Σύμφωνο αμυντικής συνεργασίας και ασφάλειας με την ΕΕ υπέγραψε η Μολδαβία και έγινε η πρώτη χώρα που υπογράφει μια τέτοια συμφωνία με τους «27», δήλωσε ο επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ.

Η συμφωνία εντάσσεται στις επιδιώξεις της ΕΕ να αυξήσει τη γεωπολιτική της επιρροή στη Μολδαβία, σε βάρος της Ρωσίας, επωφελούμενη από τη διακυβέρνηση της «φιλοδυτικής» Προέδρου Mάγια Σάντου.

«Αυτή η εταιρική σχέση θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα της χώρας. Θα επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε από κοινού τις κοινές προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας, να καταστήσουμε την εμπλοκή μας πιο αποτελεσματική και να διερευνήσουμε νέους τομείς συνεργασίας», σημείωσε ο Μπορέλ.

Ο πρωθυπουργός της Μολδαβίας, Ντ. Ρετσεάν, δήλωσε ότι η ένταξη στην ΕΕ θα είναι ο καλύτερος «μηχανισμός για τη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας για τους πολίτες της Μολδαβίας».

«Μέχρι τότε, η υπογραφή της εταιρικής σχέσης ασφάλειας και άμυνας ΕΕ - Μολδαβίας είναι ένα βήμα προς τα εμπρός», έγραψε.

Τον Μάρτη, η Σάντου υπέγραψε συμφωνία «αμυντικής» συνεργασίας με τη Γαλλία, προειδοποιώντας ότι η Ρωσία προσπαθεί να «αποσταθεροποιήσει» τη Μολδαβία και ότι αν «δεν σταματήσει στην Ουκρανία, θα συνεχίσει».

Η ΕΕ σκοπεύει να ξεκινήσει επίσημες διαπραγματεύσεις για ένταξη της Μολδαβίας και της Ουκρανίας ήδη από τις 25 Ιούνη, ανέφερε το «Politico», επικαλούμενο διπλωμάτες.

Σύμφωνα με το «Politico», τα κράτη - μέλη ήταν έτοιμα να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκέμβρη, αλλά διαφώνησε η Ουγγαρία. Η εφημερίδα αναφέρει ότι μια διακυβερνητική διάσκεψη ΕΕ - Ουκρανίας έχει προγραμματιστεί για τις 25/6, με στόχο να σημειωθεί κάποια πρόοδος στο θέμα της διεύρυνσης επειδή από 1η Ιούλη αναλαμβάνει η Ουγγαρία την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ.

Η Κομισιόν ανακοίνωσε στις 12 Μάρτη ότι είχε αναπτύξει έναν οδηγό - πλαίσιο για τις μελλοντικές ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Ουκρανία και τη Μολδαβία και θα τον παρουσιάσει στο Συμβούλιο της ΕΕ.

Σε επιστολή προς τον υπουργό Αμυνας Λ. Οστιν, Αμερικανοί βουλευτές - Δημοκρατικοί και Ρεπουμπλικάνοι - ζητούν η κυβέρνηση Μπάιντεν να επιτρέψει στις ουκρανικές δυνάμεις να χτυπούν ρωσικό έδαφος χρησιμοποιώντας αμερικανικά όπλα, ανέφερε προχθές το «Politico».

Το δημοσίευμα επικαλείται επιστολή που ζητά από το Πεντάγωνο να εξουσιοδοτήσει «τη χρήση όπλων που παρέχονται από τις ΗΠΑ για να πληγούν στρατηγικοί στόχοι εντός της ρωσικής επικράτειας υπό ορισμένες συνθήκες».

«Είναι σημαντικό η κυβέρνηση Μπάιντεν να επιτρέπει στη στρατιωτική ηγεσία της Ουκρανίας τη δυνατότητα να διεξάγει ένα πλήρες φάσμα των απαραίτητων επιχειρήσεων», αναφέρουν οι βουλευτές.

Η επιστολή συντάχθηκε από τον Ρεπουμπλικάνο Μάικ Τέρνερ και τους Δημοκρατικούς Τζιμ Χάιμς και Τζέραλντ Κόνολι.

