Κυριακή 20 Απρίλη 2003
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Ματιά στο παρελθόν

«Τα παλιά λαγκαδινά σπίτια με τη δική τους παραδοσιακή αρχιτεκτονική και την επιβλητική εμφάνιση παραμένουν μέχρι σήμερα απαράλλαχτα», έτσι αρχίζει το εισαγωγικό της σημείωμα στο βιβλίο της «Λαγκάδια Αρκαδίας 19ος αιώνας και αρχές του 20ού: Κειμήλια από ένα λαγκαδινό σπίτι»η Μαρία Κατσίκα - Πισίμιση. Πρόκειται για έναν πολύ καλαίσθητο τόμο, με εκπληκτικό φωτογραφικό υλικό που μας γυρίζει στον αιώνα που πέρασε και μας μιλά για όλες τις λεπτομέρειες του τρόπου ζωής, των ανθρώπινων σχέσεων, αλλά και για τη λειτουργία του σπιτιού στα Λαγκάδια της Αρκαδίας, που γνώρισαν μεγάλη ακμή στα τέλη του 1800 και στις αρχές του 1900. Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο ο αναγνώστης έχει την αίσθηση ότι επισκέπτεται ένα πλούσιο λαογραφικό Μουσείο. Παραδοσιακός ρουχισμός, έπιπλα, ενδυμασίες, χτενίσματα και στολίδια της κεφαλής, καθρέφτες, φωτιστικά, είδη γραφείου, υφαντά, διακόσμηση ρουχισμού, κεντήματα, δαντέλες, τσεβρέδες, σεντόνια, οικιακά σκεύη και ό,τι βάζει ο νους του ανθρώπου εμπεριέχονται μέσα στον πολυτελή αυτό τόμο, που ακόμη και όσοι είναι άσχετοι με την περιοχή αξίζει να τον αποκτήσουν. (Τηλέφωνο επικοινωνίας: 210.8228.891).



Εν συντομία

Δε νηστεύουν μονάχα οι πιστοί αυτή την εβδομάδα, αλλά και οι πιστοί στην παράδοση. Ετσι, σχεδόν οι περισσότεροι Ελληνες, έστω κι αν το κάνουν από συνήθεια, απέχουν από το κρέας. Κάνουν μια ολιγοήμερη αποτοξίνωση, γιατί γνωρίζουν ότι το αρνάκι, το καημένο, περιμένει στωικά το τέλος του στη σούβλα. Το αρνάκι... Αφήστε, αυτή είναι μια πονεμένη ιστορία και δυστυχώς είναι ελάχιστοι εκείνοι που ενδιαφέρονται να την ακούσουν. Κάτι όμως πρέπει να βάλουμε στο στόμα μας, κάτι νόστιμο, φυσικά. Αλήθεια, τι καλύτερο μπορούμε να προσφέρουμε στον εαυτό μας από χταπόδι με μακαρονάκι κοφτό; Θα χρειαστούμε: Ενα κιλό χταπόδι, 1/4 του κιλού μακαρονάκι κοφτό, ένα φλιτζάνι του τσαγιού λάδι, ένα κρεμμύδι ψιλοκομμένο, ένα κιλό ώριμες ντομάτες ή μια κουταλιά της σούπας μπελτέ, αλάτι και πιπέρι. Και, πλένουμε το χταπόδι και το βράζουμε σε αλατισμένο νερό. Το βγάζουμε από το νερό και το κόβουμε σε μικρά κομματάκι. Βάζουμε το λάδι σε μια κατσαρόλα να κάψει, ρίχνουμε το κρεμμύδι να μαραθεί και τις ντομάτες περασμένες από τρυπητό ή τον μπελτέ λιωμένο σε δυο φλιτζάνια ζωμού όπου έχει βράσει το χταπόδι. Μόλις αρχίσουν να βράζουν ρίχνουμε το χταπόδι, προσθέτουμε λίγο ζουμί και ρίχνουμε και το μακαρονάκι. Ανακατεύουμε ελαφρά και σκεπάζουμε το φαγητό έτσι ώστε να σιγοβράσει και να μείνει με το λάδι του. Πασπαλίζουμε με πιπέρι, ανακατεύουμε και το σερβίρουμε σε πιατέλα ζεστό. Καλή μας όρεξη. Τελικά, τα λαδερά είναι πιο νόστιμα, δεν είναι;

Μικρές σελίδες

Τσουρέκια

Ενάμιση κιλό αλεύρι, δυο κουταλιές της σούπας μαγιά μπίρας, ένα φλιτζάνι βούτυρο γάλακτος, ενάμιση φλιτζάνι του τσαγιού ζάχαρη, έξι αυγά, μια κουταλιά γεμάτη ξύσμα πορτοκαλιού, μια κουταλιά μαχλέπι ή γλυκάνισο, ένα φλιτζάνι γάλα, ένα κουταλάκι κοφτό αλάτι.

