Στη «φάκα» το πρώτο «τυρί» για το λαό της περιοχής είναι η «ανάπτυξη». «Η έλευση των Αμερικανών και των άλλων ΝΑΤΟικών θα φέρει στην πόλη επενδύσεις», «τα ενεργειακά και άλλα σχέδια θα ανοίξουν δουλειές», ακούνε και ξανακούνε ο λαός και οι εργαζόμενοι της Θράκης, από τη μεγαλοεργοδοσία, τις τοπικές αρχές και διάφορους παράγοντες.

Για «ανάπτυξη» άκουσαν πολλά και οι εκατοντάδες εργαζόμενοι στα εργοτάξια κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου TAP, όπως και οι κάτοικοι των περιοχών που αυτός διασχίζει. Ενα ακόμα «εμβληματικό» έργο στο οποίο συμμετέχουν και αμερικανικά κεφάλαια, στενά συνδεδεμένο με το σχεδιασμό των ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ στην περιοχή, που την θέλει παράλληλα και στρατιωτικό ορμητήριο και «ενεργειακό κόμβο» που θα συμβάλει στον στρατηγικό στόχο της «απεξάρτησης» της ΕΕ και των Βαλκανίων από το ρωσικό φυσικό αέριο. Πλέον, καθώς τα έργα έχουν ολοκληρωθεί, στον υποσταθμό των Φερών απασχολούνται μόλις μια ντουζίνα εργαζόμενοι και άλλη μια χούφτα εργαζομένων στα συνεργεία συντήρησης του αγωγού σε όλη την Περιφέρεια. Οσο για τα χωριά, οι κάτοικοί τους ακόμα καίνε ξύλα το χειμώνα, χρόνια μετά τις υποσχέσεις για τα πολυδιαφημισμένα «ανταποδοτικά έργα», όπως η τηλεθέρμανση από τον υποσταθμό του TAP για τις Φέρες.

«Οι οικοδόμοι αντιλήφθηκαν γρήγορα πως τα μεροκάματα στην κατασκευή των μεγάλων ενεργειακών υποδομών δεν ήταν αυτά που περίμεναν», εξηγεί στον «Ριζοσπάστη» ο πρόεδρος του Σωματείου Οικοδόμων και Συναφών Επαγγελμάτων Αλεξανδρούπολης και Περιφέρειας, Αναστάσης Γεωργιάδης. Οπως σημειώνει, το Σωματείο «πάτησε» γερό πόδι στα εργοτάξια, όταν οι οικοδόμοι οργανώθηκαν για να διεκδικήσουν τα δεδουλευμένα τους μετά από 3 μήνες απληρωσιάς, ενώ ακολούθησαν πολλοί αγώνες, με στάσεις εργασίας και απεργίες απέναντι στα 10ωρα και 12ωρα σκληρής δουλειάς σε καύσωνες και παγετούς, για να «τρέξουμε το έργο», ακόμα και απέναντι σε εκδικητικές απολύσεις μελών του Σωματείου.

Οι εργαζόμενοι του έργου όμως έγιναν και από τους πρώτους αποδέκτες της προπαγάνδας περί «ασφάλειας και σταθερότητας»: Οπως τους έλεγαν τότε χαρακτηριστικά, το γεγονός ότι η Ελλάδα και η Τουρκία γίνονται συνέταιροι στην Ενέργεια με τον TAP, θα αποτελέσει παράγοντα ασφάλειας, φτάνοντας μέχρι και το σημείο να ακουστεί από ορισμένα στόματα ότι η περιοχή δεν πρόκειται να γίνει στόχος επιθέσεων γιατί την διασχίζει ο σημαντικός αυτός αγωγός.

Η πείρα, όμως, αποδεικνύει το αντίθετο, πράγμα που έχουν αντιληφθεί αρκετοί από τους εργαζόμενους: Μάλιστα, σε μια από τις συνελεύσεις του Σωματείου στο εργοτάξιο, στην οποία συμμετείχαν 300 εργαζόμενοι, είχε ψηφιστεί ομόφωνα ψήφισμα με το οποίο οι οικοδόμοι είπαν «όχι» στη μετατροπή του λιμανιού σε βάση θανάτου του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ.

