Σάββατο 12 Οχτώβρη 2024 - Κυριακή 13 Οχτώβρη 2024
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σχολική βία και νεανική παραβατικότητα

Πολλά είναι τα παραδείγματα νεανικής παραβατικότητας το τελευταίο διάστημα. Ραντεβού για ξυλοκόπημα, παρακολούθηση των σκηνών από ομάδες μαθητών, βιντεοσκόπηση. Οσο πιο βίαιες οι σκηνές, τόσο πιο διεγερτικές και όσο πιο διεγερτικές, μεγαλύτερη η επιθυμία κοινοποίησής τους. Αλλοι μιλούν για προβληματικές οικογένειες και ψυχικά διαταραγμένα παιδιά, άλλοι για την ανάγκη αυστηροποίησης του ποινικού πλαισίου, πλατφόρμες καταγγελιών και safe youth buttons. Ολες οι προσεγγίσεις καταλήγουν υποκριτικά στο ίδιο σημείο. Κάτι πρέπει να γίνει για να σταματήσει το φαινόμενο, χωρίς όμως να θίγονται οι πραγματικές του αιτίες.

Το ερώτημα όμως είναι ποιος το γεννάει. Τι γεννάει τη συνειδητή - επαναλαμβανόμενη κακοποιητική συμπεριφορά ανάμεσα στον θύτη και το θύμα από τη μια και από την άλλη το φαινόμενο μαθητές - παρατηρητές να μένουν παθητικοί δέκτες στην αδικία.

Για να απαντήσουμε σε αυτό, θα πρέπει να δούμε με ποιους όρους ένα παιδί σήμερα διαμορφώνει τη προσωπικότητά του και σε ποιες κοινωνικές σχέσεις, με τι πρότυπα και αξίες, με τι ποιότητα κοινωνικής ζωής. Γιατί τα παιδιά φέρουν εντός και εκτός σχολείου με έναν υποκειμενικό τρόπο ό,τι έχει αποτυπωθεί πάνω τους μέσα στην κοινωνία. Ταυτόχρονα το παιδί και η οικογένειά του ζουν και υπάρχουν μέσα στην κοινωνία και σε αλληλεπίδραση με αυτήν. Η κοινωνία είναι ένα σύνολο σχέσεων που κουβαλάει μέσα της τα κίνητρα και τους σκοπούς της δραστηριότητας, τα μέσα και τους τρόπους της, με μια λέξη η κοινωνία παράγει τη δραστηριότητα των ατόμων που τη συνθέτουν.

Η νεανική παραβατικότητα «χτίζεται»

Η νεανική παραβατικότητα δεν εμφανίζεται εν μία νυκτί. Χτίζεται, θρέφεται. Αυτό που χαρακτηρίζει καταρχήν τον εκφοβισμό είναι κυρίως η υπεροχή κάποιου σε σχέση με κάποιον άλλο / άλλους ή η κυριαρχία του μέσα σε ένα σύνολο ανθρώπων, σε μια ομάδα ανθρώπων, όπως είναι οι συμμαθητές. Αυτή η ανισότιμη σχέση αποτελεί συστατικό κομμάτι ενός κοινωνικού συστήματος που βασίζεται στην εκμετάλλευση, στην κοινωνική ανισοτιμία, στον κοινωνικό αποκλεισμό ομάδων, με πρότυπα και αξίες που προάγουν τον ανταγωνισμό, την πρωτιά, την τελειομανία και όχι την αλληλεγγύη και τη συνεργασία. Συστατικό κομμάτι μιας κοινωνίας που βασίζεται στην αποξένωση και στον ατομικισμό με αντιλήψεις του τύπου «ο θάνατός σου η ζωή μου», ή «κοίτα την πάρτη σου». Η προσωπικότητα διαμορφώνεται έτσι με τρόπο που αποκτά έναν καθαρά εγωιστικό προσανατολισμό. Η κάλυψη των κοινωνικών αναγκών μετατρέπεται στο «να πιάσω την καλή», τα παιδιά μας γίνονται «το παιδί μου», η ανθρώπινη επικοινωνία μετατρέπεται σε λιώσιμο σε μια κονσόλα, η βία του εξολοθρευτή αποθεώνεται και η τεχνολογία αξιοποιείται και αυτή με άξονα το κέρδος. Οι haters εξάλλου πουλάνε. Αποτελούν ένα νέο αγοραστικό κοινό στον κόσμο του διαδικτύου.

