγώνα. Η εκατοντάχρονη πείρα του ΚΚΕ φωτίζει την ανάγκη για εξειδικευμένη δουλειά του Κόμματος στις γυναίκες της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.

Από την ίδρυσή του, το 1918, το ΣΕΚΕ, κάτω από την επίδραση της φλόγας της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, συνέδεσε την πάλη για την άρση των ανισοτιμιών και διακρίσεων σε βάρος της γυναίκας με την πάλη για την κοινωνική απελευθέρωση της εργατικής τάξης και όλων των καταπιεζόμενων στρωμάτων, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Στο 1ο ιδρυτικό του Συνέδριο (4-10/17-23 Νοέμβρη 1918) συμπεριέλαβε στο Πρόγραμμά του αιτήματα όπως «το δικαίωμα της ψηφοφορίας και της εκλογής σε άνδρες και γυναίκες για κάθε είδος εκλογής», «πλήρη αστική, πολιτική, οικονομική και κοινωνική εξίσωση των γυναικών προς τους άνδρες», κατάργηση «όλων των νόμων που περιορίζουν τα δικαιώματα της γυναικός και του νόθου παιδιού», «με νόμο απαγόρευση της νυχτερινής εργασίας για παιδιά και γυναίκες».

Στο 2ο Συνέδριο του ΣΕΚΕ (5-12 Απρίλη 1920) ψηφίστηκε καταστατικό, που προέβλεπε τη δημιουργία «ομίλων γυναικών», οι οποίοι θα έπρεπε «να διευθύνονται από γυναίκες μέλη του Κόμματος». Την ανακοίνωση ενός τέτοιου ομίλου, του Ομίλου Γυναικών Αθηνών, για την Πρωτομαγιά δημοσίευσε ο «Ριζοσπάστης» στις 17/4/1919:

«Η Πρωτομαγιά πλησιάζει. Η ημέρα που συμβολίζει το ξύπνημα και την νίκη του προλεταριάτου δεν πρέπει να μας αφήση ασυγκίνητες. Η εμφάνισης μας και η συμμετοχή στον εορτασμό της θα έχη για μας μεγάλη σημασία.

Για πρώτη φορά, οι εργάτες όλου του κόσμου ενωμένοι με τα αυτά ιδανικά και τα αυτά συμφέροντα υψώνουν την φωνήν για να διεκδικήσουν ό,τι τους ανήκει, ας δείξουμε επιβλητικά και μεις πώς θέλουμε να ζήσουμε.

Η φωνή, την οποίαν θα ενώσωμεν μαζύ με τον εργάτη του τόπου μας και με την εργατιά όλου του κόσμου ας είναι η φωνή εκείνη που θα συμβολίση την αρχή ενός γυναικείου αγώνος, αγώνος που θα οδηγήση στον τελειωτικό σκοπό.

Η φωνή που θα ακουσθή από τα βάθη της τυραννισμένης υπάρξεως μας ας είναι μια δυνατή φωνή διαμαρτυρίας για ό,τι άδικα επράχθηκε και διαπράτεται εις βάρος μας.

Γυναίκες,

Από τους πιό παληούς χρόνους, η οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, ρίχνωντάς μας στην κοινωνία για να εκπληρώσουμε ένα ξεχωριστό προορισμό, εργάσθηκαν με σκληρότητα για να μας δημιουργήσουν μια ταπεινή θέσι μέσα σ' αυτή.

Η ανάγκες της ζωής, μας απελευθέρωσαν από την τρομερή και αφόρητη εκείνη σκλαβιά που έπνιγε μέσα μας κάθε σκέψι και κάθε σημείο ζωής, μας έριξε όμως μέσα σε νέου είδους δουλειά.

Οταν, με όλα τα μειονεκτήματα που εκληρονομήσαμε από τυραννική κοινωνική επίδρασι τόσων αιώνων, μπήκαμε δειλά στην πάλη του βίου για να εξασφαλίσουμε την αυτοσυντήρησίν μας, αποτελέσαμε τα πιο κατάλληλα για εκμετάλλευσι όντα. Και η εκμετάλλευσι αυτή εξασκείται παντού άγρια και εγκληματικά από το κυρίαρχο πατρωνάτο, που με τέχνη και δεξιότητα επωφελείται από την ανάγκη, την αδυναμία και αμάθεια μας.

Γυναίκες και εργάτριες,

Εμείς καλύτερα από κάθε άλλον γνωρίζουμε την ελεεινή μας θέσι.

Σήμερα που η ιερά και ένδοξη αυτή ημέρα, μας προσκαλεί στην πραγματική πάλη, σήμερα που η μεγάλη αυτή εορτή ξυπνά μέσα μας όλη την αγανάκτησί μας, ας φωνάξουμε δυνατά. Και η φωνή μας αυτή ας είνε μια φωνή διαμαρτυρίας για τον επί τόσους χρόνους δολοφονικό αποκλεισμό μας από κάθε κίνησι και κοινωνική ζωή, για όλα εκείνα τα εμπόδια που μας υποδέχθηκαν στο δρόμο της πάλης, όταν ξυπνώντας από το λήθαργο εκείνον, στον οποίον μας είχαν καταδικάσει, θελήσαμε και μεις να διεκδικήσουμε δικαιώματα ανθρωπίνων όντων, για το τρομερό παζάρευμα των εργατικών μας χειρών, για την εκμετάλλευσι μας που γίνεται εις βάρος και της δικής μας εργασίας και του συντρόφου μας εργάτη, για την υποτίμησι της τίμιας εργασίας μας, που με το αίμα μας δίνουμε, για την οικονομική, κοινωνική και πολιτική μας ταπείνωσι!

Σήμερα, που με μια ψυχή και με μιάν μεγάλη ελπίδα για την τελειωτική νίκη το προλεταριάτο ολόκληρο ορθώνεται απειλητικό και έτοιμο να θριαμβεύση, ας εγκαινιάσουμε ένα τίμιο και ευσυνείδητο εις το εξής αγώνα. Ας προβώμεν σ' αυτόν σύσσωμες. Ας ορκισθούμε πως θα εργασθούμε για την χειραφέτησίν μας τίμια και συνειδητά. Ας δείξουμε πως έχουμε δυναμική θέλησι. Ας μορφωθούμε ως γυναίκες και ως τάξις. Ας παλαίσωμεν κοντά με τον εργάτη, για την οικονομική ανεξαρτησία μας από την οποίαν εξαρτάται η ολοσχερής πνευματική και κοινωνική ελευθερία, ας παλαίσωμεν όλοι ενωμένοι για να οικοδομήσουμεν το καθεστώς του μέλλοντος. Ας ξυπνήσωμεν, γυναίκες. Η Πρωτομαγιά με τη μεγάλη και ιστορική της σημασία μας κράζει: "Η σωτηρία σας ας είνε έργον των χεριών σας"».

Από την εξορία, στο νησί του Αη Στράτη, η Αύρα Βλάσση (Παρτσαλίδου) γράφει το άρθρο «Για την κατάχτηση και οργάνωση των εργατριών», το οποίο δημοσιεύτηκε στην ΚΟΜΕΠ (7/1933).

«Κάθε Σωματείο πρέπει να έχει το γυναικείο του τμήμα, όπως έχει και το τμήμα νέων, με επί κεφαλής την βοηθητική επιτροπή γυναικών», σημειώνει σε αυτό και συνεχίζει: «Η βοηθητική επιτροπή γυναικών πρέπει να βγαίνει από μαζική συνέλευση των εργατριών του δοσμένου κλάδου (να μη διορίζεται εκ των άνω) όπου θα εξετάζουνται τα ειδικά ζητήματα των εργατριών, οι μορφές πάλης κλπ. Η επιτροπή αυτή θα βρίσκεται κάτω απ' την άμεση καθοδήγηση της διοίκησης του σωματείου και θα έχει για καθήκον τη σύγκληση συσκέψεων των εργατριών κατά εργοστάσιο και επιχείρηση, συνελεύσεων, συνδιασκέψεων, το πλησίασμα των σπουδαιότερων εργοστασίων, την έκδοση ειδικών προκηρύξεων, την οργάνωση διαλέξεων κλπ. και θα παίξει ρόλο πρωτοπόρο στην καθοδήγηση της πάλης τους. Επίσης θα συγκαλεί συσκέψεις, συνελεύσεις, συγκεντρώσεις, συνδιασκέψεις για την προετοιμασία των απεργιών, για την εξασφάλιση της πλατειάς συμμετοχής των εργατριών στις διάφορες καμπάνιες μας κλπ. και θα εξασφαλίσει την πλατειά συμμετοχή των εργατριών στις γενικές συνελεύσεις των Σωματείων».

Το άρθρο στέκεται ιδιαίτερα στις δυσκολίες που συναντούν οι εργάτριες όσον αφορά τη συμμετοχή τους στα σωματεία αλλά και στις Οργανώσεις του Κόμματος, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να λαμβάνονται υπόψη: «Ολοι μας ξέρουμε καλά τις συνέπειες που έχει μια συνεδρίαση μέχρι τα μεσάνυχτα ή η παραμονή μέχρι αργά σε μια συγκέντρωση ή συνέλευση για τις νεοστρατολογημένες μας εργάτριες. Οταν γυρίσουνε σπίτι τους τις τρώνε καλά καλά, πολλές φορές αναγκάζουνται να τα ομολογήσουν όλα και δεν τις αφήνουνε πια να ξεμυτίσουνε. Αυτό έχει συμβεί σχεδόν με κάθε νέα εργάτρια που μπήκε στις γραμμές μας και μονάχα αν είναι πολύ χειραφετημένη ή φύγει από το σπίτι της μπορεί να μείνει μαζί μας. Η μεγάλη πλειοψηφία των εργατριών όμως ούτε χειραφετημένη είναι ούτε μπορεί αμέσως να διακόψει κάθε σχέση με το σπίτι της όταν της φέρνει εμπόδια».