• ΑΡΘΡΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΞΟΡΜΗΣΗ: Στις μάζες, με την κομμουνιστική άμιλλα
• ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΤΗΣ ΚΕ ΤΟΥ ΚΚΕ: Στο βαθύ μουσικό πέλαγος του Μάνου Χατζιδάκι
• ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΩΝ ΣΥΝΟΙΚΙΩΝ ΑΤΤΙΚΗΣ ΤΟΥ ΚΚΕ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΝΕ: Πιάνουμε περήφανα την κόκκινη κλωστή, με το ΚΚΕ για να νικήσει η ζωή

Δεκάδες τίτλοι είναι στη διάθεση των επισκεπτών για να προμηθευτούν αυτούς που επιθυμούν, είτε για τους ίδιους είτε ως δώρο ενόψει εορτών.

Τα βιβλία είναι τοποθετημένα ανά κατηγορία, καλύπτοντας ευρεία γκάμα ενδιαφέροντος: Ανάμεσά τους η πολιτική, η επαναστατική θεωρία με έργα των Μαρξ - Ενγκελς - Λένιν, η Ιστορία, οι εκδόσεις που απευθύνονται ειδικά στη νεολαία, σύγχρονες επεξεργασίες του ΚΚΕ, λογοτεχνία και εκδόσεις πολιτιστικού περιεχομένου, καθώς και βιβλία για τις μικρότερες ηλικίες και τα παιδιά. Σημειωτέον, ισχύουν οι εορταστικές προσφορές της «Σύγχρονης Εποχής».

Η έκθεση θα λειτουργήσει μέχρι τις 23 Δεκέμβρη, και έπειτα τις μέρες 27 - 30 Δεκέμβρη και 3 - 5 Γενάρη.

Το ωράριο λειτουργίας είναι τις καθημερινές 5.30 μ.μ. - 8.30 μ.μ. και τα Σαββατοκύριακα 10.30 π.μ. - 1.30 μ.μ.

Στο πλαίσιο της έκθεσης, τη Δευτέρα 23 Δεκέμβρη θα γίνει ανάγνωση του παραμυθιού του Ευγένιου Τριβιζά «Φρικαντέλα, η μάγισσα που μισούσε τα κάλαντα» (για ηλικίες 6 έως 9 ετών). Θα ακολουθήσει παιχνίδι τύπου escape room, βασισμένο στο παραμύθι, όπου θα μπορούν να συμμετάσχουν και οι γονείς.

RIZOSPASTIS

Τα μέλη του Κόμματος, οι φίλοι και οι οπαδοί, τα μέλη της ΚΝΕ με πείσμα και αισιοδοξία εξαντλούμε κάθε περιθώριο, ξεπερνούμε δυσκολίες και καθυστερήσεις, ώστε στο τέλος αυτής της μάχης όχι μόνο να έχουμε υπερκαλύψει τα πλάνα, αλλά και να έχουμε καταφέρει ένα μεγάλο και πλατύ πολιτικό άνοιγμα σε εργατικές - λαϊκές δυνάμεις.

Να έχουμε δυναμώσει τους πολιτικούς δεσμούς με τον περίγυρο αλλά και με έναν καινούργιο κόσμο που προσεγγίζει το Κόμμα μας, εκτιμώντας τις σταθερές θέσεις και τη δράση του απέναντι στις αντιλαϊκές πολιτικές, στον πόλεμο και τη βαρβαρότητα του συστήματος.

Μην ξεχνάμε ότι τη μάχη της Οικονομικής Εξόρμησης την δίνουμε σε μια περίοδο που είχαμε και έχουμε μεγάλες εργατικές κινητοποιήσεις σε κλάδους και επιχειρήσεις, τη μεγάλη πανεργατική απεργία στις 20 Νοέμβρη, τις συγκεντρώσεις ενάντια στο νομοθετικό «έκτρωμα» για τον κατώτατο μισθό και τον νέο αντιλαϊκό κρατικό προϋπολογισμό.

Επίσης είχαμε και μια σειρά αρχαιρεσίες σε εργατικά σωματεία και Ομοσπονδίες, όπου οι δυνάμεις του ΠΑΜΕ όχι μόνο αύξησαν τις δυνάμεις τους αλλά κατέκτησαν και ιστορικές πρωτιές (π.χ. Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων).

Σε αυτές τις συνθήκες που διαφαίνεται μια «κίνηση» εργατικών δυνάμεων και δυνατότητες ταξικής χειραφέτησης, έχουμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με περισσότερους εργαζόμενους, ιδιαίτερα με όσους πορευόμαστε μαζί στο κίνημα προβάλλοντας την ανατρεπτική πολιτική πρόταση του Κόμματος και συγχρόνως καλώντας τους να το ενισχύσουν και οικονομικά.

Συγχρόνως αυτήν την περίοδο εξελίσσονται μια σειρά ποικιλόμορφων δραστηριοτήτων από τις Κομματικές Οργανώσεις με αφορμή τα 80 χρόνια από την Απελευθέρωση της Αθήνας και τον ηρωικό κόκκινο Δεκέμβρη του '44. Είναι δραστηριότητες που εκτός από τον πολιτικό και διαπαιδαγωγητικό τους ρόλο προκαλούν το ενδιαφέρον και συγκινούν όχι μόνο εμάς τους κομμουνιστές αλλά και πλατύτερο κόσμο, είτε είναι απόγονοι των αγωνιστών της ΕΑΜικής Αντίστασης και του ΔΣΕ, είτε νεότερες γενιές, φοιτητές, επιστήμονες κ.ά. Το αποδεικνύει αυτό και η επιτυχία της έκθεσης Ιστορικού Αρχειακού Υλικού της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ με θέμα «Το απελευθερωτικό - επαναστατικό 1944», την οποία επισκέφθηκαν χιλιάδες κόσμου και άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις σε όλους.