Νωρίτερα η «Wall Street Journal», επικαλούμενη Αμερικανούς αξιωματούχους, ανέφερε ότι η Ουκρανία ζήτησε από την κυβέρνηση Μπάιντεν να εντοπίσει στόχους στο ρωσικό έδαφος τους οποίους θα μπορούσε να χτυπήσει ο ουκρανικός στρατός. Σύμφωνα με αυτήν, το Κίεβο είχε επίσης ζητήσει από την Ουάσιγκτον να άρει τους περιορισμούς στη χρήση αμερικανικών όπλων εναντίον στόχων στο εσωτερικό της Ρωσίας.

Σε ένα τέτοιο φόντο, προχθές ξεκίνησε η πρώτη φάση των ρωσικών στρατιωτικών ασκήσεων με τακτικά πυρηνικά όπλα στη Νότια Στρατιωτική Περιφέρεια, με πυραύλους «Iskander» και «Kinzhal». Οι εν λόγω ασκήσεις ανακοινώθηκαν από τη Μόσχα ως απάντηση στη δήλωση του Βρετανού ΥΠΕΞ Ντ. Κάμερον ότι το Κίεβο έχει το «δικαίωμα» να χρησιμοποιήσει βρετανικούς πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς για χτυπήματα σε ρωσικό έδαφος, αλλά και στις δηλώσεις του Γάλλου Προέδρου Εμ. Μακρόν για ενδεχόμενη αποστολή «δυτικών» στρατευμάτων στην Ουκρανία.

Αντίστοιχα - σε μια πιο «ασαφή» δήλωση - ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Αντ. Μπλίνκεν είπε την περασμένη βδομάδα ότι οι ΗΠΑ δεν ενθαρρύνουν τις ουκρανικές δυνάμεις να χτυπούν στόχους στη Ρωσία, ωστόσο αυτό είναι μια απόφαση την οποία πρέπει να λάβει το Κίεβο...

Σε κάθε περίπτωση, Ουάσιγκτον και Κίεβο βρίσκονται σε σχετικές διαπραγματεύσεις, όπως επιβεβαίωσε ο Ουκρανός Πρόεδρος Β. Ζελένσκι, ενώ Ουκρανοί αξιωματούχοι έχουν επισκεφτεί τις ΗΠΑ για συνομιλίες.

Σε μια φάση που η Ρωσία κλιμακώνει στρατιωτικά στο πεδίο, σημειώνοντας εδαφικά κέρδη στο Χάρκοβο, στα ανατολικά και στα νότια, το ευρωατλαντικό στρατόπεδο συζητά πώς θα εντείνει τη στήριξη του Κιέβου άμεσα και μακροπρόθεσμα, ενώ μεγαλώνει η απειλή επέκτασης της ιμπεριαλιστικής σύγκρουσης ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ευρώπη.

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο άνοιξε και η συζήτηση για «αεράμυνα τύπου Ισραήλ», δηλαδή να τοποθετηθούν αντιαεροπορικά και αντιπυραυλικά συστήματα σε ΝΑΤΟική επικράτεια κατά μήκος των ουκρανικών συνόρων, σε Πολωνία και Ρουμανία, αλλά και να αναπτύσσονται «δυτικά» μαχητικά αεροσκάφη για να βοηθούν την Ουκρανία να καταρρίπτει ρωσικούς πυραύλους και drones. Η Ρωσία θα μπορούσε τότε να χτυπήσει ΝΑΤΟικό έδαφος, θεωρώντας «νόμιμους στόχους» τα αντιπυραυλικά συστήματα και τα αεροσκάφη.

Παράλληλα εντείνεται ο «οικονομικός πόλεμος» Δύσης - Ρωσίας, με την ΕΕ, μετά από πολύμηνα παζάρια, να ανάβει προχθές το «πράσινο φως» ώστε μέρος των κερδών που αποφέρουν τα «παγωμένα» ρωσικά περιουσιακά στοιχεία να χρησιμοποιηθεί για στρατιωτική στήριξη της Ουκρανίας τα επόμενα χρόνια και για επενδύσεις ανοικοδόμησης.

