Τους δικούς τους σχεδιασμούς γύρω από την ιμπεριαλιστική σύγκρουση μεταξύ ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και Ρωσίας στην Ουκρανία προωθούν οι Ευρωπαίοι, την ώρα που ο Αμερικανός Πρόεδρος, Ντ. Τραμπ, πιέζει τον Ουκρανό ομόλογό του Β. Ζελένσκι να απαντήσει άμεσα στο αμερικανικό σχέδιο «ειρήνης» που παζαρεύει η Ουάσιγκτον με τη Μόσχα.

Στο πλαίσιο αυτών των παζαριών που οξύνουν τις αντιθέσεις μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ - Βρετανίας, χθες πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη για το Ουκρανικό, ανάμεσα στον Ντ. Τραμπ, τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμ. Μακρόν, τον Γερμανό καγκελάριο Φρ. Μερτς και τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ.

Στις ανακοινώσεις που ακολούθησαν από το Ελιζέ και από την Ντάουνινγκ Στριτ, χαιρετίζονται οι «προσπάθειες των ΗΠΑ για την επίτευξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία» και γίνονται επικλήσεις στην «κοινή ευρωατλαντική ασφάλεια», ωστόσο στην πραγματικότητα ΕΕ και Βρετανία επιχειρούν να παρέμβουν στο αμερικανικό σχέδιο, διεκδικώντας μεγαλύτερο μερίδιο από τη μοιρασιά της λείας στην Ουκρανία, αποδυνάμωση της Ρωσίας και ενισχυμένες θέσεις στον ιμπεριαλιστικό ανταγωνισμό σε Ευρώπη, Βαλτική και Μαύρη Θάλασσα.

Σε αυτό το πλαίσιο, εντείνονται οι συνομιλίες του λεγόμενου «Συνασπισμού των Προθύμων».

Σήμερα συναντιούνται εκ νέου - μέσω τηλεδιάσκεψης - οι ηγέτες «των προθύμων», υπό τη συμπροεδρία της Γαλλίας και της Βρετανίας, για να σημειωθεί πρόοδος σχετικά με τις «εγγυήσεις ασφαλείας» στην Ουκρανία και τη «σημαντική συμβολή των Αμερικανών» σε αυτές.

Οι Ευρωπαίοι έχουν εκφράσει «ανησυχίες» ότι οι ΗΠΑ θα δώσουν ασαφείς «εγγυήσεις ασφαλείας» στο Κίεβο, γι' αυτό και η αντιπρότασή τους στο αμερικανικό σχέδιο «ειρήνης», που επεξεργάστηκαν Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία και Ουκρανία, κάνει λόγο για γραπτές δεσμεύσεις από τις ΗΠΑ.

Η αντιπρόταση επρόκειτο να παραδοθεί χθες στην Ουάσιγκτον. Σύμφωνα με τον Ζελένσκι, το εδαφικό και οι «εγγυήσεις ασφαλείας» είναι μεταξύ των κύριων σημείων που μπλοκάρουν τις συνομιλίες. «Τα ουκρανικά και ευρωπαϊκά σημεία (του σχεδίου) είναι πλέον πιο ανεπτυγμένα και είμαστε έτοιμοι να τα παρουσιάσουμε στους εταίρους μας στις ΗΠΑ», δήλωσε.

Οι ΥΠΕΞ της Βρετανίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Πολωνίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και η επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ εξέδωσαν κοινή δήλωση μετά από διαβουλεύσεις στο Λονδίνο, επαναλαμβάνοντας τη δέσμευσή τους για «ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία», οι οποίες θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν «τη διερεύνηση της δημιουργίας συνασπισμού δυνάμεων αεροπορικών, χερσαίων και θαλάσσιων εγγυήσεων», με στόχο την «ενίσχυση της εμπιστοσύνης σε οποιαδήποτε μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία και τη στήριξη της ανασυγκρότησης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων».

