Σάββατο 24 Μάη 2025 - Κυριακή 25 Μάη 2025
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Δολοφονίες χαρακτήρων, διαδικτυακή γκιλοτίνα και τρομοκρατία του πληκτρολογίου

Κάποτε γελούσαμε με κάποια γραφικά πλάσματα του διαδικτύου που έκαναν «πλάκες», «χαβαλέ» και αστείες αποκαθηλώσεις των σταρ. Σήμερα τα τρολ ...αναβαθμίστηκαν. Εγιναν εργαλεία στα χέρια των αστικών μηχανισμών. Οχι με κάποια έννοια γραφειοκρατική, αλλά με αποστολή την καταστολή της πολιτικής σκέψης. Εγιναν οι μισθοφόροι του πληκτρολογίου, που αναλαμβάνουν την πολιτική εξόντωση όσων τολμούν να μιλήσουν ενάντια στην εξουσία, στους εργοδότες τους δηλαδή.

Η σύγχρονη ταξική πάλη διεξάγεται πλέον και στο πεδίο του ψηφιακού πολέμου. Εχει στηθεί και λειτουργεί ανεμπόδιστα μια διαδικτυακή γκιλοτίνα, με δήμιους ανώνυμους, εκτελεστές πληρωμένους και πολιτικά ελεγχόμενους.

Κάποτε ο Λένιν έλεγε: «Η ελευθερία του Τύπου είναι εκείνη η ελευθερία των πλουσίων να χειραγωγούν τη συνείδηση των φτωχών». Ε, λοιπόν, αυτή η «ελευθερία του Τύπου» επεκτάθηκε στα social media, όπου ο καπιταλισμός απέκτησε (επινόησε;) ένα ακόμη εργαλείο διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Με λίγα χρήματα και με πολύ θράσος, μια στρατιά κοινών αληταράδων, ένα δίκτυο φασόν λογαριασμών, εξαπολύουν λάσπη, ψευδείς ειδήσεις, ηθικολογικές καταδίκες και οργανωμένα κύματα ψηφιακού λιθοβολισμού.

Στόχος, όχι να αντικρουστεί, αλλά να ακυρωθεί η πολιτική φωνή του αντιπάλου. Δεν έχει σημασία αν οι κατηγορίες είναι ψευδείς, αν οι επιθέσεις είναι αστήρικτες. Το ζητούμενο είναι το ηθικό πολιτικό λιντσάρισμα, η δημόσια εξόντωση. Η δολοφονία χαρακτήρα δεν χρειάζεται απόδειξη, χρειάζεται θόρυβο.


Ας το πούμε καθαρά: Η πληρωμένη τρολοκρατία είναι φασισμός με emoji. Είναι το νέο παρακράτος, που δεν φοράει χακί, αλλά προφίλ με γάτες και σλόγκαν «δεν ανήκω πουθενά». Είναι αυτοί που μιλούν για «δημοκρατία», αλλά δεν έχουν πρόβλημα να στείλουν μια ελεύθερη φωνή στην πυρά, αρκεί να πληρωθούν γι' αυτό ή να «ξεπλύνουν» τη δράση κάποιου μεγαλοεπιχειρηματία.

Σήμερα, αυτή η ιστορία γράφεται και στο Twitter, στο Facebook, στο Instagram. Και σε αυτούς τους χώρους η δολοφονία χαρακτήρα δεν είναι ούτε αυθόρμητη ούτε τυχαία. Είναι ταξικά στοχευμένη. Σπάνια στοχοποιούν τον ...βολικό πολιτικό ή τον μαφιόζο «σελέμπριτι». Οι στοχοποιήσεις κατευθύνονται εκεί όπου υπάρχει πολιτική αμφισβήτηση, όπου υπάρχει φλόγα κοινωνικής ανατροπής. Η εργατική τάξη, οι ριζοσπάστες διανοούμενοι, οι μαχητές της κοινωνικής αλλαγής, οι προοδευτικοί καλλιτέχνες, αυτοί είναι που μπαίνουν στο στόχαστρο, αυτοί είναι που δέχονται τη νέα μορφή καταστολής: Τη δολοφονία χαρακτήρα μέσω πληρωμένων τρολ.

Ψηφιακός θόρυβος ή εργαλεία εξουσίας;

Ας γνωρίσουμε λίγο καλύτερα τη λειτουργία τους. Τα πολιτικά bots ή τρολο-bots είναι λογαριασμοί που φαίνονται σαν κανονικοί άνθρωποι, αλλά είναι αυτοματοποιημένοι ή ημι-αυτοματοποιημένοι λογαριασμοί, ελεγχόμενοι από ομάδες προπαγάνδας. Σκοπός τους να δημιουργούν ψευδείς εντυπώσεις πλειοψηφίας, να «δολοφονούν χαρακτήρες», να διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις ή να προκαλούν διχασμό.