Ενας νέος γυρνά πίσω τη βία που βιώνει. Και πολλές φορές αυτό είναι απρόβλεπτο, με ποιον τρόπο και σε ποιον χώρο, τις περισσότερες φορές μάλλον άκριτα. Αλλες φορές η ίδια η ανησυχία ενός παιδιού μέσα σ' ένα περιβάλλον ανήσυχο, αγχωμένο, θυμωμένο ή ανασφαλές μπορεί να αποτυπωθεί στη συμπεριφορά του με διάφορους τρόπους. Η έκφραση της βίας δεν είναι μόνο αποτέλεσμα σωματικής βίας, όπως σε πολλές περιπτώσεις εκδήλωσης ενδοοικογενειακής βίας, αλλά και ενός διάχυτου άγχους και θυμού ή ενός κενού που ψάχνει τρόπο να καλυφθεί.

Παράλληλα όμως με τα περιστατικά που έρχονται στο φως της δημοσιότητας, έρχονται στο μυαλό όλων μας ειδικά στον χώρο του σχολείου και άλλα παραδείγματα.

Παραδείγματα παιδιών που μαθαίνουν ότι πρέπει να βρουν έναν τρόπο να βολευτούν και να μη νοιάζονται για το τι κάνουν οι άλλοι.

Παραδείγματα μαθητών ακόμα και μικρών τάξεων δημοτικού, που γυρνάνε τα μεσημέρια σε ένα άδειο σπίτι. Γονείς που δουλεύουν μέχρι αργά, βιώνοντας τον γονεϊκό ρόλο ως ένα ακόμα βάρος στην καθημερινότητα. Παιδιά που μεγαλώνουν μέσα στη σιωπή, χωρίς παιχνίδι, συζητήσεις, χτίσιμο σχέσεων.

Παραδείγματα μαθητών που θέλουν να αναπτύξουν τα ενδιαφέροντά τους και δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να το κάνουν, σε ένα σύστημα που εμπορευματοποιεί βασικές κοινωνικές ανάγκες.

Μαθητές που πηγαίνουν εκπαιδευτικές εκδρομές στην Ελβετία με χρήματα των γονιών τους και παιδιά που δεν κατάφεραν να κάνουν ένα μπάνιο το καλοκαίρι.

Παιδιά που βιώνουν τις ταξικές αντιθέσεις από τα μικρά τους χρόνια, στο σπίτι, στο σχολείο, στο διαδίκτυο. Από τη μια δεν έχουν να πληρώσουν οι γονείς τους το ρεύμα και από την άλλη κατακλύζονται στο Instagram από πλούτο, φήμη και την πολυτελή ζωή των youtubers και instagramers.

Παιδιά που εξοικειώνονται με τη χρήση ναρκωτικών, την ξενοφοβία, τον ρατσισμό, την «οπαδική βία».

Παιδιά που μεγαλώνουν και κατακλύζονται με τις εικόνες φρίκης του πολέμου στην Παλαιστίνη, στην Ουκρανία και αλλού.

Παιδιά που μαθαίνουν ότι αυτά είναι μια κανονικότητα, που διαπαιδαγωγούνται στην προσαρμοστικότητα, στο μη μιλάς, μη διεκδικείς και όταν μπουχτίσεις από τη σιωπή, πνίξε τη μιλιά σου και εκτονώσου, γκρέμισε τα πάντα στο πέρασμά σου. Δεν έχεις περιθώρια να χτίσεις όμως. Το χτίσιμο είναι γραφικό, είναι ρομαντικό, είναι για τους «χαζούς». Οι «έξυπνοι» ψάχνουν μόνο την εύκολη λύση.