Χαρακτηριστικό άλλωστε είναι πως πολλοί από τους οικοδόμους του TAP είναι οι ίδιοι που τώρα εργάζονται στην κατασκευή του φράχτη στα ελληνοτουρκικά σύνορα, ένα ακόμα έργο που φέρνει την... «ασφάλεια» που δεν έφερε τελικά ο TAP, και πιθανόν να είναι οι ίδιοι που θα κληθούν να κατασκευάσουν το κλειστό στρατόπεδο συγκέντρωσης προσφύγων και μεταναστών που η κυβέρνηση σχεδιάζει να κατασκευάσει στο Φυλάκιο Εβρου, ακόμα ένα αποτέλεσμα της εμπλοκής στα ιμπεριαλιστικά σχέδια.

Η ανάπτυξη που υπόσχονται δεν αφορά μόνο τους εργαζόμενους στα «μεγάλα έργα» αλλά κι εκείνους στον Επισιτισμό και τον Τουρισμό. Ηδη, πριν από 4 χρόνια έγινε μια επένδυση αμερικανικής πολυεθνικής του Τουρισμού με έδρα το Νιου Τζέρσι των ΗΠΑ σε ξενοδοχειακή μονάδα της πόλης. Φυσικά, όπως μας εξηγεί η Δώρα Παλάζη, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Επισιτισμού - Τουρισμού Αλεξανδρούπολης, η σεζόν εκεί για τους εργαζόμενους δεν διαφέρει από τα υπόλοιπα κάτεργα. 12ωρα, με εργασία «7 στα 7» που λένε και οι ίδιοι οι εργαζόμενοι, και μια ταμπέλα που απαγορεύει την είσοδο «στους μη έχοντες εργασία», με δέκτη τα μέλη του Σωματείου Επισιτισμού - Τουρισμού της πόλης. Σε άλλο, κεντρικό ξενοδοχείο της Αλεξανδρούπολης, που φιλοξένησε ανά διαστήματα στελέχη της αμερικανοΝΑΤΟικής δολοφονικής μηχανής, η σεζόν βγαίνει με περίπου 30 μόνιμους εργαζόμενους και άλλους 100 με διάφορες «ελαστικές» σχέσεις εργασίας, με τη μαθητεία και τα προγράμματα του ΟΑΕΔ. Απληρωσιά το χειμώνα για τους μόνιμους, που παίρνουν τα δεδουλευμένα τους το καλοκαίρι, «7 στα 7» στη σεζόν, πολλές φορές χωρίς διαλείμματα.

Από την αγωνιστική «υποδοχή» των ΑμερικανοΝΑΤΟικών

Οσοι έφτασαν τώρα είναι ενταγμένοι στην ανάπτυξη αεροπορικών δυνάμεων προς υποστήριξη της επιχείρησης «Atlantic Resolve 2021», που πραγματοποιείται για 7η συνεχή χρονιά (από τα γεγονότα στην Κριμαία το 2014). Στο πλαίσιό της οι Αμερικανοί θα αναπτύξουν συνολικά 6.000 στελέχη τους (μηχανοκίνητο πεζικό, τεθωρακισμένα, ελικοπτεράδες κ.λπ.) επιπρόσθετα σε όσους σταθμεύουν ήδη στην Ευρώπη, για μια περίοδο 9 μηνών, η οποία για κάποια τμήματά τους (χερσαία) ξεκίνησε ήδη από τον Οκτώβρη του 2020.

Το συγκεκριμένο σκέλος διεκπεραίωσης αμερικανικών δυνάμεων, που γίνεται μέσω Αλεξανδρούπολης και Δουνκέρκης στη Γαλλία, αφορά την 1η Ταξιαρχία Αεροπορίας Στρατού (1st Combat Aviation Brigade - CAB), η οποία αναπτύσσει μέσω των δύο λιμένων μια τεράστια δύναμη, συνολικά 1.800 στελέχη, 50 «UH-60» και «HH-60» ελικόπτερα «Black Hawk», 10 «CH-47 Chinook», 25 επιθετικά ελικόπτερα «AH-64 Apache» και 1.800 τροχοφόρα οχήματα και κομμάτια εξοπλισμού, με τελικούς προορισμούς Γερμανία, Λετονία, Πολωνία και Ρουμανία.