Το θέμα θα συζητηθεί σήμερα στη Σύνοδο των υπουργών Οικονομικών του G7, όπου οι ΗΠΑ προωθούν άλλο σχέδιο και Γερμανοί αξιωματούχοι εμφανίζονται έτοιμοι να το υποστηρίξουν, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το «Bloomberg».

Το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ έλαβε προχθές την τελική απόφαση, επιβεβαιώνοντας τη συμφωνία των κρατών - μελών στις 8 Μάη «να χρησιμοποιηθούν τα έκτακτα κέρδη από τα ακινητοποιημένα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας για την υποστήριξη της στρατιωτικής αυτοάμυνας και της ανοικοδόμησης της Ουκρανίας, στο πλαίσιο της ρωσικής επιθετικότητας».

Από τους τόκους και τα κέρδη των «παγωμένων» περιουσιακών στοιχείων της Ρωσίας μπορούν να αντληθούν περίπου 2,5 - 3 δισ. ευρώ ετησίως. «Αυτή η κίνηση θα παράσχει στην Ουκρανία έως και 3 δισ. ευρώ φέτος, το 90% των οποίων θα διατεθεί στον στρατό της Ουκρανίας», τόνισε ο Τσέχος ΥΠΕΞ, ενώ το 10% θα διατεθεί για επενδύσεις.

Περίπου 280 δισ. δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία έχουν ακινητοποιηθεί από το G7, με τις κυρώσεις που επέβαλε κατά της Ρωσίας μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το 2022. Περισσότερα από τα 2/3 αυτών κρατούνται στην ΕΕ μέσω του κολοσσού διακανονισμού «Euroclear», με έδρα το Βέλγιο. Από πέρυσι έχουν αποφέρει καθαρά κέρδη περίπου 3,9 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με το σχέδιο της ΕΕ, η Ουκρανία θα λάβει τα καθαρά κέρδη που υπολογίζονται από τις 15 Φλεβάρη και μετά, με 159 δισ. ευρώ δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων να έχουν αποφέρει καθαρά κέρδη 557 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα οικονομικά αποτελέσματα πρώτου τριμήνου της «Euroclear». Τα κέρδη πριν από τις 15 Φλεβάρη θα παρακρατηθούν από τη «Euroclear» για τη διαχείριση τυχόν κινδύνων από νομικές ενέργειες στη Ρωσία.

Εντός του καλοκαιριού η ΕΕ αναμένεται να εκταμιεύσει από τα έκτακτα κέρδη των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων στην ΕΕ το πρώτο δισεκατομμύριο ευρώ, προκειμένου να αγοράσει όπλα για την Ουκρανία.

Οι ΗΠΑ έχουν προωθήσει ένα ξεχωριστό σχέδιο, που θα αξιοποιήσει τα μελλοντικά έσοδα των «παγωμένων» περιουσιακών στοιχείων για να υποστηρίξει ένα δάνειο 50 δισ. δολαρίων στην Ουκρανία. Αν το G7 εγκρίνει τη συμφωνία, θα αντικαταστήσει την πρωτοβουλία της ΕΕ.

Η Ουάσιγκτον ισχυρίζεται ότι τα ρωσικά δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία δεν χρειάζεται να κατασχεθούν ή να δημευτούν, αλλά αντίθετα να χρησιμοποιηθούν για να παρέχουν ένα εκτεταμένο δάνειο στην Ουκρανία, στο οποίο οι τόκοι θα πληρώνονταν από τα ετήσια κέρδη των «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

Η σύμφωνη γνώμη της Γερμανίας ενδέχεται να αποτελέσει κρίσιμο βήμα που φέρνει την Ουάσιγκτον και τους «συμμάχους» πιο κοντά στην εξασφάλιση ενός νέου μεγάλου πακέτου για το Κίεβο, διασφαλίζοντας τη δέσμευση των ΗΠΑ ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα των εκλογών του Νοέμβρη και κάμπτοντας τις αντιρρήσεις των Ρεπουμπλικάνων.

Καθώς τα δύο στρατόπεδα που συγκρούονται στην Ουκρανία δεν δείχνουν σημάδια υποχώρησης και η στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κερδίζει έδαφος, το ευρωατλαντικό στρατόπεδο επιδιώκει να εξασφαλίσει μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση για το Κίεβο και να εντείνει την οικονομική πίεση προς τη Μόσχα.