Ιδιαίτερα τα μέλη και οι φίλοι του Κόμματος και της ΚΝΕ από την Καλλιθέα συγκινηθήκαμε και νιώσαμε περήφανοι που ένα κομμάτι της έκθεσης και των εκθεμάτων αναφερόταν στην πόλη μας, στη μάχη στο κάστρο της οδού Μπιζανίου, στο παράνομο τυπογραφείο του ΕΑΜ στη Σκρα 31, την αιματοβαμμένη σημαία του 1ου Λόχου του ΕΛΑΣ Καλλιθέας. Η Καλλιθέα συγκαταλέγεται στις λαϊκές και προσφυγικές συνοικίες της Αθήνας που η συνεισφορά τους στον απελευθερωτικό αγώνα ήταν μεγάλη και οι δεσμοί του Κόμματος με τα φτωχά λαϊκά στρώματα έχουν βαθιές ρίζες που κρατάνε.

Ερχονται αναμνήσεις σε εμάς που είμαστε απόγονοι, αλλά και σε όσους προλάβανε και δουλέψανε μέσα στις ΚΟΒ με τους παλιούς συντρόφους της γενιάς της Αντίστασης και των αλύγιστων της ταξικής πάλης, για τον τρόπο που έδιναν τη μάχη των Οικονομικών Εξορμήσεων.

Πρώτα από όλα έβαζαν τα μεγαλύτερα πλάνα για τους εαυτούς τους, δίνοντας το παράδειγμα στους νεότερους. Από τον Οκτώβρη ετοίμαζαν λίστες με εκατοντάδες ονόματα ανθρώπων στους οποίους θα «έκοβαν» κουπόνι. Δεν υπήρχε λαϊκό σπίτι της Καλλιθέας ή μικρομάγαζο ιδιαίτερα στα Προσφυγικά του Κέντρου, τα Παλαιά Σφαγεία και τις Τζιτζιφιές που δεν θα απευθύνονταν για ενίσχυση. Ηταν άλλωστε αυτές οι γειτονιές που όχι μόνο έδωσαν βαρύ τίμημα αίματος στην Αντίσταση, αλλά και τα μετέπειτα δύσκολα χρόνια αποτέλεσαν μια ασπίδα προστασίας και αλληλεγγύης στους αγωνιστές και τις οικογένειές τους. Εκοβαν κουπόνι από παντού. Από οικογένειες αγωνιστών που είχαν «χαθεί» και που η ενίσχυση στο Κόμμα μαζί με τη δημοσίευση στον «Ριζοσπάστη» αποτελούσε για αυτές το ετήσιο «μνημόσυνο» στους ανθρώπους τους. Αλλά και από απλούς λαϊκούς ανθρώπους, που άσχετα με την πολιτική τους τοποθέτηση εκτιμούσαν την ανιδιοτέλεια των κομμουνιστών και έτρεφαν μεγάλο σεβασμό στους συντρόφους μας. Οι σύντροφοί μας είχαν επάξια κατακτήσει στα μάτια των ανθρώπων της συνοικίας τον τίτλο του λαϊκού αγωνιστή και πολλοί από αυτούς θεωρούσαν τιμητικό που τους απευθύνονταν για ενίσχυση, την οποία έδιναν με ευχαρίστηση. Ετσι, όσο προχωρούσε η εξόρμηση στις λίστες με τα ονόματα έμπαιναν προοδευτικά δίπλα τα ποσά με την προσφορά που έπαιρναν. Στο τέλος της εξόρμησης δεν υπήρχε όνομα που δίπλα του να μην έχει και προσφορά, ίσα ίσα που είχαν προστεθεί και νέα ονόματα. Οι παλαίμαχοι σύντροφοι είχαν κατανοήσει από την ίδια την εμπειρία τους τη σημασία που έχει για ένα επαναστατικό κόμμα η οικονομική του αυτοτέλεια. Για αυτόν τον λόγο το κουπόνι ενίσχυσης όπως και ο «Ριζοσπάστης» ήταν καθημερινό τους μέλημα, κυκλοφορούσαν πάντα έχοντας τα πάνω τους, στη δουλειά, στο καφενείο, παντού.

Σήμερα σε διαφορετικές συνθήκες τα μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ καλούμαστε να «πιάσουμε το νήμα» που ενώνει το χθες με το σήμερα, να παραδειγματιστούμε από την εμπειρία των «παλιών» συντρόφων μας, να χτίσουμε νέους αγωνιστικούς δεσμούς με πλατιά λαϊκά στρώματα στη γειτονιά, τους χώρους δουλειάς, τα σχολεία και τις σχολές. Το κύρος του Κόμματος παραμένει ισχυρό σε μεγάλη μερίδα του λαού μας. Παρά τις όποιες αδυναμίες ξεχωρίζει η ανιδιοτελής δράση των κομμουνιστών για κάθε πρόβλημα που «ταλανίζει» τη λαϊκή οικογένεια. Ολα αυτά αποτελούν το «ηθικό πλεονέκτημα» πάνω στο οποίο μπορούμε να απευθυνόμαστε μαζικά και να παίρνουμε ενίσχυση από εκατοντάδες ανθρώπους που δεν συμφωνούν σε όλα με το Κόμμα ή που είναι ακόμα ψηφοφόροι άλλων κομμάτων. Την ίδια στιγμή που τα άλλα, τα αστικά κόμματα δεν «έχουν τα μούτρα» να πράξουν το ίδιο.