Μέχρι τις 5/3, περίπου 30 ελικόπτερά τους ξεφορτώνονται στο λιμάνι, στροφεία και λοιπά εξαρτήματα συναρμολογούνται επιτόπου και απογειώνονται για τον προορισμό τους, τη Ρουμανία. Τροχοφόρα οχήματα και κομμάτια εξοπλισμού διεκπεραιώνονται προς Ρουμανία οδικώς, σε κομβόι.

Η εκπαίδευσή τους προγραμματίζεται να ξεκινήσει τον Απρίλη. Αργότερα, μέσα στο χρόνο, τμήματα της 1ης CAB αναμένεται να μετασταθμεύσουν για συνεκπαιδεύσεις με τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις, στο Στεφανοβίκειο στη Μαγνησία, άλλο ένα σημείο που έχει μετατραπεί σε αμερικανοΝΑΤΟικό ορμητήριο.

Μόλις τελειώσει το ξεφόρτωμα της 1ης Ταξιαρχίας θα ξεκινήσει η αναδίπλωση δυνάμεων της 101st CAB από την Ευρώπη προς τις ΗΠΑ αντίστοιχα, ελικόπτερα της οποίας προσγειώθηκαν ήδη στο αεροδρόμιο «Δημόκριτος».

Πέραν της επιχείρησης «Atlantic Resolve» οι αμερικανοΝΑΤΟικές δυνάμεις, με τουλάχιστον 7 διαδοχικές «διασυμμαχικές αποστολές» έως τον Αύγουστο (με την κωδική ονομασία «Poseidon Trident 2021»), θα αξιοποιήσουν την Αλεξανδρούπολη για «άλμα» στην Ανατολική Ευρώπη, στο πλαίσιο της αλυσίδας ασκήσεων των Αμερικανών που συναποτελούν την «Defender Europe 2021». Μια γιγαντιαία πρόβα πολέμου, η οποία προγραμματίζεται για το διάστημα Μάη - Ιούνη, με επίκεντρο τα Βαλκάνια, και την Ελλάδα να παίζει και εδώ κομβικό ρόλο στην υλοποίησή της.

Η λειτουργία του λιμανιού «σε πρωτόγνωρα υψηλά επίπεδα καθώς αναμένεται να υποδεχθεί, φιλοξενήσει και προωθήσει προς τη Μαύρη Θάλασσα, καθώς και την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, τον μεγαλύτερο όγκο στρατιωτικού υλικού που έχει μετακινηθεί ποτέ», όπως έγραφε σε πρόσφατο δελτίο του ο Οργανισμός Λιμένα Αλεξανδρούπολης, δείχνει πως ο σχεδιασμός των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, με «πάτημα» τις υποδομές που τους έχουν παραχωρήσει οι ελληνικές κυβερνήσεις στην περιοχή, κλιμακώνεται χρόνο με το χρόνο.

«Αγκωνάρι» της εμπλοκής είναι η κατάπτυστη «ανανεωμένη» συμφωνία με τις ΗΠΑ για τις βάσεις, που προετοιμάστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ, μαζί με την εκκίνηση του «Στρατηγικού Διαλόγου» μεταξύ των κυβερνήσεων των δύο χωρών το Δεκέμβρη του 2018, για να υπογραφεί επί ΝΔ, τον Οκτώβρη του 2019 και πλέον ετοιμάζεται να «διευρυνθεί» παραπέρα.

Οπως είπε και το ΓΕΕΘΑ μέσα στη βδομάδα, θυμίζοντας πως πρόκειται για τη δεύτερη φορά που γίνεται τέτοια χρήση του λιμανιού (η πρώτη τον Ιούλη 2020), «οι ανωτέρω δραστηριότητες επιβεβαιώνουν το ολοένα και αυξανόμενο επίπεδο συνέργειας μεταξύ των Ενόπλων Δυνάμεων των δύο χωρών, μετά τη δυναμική που προσέδωσε στην ελληνοαμερικανική συνεργασία η υπογραφή του πρωτοκόλλου επικαιροποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) και η εξέλιξη του Στρατηγικού Διαλόγου».

Η κυβέρνηση της ΝΔ, ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τα υπόλοιπα αστικά κόμματα αναλαμβάνουν τεράστιες ευθύνες απέναντι στο λαό.

Ο τεράστιος όγκος στρατιωτικών οχημάτων, πολεμικού υλικού και ΑμερικανοΝΑΤΟικών στρατιωτών που αποβιβάζονται αυτές τις μέρες στην Αλεξανδρούπολη, μετατρέπει την πόλη όχι μόνο σε ορμητήριο πολέμου αλλά και σε στόχο της αντίπαλης πλευράς.

Δεν πάνε άλλωστε παρά λίγες βδομάδες απ' όταν ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Αλεξάντρ Γκρουσκό, επισκεπτόμενος την Ελλάδα ζητούσε «να αποκλειστεί το ενδεχόμενο το έδαφος της φίλης για εμάς χώρας να παρασέρνεται στο γεωπολιτικό παιχνίδι της ανάσχεσης και του περιορισμού της Ρωσίας».

Ο λαός της περιοχής έχει συγκεντρώσει άλλωστε πλούσια πείρα όλα αυτά τα χρόνια για το τι σημαίνει να βρίσκεται ο τόπος του στο επίκεντρο αντιμαχόμενων ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών: Είδε με τα μάτια του τα θύματα και τους εκτοπισμένους των επεμβάσεων και των πολέμων να γίνονται πιόνια στο γεωπολιτικό παζάρι μεταξύ Τουρκίας και ΕΕ - ΝΑΤΟ, τους βλέπει και σήμερα να συνυπάρχουν στον ίδιο νομό με τους θύτες, τα στρατεύματα των ΑμερικανοΝΑΤΟικών που πραγματοποιούν αυτές τις μέρες απόβαση στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.

Καμία ασφάλεια δεν μπορεί να νιώθει ο λαός και όταν στην περιοχή του κονταροχτυπιούνται τεράστια επιχειρηματικά συμφέροντα για την Ενέργεια, το εμπόριο, τους δρόμους μεταφοράς, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα.

Ενώ τα περί «ανάσχεσης της τουρκικής επιθετικότητας» είναι παραμύθι για μικρά παιδιά, όταν είναι τα ίδια τα ΝΑΤΟικά σχέδια και ο στόχος της «διατλαντικής συνοχής» που δίνουν «αέρα» στις απαράδεκτες διεκδικήσεις της τουρκικής αστικής τάξης σε Ανατ. Μεσόγειο, Αιγαίο, αλλά και τη Θράκη. Το «στιγμιότυπο» άλλωστε με το «Endurance» να διασχίζει την περιοχή στο κεντρικό Αιγαίο, όπου «σουλατσάριζε» το τουρκικό «Τσεσμέ» αμφισβητώντας «στο πεδίο» τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας, μιλάει από μόνο του.

Γι' αυτό και τώρα μπαίνει όλο και πιο επιτακτικά η ανάγκη όλοι όσοι προβληματίζονται να μη μείνουν θεατές: Να ενημερωθούν, να πάρουν θέση, απαιτώντας την απεμπλοκή της Ελλάδας από τα επικίνδυνα σχέδια, καμία διευκόλυνση, ακύρωση της Ελληνοαμερικανικής Συμφωνίας για τις βάσεις.

Να δράσουν μέσα από τα σωματεία και τους μαζικούς φορείς της περιοχής, οι οποίοι σε σύσκεψη που οργάνωσε την Πέμπτη η Επιτροπή Ειρήνης Αλεξανδρούπολης προχώρησαν στη συγκρότηση Επιτροπής Αγώνα ενάντια στην ελληνοαμερικανική συμφωνία για τις βάσεις στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, αποφασίζοντας να οργανώσουν μέρα δράσης την ερχόμενη Τρίτη, 2 Μάρτη, στις πόλεις της περιοχής.

Ο λαός έχει τη δύναμη να βάλει τη σφραγίδα του στις εξελίξεις.

Αυτό το μήνυμα έστειλαν άλλωστε και οι συγκεντρώσεις που πραγματοποίησε την Τετάρτη και την Πέμπτη η ΤΕ Εβρου του ΚΚΕ, για να «υποδεχτεί» τους ΑμερικανοΝΑΤΟικούς στέλνοντας σε όλη την πόλη το μήνυμα: Ούτε γη ούτε νερό στους φονιάδες των λαών!

Από τη φετινή, διά τηλεδιάσκεψης, εκδήλωση στο Μόναχο

Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι πολύ πιο περίπλοκη. Καθώς οι παγκόσμιες ενδοϊμπεριαλιστικές ισορροπίες αλλάζουν ραγδαία τα τελευταία χρόνια, οι αντιθέσεις οξύνονται, οι συμβιβασμοί όλο και πιο δύσκολα επιτυγχάνονται, οι προτεραιότητες των ιμπεριαλιστικών κέντρων διαφέρουν ή ακόμη και συγκρούονται. Δεν κρύφτηκε, για παράδειγμα, η διάσταση απόψεων και συμφερόντων μεταξύ των ΗΠΑ και της ΕΕ για την αντιμετώπιση της Κίνας, ενώ διαφοροποιημένα είναι τα συμφέροντα και ως προς τη σχέση με τη Ρωσία.

Εξαιτίας της πανδημίας, η φετινή Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, που θεωρείται το «Νταβός» της Ασφάλειας, της Αμυνας και της Εξωτερικής Πολιτικής, με τη συμμετοχή χιλιάδων εκπροσώπων κρατών και οργανισμών από όλο τον κόσμο, διεξήχθη σε μια μέρα με διαδικτυακές ομιλίες.

Μεταξύ άλλων συμμετείχαν ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, η καγκελάριος της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ, ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, ο γενικός γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, ο γενικός διευθυντής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Γκεμπρεγέσους, ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για το Κλίμα, Τζον Κέρι, και ο ιδρυτής της «Microsoft»,Μπιλ Γκέιτς.

Φέτος «πρόκειται για μια αμερικανο-ευρωπαϊκή εκδήλωση» με έντονο συμβολισμό, δήλωσε ο πρόεδρος της Διάσκεψης του Μονάχου και πρώην πρέσβης της Γερμανίας στις ΗΠΑ, Βόλφγκανγκ Ισινγκερ. ΗΠΑ και Ευρώπη καλούνται «να συντονίσουν τη δράση τους για παγκόσμια θέματα», όπως το κλίμα, η πανδημία και η τρομοκρατία. Αν και οι πραγματικοί «ελέφαντες στο δωμάτιο» είναι βασικά η Κίνα, αλλά και η Ρωσία.

Για τον Ισινγκερ, η κορυφαία ερώτηση προς τον Αμερικανό Πρόεδρο θα αφορούσε την Κίνα, την οποία ο Μπάιντεν - όπως και ο προκάτοχός του, Ντόναλντ Τραμπ - έχει χαρακτηρίσει μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στη διατλαντική συνεργασία.

«Αν αποτύχουμε να κοιτάξουμε κατάματα την Κίνα, θα έχουμε ατελείωτα προβλήματα, ατελείωτες τριβές στις δύο άκρες του Ατλαντικού», είπε ο πρόεδρος της Διάσκεψης του Μονάχου, προσθέτοντας πως «τα συμφέροντά μας όσον αφορά την Κίνα δεν ταυτίζονται εντελώς».