Κατά τη διάρκεια πολιτικών κρίσεων ή επεισοδίων (π.χ. πυρκαγιές, Τέμπη, παρακολουθήσεις) εμφανίζονται χιλιάδες «λογαριασμοί Twitter» με ελληνικά usernames (ή ξένα με ελληνική σημαία) που ποστάρουν την ίδια φράση ξανά και ξανά, κάνουν μαζικά retweet σε κυβερνητικά accounts ή φιλοκυβερνητικά media και επιτίθενται σε δημοσιογράφους, καλλιτέχνες ή πολιτικούς που ασκούν κριτική. Αν πατήσεις τα προφίλ τους, θα δεις ότι έχουν ελάχιστους ακολούθους, περίεργες φωτογραφίες, γενικά καθόλου προσωπικότητα. Είναι ρομποτικοί λογαριασμοί, φτιαγμένοι μόνο για προπαγάνδα.


Τα bots δεν είναι απλώς ψηφιακός θόρυβος. Είναι εργαλεία εξουσίας. Οποιος τα ελέγχει, μπορεί να κατασκευάζει κλίμα, να φτιάχνει ψευδή πολιτική πραγματικότητα και να τρομοκρατεί όσους διαφωνούν.

Η απάντηση σε όλο αυτό δεν μπορεί να είναι η σιωπή. Η απάντηση είναι η ταξική ενότητα και η πολιτική αποκάλυψη των μηχανισμών αυτών. Αλλωστε, εμείς ξέρουμε πως η καλύτερη υπεράσπιση απέναντι στη συκοφαντία είναι η επίθεση με τα όπλα της αλήθειας. Και αυτό είναι που τους πονάει. Να τους αποκαλύψουμε. Να τους ονομάσουμε. Να δείξουμε ποιοι κρύβονται πίσω από τα ψεύτικα προφίλ και τις συντονισμένες επιθέσεις. Οι ιδέες δεν πεθαίνουν από bots. Δεν είναι τυχαία η χυδαιότητα της αντικομμουνιστικής υστερίας. Μιας υστερίας που εμφανίζεται σαν αυθόρμητη «έκρηξη δημοκρατικής ευαισθησίας», αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ καλά χορογραφημένη.

«Ο κομμουνισμός είναι επικίνδυνος», λένε με στόμφο οι απόφοιτοι της σχολής Ιστορίας του Facebook, επειδή τους χαλάει το πάρτι. Γιατί αν ένας εργάτης σηκώσει το κεφάλι και αρχίσει να ρωτάει «ποιος παράγει τον πλούτο και ποιος τον τσεπώνει;», τότε τα πράγματα σοβαρεύουν.

Οταν τα Μέσα παριστάνουν την πραγματικότητα

Ζούμε στην εποχή που η πραγματικότητα φτιάχνεται στο μοντάζ. Οπου τα δελτία ειδήσεων θυμίζουν περισσότερο trailers πολιτικής επιστημονικής φαντασίας παρά ρεπορτάζ. Ολα σχεδιασμένα για έναν σκοπό, να πειστεί ο λαός ότι η κυβέρνηση κάνει «ό,τι μπορεί», ότι το κάνει και καλά, και μάλιστα βραβεύεται γι' αυτό!


Αν παρακολουθεί κάποιος τα κανάλια, θα ακούει συνεχώς πως η κυβέρνηση τα έχει κάνει όλα τέλεια: Οι φωτιές; «Εγινε η μεγαλύτερη κινητοποίηση!». Οι πλημμύρες; «Δεν φταίει κανείς, φταίει ο καιρός!». Οι παρακολουθήσεις; «Ηταν για την εθνική ασφάλεια!». Η ακρίβεια; «Μην γκρινιάζετε, φάτε κουπόνια!». Οι πόλεμοι; «Στηρίζουμε το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ».

Τα μέσα ενημέρωσης δεν ενημερώνουν. Μασάζ κάνουν στην κοινή γνώμη. Στην τάξη που πονάει. Στην αγανάκτηση που πρέπει να κατασταλεί. Αυτό ακριβώς κάνουν τα κανάλια, πουλάνε «ειδήσεις» - δηλαδή συσκευασμένες αλήθειες - που εξυπηρετούν την άρχουσα τάξη. Είναι η ηχηρή φωνή της σιωπής. Φωνάζουν για τα ασήμαντα, αποσιωπούν τα σημαντικά.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς αναλυτής για να καταλάβει πώς λειτουργεί η σημερινή ενημέρωση. Δεν μιλάμε πια για ειδήσεις, μιλάμε για παραγωγές εντυπώσεων, σκηνοθετημένες εικόνες πολιτικής «κανονικότητας» με μόνο στόχο να πειστεί ο λαός ότι όλα βαίνουν καλώς.