Παραδείγματα μαθητών, ειδικά μαθητών Γυμνασίου - Λυκείου, που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία και κατεξοχήν στο κυνήγι του ανταγωνισμού και απαλλάσσονται τελείως από την προσπάθεια, αποσύρονται, γιατί όπως λένε δεν είναι αρκετά «καλοί» γι' αυτό. Μια αυτοεκτίμηση που χτίζεται με βάση το αποτέλεσμα, αποστεωμένη από την προσπάθεια και την ανάγκη για κατάκτηση της γνώσης. Και αν σκεφτούμε ότι η επιθετικότητα συνδέεται πολλές φορές με την αποστέρηση, τη ματαίωση της ανάγκης για αναγνώριση ενός παιδιού και επιβεβαίωση, συστατικά στοιχεία στη δομή της αυτοσυνείδησης των παιδιών, στην επίγνωση του εαυτού τους και των αναγκών τους, με τι όρους σήμερα ένα παιδί χτίζει την αυτοεκτίμησή του; Γιατί το αν θα ανταποκριθεί ή δεν θα ανταποκριθεί δεν είναι ζήτημα μόνο μαθησιακό σε γνωστικό επίπεδο, αλλά και σε ψυχοκοινωνικό. Οταν δεν μπορεί να αντλήσει αυτοεκτίμηση απ' το σχολικό περιβάλλον, πολύ πιο εύκολα ανατρέχει αργότερα σε μια περιθωριοποιημένη, παραβατική ομάδα που με έναν εύκολο τρόπο του λέει «μπράβο», «είσαι σημαντικός».

Ο κίνδυνος ψυχολογικοποίησης ενός κατεξοχήν κοινωνικού φαινομένου

Υπάρχει μια τάση σήμερα η αντιμετώπιση του σχολικού εκφοβισμού και της νεανικής παραβατικότητας να εστιάζει σε επιμορφώσεις και ομιλίες που θα κάνουν καλά τον ανεπίδεκτο κοινωνικής μαθήσεως, δηλαδή αυτόν που εξωτερικεύει καταστροφικά τη βία που δέχεται καθημερινά μέσα στην κοινωνία.

Πρακτικές αντιμετώπισης τέτοιων φαινομένων είναι απαραίτητες, όπως επίσης είναι αναγκαία και η παρουσία εξειδικευμένων επιστημόνων, για να στηριχτεί και να ενισχυθεί πολύμορφα το σύνολο της σχολικής ζωής. Αν δεν δούμε ολοκληρωμένα όμως το φαινόμενο, θα έχουμε την προσδοκία μέσα από καλούς χειρισμούς να εξαλειφθεί η βία στο σχολείο. Αν το καθετί ερμηνεύεται αποκλειστικά με ατομικούς όρους, υπάρχει ο κίνδυνος να ψυχολογικοποιήσουμε ένα κατεξοχήν κοινωνικό φαινόμενο, αποδίδοντάς το αποκλειστικά στις ατομικές ιδιαιτερότητες, στο κακό DNA ή στην οικογένεια, και να αποτραπεί η οποιαδήποτε παρέμβαση σ' ένα ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο η οποία είναι απαραίτητη. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιπτώσεις παιδιών με σοβαρά ψυχολογικά και ψυχιατρικά προβλήματα που οδηγούνται στη νεανική παραβατικότητα. Ακόμη κι εκεί όμως, τι δομές πρόληψης υπάρχουν σήμερα; Ποια είναι τα μέτρα πρόληψης και ποιος είναι ο ρόλος του κράτους απέναντι στην αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων; Μέχρι στιγμής ακούμε μόνο εξαγγελίες για την αυστηροποίηση του ποινικού πλαισίου, ταύτιση της νεανικής παραβατικότητας με τις καταλήψεις, εκφοβισμούς και αυταρχισμό, μετάθεση του προβλήματος στην ατομική - οικογενειακή ευθύνη και με τιμωρητικά μέσα, π.χ. πρόστιμο στους γονείς σε περίπτωση φθορών στο σχολείο, εφόσον το αστικό κράτος δεν θέλει και δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ολοκληρωμένα τέτοια φαινόμενα. Γιατί η ρίζα τέτοιων φαινομένων είναι πολύ βαθιά και κρύβεται στα ίδια τα αδιέξοδα του συστήματος που τα γεννάει και τα θρέφει. Η εξάλειψη των ανισοτήτων δεν μπορεί να ικανοποιηθεί σε ένα σύστημα που έχει ως κίνητρο το κέρδος. Αντιθέτως, όσο οξύνονται οι αντιθέσεις του, οξύνονται και αντίστοιχα φαινόμενα βίας και απομονωτισμού. Οι σοκαριστικές εικόνες αποτυπώνουν το ίδιο το σύστημα που σαπίζει. Γι' αυτό και είναι αναγκαία η ανατροπή του.