Η οικονομική δουλειά με το κουπόνι και η διάδοση του «Ριζοσπάστη» ήταν και παραμένουν για το Κόμμα μας οι πιο «αξιόπιστοι» ποιοτικοί δείκτες της πολιτικής μας δουλειάς.

Δίνουμε λοιπόν όλες μας τις δυνάμεις μέχρι το τέλος της Οικονομικής Εξόρμησης, με τη σιγουριά ότι θα τα καταφέρουμε!

Η βραδιά αφιερώθηκε στον μεγάλο Μάνο Χατζιδάκι αναδεικνύοντας μια σχετικά άγνωστη πλευρά του έργου του: Την επίδραση που - κατά δική του ομολογία - άσκησαν σε όλη τη δημιουργική πορεία του τα συνταρακτικά γεγονότα της δεκαετίας 1940 - 1950, τα οποία έζησε από πολύ κοντά. Πράγματι, ο Μάνος Χατζιδάκις, σαν ευαίσθητος δημιουργός, δέχτηκε από νωρίς τα μηνύματα των καιρών. Εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ και συμμετείχε στις μάχες του Δεκέμβρη, το 1944, από το δικό του, το μουσικό μετερίζι.

Στο βαθύ μουσικό πέλαγος του Μάνου Χατζιδάκι είναι πλήθος τα έργα που έγραψε στα χρόνια της θύελλας ή για τα χρόνια της θύελλας. Ενα μικρό κομμάτι τους παρουσίασαν στη συναυλία μοναδικά οι ξεχωριστοί ερμηνευτές Βασίλης Γισδάκης, Μανώλης Μητσιάς, Νατάσσα Μποφίλιου και Μαρία Φαραντούρη, οι οποίοι συνέπραξαν με τη Sinfonietta Αθηνών υπό τη μουσική διεύθυνση του Γιώργου Αραβίδη, σε ενορχηστρώσεις Δημήτρη Ανδρονιάδη, χαρίζοντας μοναδικές στιγμές στο πολυπληθές κοινό που έδωσε το «παρών».

Σε δήλωσή του σχετικά με τη συναυλία σημείωσε: «Η σημερινή μας εκδήλωση είναι αφιερωμένη στον μεγάλο συνθέτη μας Μάνο Χατζιδάκι και ιδιαίτερα αφορά την πρώτη περίοδο της δημιουργίας του. Θα παρουσιαστούν έργα που αναφέρονται στα χρόνια της θύελλας, είτε γράφτηκαν τότε τη δεκαετία του '40 είτε γράφτηκαν αργότερα, αλλά που έχουν αναφορά στην περίοδο εκείνη. Στα χρόνια αυτά ήταν και η περίοδος που υπήρξε η διαμόρφωση της προσωπικότητας του μεγάλου μας συνθέτη και η συνειδητοποίηση, όπως έλεγε ο ίδιος, ότι η Τέχνη είναι αυτή που μπορεί να κινητοποιήσει τις αληθινές ευαισθησίες των ανθρώπων. Και, βεβαίως, αυτή η εκδήλωση, η μεγάλη συναυλία απόψε με σπουδαίους ερμηνευτές γίνεται στα πλαίσια πολύμορφων εκδηλώσεων που έγιναν από το ΚΚΕ κι όλο το προηγούμενο διάστημα μπροστά στο Επιστημονικό Συνέδριο που ολοκληρώνεται το άλλο Σαββατοκύριακο κι έχει ως θέμα τη λογοτεχνία στα χρόνια της θύελλας τη δεκαετία 1940 - 1950».

Στην εκδήλωση παρευρέθηκε ακόμα η Αγαθή Δημητρούκα, σύντροφος του ποιητή Νίκου Γκάτσου.

Το καλοκαίρι του '44 έκανε και την πρώτη του εμφάνιση ως συνθέτης με τη μουσική για το θεατρικό έργο του Αλ. Σολομού "Ο τελευταίος ασπροκόρακας", σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν.

Την ίδια εποχή ιδρύθηκε και ο θίασος των Ενωμένων Καλλιτεχνών με ΕΑΜικούς ηθοποιούς: Τον σπουδαίο Αιμίλιο Βεάκη και νεότερους, ορισμένοι από τους οποίους έκαναν τα πρώτα τους βήματα, όπως η Ασπασία Παπαθανασίου, η Αλέκα Παΐζη, ο Τίτος Βανδής. Μαζί τους συνεργάζεται και ο Μ. Χατζιδάκις. Εγραψε μουσική για το "Θάψτε τους νεκρούς" του Ιρβιν Σόου και για "Το καλοκαίρι θα θερίσουμε" του Αλέξη Δαμιανού σε σκηνοθεσία Γιώργου Σεβαστίκογλου. Στο έργο αυτό ακούγεται για πρώτη φορά το τραγούδι που θα ανοίξει τη σημερινή συναυλία μας, "Τα παιδιά κάτου στον κάμπο", σε μουσική και στίχους του συνθέτη, αρκετά διαφορετικούς από τους γνωστούς μας στη μετέπειτα διασκευή του τραγουδιού.

Παρότι μετά το 1946 ο Μάνος Χατζιδάκις αποστασιοποιήθηκε από το ΕΑΜ, εξακολούθησε σε όλη του τη ζωή να αντιμετωπίζει με συμπάθεια και να στηρίζει τους ανθρώπους που αγωνίζονται για έναν καλύτερο κόσμο.

