Την ώρα που σχεδιάζεται η επικείμενη ουκρανική αντεπίθεση με στόχο την ανακατάληψη εδαφών, η ιμπεριαλιστική σύγκρουση ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία μπαίνει σε μια «κρίσιμη φάση» και τα δύο στρατόπεδα εντείνουν την αντιπαράθεση τόσο σε στρατιωτικό, όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Οι επερχόμενες μάχες θεωρούνται κρίσιμες για την εξέλιξη του πολέμου και τις όποιες διαπραγματεύσεις για τους όρους «τερματισμού» του, ενώ εντείνεται η αντιπαράθεση μεταξύ διαφόρων «παικτών» για τον συσχετισμό δυνάμεων στην Ανατολική Ευρώπη.

Μετά την περιοδεία του Ουκρανού Προέδρου, Β. Ζελένσκι, στην Ευρώπη, κατά την οποία συγκεντρώθηκαν νέα εξοπλιστικά πακέτα και στήριξη στο ΝΑΤΟικής έμπνευσης «ειρηνευτικό» σχέδιο 10 σημείων, στη Σύνοδο Κορυφής του Συμβουλίου της Ευρώπης την Τρίτη και την Τετάρτη, ανακοινώθηκε από τη Βρετανία και την Ολλανδία η δημιουργία «διεθνούς συμμαχίας για μαχητικά αεροσκάφη» για το Κίεβο.

Παράλληλα, ξεκίνησε από το Κίεβο η πολυήμερη περιοδεία του Κινέζου απεσταλμένου σε ευρωπαϊκά κράτη για να συζητήσει τη «διευθέτηση» της σύγκρουσης στην Ουκρανία με βάση το κινεζικό σχέδιο 12 σημείων, το οποίο ουσιαστικά αναγνωρίζει τα εδαφικά κέρδη της Ρωσίας. Την Παρασκευή, ο απεσταλμένος του Πεκίνου για τις Ευρασιατικές Υποθέσεις, Λι Χούι, επισκέφτηκε τη Βαρσοβία, στις αρχές της βδομάδας θα είναι στο Παρίσι και θα ακολουθήσουν Γερμανία και Ρωσία.

Χαρακτηριστική της όξυνσης της αντιπαράθεσης είναι και η δήλωση του Ρώσου Προέδρου, Βλ. Πούτιν, ότι η Δύση προσπαθεί να σπείρει τη διχόνοια μεταξύ των διαφόρων εθνοτήτων και εθνικών ομάδων στη Ρωσία και να διαλύσει τη χώρα σε δεκάδες διαφορετικά κράτη.

Είναι ενδεικτικό ότι η Βρετανία έγινε η πρώτη χώρα του ΝΑΤΟ που έστειλε όπλα μεγάλου βεληνεκούς στο Κίεβο. Για την αποστολή τέτοιων όπλων υπερθεματίζει και ο ύπατος εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, ενώ στην περιοδεία του Ζελένσκι σε Ιταλία, Γερμανία, Γαλλία και Βρετανία βρέθηκε στο επίκεντρο η λεγόμενη «διεθνής συμμαχία για μαχητικά αεροσκάφη».

Τόσο τα όπλα μεγάλου βεληνεκούς όσο και τα σχέδια που επεξεργάζονται τα ευρωατλαντικά επιτελεία για την παροχή ΝΑΤΟικών αεροσκαφών στο Κίεβο αυξάνουν την πιθανότητα επέκτασης της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης και σε άλλα κράτη, όπως και την πιθανότητα μιας άμεσης σύγκρουσης ΝΑΤΟ - Ρωσίας.

Ο Βρετανός υπουργός Αμυνας, Μπεν Ουάλας, επιβεβαίωσε ότι οι μεγάλου βεληνεκούς πύραυλοι Κρουζ «Storm Shadow» έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί στην Ουκρανία. Επίσης, κατά την επίσκεψη του Ζελένσκι στη Βρετανία, τη Δευτέρα, ανακοινώθηκε η αποστολή νέων επιθετικών drones μεγάλου βεληνεκούς, 200 χλμ.