Ανάγκη για ολόπλευρη προστασία των παιδιών και των εφήβων

Το ότι κατανοούμε όμως τις αιτίες δεν σημαίνει ότι δικαιολογούμε, ούτε ότι παραιτούμαστε από την ανάγκη της ολόπλευρης προστασίας των παιδιών και εφήβων, τόσο αυτών που επιδίδονται σε κακοποιητικές συμπεριφορές, όσο και αυτών που υπομένουν ή παρατηρούν. Και σήμερα, σε αυτές τις συνθήκες, θα υπάρξουν παιδιά που θα πλακώσουν τον συμμαθητή τους για να νιώσουν σημαντικά, αλλά και παιδιά και γονείς που θα διεκδικήσουν αυτό που τους λείπει με άλλους τρόπους. Που δεν θέλουν να συνηθίσουν το πρόσωπο του τέρατος. Που απέναντι στην κοινωνική αδικία και τον εξευτελισμό του αδύναμου θα προτάξουν τη συλλογικότητα και την αγωνιστική στάση ζωής. Που θα δυναμώσουν τον αγώνα ενάντια στις αιτίες τέτοιων φαινομένων και στο σύστημα που τις γεννάει.

Οι γονείς με την αγωνιστική μας διεκδίκηση μπορούμε να δείξουμε στην πράξη τον δρόμο που θέλουμε να ακολουθήσουν και τα παιδιά μας, έτσι ώστε να καλλιεργούνται ριζικά διαφορετικές αξίες απέναντι στον ατομικισμό και την αδιαφορία. Και υπάρχουν πολλά παραδείγματα από τον χώρο των σχολείων που γονείς και μαθητές από κοινού μέσα από τους Συλλόγους Γονέων και τα 5μελή - 15μελή χαράσσουν αυτόν τον δρόμο με πρωτοβουλίες αλληλεγγύης, διεκδίκηση γύρω από ζητήματα που καίνε τις λαϊκές οικογένειες, ενίσχυση της επαφής με τον αθλητισμό και τον πολιτισμό, διεκδίκηση ελεύθερων χώρων, πρωτοβουλίες στήριξης των μαθητών και των οικογενειών τους που αντιμετωπίζουν οποιοδήποτε πρόβλημα (οικονομικό, υγείας κ.λπ.).

Γιατί όλα τα παιδιά έχουν ανάγκη το σχολείο τους, ολόπλευρη μόρφωση και πολιτισμό, έχουν ανάγκη να επικοινωνούν, να κατανοούν το γιατί και το πώς, να αθλούνται, να ψυχαγωγούνται και να έχουν όποια άλλη δραστηριότητα είναι απαραίτητη για την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς τους. Ολα τα παιδιά ανεξαιρέτως έχουν ανάγκη από χώρους παιχνιδιού και αναψυχής, που δίνουν διέξοδο στους μαθητές, τους φέρνουν πιο κοντά, μοιράζονται κοινές αγωνίες και στόχους, μαθαίνουν να συνυπάρχουν μεταξύ τους. Εχουν ανάγκη από ζωντανούς γονείς, πραγματική ζωή και χώρο να ονειρεύονται και να ζουν ειρηνικά και όχι χώρο για να ξυλοκοπούν ή να ξυλοκοπούνται.


Ιλιάνα ΝΑΖΕΝΤΙΑΔΟΥ
Ψυχολόγος, Ψυχοθεραπεύτρια, MSc Εγκληματολογίας, Αντιπρόεδρος της Ενωσης Γονέων Παιανίας - Γλυκών Νερών, μέλος της Εκτελεστικής Γραμματείας του ΕΣΥΝ (Εθνικό Συμβούλιο κατά των Ναρκωτικών)

Το Σάββατο στις 18.00 δίνουμε ραντεβού Σίνα και Ακαδημίας!

Το «κόκκινο Αερόστατο» δηλώνει «παρόν» στη σπουδαία εκδήλωση για τον γιορτασμό των 80 χρόνων από την Απελευθέρωση της Αθήνας και του Πειραιά που οργανώνει η Κομματική Οργάνωση Αττικής του ΚΚΕ.