Στα χρόνια της Κατοχής ο Μάνος Χατζιδάκις ήρθε σε επαφή με τους ποιητές της γενιάς του: Τον Γκάτσο, τον Ελύτη, τον Σαχτούρη, τον Σικελιανό, τον Εγγονόπουλο. Ειδικά τον Γκάτσο τον θεωρούσε τον πιο σημαντικό άνθρωπο που γνώρισε στη ζωή του, μετά τη μητέρα του».

Στην εισαγωγή της συναυλίας παρουσιάστηκαν ακόμα και κάποια στοιχεία για τα τραγούδια που θα ακούγονταν στη συνέχεια, αλλά και γενικότερα για τη δημιουργία του συνθέτη εκείνη την περίοδο. Οι συντελεστές της παράστασης ευχαρίστησαν τον Γιώργο Θεοφανόπουλο, γιο του Μάνου Χατζιδάκι, ο οποίος έδωσε την άδεια να παρουσιαστεί το έργο του πατέρα του.

Πρώτος στη σκηνή ανέβηκε ο Βασίλης Γισδάκης, ο οποίος ερμήνευσε ανάμεσα σε άλλα «Το καλοκαίρι θα θερίσουμε» και το μοναδικό «Μπολιβάρ» σε ποίηση Νίκου Εγγονόπουλου, που έγραψε μέσα στα χρόνια της Κατοχής, το οποίο κυκλοφορούσε από χέρι σε χέρι και διαβαζόταν στις συγκεντρώσεις.

Ο Δ. Κουτσούμπας και ο Θ. Κωτσαντής με τους συντελεστές της συναυλίας

Η Νατάσσα Μποφίλιου ερμήνευσε και «Το μεθυσμένο καράβι» σε στίχους Νίκου Γκάτσου, αφιερωμένο στον κομμουνάρο ποιητή της επανάστασης Αρθούρο Ρεμπώ. Ξεχωριστή ήταν η σύμπραξή της με την Μαρία Φαραντούρη τραγουδώντας τα «Λουστράκια» που έγραψαν ο Χατζιδάκις με τον Γκάτσο και ακούστηκε στην ταινία «America America» σχολιάζοντας τη σκληρή ζωή και τον αγώνα που έκαναν οι μετανάστες στην Αμερική, στις αρχές του 20ού αιώνα. Η Ν. Μποφίλιου ευχαρίστησε το ΚΚΕ για την πρόσκληση και τη διοργάνωση της συναυλίας. Οπως σημείωσε, άλλωστε, «μας έχει συνηθίσει στο να τιμά τον πολιτισμό». Και πρόσθεσε ότι «σήμερα τιμάμε αυτόν τον κορυφαίο συνθέτη, ελεύθερο άνθρωπο Μάνο Χατζιδάκι», εκφράζοντας τη χαρά της που μοιράστηκε τη σκηνή «με όλους αυτούς τους σημαντικούς ανθρώπους» που μέσα από τις φωνές τους αγάπησε και η ίδια τον Μάνο.

«Είναι τεράστια έκπληξη αυτή η συναυλία. Οσοι το άκουσαν και διάβασαν είπαν ευτυχώς που υπάρχει το ΚΚΕ», είπε από σκηνής η Μαρία Φαραντούρη προτού ερμηνεύσει το «Ηταν του Μάη πρόσωπο», το πρώτο τραγούδι από την εμβληματική «Αμοργό» του Νίκου Γκάτσου. Οπως σημείωσε, γράφτηκε το 1943, ο Χατζιδάκις το μελοποίησε αργότερα και πρωτοπαρουσιάστηκε το 2002 με την ίδια ερμηνεύτρια. Συγκλονιστική ήταν η ερμηνεία της και στη «Σκοτεινή μητέρα», ενώ ερμήνευσε και δύο τραγούδια που αγαπάει πολύ, την «Περσεφόνη» και τον «Κεμάλ», σημειώνοντας ότι «εξαρτάται από εμάς αν θα αλλάξουμε αυτόν τον κόσμο».

Καταχειροκροτούμενοι όλοι οι ερμηνευτές ανέβηκαν για ακόμα μια φορά στη σκηνή τραγουδώντας το τραγούδι «Στο Λαύριο γίνεται χορός» σε στίχους Νίκου Γκάτσου, που κυκλοφόρησε το 1965 και απαγορεύτηκε από τη χούντα. Το τραγούδι αναφέρεται στο κτίριο «Ευτέρπη», που στις δεκαετίες του 1950 και 1960 χρησιμοποιούνταν για χορούς. Νωρίτερα, όμως, στη διάρκεια του Εμφυλίου, ήταν στρατοδικείο όπου καταδικάζονταν αγωνιστές και στέλνονταν στη Μακρόνησο, στην οποία φαίνεται να παραπέμπουν οι στίχοι του Νίκου Γκάτσου.

Οπως ειπώθηκε και στην αρχή της συναυλίας, μια ιδανική συναυλία με έργα του Χατζιδάκι για την περίοδο θα περιελάμβανε πολλά κομμάτια ακόμα που δεν ακούστηκαν, γιατί «σεβόμενοι την επιθυμία του Μάνου Χατζιδάκι να μη διασπώνται οι κύκλοι των τραγουδιών του, περιοριστήκαμε στην επιλογή που θα ακούσετε στη συνέχεια, φιλοδοξώντας σε επόμενες συναυλίες μας να παρουσιάσουμε ολόκληρους κύκλους».