Την ερχόμενη Δευτέρα περίπου 12 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων από την Ευρώπη θα πραγματοποιήσουν συνομιλίες για την Ουκρανία στο Βερολίνο, ανάμεσά τους οι ηγέτες της Γαλλίας και της Βρετανίας.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση για το περιεχόμενο της Στρατηγικής Εθνικής Ασφαλείας των ΗΠΑ και τις δηλώσεις Τραμπ που υποτιμούν τους Ευρωπαίους, ο Βρετανός πρωθυπουργός τόνισε πως «η Ευρώπη είναι ισχυρή και ενωμένη πίσω από την Ουκρανία».

Στο μεταξύ, η Πολωνία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για τη μεταφορά αεροσκαφών MiG-29 στην Ουκρανία σε αντάλλαγμα για πρόσβαση στην ουκρανική τεχνολογία drone και πυραύλων, δήλωσε ο Πολωνός υπουργός Αμυνας. Σύμφωνα με το Γενικό Επιτελείο του Πολωνικού Στρατού, δήλωσε ότι «η πιθανή μεταβίβαση συνδέεται με την έλλειψη προοπτικών για περαιτέρω εκσυγχρονισμό των παλαιών μαχητικών MiG-29 σοβιετικού σχεδιασμού».

Η Μόσχα δεν σκοπεύει να πολεμήσει την Ευρώπη, αλλά είναι έτοιμη να απαντήσει σε τυχόν ανάπτυξη ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία, ξεκαθάρισε ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ, κατά την ομιλία του στο Συμβούλιο της Ομοσπονδίας (άνω σώμα του ρωσικού κοινοβουλίου).

«Οπως έχει τονίσει ο Πρόεδρος της Ρωσίας, δεν έχουμε σχέδια να πολεμήσουμε την Ευρώπη. Κανένα απολύτως. Ωστόσο, θα απαντήσουμε σε κάθε εχθρική ενέργεια, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ευρωπαϊκών στρατευμάτων στην Ουκρανία και της κατάσχεσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Και είμαστε ήδη προετοιμασμένοι να απαντήσουμε», σημείωσε.

Ο Λαβρόφ πρόσθεσε ότι η Βρετανία, η ηγεσία της Κομισιόν και η πλειονότητα των κρατών - μελών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ υιοθέτησαν «μια απολύτως καταστροφική στάση» στο ουκρανικό ζήτημα, παρά -όπως είπε - την ανάγκη «να γίνει αποδεκτή η πραγματικότητα».

«Αφού επένδυσαν όλο το πολιτικό τους κεφάλαιο σε έναν πόλεμο δι' αντιπροσώπων με τη Ρωσία, που διεξάγεται από τους Ουκρανούς, άφησαν την ανίατη πολιτική τους τύφλωση να δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι θα καταφέρουν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο να νικήσουν τη χώρα μας», είπε χαρακτηριστικά.

Η ΕΕ επιταχύνει τις διαδικασίες για να παρακάμψει τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας, Β. Ορμπαν, και να εγκρίνει πριν τη Σύνοδο Κορυφής της επόμενης εβδομάδας την αορίστου χρόνου δέσμευση έως και 210 δισ. ευρώ ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων.

Η πρόταση, που στηρίζεται σε έκτακτες εξουσίες ώστε να παρακαμφθεί το δικαίωμα βέτο στις κυρώσεις, αποσκοπεί στη θωράκιση της διαπραγματευτικής θέσης της ΕΕ στις υπό την ηγεσία των ΗΠΑ συνομιλίες για την Ουκρανία, σύμφωνα με αξιωματούχους τους οποίους επικαλούνται οι «Financial Times».

Οι Βρυξέλλες επιδιώκουν να αποσυνδέσουν το ζήτημα της μόνιμης δέσμευσης των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων από το ξεχωριστό - και επίσης αμφιλεγόμενο - θέμα της χρηματοδότησης του Κιέβου μέσω δανείου με εγγύηση τα «παγωμένα» ρωσικά κεφάλαια, το οποίο θα συζητηθεί από τους ηγέτες της ΕΕ την επόμενη εβδομάδα.