Οι φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου» απ' όλες τις γειτονιές της Αττικής φοράμε τα κόκκινα φουλάρια μας, κρατάμε μπαλόνια και πανό και φωνάζουμε δυνατά: Δεν θέλουμε βομβαρδιστικά! Θέλουμε βιβλία και σχολειά! Με τα πόδια γερά στο παρόν, κλείνουμε το μάτι στο παρελθόν και χαμογελάμε στο μέλλον που θα φτιάξουμε: Εναν κόσμο ελεύθερο και δίκαιο για όλους.

«Το απελευθερωτικό - επαναστατικό '44»

Οι φίλοι του «κόκκινου Αερόστατου» στην Αττική επισκέπτονται την έκθεση ιστορικού - αρχειακού υλικού με φωτογραφίες, έγγραφα, έργα τέχνης κι άλλα ντοκουμέντα από το Ιστορικό Αρχείο της ΚΕ του ΚΚΕ στο κτίριο της Οδού Σανταρόζα (παλιά δικαστήρια) κοντά στην Ομόνοια. Η έκθεση θα διαρκέσει από το Σάββατο 2 Νοεμβρίου έως την Κυριακή 1 Δεκεμβρίου και τα Σάββατα θα υπάρχει δυνατότητα ειδικής ξενάγησης για μαθητές Δημοτικού και Γυμνασίου κατόπιν συνεννόησης.

Για τον προγραμματισμό επισκέψεων μπορείτε να απευθυνθείτε στις εδαφικές Οργανώσεις του ΚΚΕ και στο τηλέφωνο: 697.3310.913.

Η γιορτή του μεγάλου ΟΧΙ

Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, η χώρα μας με την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου δεν γιορτάζει τη λήξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την απελευθέρωση από τον ναζισμό, αλλά την έναρξή του. Ολοι εμείς, οι σκεπτόμενοι και προοδευτικοί εκπαιδευτικοί και γονείς, γιορτάζουμε το μεγάλο ΟΧΙ του ελληνικού λαού και την αρχή μιας σπουδαίας και γνήσιας λαϊκής αντίστασης. Αυτό το ΟΧΙ θα γιορτάσουν και τα παιδιά μας, οι μαθητές μας.

Λαμβάνοντας υπόψη τη συγκεκριμένη - για κάθε περίπτωση - ηλικιακή ομάδα, θα καλέσουμε τα παιδιά να έρθουν σε επαφή με τη σωστή πλευρά της Ιστορίας, να πιάσουν το «κόκκινο» νήμα και να το συνδέσουν με το σήμερα. Ποιος είπε το μεγάλο ΟΧΙ; Πώς δημιουργήθηκε το ΕΑΜ; Τι ήταν ο ΕΛΑΣ; Πώς ζούσαν τα παιδιά εκείνη την εποχή; Γιατί γίνονται πόλεμοι;

Η συμπλήρωση των 80 χρόνων από την Απελευθέρωση της Αθήνας αποτελεί ένα ορόσημο που μπορεί να αξιοποιηθεί ποικιλοτρόπως. Στο 4ο τεύχος της νέας περιόδου του περιοδικού «κόκκινο Αερόστατο», θα βρείτε το πρωτότυπο διήγημα του Στρατή Δουνιά για την Απελευθέρωση της Αθήνας, σε εικονογράφηση Κωνσταντίνου Ρουγγέρη. Το διήγημα μπορεί να δώσει το ερέθισμα για συζήτηση και δραστηριότητες εντός και εκτός τάξης.

Ακόμα, σε πολλά παλαιότερα τεύχη του περιοδικού υπάρχει πλούσιο υλικό για τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο.

Πολλοί είναι οι εκπαιδευτικοί που προσεγγίζουν την επέτειο της 28ης Οκτωβρίου μέσα από το πρίσμα της ιστορικής αλήθειας και προσπαθούν να δημιουργήσουν ρήγματα σε δομημένες αντιλήψεις. Καλούν - με δημιουργικό τρόπο - τα παιδιά να σκεφτούν κριτικά, να βγάλουν συμπεράσματα, να συνδέσουν το χθες με το σήμερα.

Ας δούμε τι μπορεί να συμβεί σε μια σχολική τάξη...