Η ανάπτυξη του περιεχομένου θα στηριχθεί στο έργο των αντιπροσωπευτικότερων λογοτεχνών της περιόδου από τις δύο κεντρικές παρατάξεις, την ΕΑΜική και την αστική, όπως οι: Αγγελος Σικελιανός, Γιάννης Ρίτσος, Νικηφόρος Βρεττάκος, Κώστας Βάρναλης, Σωτήρης Πατατζής, Κοσμάς Πολίτης, Θράσος Καστανάκης, Δημήτρης Χατζής, Οδυσσέας Ελύτης, Γιώργος Σεφέρης, Νίκος Γκάτσος, Γιώργος Θεοτοκάς, Νίκος Kαζαντζάκης, Νίκος Εγγονόπουλος κ.ά. Εκτός από τις μονογραφίες θα υπάρχουν θεματικές εισηγήσεις, ενδεικτικά: Για τη λογοτεχνία του Δεκέμβρη του '44, την «ποίηση του στρατοπέδου» και της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς, τη λογοτεχνία της Μέσης Ανατολής, το αντάρτικο τραγούδι, την κατοχική πεζογραφία της «γενιάς του '30», τη σουρεαλιστική ποίηση, τη λογοτεχνία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας κ.ά.

Οι εργασίες του Συνεδρίου το Σάββατο 21/12 θα ξεκινήσουν στις 10 το πρωί και θα ολοκληρωθούν στις 8 το βράδυ. Την Κυριακή 22/12 θα ξεκινήσουν στις 10 το πρωί και θα ολοκληρωθούν στις 3 το μεσημέρι.

Στην έναρξη του Συνεδρίου θα παρουσιαστεί τραγούδι από το πολυφωνικό σύνολο «Χαονία» και θα προβληθεί οπτικοακουστικό υλικό με ντοκουμέντα της εποχής.

Οι εργασίες του Συνεδρίου θα ξεκινήσουν με χαιρετισμό του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρη Κουτσούμπα.

Την εναρκτήρια ομιλία, με τίτλο «Τέχνη και Ζωή», θα κάνει η Ελένη Μηλιαρονικολάκη, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνη του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ.

Θα ακολουθήσει εισήγηση του Φάνη Παρρή, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ και του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ, για την εξεταζόμενη ιστορική περίοδο.

Κεντρική εισήγηση:

«Η λογοτεχνία στη σκιά του πολέμου και της Κατοχής»,Νίκη Κυριαζή, φιλόλογος, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ

Εισηγήσεις:

«Εννοιες του "ηρωικού" στο έργο των Α. Σικελιανού, Γ. Μπεράτη και Ο. Ελύτη»,Αννα Λάζου, αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φιλοσοφίας στο τμήμα Φιλοσοφίας του ΕΚΠΑ

«Τα κατοχικά χρονογραφήματα του Κώστα Βάρναλη»,Νίκος Σαραντάκος, συγγραφέας

«Η ιστορική πραγματικότητα της Κατοχής στο πεζογραφικό έργο της "γενιάς του '30"»,Νατάσσα Αβραμίδου, ΜΑ, Οργανωτική Γραμματέας της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων

«Η ποίηση του Γ. Σεφέρη και του Οδ. Ελύτη στα χρόνια του πολέμου και της κατοχής. Δύο διαφορετικές αναγνώσεις της πραγματικότητας», Δρ Μαρία Κ. Πεσκετζή, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων

«1943: Ελύτης, Εγγονόπουλος, Γκάτσος»,Γιώργος Κεντρωτής, συγγραφέας, Καθηγητής στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο

«Ο Γιώργος Κοτζιούλας και η σκηνική πράξη»,Παναγιώτης Μιχαλόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ

«Εκδοτικά ζητήματα των τραγουδιών της Εθνικής Αντίστασης»,Θανάσης Β. Κούγκουλος, Επίκουρος Καθηγητής Σημειωτικής Λογοτεχνικής Ανάλυσης και Πολιτισμικής Ερμηνείας του ΔΠΘ

«Το Εικοσιένα ως σύμβολο στην ποίηση της δεκαετίας του '40»,Ερη Σταυροπούλου, ομότιμη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας του ΕΚΠΑ

Παρεμβάσεις:

«Θέμος Κορνάρος: Ενας αλύγιστος των γραμμάτων»,Σπύρος Τζόκας, πανεπιστημιακός - συγγραφέας

«Η αποκλίνουσα περίπτωση των Νεοελληνικών Γραμμάτων την περίοδο του ελληνοϊταλικού πολέμου»,Ελένη Δευτεραίου, Υποψήφια διδάκτωρ Νεοελληνικής Φιλολογίας του ΕΚΠΑ

«Το Κατοχικό Περιοδικό "Πρωτοπόροι": Στράτευση, φυγή και καλλιτεχνικά μέτωπα»,Αγης Πετάλας, συγγραφέας

Κεντρική εισήγηση:

«Σελίδες για το μεγαλείο του μαχόμενου λαού»,Γιώργος Μηλιώνης, δημοσιογράφος - κοινωνιολόγος, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ

Εισηγήσεις:

«Οι Ελληνες λογοτέχνες τον μεγάλο Δεκέμβρη του '44»,Στέλιος Φώκος, Συγγραφέας - Φιλόλογος

«Η πνευματική αντίσταση στην Αίγυπτο στη σκληρή δεκαετία '40 - '49»,Κωνσταντίνα Κηρύκου, Φιλόλογος στην Αμπέτειο Σχολή Καΐρου

