Τα πρώτα χρόνια της νέας χιλιετίας, λίγο καιρό μετά τον βομβαρδισμό της Γιουγκοσλαβίας από το ΝΑΤΟ, η Ρωσία είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον να ενταχθεί στη Βορειοατλαντική Συμμαχία! Τώρα που έχει δυναμώσει και θέλει μεγαλύτερο μερίδιο από την «πίτα», έφτασε να εκτοξεύει πυρηνικές απειλές εναντίον του ΝΑΤΟ, που, βέβαια, δεν σταμάτησε καθόλου την προσπάθεια για θανάσιμο εναγκαλισμό της Ρωσίας με την επέκτασή του προς ανατολάς. Αυτός είναι ο ιμπεριαλισμός, έτσι λειτουργεί και με αυτήν την έννοια δεν προκαλεί μεγάλη εντύπωση η μεταφορά της αντιπαράθεσης και στον τομέα της εξερεύνησης του Διαστήματος. Η σταδιακή πολύχρονη προσέγγιση, ειδικά του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA), με τη ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos, που έφτασε έως τον προγραμματισμό κοινών αποστολών των δύο μερών προς τη Σελήνη και τον Αρη, τώρα έγινε απόλυτη εχθρότητα, καταγγελία και χάραξη ξέχωρης πορείας.

Την περασμένη Τετάρτη ο ESA ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο των κυρώσεων ενάντια στη Ρωσία για την εισβολή και τον πόλεμο στην Ουκρανία, ύστερα από τη ματαίωση της κοινής με τη Roscosmos αποστολής ExoMars στον Αρη, για μεταφορά στη Γη των δειγμάτων εδάφους, που συλλέγει το αμερικανικό(!) ρόβερ «Perseverance», διακόπτονται και οι κοινές δράσεις με τη Ρωσία για τις σεληνιακές αποστολές Luna-25, Luna-26 και Luna-27. Τώρα ο ESA ψάχνει να βρει εναλλακτικές λύσεις για την εκτόξευση μέρους του εξοπλισμού, που προετοίμαζε για τις αποστολές αυτές, είτε με πτήσεις πυραύλων ιδιωτικών εταιρειών είτε με τις καθοδηγούμενες από την αμερικανική NASA πτήσεις μεταφοράς φορτίων στη Σελήνη, που θα πραγματοποιηθούν επίσης από αμερικανικές εταιρείες. Αλλες επιστημονικές συσκευές ο ESA σχεδιάζει να τις στείλει στο Διάστημα στο πλαίσιο αποστολών της ιαπωνικής JAXA. Εναλλακτική ψάχνει και για την αποστολή ExoMars, όλα τα τμήματα της οποίας (μεταφορικό, καθόδου στην ατμόσφαιρα του Αρη, ρόβερ «Ρόζαλιντ Φράνκλιν») είχαν δοκιμαστεί και ήταν έτοιμα να φορτωθούν σε ρωσικό πύραυλο για εκτόξευση τον ερχόμενο Σεπτέμβρη.

Στις 12 Απρίλη ήταν η 61η επέτειος της πρώτης πτήσης του ανθρώπου στο Διάστημα, του Σοβιετικού κοσμοναύτη Γιούρι Γκαγκάριν. Η μέρα αυτή είχε καθιερωθεί στη Σοβιετική Ενωση ως Μέρα Κοσμοναυτικής και ανακηρύχθηκε αργότερα και από τον ΟΗΕ ως Παγκόσμια Μέρα Ανθρώπινων Πτήσεων στο Διάστημα. Αυτήν τη μέρα διάλεξε ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, για να πραγματοποιήσει φιέστα επίδειξης αυτοπεποίθησης εν μέσω πολέμου, διανύοντας πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα, έως την άλλη άκρη της αχανούς χώρας του, προκειμένου να παρακολουθήσει από κοντά την εκτόξευση ενός πυραύλου «Σογιούζ», της πρώτης εκτόξευσης από το νέο κοσμοδρόμιο Βοστότσνι της Ρωσίας και να κάνει σειρά ανακοινώσεων για το ρωσικό διαστημικό πρόγραμμα. Ομως, η σημερινή καπιταλιστική Ρωσία δεν έχει τίποτα κοινό με τη Σοβιετική Ενωση. Καταλήστεψε τον πλούτο που παρήγαγε ο σοβιετικός λαός, αξιοποίησε την επιστήμη και τεχνική που ανέπτυξε, γεωγραφικά αποτελεί τμήμα του χώρου που καταλάμβανε η ΕΣΣΔ, αλλά μέχρι εκεί. Θα «τρίζουν τα κόκαλα» του Γκαγκάριν από τις σημερινές φιέστες του επικεφαλής των διαχειριστών του καπιταλισμού στη Ρωσία.