Στο περιθώριο της Συνόδου του Συμβουλίου της Ευρώπης, οι πρωθυπουργοί της Βρετανίας, Ρ. Σούνακ, και της Ολλανδίας, Μ. Ρούτε, ανακοίνωσαν μια «διεθνή συμμαχία» που θα βοηθήσει το Κίεβο να παραλάβει αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη F-16, ενώ και ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Αλ. ντε Κρο, δήλωσε προθυμία να συμμετάσχει. Προς το παρόν, οι τρεις χώρες δεν επιθυμούν να προμηθεύουν οι ίδιες μαχητικά αεροσκάφη (η Βρετανία δεν διαθέτει καν F-16), αλλά να εκπαιδεύουν Ουκρανούς πιλότους σε δυτικού τύπου μαχητικά αεροσκάφη.

Τόσο η πολύμηνη εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων, όσο και ο εξοπλισμός του Κιέβου με δυτικά, σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη, είναι ένα μακρόπνοο σχέδιο, για τον μετασχηματισμό των ουκρανικών Ενόπλων Δυνάμεων σε ντε φάκτο ΝΑΤΟικό στρατό.

Οπως τόνισε η Γαλλίδα ΥΠΕΞ, Κ. Κολονά, είναι «συμφέρον» να διασφαλιστεί μια «βασική εκπαίδευση» Ουκρανών πιλότων ανεξάρτητα από τον τύπο δυτικών αεροσκαφών που θα μπορούσαν να παραδοθούν.

Την Παρασκευή, σύμφωνα με όσα ανέφερε στο CNN υψηλόβαθμος αξιωματούχος της αμερικανικής κυβέρνησης, ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν δήλωσε στους ηγέτες του G7, στη Χιροσίμα, ότι οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν μια κοινή προσπάθεια για την εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων στα αεροσκάφη τέταρτης γενιάς, συμπεριλαμβανομένων των F-16.

Η εκπαίδευση δεν αναμένεται να γίνει στις ΗΠΑ, δήλωσε ο ίδιος αξιωματούχος, και πιθανότατα θα λάβει χώρα εξολοκλήρου στην Ευρώπη, αλλά το προσωπικό των ΗΠΑ θα συμμετάσχει στην εκπαίδευση μαζί με αυτό των «συμμάχων». Η εκπαίδευση αυτή αναμένεται να διαρκέσει αρκετούς μήνες, ενώ ο Αμερικανός αξιωματούχος εξέφρασε την ελπίδα του να ξεκινήσει «τις επόμενες εβδομάδες».

Σημαντική θεωρείται και η επίσκεψη του Β. Ζελένσκι στη Σαουδική Αραβία την Παρασκευή, όπου παραβρέθηκε σε σύνοδο του Αραβικού Συνδέσμου στην Τζέντα, στην οποία συμμετέχουν και ηγέτες χωρών οι οποίοι είτε στέκονται «ουδέτεροι» απέναντι στη ρωσική εισβολή είτε υποστηρίζουν ανοιχτά τη Μόσχα.

Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι θα συζητήσει για «τους πολιτικούς κρατούμενους στην Κριμαία και τα προσωρινά κατεχόμενα εδάφη, την επιστροφή του λαού μας, τη φόρμουλα ειρήνης και την ενεργειακή συνεργασία». Η Σαουδική Αραβία «διαδραματίζει σημαντικό ρόλο και είμαστε έτοιμοι να πάμε τη συνεργασία μας σε ένα νέο επίπεδο», είπε.

«Εδώ ανάμεσά σας» υπάρχουν άνθρωποι που «κλείνουν τα μάτια» στα δεινά της Ουκρανίας, είπε ο Ζελένσκι στη Σαουδική Αραβία, αναφερόμενος έμμεσα στον Σύρο Πρόεδρο, Μπ. Ασαντ.