«"Απ' τα ιερά τους κόκαλα, πρώτη του Μάη και πάλι, θα ξεπηδήσει ο καθαρμός κι η λευτεριά του ανθρώπου": Ο Κώστας Βάρναλης στη "θύελλα" της δεκαετίας του '40»,Βαγγέλης Λάσκαρης, δρ. Ιστορίας, Ειδικός Γραμματέας της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων

«Μορφή, Ιστορία και ιδεολογία στο ποιητικό έργο του Γ. Ρίτσου (1940-1950)»,Μπάμπης Β. Παπαδόπουλος, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων

«Μέλπω Αξιώτη: Ο αγώνας με τη λέξη και η μάχη της ζωής»,Τιτίκα Δημητρούλια, Καθηγήτρια Θεωρίας και Πράξης της Μετάφρασης στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ, κριτικός λογοτεχνίας

«Η επίδραση της δεκαετίας του '40 στη λογοτεχνική φυσιογνωμία του έργου των Θράσου Καστανάκη και Κοσμά Πολίτη»,Γιώργος Σαραντόπουλος, διδάκτορας Φιλοσοφίας, μέλος του ΔΣ της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων

«Το "Ξεκίνημα" του Μανόλη Αναγνωστάκη»,Σίσσυ Πολυκάρπου, φιλόλογος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της Κομματικής Οργάνωσης Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ

«Οταν ο λόγος γίνεται σπαθί τυρρανοχτόνο...», Ρίτα Νικολαΐδου, Διευθύντρια του περιοδικού «Θέματα Παιδείας»

Παρεμβάσεις:

«Νικηφόρος Βρεττάκος: Ποιήματα της Κατοχής και της Αντίστασης»,Χρυσούλα Κάρτσακα, φιλόλογος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, ΜΑ, μέλος του ΔΣ της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων

«Γιώργος Θεοτοκάς, Πολιτικά κείμενα και ημερολογιακά τετράδια στα χρόνια της θύελλας: Μια διαχρονική αποτύπωση ενός αυτόπτη μάρτυρα»,Αννεκε Ιωαννάτου, Drs. Κλασικής και Νεοελληνικής Φιλολογίας και Συγκριτικής Γλωσσολογίας του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης.

«Γ. Σκαρίμπας ή η λογοτεχνία ως ρηγμάτωση της αστικής ιδεολογίας»,Κώστας Γουλιάμος, πρ. Πρύτανης Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου, Τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών

«Η Φύση ως αντίσταση κι ελπίδα μέσα από την ποίηση του Νίκου Γκάτσου»,Αγαθή Δημητρούκα, συγγραφέας, μεταφράστρια, αντεπιστέλλον μέλος της Ισπανοαμερικανικής Ακαδημίας Καλών Γραμμάτων Μαδρίτης

Κεντρική εισήγηση:

«Η λογοτεχνία μπροστά στο διακύβευμα της τριετίας 1946 - 1949», Βασίλης Μόσχος, μέλος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ του ΚΚΕ, ειδικός επιστήμονας Ερευνας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου

Εισηγήσεις:

«Η τραγική ποίηση του Αγγελου Σικελιανού»,Αντώνης Καλόβουλος, φιλόλογος, μέλος ΔΣ της Πανελλήνιας Ενωσης Φιλολόγων

«Ο θεατρικός Βασίλης Ρώτας στα χρόνια της θύελλας: Της αντιφασιστικής αντίστασης και της ταξικής αναμέτρησης»,Θανάσης Ν. Καραγιάννης, Δρ. Επιστημών της Αγωγής, Κριτικός - Μελετητής θεάτρου, Συγγραφέας

«"Εμείς θα μένουμε εδώ". Μια παρουσίαση της ποιητικής των εξόριστων και φυλακισμένων του Εμφυλίου»,Ντίνος Τζαβάρας, φιλόλογος

«Λογοτέχνες του ΔΣΕ: Με το όπλο και την πένα στην υπηρεσία του επαναστατημένου λαού»,Αλέξανδρος Βαλσαμής, λογοτέχνης, συνεργάτης του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ

«Ανηφορίζοντας - μαζί με τον Δημήτρη Χατζή και τον Μιχαήλ Μπαχτίν - στις ράχες της Μουργκάνας (Για τη "Μουργκάνα" του Δημήτρη Χατζή)», Βασίλης Αλεξίου, Καθηγητής Θεωρίας της Λογοτεχνίας στο ΠΤΔΕ του ΑΠΘ και Αθηνά Βακουφτσή, Φιλόλογος στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Παρεμβάσεις:

«Μενέλαος Λουντέμης: Στον αγώνα για να φύγει η καταχνιά»,Αλεξάνδρα Προυσανίδου, δημοσιογράφος του «Ριζοσπάστη», μέλος του Τμήματος Πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ

«Η εργογραφία του Νίκου Καζαντζάκη στα χρόνια του Ανήφορου 1940 - 1950»,Μαρία Κατσικούλη, λογοτέχνης, φιλόλογος

«Η ποίηση του Μιχάλη Κατσαρού στα χρόνια της νιότης και της ορμής του»,Γιώργος Ανδρειωμένος, Καθηγητής στο Τμήμα Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Κοσμήτορας της ΣΑΕΠΣ του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου

«Ο ποιητής Γιάννης Δάλλας στη δεκαετία του 1940»,Ευαγγελή Αρ. Ντάτση, πρώην αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Ιστορίας - Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Τις εργασίες του Συνεδρίου θα κλείσει η Ελένη Μηλιαρονικολάκη.