Η κίνηση προκαλεί ένταση, καθώς η παράκαμψη της ομοφωνίας σε θέματα κυρώσεων έχει ιστορικά δημιουργήσει μακροχρόνιες διενέξεις μεταξύ κρατών - μελών. Η Ουγγαρία αντιτίθεται σε κάθε περαιτέρω βοήθεια προς το Κίεβο και απειλεί με βέτο στις ανανεώσεις κυρώσεων.

Η πρόταση της Κομισιόν βασίζεται στο Αρθρο 122 της Συνθήκης, επιτρέποντας έγκριση με ειδική πλειοψηφία.

Παράλληλα, το Βέλγιο - όπου εδρεύει η Euroclear, η οποία διακρατεί 185 δισ. ευρώ ρωσικών περιουσιακών στοιχείων - ζητεί πλήρεις νομικές εγγυήσεις ώστε να μην επωμιστεί μελλοντικές αξιώσεις αποζημιώσεων.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντ. Κόστα, δήλωσε ότι η ΕΕ μπορεί να παρατείνει τη σύνοδο κορυφής που έχει προγραμματιστεί για τις 18-19 Δεκέμβρη, προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας μέσω της κατάσχεσης «παγωμένων» ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.

Ο Κόστα δήλωσε ότι η σύνοδος θα μπορούσε να διαρκέσει έως και τρεις ημέρες, μέχρι να επιτευχθεί «θετικό συμπέρασμα».

Σύμφωνα με διαρροές και δημοσιεύματα οι πιέσεις της Ουάσιγκτον προς το Κίεβο έχουν ενταθεί τις τελευταίες μέρες.

Οι απεσταλμένοι του Ντ. Τραμπ έδωσαν στον Ουκρανό Πρόεδρο διορία μερικών ημερών για να απαντήσει στην προτεινόμενη «ειρηνευτική» συμφωνία, που απαιτεί από την Ουκρανία να αποδεχτεί απώλεια εδαφών στο Ντονμπάς με αντάλλαγμα «αδιευκρίνιστες εγγυήσεις ασφάλειας από τις ΗΠΑ», αναφέρει δημοσίευμα των «Financial Times».

Σύμφωνα με αξιωματούχους που μίλησαν στους FT, ο Ουκρανός Πρόεδρος είπε στους Ευρωπαίους ομολόγους του ότι, κατά τη διάρκεια δίωρης τηλεφωνικής συνομιλίας το Σάββατο, δέχτηκε πιέσεις από τον ειδικό απεσταλμένο του Λευκού Οίκου, Στιβ Γουίτκοφ, και τον σύμβουλο του Αμερικανού Προέδρου, Τζ. Κούσνερ, να λάβει μια γρήγορη απόφαση.

Σύμφωνα με πηγή ο Τραμπ ελπίζει να επιτευχθεί συμφωνία «μέχρι τα Χριστούγεννα».

Ο Ζελένσκι φέρεται να είπε στους Αμερικανούς απεσταλμένους ότι χρειάζεται χρόνο για να συζητήσει με τους Ευρωπαίους πριν απαντήσει στην πρόταση της Ουάσιγκτον.

Ενας από τους αξιωματούχους περιέγραψε την ουκρανική πλευρά ως εγκλωβισμένη μεταξύ απαιτήσεων για τα εδάφη που δεν μπορεί να αποδεχτεί, και της αμερικανικής πλευράς, που δεν μπορεί να απορρίψει.

«Για να είμαι ειλικρινής, οι Αμερικανοί αναζητούν σήμερα έναν συμβιβασμό», δήλωσε ο Ζελένσκι στους δημοσιογράφους το βράδυ της Δευτέρας. Για χθες είχαν προγραμματιστεί συνομιλίες Κιέβου - Ουάσιγκτον σχετικά με ένα έγγραφο που «θα περιγράφει λεπτομερώς τη διαδικασία της μεταπολεμικής ανασυγκρότησης και της οικονομικής ανάπτυξης της Ουκρανίας».