Ωστόσο, πηγές αναφέρουν ότι δεν αναμένεται τελική συμφωνία πριν τη συνάντηση των ηγετών του G7 στις 13 - 15 Ιούνη, ενώ η εφαρμογή της αναμένεται ακόμα πιο μετά, μέσα στο 2025.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου δήλωσε ότι η Ρωσία θα εξετάσει την κατάσχεση εσόδων από δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία της στην ΕΕ ως παραβίαση όλων των κανόνων του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος, και ότι αργά ή γρήγορα η ΕΕ θα αναγκαστεί να επιστρέψει τα «κλεμμένα».

Στο πλαίσιο της ευρύτερης γεωπολιτικής αντιπαράθεσης σε Ανατολική Ευρώπη, Βαλτική και Μαύρη Θάλασσα, η Μόσχα ανακοίνωσε αναθεώρηση των συνόρων των ρωσικών χωρικών υδάτων στη Βαλτική Θάλασσα, σύμφωνα με σχέδιο κυβερνητικού διατάγματος, προκαλώντας την αντίδραση της Φινλανδίας και άλλων ΝΑΤΟικών χωρών της Βαλτικής.

Σύμφωνα με το σχέδιο του διατάγματος, με ημερομηνία 21 Μάη, το ρωσικό υπουργείο Αμυνας προτείνει να διευθετηθούν τα σύνορα γύρω από ρωσικά νησιά στο ανατολικό τμήμα του Κόλπου της Φινλανδίας και γύρω από το Καλίνινγκραντ, με τον ισχυρισμό ότι η προηγούμενη μέτρηση του συνόρου, το 1985, χρησιμοποιούσε ναυτικούς χάρτες των μέσων του 20ού αιώνα και δεν ανταποκρίνεται πλήρως σε πιο σύγχρονες χαρτογραφικές συντεταγμένες.

Δεν καθίσταται σαφές πώς ακριβώς θα διευθετηθούν τα σύνορα και αν έγιναν διαβουλεύσεις με άλλα κράτη της Βαλτικής. Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, δεν υπάρχει «τίποτα πολιτικό», αν και «μπορεί κανείς να δει το επίπεδο της αντιπαράθεσης, ιδιαίτερα στην περιφέρεια της Βαλτικής».

«Οι φινλανδικές αρχές ερευνούν πληροφορίες στα ρωσικά ΜΜΕ σχετικά με τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών στον Κόλπο της Φινλανδίας», δήλωσε χθες ο Φινλανδός Πρόεδρος Αλ. Στουμπ.

Η Φινλανδή ΥΠΕΞ Ελ. Βαλτόνεν υπογράμμισε ότι η Ρωσία θα πρέπει να συμμορφωθεί με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, και δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο η Μόσχα να «σπέρνει σύγχυση».

Ο Σουηδός πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον δήλωσε πως «η Ρωσία δεν μπορεί να αποφασίζει μονομερώς για νέα σύνορα». Ο δε Λιθουανός ΥΠΕΞ έκανε λόγο για «προφανή κλιμάκωση» εναντίον του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, η οποία «πρέπει να αντιμετωπιστεί με κατάλληλη, αυστηρή απάντηση».

Στο μεταξύ, ο αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Σουηδίας προειδοποίησε για άλλη μια φορά σχετικά με τις «ρωσικές φιλοδοξίες» στο στρατηγικής σημασίας νησί Γκότλαντ, και συνολικά στη Βαλτική Θάλασσα.

«Η Ρωσία θα μπορούσε να προκαλέσει περιβαλλοντική καταστροφή στο κατώφλι μας και να την κάνει να μοιάζει με ατύχημα», είπε, για παράδειγμα «με κάποιο παλιό ρωσικό πετρελαιοφόρο».

Στη συνέχεια, πάντως, σύμφωνα με το «Reuters», η πρόταση του ρωσικού υπουργείου διεγράφη από την επίσημη ιστοσελίδα εγγράφων της Ρωσίας.