Το βιβλίο «Σταφίδα - ο λεγόμενος και "μαύρος χρυσός" του Μωριά. Μια ιστορία ταξικών αγώνων και συγκρούσεων», που κυκλοφορεί από την Κομματική Οργάνωση Δυτικής Ελλάδας Ζακύνθου - Κεφαλονιάς - Ιθάκης του ΚΚΕ και τις εκδόσεις της «Σύγχρονης Εποχής», θα παρουσιάσει η Επιτροπή Περιοχής Δυτικής Ελλάδας σε ειδική εκδήλωση το Σάββατο 21 Δεκέμβρη στην Πάτρα, στις 6 μ.μ. στον χώρο της «Achaia Clauss».

Την παρουσίαση θα πραγματοποιήσει ο Σωτήρης Παρίσης, μέλος της ΚΕ και Γραμματέας της ΕΠ Δυτικής Ελλάδας. Θα ακολουθήσουν παρεμβάσεις και η εκδήλωση θα ολοκληρωθεί με μικρό μουσικό αφιέρωμα.

Στις σελίδες του βιβλίου γίνεται μια πρώτη προσπάθεια αποτύπωσης της Ιστορίας του σταφιδικού κινήματος στην Πελοπόννησο και στα Ιόνια Νησιά, με αρχειακό υλικό να παρουσιάζεται για πρώτη φορά, παράλληλα με την εξέλιξη της καλλιέργειας της σταφίδας τους τελευταίους αιώνες.

«Με την παρούσα έκδοση θέλουμε οι νέες γενιές κομμουνιστών, τα σημερινά μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ και άλλοι πρωτοπόροι αγωνιστές να έρθουν σε επαφή με την Ιστορία του τόπου μας. Να γνωρίσουν σημαντικές στιγμές από τους αγώνες χιλιάδων σταφιδεργατών και σταφιδοπαραγωγών, που εξακολουθούν να συγκινούν και να εμπνέουν έως τις μέρες μας», επισημαίνεται μεταξύ άλλων στον πρόλογο. Και πιο αναλυτικά:

«Συνολικά η Ιστορία του σταφιδικού κινήματος, η Ιστορία του εργατικού - λαϊκού κινήματος στην Ελλάδα μάς διδάσκει ότι η αστική εξουσία και οι κυβερνήσεις της δεν είναι παντοδύναμες. Οπως και τότε, έτσι και σήμερα οι εργαζόμενοι και τα συνδικάτα που κοντράρονται καθημερινά με την εργοδοσία, το κεφάλαιο και τις κυβερνήσεις τους, οι αγρότες και οι μικροί επαγγελματίες που αγωνίζονται για την επιβίωσή τους, το κίνημα της νεολαίας, δείχνουν τον δρόμο της ελπίδας και της σύγκρουσης, τον δρόμο της ανατροπής.

Δείχνουν ότι κανείς δεν θα λύσει τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει στους εργαζόμενους η κυβερνητική πολιτική αν δεν οργανωθεί μαζικός, αποφασιστικός αγώνας απέναντι στο αστικό κράτος, στην ΕΕ, στην εργοδοσία. Η καπιταλιστική βαρβαρότητα δεν έχει τέλος αν δεν την σταματήσουμε με τον οργανωμένο αγώνα, με τη συνειδητή απόφασή μας να την ανατρέψουμε με το δυνάμωμα της αλληλεγγύης σε όποιον αντιστέκεται.

Γι' αυτό, η πραγματική και ρεαλιστική διέξοδος προς όφελος του λαού βρίσκεται στην πολιτική και στο ανατρεπτικό Πρόγραμμα του ΚΚΕ. Με τον λαό ιδιοκτήτη του πλούτου που παράγει, σε μια κοινωνία που δεν θα δουλεύει για τα κέρδη αλλά για την κάλυψη των σύγχρονων λαϊκών αναγκών, απαλλαγμένη από τις επικίνδυνες δεσμεύσεις στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ.

Σήμερα υπάρχουν όλες οι αναγκαίες υλικές προϋποθέσεις για μόνιμη και σταθερή εργασία, για μειωμένο ωράριο με 5ήμερο - 7ωρο - 35ωρο, για αποκλειστικά δημόσιες και δωρεάν παροχές σε Υγεία και Παιδεία.

Υπάρχουν δυνατότητες για φτηνή και ασφαλή λαϊκή στέγη, δωρεάν και ποιοτική πρόσβαση στον πολιτισμό, στον αθλητισμό, για μισθούς, συντάξεις και κοινωνικές παροχές που θα ανταποκρίνονται στο ύψος των σύγχρονων λαϊκών αναγκών.

Με την εργατική τάξη μπροστά, με Κοινωνική Συμμαχία, προχωράμε με αισιοδοξία μελετώντας το παρελθόν, πάντα με το βλέμμα στο μέλλον, για τη μεγάλη υπόθεση της απελευθέρωσης των εργατών και όλων των καταπιεσμένων από τις αλυσίδες της εκμετάλλευσης! Για μια κοινωνία χωρίς φτώχεια και εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Τον σοσιαλισμό!».

RIZOSPASTIS

Το άνοιγμα της εκδήλωσης έκανε η Μαρία Αραχωβίτη, μέλος του ΤΓ Ανατολικών Συνοικιών του ΚΚΕ και αντιδήμαρχος του δήμου Καισαριανής. Στην ομιλία της ανέδειξε τη σημασία να μελετάμε και να διατηρούμε την Ιστορία μας καθώς και τον διεκδικητικό χαρακτήρα της εκδήλωσης για να κρατηθεί η πραγματική ιστορία ζωντανή.