Ας κάνουμε την Ιστορία δύναμη στο νου και την καρδιά των παιδιών!

Δραστηριότητες διήγησης και αναδιήγησης ιστορίας - έκφραση και δημιουργία

Με αφορμή μικρές ιστορίες από τη δράση της ΕΠΟΝ και των Αετόπουλων, όπως έχουν δημοσιευτεί στη «Νέα Γενιά», καλούμε τα παιδιά να γνωρίσουν πώς ζούσαν τα παιδιά εκείνη την περίοδο, τι κινδύνους αντιμετώπιζαν, πώς «γεννιούνται» μικροί ήρωες. Αναζητούμε τη δύναμη της συλλογικότητας και της ομάδας πέρα από τους μεμονωμένους ήρωες.

Διαβάζουμε σε μικρές ομάδες ή συλλογικά τις ιστορίες, συμπληρώνουμε την αρχή ή αλλάζουμε το τέλος. Παρουσιάζουμε τις εμπλουτισμένες ιστορίες σε όλη την τάξη. Κάνουμε το σχεδιάγραμμα των ηρώων καταγράφοντας εσωτερικά και εξωτερικά κίνητρα για τις πράξεις τους.

Παιχνίδι πίστας

Η τάξη μετατρέπεται σε πίστα δράσης. Το σενάριο θέλει ένα τρένο γεμάτο πολεμικό φορτίο να ξεκινάει τη διαδρομή του. Ποιος είναι άραγε ο προορισμός; Με ποιον τρόπο εμπλέκονται στη διαδρομή του τρένου διαφορετικοί ρόλοι όπως του κατακτητή, του δωσίλογου, του αντάρτη, του ΕΠΟΝίτη ή ενός μικρού Αετόπουλου; Τα όπλα θα φτάσουν στα «σωστά» χέρια; Τα παιδιά προσπαθούν λύνοντας γρίφους να ανακαλύψουν ποιος είναι ο προορισμός του φορτίου. Εκφράζουν τις σκέψεις τους γύρω από το τι σημαίνει αντίσταση. Μπορεί κανείς να αντισταθεί σε έναν πόλεμο χωρίς να έχει όπλα;

Το παιχνίδι γίνεται αφορμή για διερεύνηση της «εθνικής ομοψυχίας». Ηταν όλοι οι Ελληνες ενωμένοι; Ποιοι βοηθούσαν τους κατακτητές; Τι συμφέρον είχαν; Η αναζήτηση μπορεί να επεκταθεί. Ποιοι ήταν οι αντάρτες; Ποιοι πολέμησαν μέσα από το ΕΑΜ και τον ΕΛΑΣ; Τι ρόλο έπαιξαν οι βιομήχανοι και οι τραπεζίτες της εποχής;

Μέσα από τα «μάτια» της Τέχνης

Τα παιδιά επεξεργάζονται το διάσημο έργο «Γκουέρνικα» του Πάμπλο Πικάσο και εκφράζουν τις σκέψεις τους γύρω από τη φρίκη του πολέμου.

Ο πίνακας δίνει το έναυσμα στα παιδιά για να αναζητήσουν πληροφορίες για πολέμους που γίνονται σήμερα. Πού γίνονται, σήμερα, πόλεμοι; Ο πόλεμος είναι κοντά ή μακριά μας; Ζούμε σε μια ασφαλή και ειρηνική χώρα; Υπάρχουν σήμερα λαοί που αγωνίζονται για αυτοδιάθεση και ελευθερία; Υπάρχουν λαοί, στις μέρες μας, που λένε το μεγάλο ΟΧΙ; Πώς μπορούμε να στηρίξουμε τους λαούς που αγωνίζονται; Πώς μπορούμε να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας στους δίκαιους αγώνες;

Συνδέοντας το χθες με το σήμερα, σκοπός είναι τα παιδιά να αναζητήσουν τα κοινά αίτια κάθε πολέμου. Να εντοπίσουν εστίες πολέμου και τον ρόλο που παίζει η χώρα μας σε αυτές. Να αναγνωρίσουν τον δίκαιο αγώνα του παλαιστινιακού λαού και το δικαίωμα κάθε λαού να μάχεται για την ελευθερία του. Να συνειδητοποιήσουν ότι ο πόλεμος δεν είναι αποτέλεσμα ενός αρρωστημένου μυαλού - όπως ο Χίτλερ - αλλά γεννιέται μέσα στη σημερινή άδικη κοινωνία.