Είπε ακόμη ότι οι εκπρόσωποι των χωρών στη συνεδρίαση θα λάβουν το κείμενο του «ειρηνευτικού» σχεδίου 10 σημείων και τους ζήτησε να συνεργαστούν απευθείας με την Ουκρανία, χωρίς μεσάζοντες.

Στη συνέχεια, ο Ζελένσκι αναμενόταν να μεταβεί στην Ιαπωνία προκειμένου να συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής του G7, χωρίς να επιβεβαιώνεται ωστόσο μέχρι την τελευταία στιγμή.

Νέες κυρώσεις που αποσκοπούν «να στερήσουν τη Ρωσία από τεχνολογίες, βιομηχανικό εξοπλισμό και υπηρεσίες που υποστηρίζουν την πολεμική επιχείρησή της» αποφάσισαν την Παρασκευή οι ηγέτες των χωρών του G7 στη Σύνοδο Κορυφής στη Χιροσίμα, στην Ιαπωνία.

Οι ηγέτες επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να κάνουν ένα κοινό μέτωπο «εναντίον του παράνομου, αδικαιολόγητου και απρόκλητου επιθετικού πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας».

Τα νέα μέτρα περιλαμβάνουν περιορισμούς στις εξαγωγές αγαθών «απαραίτητων για τη Ρωσία στο πεδίο της μάχης» καθώς και τη στόχευση οντοτήτων που κατηγορούνται ότι διοχετεύουν υλικό προς το μέτωπο για λογαριασμό της Μόσχας, σύμφωνα με την ανακοίνωση.

Οι ΗΠΑ είχαν δώσει τον τόνο ανακοινώνοντας νωρίτερα νέο μπαράζ κυρώσεων εναντίον της Μόσχας. Το υπουργείο Οικονομικών επέβαλε κυρώσεις σε «22 άτομα και 104 οντότητες, με σημεία επαφής σε περισσότερες από 20 χώρες ή δικαιοδοσίες». Το δε υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι επιβάλλει κυρώσεις σε πάνω από 200 οντότητες, άτομα, πλοία και αεροσκάφη.

Η Βρετανία ακολούθησε ανακοινώνοντας νέα μέτρα που θέτουν στο στόχαστρο τον ρωσικό μεταλλευτικό τομέα, π.χ. τη βιομηχανία διαμαντιών, που αποφέρει κάθε χρόνο πολλά δισ. δολάρια στη Ρωσία.

Η ΕΕ «θα περιορίσει το εμπόριο ρωσικών διαμαντιών» στο πλαίσιο των κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας, δήλωσε και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σ. Μισέλ.

Στην ανακοίνωσή του το G7 δεσμεύτηκε επίσης να «περιορίσει το εμπόριο και τη χρήση διαμαντιών που εξορύσσονται, υφίστανται επεξεργασία ή εμφανίζονται στη Ρωσία», κυρίως καταφεύγοντας σε τεχνολογίες εντοπισμού.

Από την πλευρά του, ο Πούτιν ισχυρίστηκε ότι οι κυρώσεις της Δύσης ενισχύουν την ενότητα της ρωσικής κοινωνίας.

Παράλληλα, με στόχο «να λογοδοτήσει η Ρωσία» και προετοιμάζοντας την «επόμενη μέρα» της αντιπαράθεσης ακόμη και μετά τον «τερματισμό» του πολέμου, οι ηγέτες που συμμετείχαν στη Σύνοδο Κορυφής του Συμβουλίου της Ευρώπης υπέγραψαν δήλωση για τη δημιουργία του «Μητρώου Καταστροφών», ενός μηχανισμού που «θα διασφαλίζει την καταβολή πλήρους αποζημίωσης στην Ουκρανία ιδίως σε βάρος των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων σε όλο τον κόσμο».

Σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ, το κόστος της αποκατάστασης υπολογίζεται στα 411 δισ. δολάρια. Τα κεφάλαια της Τράπεζας της Ρωσίας που έχουν «παγώσει» από τις ευρωατλαντικές κυρώσεις σε όλο τον κόσμο υπολογίζονται σε πάνω από 300 δισ. δολάρια, ενώ έχουν προχωρήσει και δεσμεύσεις κεφαλαίων Ρώσων μεγαλοκαπιταλιστών.

Στο μεταξύ, μετά και την επίσκεψη του ειδικού απεσταλμένου του Πεκίνου στο Κίεβο, η ουκρανική ηγεσία υπογράμμισε ότι «η Ουκρανία δεν θα αποδεχθεί καμιά πρόταση που συνεπάγεται απώλεια εδαφών της ή το πάγωμα της σύρραξης», αναφερόμενη έμμεσα στην πρόταση 12 σημείων της Κίνας.

Η προσαρτηθείσα από τη Ρωσία Κριμαία «θα επιστρέψει σίγουρα στην Ουκρανία», δήλωσε μια μέρα μετά την επίσκεψη του Κινέζου απεσταλμένου ο Ουκρανός Πρόεδρος, ο οποίος συγκρότησε «γνωμοδοτικό συμβούλιο για την επανένταξη και το τέλος της κατοχής της Κριμαίας μας και της Σεβαστούπολης», με αρμοδιότητα να συμβουλεύει για την αποκατάσταση της ουκρανικής κυριαρχίας στην Κριμαία.

Ο Ζελένσκι υποστήριξε ότι όλο και περισσότερες χώρες συνειδητοποιούν πως είναι αδύνατη «η επιστροφή στην ειρήνη στις διεθνείς σχέσεις και η πλήρης ισχύς του Διεθνούς Δικαίου» χωρίς να επιστραφεί πρώτα η Κριμαία στην Ουκρανία.

Στο μεταξύ, και άλλες πρωτοβουλίες «διαμεσολάβησης» έχουν προκύψει το τελευταίο διάστημα. Αντιπροσωπεία Αφρικανών ηγετών (Νότιας Αφρικής, Αιγύπτου, Δημοκρατίας του Κονγκό, Σενεγάλης, Ουγκάντας και Ζάμπιας) αναμένεται να βρεθεί σε Κίεβο και Μόσχα στις αρχές Ιούνη.

Ο πάπας Φραγκίσκος ελπίζει να στείλει προσωπικούς απεσταλμένους στους Προέδρους της Ουκρανίας και της Ρωσίας, με σκοπό να μεσολαβήσει για την επίτευξη εκεχειρίας, υποστηρίζει η καθολική ιστοσελίδα «Il Sismografo».

Σύμφωνα με αυτήν την πηγή, με βάση το σχέδιο του Φραγκίσκου, ο καρδινάλιος Ματέο Τσούπι από την Μπολόνια θα πάει στο Κίεβο για συνομιλίες με τον Ουκρανό Πρόεδρο και ο αρχιεπίσκοπος Κλαούντιο Γκουτζερότι θα πάει στη Μόσχα για να συναντηθεί με τον Ρώσο Πρόεδρο. Οι δύο Πρόεδροι έχουν ήδη συμφωνήσει να συναντηθούν με τους απεσταλμένους του πάπα, γράφει η ιστοσελίδα «Il Sismografo».

Ο Ζελένσκι συναντήθηκε με τον Φραγκίσκο στο Βατικανό το περασμένο Σάββατο αλλά στις δηλώσεις που έκανε αμέσως μετά υποβάθμισε την πιθανότητα μιας μεσολάβησης του πάπα: «Δεν χρειαζόμαστε μεσολαβητές, χρειαζόμαστε μια δίκαιη ειρήνη (...) Ο Πούτιν μόνο σκοτώνει. Δεν χρειαζόμαστε μια μεσολάβηση μαζί του».