Το κοσμοδρόμιο Βοστότσνι, στην περιοχή Αμούρ, κοντά στα σύνορα με την Κίνα, καθυστέρησε αρκετά χρόνια να ολοκληρωθεί και σύμφωνα με το αντίπαλο ιμπεριαλιστικό στρατόπεδο πρόκειται για έργο που «κατάπιε» πολύ δημόσιο χρήμα (κατά τα συνήθη σε καπιταλιστική Δύση και Ανατολή). Η εκτόξευση του πυραύλου «Σογιούζ-2.1Α» αναβλήθηκε 2 λεπτά πριν ξεκινήσει, λόγω προειδοποιητικού σήματος από το σύστημα ελέγχου για ενδεχόμενο πρόβλημα, αλλά πραγματοποιήθηκε με επιτυχία την επόμενη μέρα, θέτοντας επιτυχώς σε τροχιά τρεις δορυφόρους. Στο κοσμοδρόμιο Βοστότσνι, παρουσία και του Προέδρου της Λευκορωσίας, Αλ. Λουκασένκο, ο Ρώσος Πρόεδρος ανακοίνωσε ότι η αποστολή Luna-25 θα πραγματοποιηθεί εντός του τρίτου τριμήνου του έτους και γνωστοποίησε την πρόθεση Ρωσίας και Λευκορωσίας να αναπτύξουν υποδομές που θα εγγυώνται την ανεξάρτητη πρόσβαση των δύο χωρών στο Διάστημα, ενώ δήλωσε ότι η Roscosmos θα εκπαιδεύσει Λευκορώσο κοσμοναύτη για αποστολή με ρωσικό διαστημόπλοιο. Είπε ακόμη ότι η Ρωσία θα αναπτύξει νέο μεταγωγικό διαστημικό σκάφος και τεχνολογίες για αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας στο Διάστημα.

Το κοσμοδρόμιο Βοστότσνι είναι το πρώτο πολιτικό διαστημοδρόμιο, που βρίσκεται μέσα στο ρωσικό έδαφος. Το βασικό μέχρι τώρα ρωσικό κοσμοδρόμιο είναι το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ, που νοικιάζει η Ρωσία από το Καζακστάν. Υπάρχει και το κοσμοδρόμιο του Πλεσέτσκ, 800 χιλιόμετρα βόρεια της Μόσχας, που κατά βάση πραγματοποιεί στρατιωτικές διαστημικές εκτοξεύσεις.

Το Luna-25, βάρους 2 τόνων, θα εκτοξευτεί από το Βοστότσνι με πύραυλο «Σογιούζ-2.1Β», θα προσεδαφιστεί σε μια περιοχή κοντά στον νότιο πόλο της Σελήνης και θα λειτουργήσει εκεί επί ένα έτος, χρησιμοποιώντας τους αισθητήρες του για να μελετήσει το επιφανειακό χώμα, τη σκόνη και τα σωματίδια που αιωρούνται στην εξαιρετικά αραιή ατμόσφαιρα του φεγγαριού. Η αποστολή στοχεύει να δοκιμάσει τεχνολογία ομαλών προσεδαφίσεων, να μελετήσει την επίδραση των κοσμικών ακτίνων και της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας στην επιφάνεια της Σελήνης, την εσωτερική δομή και τους φυσικούς της πόρους, συμπεριλαμβανομένου του νερού. Για να το πετύχει θα αξιοποιήσει 8 ρωσικής κατασκευής όργανα, μεταξύ αυτών και έναν ρομποτικό βραχίονα για τη συλλογή ρηγόλιθου, αλλά θα χρησιμοποιούσε και την κάμερα Pilot-D του ESA, για πλοήγηση σε επιφάνειες ανάλογα με τη μορφολογία του εδάφους. Δεν είναι γνωστό με ποιο όργανο θα αντικαταστήσει αυτήν την κάμερα η Ρωσία, ώστε το σκάφος να μπορέσει να βρει ομαλό έδαφος για να προσσεληνωθεί με ασφάλεια.

Πέρσι η Roscosmos και η κινεζική διαστημική υπηρεσία CNSA υπέγραψαν μνημόνιο συνεργασίας για την κατασκευή του «Διεθνούς Επιστημονικού Σεληνιακού Σταθμού». Τα σχέδια του σταθμού αυτού είναι σε πρωτόλειο στάδιο, ενώ ο τελικός στόχος είναι να συμβάλει ώστε να γίνει δυνατή η μακροχρόνια παρουσία του ανθρώπου στο φεγγάρι. Μαζί με τη συνεργασία αυτή, Κίνα και Ρωσία ίδρυσαν το «Κοινό Κινεζο-Ρωσικό Κέντρο Δεδομένων για την Εξερεύνηση της Σελήνης και του Βαθέος Διαστήματος». Συνεργάζονται, επίσης, ώστε να συντονιστεί η κινεζική αποστολή Chang'e-7 για την εξερεύνηση των πόλων της Σελήνης το 2024, με την αποστολή Luna-26 της Ρωσίας.

Εκατοντάδες κοινά επιστημονικά προγράμματα και συνεργασίες μεταξύ Ρώσων επιστημόνων και επιστημόνων από τη Δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ έχουν διακοπεί ως αποτέλεσμα των δυτικών και κυρίως των κυρώσεων της ΕΕ στη Ρωσία. Μεταξύ αυτών και πάρα πολλά που σχετίζονται με άμεσο ή έμμεσο τρόπο με το ζήτημα των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη, δείχνοντας την υποκρισία τους όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος με τη λεγόμενη «πράσινη ανάπτυξη», η οποία στόχο έχει την κερδοφορία του κεφαλαίου.