Η δραστηριότητα μπορεί να καταλήξει σε παραγωγή πρωτότυπων εικαστικών έργων από τα παιδιά. Ακόμα, μπορεί να ολοκληρωθεί με μία δράση αλληλεγγύης στην Παλαιστίνη, στον λαό που σήμερα λέει το δικό του ΟΧΙ.

Διάχυτο παιχνίδι γρίφων

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα παιδιά μπορεί να έχει ένα παιχνίδι γρίφων που εκτείνεται σε όλο το σχολείο. Βασικός πυρήνας θα μπορούσε να είναι η αναζήτηση στοιχείων για να σχηματίσουν την κρυμμένη λέξη και να αποκαλύψουν ποιος είπε το μεγάλο «ΟΧΙ».

Στην τάξη ο δάσκαλος διαβάζει απόσπασμα από το γράμμα του - τότε Γενικού Γραμματέα του ΚΚΕ και εξόριστου - Νίκου Ζαχαριάδη: «Ο κάθε βράχος, η κάθε ρεματιά... να γίνει φρούριο του απελευθερωτικού αγώνα.». Επειτα, τα παιδιά αναζητούν άλλα άτομα - συνδέσμους σε όλο το σχολείο (έχουν ορισθεί πριν από τον δάσκαλο και είναι άτομα εκτός τάξης, για παράδειγμα παιδιά άλλης τάξης ή δάσκαλοι). Ο κάθε σύνδεσμος τους δίνει πληροφορίες για τον ρόλο του (π.χ. αντάρτης, αετόπουλο, γυναίκα - κατάσκοπος, πρωθυπουργός της χώρας) και στοιχεία για τον επόμενο γρίφο (π.χ. αινίγματα, στιχάκια κ.τ.λ.). Αφού τα παιδιά συγκεντρώσουν όλα τα στοιχεία, σχηματίζουν την κρυμμένη λέξη.

Αυτό το παιχνίδι στόχο έχει να αποδομήσει την ευρέως γνωστή αντίληψη τού ποιος είπε το «ΟΧΙ». Στις περισσότερες σχολικές τάξεις αναπαράγεται ότι το «ΟΧΙ» το είπε ο δικτάτορας Ιωάννας Μεταξάς, ενώ αποσιωπάται ο ρόλος των δωσιλογικών αστικών κυβερνήσεων. Εδώ το ΟΧΙ, μέσα από τις κάρτες ρόλων, αναδεικνύεται ως η αρχή της μεγάλης αντίστασης του ελληνικού λαού. Ενός λαού που έδωσε τα καλύτερα παιδιά του στον αγώνα κατά του φασισμού - ναζισμού. Ενός λαού που, με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές, έφτιαξε τη δική του αντιστασιακή οργάνωση, το ΕΑΜ, τον δικό του λαϊκό στρατό, τον ΕΛΑΣ.

Σχολικές γιορτές

Φυσικά, ξεχωριστή σημασία έχει η προετοιμασία των σχολικών εορτών. Οι μαθητές - αξιοποιώντας τα λόγια σημαντικών ποιητών και λογοτεχνών - μπορούν να περάσουν στους συνομηλίκους τους θεατές τα διαχρονικά διδάγματα της επετείου. Ενας δημιουργικός τρόπος προσέγγισης της γιορτής έχει σημαντικά οφέλη για τα παιδιά που συμμετέχουν. Σκοπός δεν μπορεί να είναι να μάθουν απέξω ένα ποίημα, αλλά να ερευνήσουν και να δουλέψουν συλλογικά ώστε να παρουσιάσουν ένα ενδιαφέρον αποτέλεσμα που θα κεντρίσει την προσοχή των συμμαθητών τους. Ιδιαίτερα για τους μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου, η συμμετοχή σε μια τέτοια γιορτή είναι από μόνη της το «σημαντικότερο» μάθημα Ιστορίας και σίγουρα μια πλούσια εμπειρία που θα τους μείνει χαραγμένη στη μνήμη.


Επιμέλεια:
Διατμηματική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ για τις μικρότερες ηλικίες της νεολαίας



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