Ζεσταίνουμε το γάλα μέχρι να γίνει χλιαρό και λιώνουμε μέσα του τη μαγιά. Προσθέτουμε 1/2 φλιτζάνι αλεύρι και ανακατεύουμε τόσο ώστε να γίνει πηχτός χυλός. Το σκεπάζουμε με ένα λαδόχαρτο και το τυλίγουμε με μια κουβέρτα να φουσκώσει. Στο μεταξύ βάζουμε σε πήλινη λεκάνη το αλεύρι με το αλάτι, λιώνουμε το βούτυρο και το ρίχνουμε. Βράζουμε το μαχλέπι ή το γλυκάνισο σε λίγο νερό, το σουρώνουμε και ρίχνουμε ένα φλιτζάνι του καφέ. Προσθέτουμε τα αυγά, τη ζάχαρη. το ξύσμα από πορτοκάλι και τον φουσκωμένο χυλό με τη μαγιά και ζυμώνουμε έτσι ώστε να ενωθούν όλα τα υλικά και να γίνει μια ζύμη μαλακή. Σκεπάζουμε τη λεκάνη με λαδόχαρτο, τυλίγουμε με μάλλινη κουβέρτα και το αφήνουμε σε ζεστό μέρος να φουσκώσει τόσο ώστε να γίνει διπλάσιο. Επειτα την ξεσκεπάζουμε, κόβουμε κομμάτια και πλάθουμε τσουρεκάκια στρογγυλά ή κοτσίδες. Επειτα τα τοποθετούμε σε μια βουτυρωμένη λαμαρίνα τα σκεπάζουμε πάλι και τα ξαναβάζουμε σε ζεστό μέρος να φουσκώσουν. Αλείφουμε με αυγά, τα πασπαλίζουμε με ζάχαρη και λευκά αμύγδαλα και τα ψήνουμε σε μέτριο φούρνο για τριάντα λεπτά της ώρας. Είπαμε να κάνουμε κάτι με τα ίδια μας τα χέρια. Ομως εάν το αποτέλεσμα δε σας ικανοποιεί μη σκάτε. Αν πετύχουν έχει καλώς αν όχι, αφού συγυρίσουμε την κουζίνα μας που θα μοιάζει ασφαλώς με πεδίο μάχης, θα απευθυνθούμε στο φούρνο της γειτονίας...

Καθ' οδόν: Στην Αλεξάνδρεια και το Πορτ Σάιντ

Αλεξάνδρεια
Αλεξάνδρεια
Στο Κάιρο βρεθήκαμε τις προάλλες, θυμάστε; Σήμερα λέμε να πάρουμε μια γεύση από την Αλεξάνδρεια, έτσι όπως την είδε ο Βασίλης Λιόγγαρης:

Η ελπίδα στην άκρη του κόσμου

«Απλωμένος και ριζωμένος ο ελληνισμός. Χρόνια και χρόνια απλωμένος και ριζωμένος σ' όλα τα πέρατα της Γης. Το μεροκάματο που έβγαινε σκληρά, οι δυσβάσταχτες κοινωνικές και εργασιακές συνθήκες. Τα παιδιά που μεγάλωναν μέσα στη φτώχεια και τη μιζέρια, ανάγκαζαν τους ανθρώπους στη μετανάστευση. Η ελπίδα κάπου στην άκρη του κόσμου για μια ζωή καλύτερη. Επαιρναν των ομματιών τους. Δε χρειάζεται εδώ ν' απαριθμήσουμε τόπους και πόλεις - ήταν αμέτρητες - που βρήκε αποκούμπι, απλώς ρίζωσε και πρόκοψε ο ελληνισμός. Χωρίς να πάψει να διατηρεί τα ήθη και έθιμα, τις παραδόσεις και προπαντός την εθνική και πολιτιστική του συνείδηση. Χωρίς να πάψει να έχει το βλέμμα και την ψυχή πίσω στη μητέρα πατρίδα.