«Η κυβέρνηση κάνει τη δουλειά της», λένε. Εστω κι αν τα τρένα συγκρούονται, τα δάση καίγονται, οι μισθοί δεν φτάνουν ούτε για τα βασικά, οικογένειες ξεσπιτώνονται, νέοι άνθρωποι δολοφονούνται και η κοινωνία βράζει. Παρ' όλα αυτά, τα δελτία των 8 επιμένουν: «Η κυβέρνηση αντέδρασε άμεσα», «πήρε πρωτοβουλίες», «στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων». Η ενημέρωση έχει μετατραπεί σε μηχανή πολιτικής διαχείρισης συναισθημάτων και πολλοί δημοσιογράφοι σε διαχειριστές κρίσεων, όχι αναλυτές ή ελεγκτές της εξουσίας.

Η ανώδυνη και «εύπεπτη» αντιπολίτευση

Και αν αναρωτιέστε γιατί οι δήθεν «αντισυστημικοί», που «μιλάνε έξω απ' τα δόντια» στη Βουλή, που «δεν φοβούνται κανέναν» και «τα 'χουν βάλει με όλους», είναι περιζήτητοι στα κανάλια και προβάλλονται από παντού, η απάντηση είναι απλή: Είναι χρήσιμοι στο σύστημα, γιατί μιλούν τη γλώσσα της δήθεν «αγανάκτησης» χωρίς να αγγίζουν ποτέ την ταξική ουσία των πραγμάτων. Είναι αυτοί που δεν λένε κουβέντα π.χ. για καπιταλιστική εκμετάλλευση. Που λένε γενικά για «δικαιοσύνη», «συνταγματικότητα», «θεσμούς», «συνέπεια». Δηλαδή λένε ό,τι μπορεί να ειπωθεί χωρίς να θίγεται η ιδιοκτησία και το σύστημα.

Που δεν ενοχλούν την τάξη των εφοπλιστών. Που δεν τα βάζουν με το σύστημα, αλλά με τους «κακούς διαχειριστές». Με δυο λόγια, είναι μια εύπεπτη, μια βολική αντιπολίτευση, που κι αν ακόμη δεν υπήρχε θα έπρεπε να εφευρεθεί, γιατί εξυπηρετεί. Γιατί ξέρουν πως όσο υπάρχει έστω κι ένας που μιλάει για ανατροπή και για κατάργηση της εκμετάλλευσης, ολόκληρος ο πολιτικός τους θίασος, αυτή η καρικατούρα, αυτό το θέατρο σκιών, θα κατέρρεε.

Τους ξέρετε καλά αυτούς τους εξυπηρετικούς επαναστάτες του γλυκού νερού. Ως «μοναχικούς πολεμιστές» που «δεν μασάνε», που «λένε την αλήθεια», που «τολμούν».

Αλλά η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει τίποτα πιο ασφαλές από αυτούς, από μια αντιπολίτευση χωρίς ουσία. Μια φωνή που δεν απειλεί τις οικονομικές δομές, που δεν μιλάει για την ταξική φύση του κράτους, που δημιουργεί εκτόνωση χωρίς ουσία. Δηλαδή, χρησιμοποιεί την αγαπημένη ρητορική κάθε καθεστωτικού συστήματος που ψάχνει άλλοθι.

Και κάπως έτσι κατασκευάζονται μαϊμούδες - αγωνιστές, που καμία σχέση δεν έχουν με τους πραγματικούς. Αυτούς που δεν έχουν χρόνο για συνεντεύξεις και κοινοβουλευτικά κακόγουστα σώου με ύβρεις και ψεύδη, αλλά προλαβαίνουν να υπερασπιστούν μια οικογένεια που της παίρνουν το σπίτι, να οργανώσουν μια πορεία ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις ή να υπερασπιστούν μια απολυμένη εργάτρια.

Αυτός είναι ο μηχανισμός συντήρησης του ψέματος μέσω θεάματος. Το σύστημα θέλει - και μπορεί - να προβάλλει τη δική του αντιπολίτευση, για να μη φανεί η αληθινή. Και τα ΜΜΕ είναι το θεατρικό σανίδι αυτής της κακής παράστασης. Ο κομμουνισμός όμως δεν έχει σχέση με θεατρινισμούς και «στιλ». Είναι θέση ζωής και πάλης. Και είτε τον υπηρετείς, είτε παίζεις το παιχνίδι του αντιπάλου. Αν ο Μαρξ ζούσε σήμερα, θα έγραφε στο Twitter: «Η πιο επικίνδυνη αντιπολίτευση είναι εκείνη που μοιάζει με επανάσταση, αλλά δεν θέλει αλλαγή εξουσίας».


Της
Σεμίνας Διγενή



Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