«Οι "πυροβολημένες" προσφυγικές πολυκατοικίες στην Καισαριανή έχουν ιδιαίτερο ιστορικό ενδιαφέρον τόσο ως μνημεία της Μικρασιατικής Καταστροφής όσο και ως μνημεία μίας από τις κορυφαίες στιγμές της ταξικής πάλης στη χώρα μας.

Σήμερα οι πολυκατοικίες αυτές έχουν εγκαταλειφθεί από τους κατοίκους, που δεν μπορούν να σηκώσουν το δυσβάσταχτο κόστος επισκευής που πέφτει στις πλάτες τους. Παρουσιάζουν μεγάλα προβλήματα, από τα οποία κινδυνεύουν να καταρρεύσουν.

RIZOSPASTIS

Στην κεντρική ομιλία ο Αλέξανδρος Μπουγάς, Γραμματέας της ΤΕ Ανατολικών Συνοικιών του ΚΚΕ, αφού αναφέρθηκε στον ρόλο που έπαιξαν οι ανατολικές συνοικίες την κρίσιμη δεκαετία 1940-1950, μεταξύ άλλων σημείωσε πως «είναι πολύτιμη η πείρα και τα συμπεράσματα από εκείνη την περίοδο. Επιβεβαιώνεται ότι ακόμα και αν ο εχθρός φαίνεται παντοδύναμος, δεν είναι, αντίθετα ο γίγαντας λαός είναι αυτός που όταν σηκωθεί έχει τη δύναμη να σαρώσει όποιον βρεθεί στο διάβα του. Προϋπόθεση για να κερδίσει ο λαός είναι να χάσει το κεφάλαιο. Επιβεβαιώνεται ότι έρχεται η στιγμή που κλονίζεται το αστικό κράτος, που έρχεται αντικειμενικά από τις αθεράπευτες αντιθέσεις του».

Ανέδειξε πως «σήμερα όποια πέτρα και αν σηκώσεις θα δεις την αντιπαράθεση μεταξύ των καπιταλιστικών κρατών και των ιμπεριαλιστικών τους ενώσεων. Προ των πυλών είναι μια νέα οικονομική καπιταλιστική κρίση. Τα δύσκολα είναι μπροστά και τα περιθώρια ελιγμών στενεύουν. Πλέον πεινάνε κι όσοι εργάζονται, με τον μισθό να στερεύει στα μισά του μήνα από την ακρίβεια που καλά κρατεί.

Διέξοδος από τον σημερινό λαβύρινθο υπάρχει! Το Κόμμα μας σήμερα είναι πολύ πιο έμπειρο, πιο ώριμο και με πολύτιμη παρακαταθήκη την προσφορά και τις θυσίες των προηγούμενων γενιών κομμουνιστών και άλλων αγωνιστών. Είμαστε αποφασισμένοι να το πάμε μέχρι τέλους! Μέχρι την ανατροπή αυτού του σάπιου συστήματος που μας πνίγει.

Το μέλλον μας είναι ο σοσιαλισμός, η κοινωνία της πραγματικής ελευθερίας, της κατάργησης της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο».

Μετά τις ομιλίες τη σκυτάλη πήρε μουσικό αφιέρωμα από το συγκρότημα «Ρωμιοσύνη».

Στον χώρο λειτουργούσε βιβλιοπωλείο της «Σύγχρονης Εποχής», ενώ κυκλοφόρησε και η σχετική νέα έκδοση της ΤΕ Ανατολικών με τίτλο «Το μέλλον σημαδεύτηκε σε αυτούς τους δρόμους... Οδοιπορικό στις γειτονιές των Ανατολικών Συνοικιών της Αθήνας».

Νωρίτερα το πρωί, τιμώντας τον ηρωικό Δεκέμβρη του 1944, πραγματοποιήθηκαν αποκαλυπτήρια Μνημείου του ΚΚΕ στην Καισαριανή. Το Μνημείο είναι αφιερωμένο στους ηρωικούς μαχητές του ΚΚΕ και του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ που πολέμησαν τον Δεκέμβρη του 1944 ενάντια στην αστική τάξη και τον εγγλέζικο ιμπεριαλισμό και τοποθετήθηκε στις πυροβολημένες από αγγλικά πυρά πολυκατοικίες στην Καισαριανή, σε τοποθεσία που είχε λάβει χώρα μία από τις τελευταίες μάχες στις 29-12-1944.

Σε μία λιτή εκδήλωση, αλλά σε κλίμα έντονης συγκίνησης, η Κανέλλα Γεωργοπούλου, μέλος της Επιτροπής Περιοχής της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ, στην ομιλία της τόνισε μεταξύ άλλων πως «εκείνος ο Δεκέμβρης έκρινε πολλά. Μελετήσαμε, διδαχτήκαμε και δίνουμε εδώ στις βαριές σκιές και με τις ασίγαστες φωνές υπόσχεση "ποτέ ξανά κάτω από ξένη σημαία"» και πως «βαδίζουμε πάνω στα ζωντανά χνάρια της Ιστορίας του Κόμματος, του λαού μας, της 6ης Αχτίδας με βαριά αίσθηση ευθύνης για το αίμα που δεν στεγνώνει ποτέ, γιατί είναι το δικό μας αίμα».

Ακολούθησε αποκάλυψη του Μνημείου από τον Αλέξανδρο Μπουγά και την Μαρία Αραχωβίτη. Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με κατάθεση στεφάνων από την Τομεακή Επιτροπή Ανατολικών Συνοικιών του ΚΚΕ, το Τομεακό Συμβούλιο Ανατολικών Συνοικιών της ΟΠ Αττικής της ΚΝΕ και το Παράρτημα Καισαριανής της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ.