Κυριακή 20 Αυγούστου 2006
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Παράσταση εκατομμυρίων δαχτυλιδιών

Το «Κασίνι» στέλνει προς τη Γη ραδιοκύματα που περνούν μέσα από τους δακτυλίους του Κρόνου, επιτρέποντας στους επιστήμονες να μετρήσουν το μέγεθος και την πυκνότητα των αντικειμένων που υπάρχουν σ' αυτούς. Οπως αποδεικνύεται, άλλα έχουν μέγεθος μυρμηγκιού κι άλλα ποδοσφαιρικού γηπέδου
Το «Κασίνι» στέλνει προς τη Γη ραδιοκύματα που περνούν μέσα από τους δακτυλίους του Κρόνου, επιτρέποντας στους επιστήμονες να μετρήσουν το μέγεθος και την πυκνότητα των αντικειμένων που υπάρχουν σ' αυτούς. Οπως αποδεικνύεται, άλλα έχουν μέγεθος μυρμηγκιού κι άλλα ποδοσφαιρικού γηπέδου
Αν και οι δακτύλιοι του Κρόνου εμφανίζονται σαν καλογραμμένες και καθαρές κυκλικές γραμμές, αυτοί οι στροβιλισμοί χιονιού, κομματιών πάγου και σκόνης, αποτελούν, ίσως, την πιο σύνθετη και μυστηριώδη δομή στο ηλιακό μας σύστημα. Εχουν διάμετρο 280.000 χιλιομέτρων και μόλις 10 μέτρα πάχος. Περιέχουν συντρίμμια διαφόρων ηλικιών και ποικίλης σύνθεσης, που όλα περιστρέφονται γύρω από τον πλανήτη με διαφορετικές ταχύτητες. Μερικές περιοχές των δακτυλίων είναι τόσο πυκνές, με αυλάκια, συσσωματώματα και περιδινήσεις, που οι επιστήμονες δυσκολεύονται να καταλάβουν πώς γίνεται και δε διαλύονται. Η προέλευση των δακτυλίων παραμένει άγνωστη, με πιθανότερη την εκδοχή ότι είναι τα υπολείμματα ενός δορυφόρου που έγινε κομμάτια πριν από 200 εκατομμύρια χρόνια.

Καθώς το διαστημόπλοιο «Κασίνι», κόστους 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, περιφέρεται γύρω από τον Κρόνο, στέλνει στον πλανήτη μας σε απόσταση 1.360 εκατομμυρίων χιλιομέτρων μια συνεχή ροή φωτογραφιών και άλλων πληροφοριών, που αναδείχνει ότι η δομή των δακτυλίων είναι πολύ πιο περίπλοκη απ' ό,τι θεωρούσαν έως τώρα οι επιστήμονες.

Ο τεράστιος Κρόνος και η οικογένεια των μικροσκοπικών του φεγγαριών, δημιουργούν ένα κουβάρι βαρυτικών αλληλεπιδράσεων που ταυτόχρονα οδηγούν τα σωματίδια των δακτυλίων σε στενά κανάλια, αλλά και τα έλκουν από αμέτρητες διαφορετικές γωνίες. Το «Κασίνι» εντόπισε νέες λεπτομέρειες γι' αυτό το κομφούζιο, παρατηρώντας κυματισμούς κατά μήκος των εσωτερικών δακτυλίων και ακόμη εντονότερους στην εξώτερη ζώνη. Αγνωστοι μέχρι πριν τη διαστημική αποστολή «Κασίνι» μικροσκοπικοί δορυφόροι του Κρόνου, διαμέτρου μερικών εκατοντάδων μέτρων, συμβάλλουν στις παραμορφώσεις, αλλά οι υπόλοιπες αιτίες του δομικού πλούτου των δακτυλίων παραμένουν άγνωστες. Πέρα από τις βαρυτικές ίσως να παίζουν αξιόλογο ρόλο και ηλεκτρομαγνητικές αλληλεπιδράσεις.

Το μήκους 290 χιλιομέτρων χάσμα Ενκε στους δακτυλίους, είναι αποτέλεσμα της σάρωσης της περιοχής αυτής από τον Πάνα, ένα από τα μικρά φεγγάρια του Κρόνου. Στο πέρασμά του προκαλεί κυματισμούς, και σπειροειδή σχέδια κυμάτων πυκνότητας
Το μήκους 290 χιλιομέτρων χάσμα Ενκε στους δακτυλίους, είναι αποτέλεσμα της σάρωσης της περιοχής αυτής από τον Πάνα, ένα από τα μικρά φεγγάρια του Κρόνου. Στο πέρασμά του προκαλεί κυματισμούς, και σπειροειδή σχέδια κυμάτων πυκνότητας
Αν οι επιστήμονες καταφέρουν να λύσουν τα εναπομένοντα μυστήρια των δακτυλίων, θα έχουν πάρει απαντήσεις χρήσιμες για ανάλογα πολύπλοκα συστήματα τρισεκατομμύρια φορές πιο μεγάλα. Οι φυσικοί νόμοι που οδηγούν την «αγέλη» των αντικειμένων στους δακτυλίους του Κρόνου, είναι υπεύθυνοι για το ουσιαστικά επίπεδο σχήμα του νέφους από το οποίο σχηματίζονται τα ηλιακά συστήματα, αλλά και για το σχήμα των σπειροειδών γαλαξιών, σαν το δικό μας.


Τέσσερα φεγγάρια (ο Τιτάνας και η Διόνη, μαζί με τον μικροσκοπικό Προμηθέα στο κέντρο της φωτογραφίας και την Τελεστώ που δε διακρίνεται εύκολα), φαίνονται σχεδόν ευθυγραμμισμένα σ' αυτή τη φωτογραφία από το «Κασίνι». Τα μικροσκοπικά φεγγάρια, γνωστά και σαν φεγγάρια - βοσκοί, βοηθούν να πάρουν οι δακτύλιοι το σχήμα που έχουν και να μη διαλυθούν
Τέσσερα φεγγάρια (ο Τιτάνας και η Διόνη, μαζί με τον μικροσκοπικό Προμηθέα στο κέντρο της φωτογραφίας και την Τελεστώ που δε διακρίνεται εύκολα), φαίνονται σχεδόν ευθυγραμμισμένα σ' αυτή τη φωτογραφία από το «Κασίνι». Τα μικροσκοπικά φεγγάρια, γνωστά και σαν φεγγάρια - βοσκοί, βοηθούν να πάρουν οι δακτύλιοι το σχήμα που έχουν και να μη διαλυθούν

Η διαμέτρου 720 χιλιομέτρων Ρέα, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος δορυφόρος του Κρόνου. Στη φωτογραφία φαίνεται να αιωρείται λίγο πιο κάτω από τους δακτυλίους, που εμφανίζονται σχεδόν από το πλάι, αναδεικνύοντας τη λεπτότητα της δομής τους
Η διαμέτρου 720 χιλιομέτρων Ρέα, είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος δορυφόρος του Κρόνου. Στη φωτογραφία φαίνεται να αιωρείται λίγο πιο κάτω από τους δακτυλίους, που εμφανίζονται σχεδόν από το πλάι, αναδεικνύοντας τη λεπτότητα της δομής τους

Επιμέλεια:
Σταύρος ΞΕΝΙΚΟΥΔΑΚΗΣ
Πηγή: «Discover»



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