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο «Politico» τη Δευτέρα, ο Τραμπ ρωτήθηκε εάν έχει θέσει κάποιο χρονοδιάγραμμα στον Ζελένσκι για να συμφωνήσει στην πρότασή του. «Λοιπόν, θα πρέπει να αρχίσει να δέχεται πράγματα (...) επειδή χάνει» απάντησε.

Ο Τραμπ υποστήριξε πως η Ρωσία, επειδή είναι «πολύ μεγαλύτερη» και «πιο ισχυρή» από την Ουκρανία, έχει ανώτερη θέση διαπραγμάτευσης στις συνομιλίες. «Γενικά, είναι το μέγεθος που μετράει», δήλωσε ο Τραμπ, επαναλαμβάνοντας πως δεν επιθυμεί η Ουκρανία να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ, δηλώνοντας όμως παράλληλα πως ο ουκρανικός στρατός αξίζει «τεράστιο σεβασμό» για την αντίσταση που προβάλλει.

Ο ηγέτης των ΗΠΑ εκτιμά επίσης πως η Ουκρανία, που «έχει χάσει πολλά εδάφη», πρέπει να διεξαγάγει εκλογές, κατηγορώντας το Κίεβο ότι «χρησιμοποιεί τον πόλεμο» για να τις αποφύγει.

Υπενθυμίζεται ότι ο Ζελένσκι αντέδρασε προχθές, λέγοντας ότι είναι «έτοιμος» να διοργανώσει προεδρικές εκλογές σε 2-3 μήνες, υπό την προϋπόθεση ότι οι «σύμμαχοι» μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια της ψηφοφορίας. Δήλωσε επίσης ότι ζήτησε προτάσεις για νομοθετικές τροποποιήσεις που θα επιτρέπουν τη διεξαγωγή εκλογών κατά τη διάρκεια ισχύος του στρατιωτικού νόμου.

«Από πολλές απόψεις, (οι δηλώσεις του Τραμπ) όσον αφορά την ένταξη (της Ουκρανίας) στο ΝΑΤΟ, όσον αφορά τα εδάφη, όσον αφορά το γεγονός ότι η Ουκρανία χάνει έδαφος, συνάδουν με τη δική μας αντίληψη. Από πολλές απόψεις, ο Πρόεδρος Τραμπ προσέγγισε τις βαθιές αιτίες της σύγκρουσης», επιδοκίμασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμ. Πεσκόφ, χαρακτηρίζοντας τη συνέντευξη του Προέδρου των ΗΠΑ «πολύ σημαντική».

Ο πάπας Λέων ΙΔ' - που συναντήθηκε προχθές στη Ρώμη με τον Ζελένσκι - επέμεινε ότι η Ευρώπη πρέπει να έχει ρόλο σε οποιαδήποτε «ειρηνευτική» συμφωνία για την Ουκρανία και επέκρινε τις ενέργειες της κυβέρνησης Τραμπ που οδηγούν σε «διάσπαση της συμμαχίας» ΗΠΑ - Ευρώπης.

«Η επιδίωξη μιας ειρηνευτικής συμφωνίας χωρίς να συμπεριλαμβάνεται η Ευρώπη στις συνομιλίες είναι μη ρεαλιστική, δεδομένου ότι ο πόλεμος διεξάγεται στην Ευρώπη», δήλωσε ο πάπας.

«Επίσης, αναζητούνται εγγυήσεις για την ασφάλεια σήμερα και στο μέλλον. Η Ευρώπη πρέπει να αποτελέσει μέρος αυτού, και δυστυχώς δεν το καταλαβαίνουν όλοι, αλλά πιστεύω ότι υπάρχει μια μεγάλη ευκαιρία για τους Ευρωπαίους ηγέτες να ενωθούν και να αναζητήσουν μια λύση από κοινού», επέμεινε.