Εκεί στη μαύρη ξενιτιά έκανε πέτρα τον καημό, κουβάλησε όλο το πάθος και την υπομονή του, κουβάλησε την ευφυία και την εργατικότητά του κι έδρεψε δάφνες. Οπου γης και πατρίς - λέει η παροιμία - και ο ξενιτεμένος Ρωμιός είχε δυο πατρίδες εκείνη που τον γέννησε κι εκείνη που τον υιοθέτησε.

***

Υστερα από 40 χρόνια φυγής. Υστερα από 40 χρόνια η λησμονιά δεν μπόρεσε να καλύψει τις ρωγμές με άχνα πάχνης, μια ομάδα - αρκετά μεγάλη - φίλων Αιγυπτιωτών από το Πορτ Σάιντ, το Πορτ Φουάτ, την Ισμαηλία, την Καντάρα και το Σουέζ. Και μια άλλη από την Αλεξάνδρεια.

Αλεξάνδρεια
Αλεξάνδρεια
***

Αλεξάνδρεια κι ελληνισμός. Αλεξάνδρεια και Καβάφης. Αλεξάνδρεια και Φάρος και Πατριαρχείο. Αλεξάνδρεια και παλιά αρχοντικά. Αλεξάνδρεια και ψάρι στο Αμπουρ Κουρ. Αλεξάνδρεια και Αλέξανδρος και φορτωμένες χουρμαδιές. Αποφάσισαν να επισκεφτούν τη γη που γεννήθηκαν ή έζησαν τα πρώτα παιδικά τους χρόνια. Ανοιξαν τις εγκαταλειμμένες κι ερειπωμένες εκκλησιές - κληρονομιά και περιουσία τους - όπου τις ξαναλειτούργησαν και ακούστηκε η θεία ψαλμωδία, Αγιος Γεώργιος (Καντάρι) και η πιο μεγαλοπρεπής απ' όλες η Μεταμόρφωση του Σωτήρος στο Πορτ Σάιντ. Επισκέφθηκαν τα Κοιμητήρια των προγόνων τους και απόδωσαν φόρο τιμής και ένα ύστατο χαίρε στους νεκρούς, καταθέτοντας στεφάνι στο μνημείο τους. Οι στιγμές ήταν συγκινητικές. Με την όσμηση της ελληνικής μυρουδιάς που έφερε ο αέρας, οι λίγοι εναπομείναντες Ελληνες της κοινότητας και προπαντός ο ντόπιος αιγυπτιακός λαός, οι αμαξάδες, οι καροτσέρηδες, οι ταξιτζήδες, οι μαγαζάτορες των στενοσόκακων οι μικροπωλητές με τις κελεμπίες, οι μαντιλοδεμένες γυναίκες που έφαγαν ψωμί σε σπίτια ελληνικά που ντάντεψαν και μεγάλωσαν τα παιδιά τους σε κοινές αλάνες και οι παλιοί γείτονες ήρθαν να σφίξουν και να δουν από κοντά τους Ελληνες φίλους και πατριώτες. Χαιρετισμοί, εναγκαλισμοί, φιλιά και πικρές θύμισες και γλυκές θύμισες που ξαναζωντάνεψαν στο κέντρο του Τζονόλα που ήταν το στέκι τους. Κοινό σημείο αναφοράς. Το κανάλι που τους έδωσε δουλιά. Το κανάλι που τους έδωσε ψωμί.

Πορτ Σάιντ
Πορτ Σάιντ
Σαν να κυκλοφορούσαμε με τα ταμπελίτσες που στο κούτελο έγραφαν Ελληνες. Ολοι μας ξεχώριζαν, μας σταματούσαν και μας χαιρετούσαν. Ολοι προσπαθούσαν να μας εξυπηρετήσουν και να ξαναφρεσκάρουν τα ξεχασμένα τους ελληνικά, λέγοντάς μας «καλημέρα» και δείχνοντας όλα τα φιλικά συναισθήματά τους. Μια η αλήθεια, μια η πραγματικότητα. Οι απλοί λαοί που έζησαν και μεγάλωσαν μαζί, οι απλοί λαοί που έχουν κοινές ρίζες κοινά αφεντικά και κοινούς δυνάστες, οι απλοί λαοί που έχουν κοινή πατρίδα, δεν ξεχωρίζουν ράτσες, εθνότητες και φυλές είναι πάντα ενωμένοι, είναι πάντα φίλοι. Πάντα αγαπημένοι και δεν έχουν να χωρίσουν απολύτως τίποτα!»


Πορτ Σάιντ
Πορτ Σάιντ

Αλεξάνδρεια
Αλεξάνδρεια

Βασίλης ΛΙΟΓΚΑΡΗΣ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