Ενδεικτικά: Οι ΗΠΑ έχουν γεωπολιτικά συμφέροντα και «δεσμεύσεις» σχετικά με την ασφάλεια στην περιοχή Ασίας - Ειρηνικού που η ΕΕ δεν έχει, γεγονός που της επιτρέπει να βλέπει σε μεγάλο βαθμό τη σχέση της με την Κίνα ως εμπορική - οικονομική. Επιπλέον, η Κίνα ξεπέρασε τις ΗΠΑ ως τον κορυφαίο εμπορικό εταίρο της ΕΕ το 2020, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της ΕΕ που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα. Ας μην ξεχνάμε ακόμη ότι η ΕΕ υπέγραψε επενδυτική συμφωνία με την Κίνα στα τέλη του 2020, ενώ, από την άλλη, οι δασμοί των ΗΠΑ σε κινεζικά προϊόντα, που επιβλήθηκαν επί Τραμπ, παραμένουν και επί Μπάιντεν.

«Η Αμερική επέστρεψε, η διατλαντική συμμαχία επέστρεψε», δήλωσε για ακόμη μια φορά ο Τζο Μπάιντεν. «Τα τελευταία χρόνια οι σχέσεις μας είναι τεταμένες και δοκιμάζονται, αλλά οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να επαναδεσμευτούν με την Ευρώπη», είπε, δηλώνοντας πίστη στο ΝΑΤΟ και τις αξίες που στηρίζει. «Η παγκόσμια δυναμική έχει αλλάξει», προειδοποίησε, αλλά η διατλαντική συμμαχία θα παραμείνει ο «ακρογωνιαίος λίθος» του 21ου αιώνα.

Κάλεσε την Ευρώπη να «προετοιμαστούμε μαζί για έναν μακροπρόθεσμο στρατηγικό ανταγωνισμό με την Κίνα», προκειμένου να «υπερασπιστούμε τις κοινές μας αξίες και να προωθήσουμε την ευημερία μας σε ολόκληρο τον Ειρηνικό». Προειδοποίησε πως «ο ανταγωνισμός με την Κίνα θα είναι σκληρός», αλλά «πιστεύω στο παγκόσμιο σύστημα, το οποίο η Ευρώπη και οι ΗΠΑ, μαζί με τους συμμάχους στον Ινδο-Ειρηνικό, εργάστηκαν σκληρά για να χτίσουν τα τελευταία 70 χρόνια».

Η Αγκ. Μέρκελ είπε πως τα μηνύματα από τις ΗΠΑ στη φετινή Διάσκεψη του Μονάχου είναι πολύ καλύτερα από ό,τι πριν από δύο χρόνια, λόγω της εκλογής του Τζο Μπάιντεν στην προεδρία των ΗΠΑ.

Η καγκελάριος υπογράμμισε ακόμη τη σημασία της διατλαντικής συνεργασίας και ως προς τη σχέση με τη Ρωσία και την Κίνα. «Μπορώ μόνο να συμφωνήσω με τον Αμερικανό Πρόεδρο ότι η Ρωσία εργάζεται για την αποσταθεροποίηση της ΕΕ», τόνισε η Γερμανίδα καγκελάριος, ενώ η σχέση με την Κίνα είναι πιο περίπλοκη. «Από τη μία πλευρά έχουμε να κάνουμε με έναν ανταγωνιστή, αλλά, από την άλλη, με μια χώρα που είναι απαραίτητη προκειμένου να λύσουμε προβλήματα όπως αυτό της κλιματικής αλλαγής», είπε η Μέρκελ.

Η καγκελάριος αναφέρθηκε ακόμη στην ανάγκη μεγαλύτερης εμπλοκής στην Αφρική, ενώ ανακοίνωσε μεταξύ άλλων την πρόθεση της Γερμανίας να παρατείνει την παρουσία της στο Αφγανιστάν, εφόσον αυτό εξυπηρετεί τον σκοπό της αποστολής. Τέλος, επανέλαβε την αποφασιστικότητα της γερμανικής κυβέρνησης να αυξήσει τα επόμενα χρόνια τις αμυντικές δαπάνες στο 2% του ΑΕΠ, όπως έχουν δεσμευτεί τα κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ έως το 2024.

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αφού χαιρέτισε την ...επιστροφή των ΗΠΑ, αναφέρθηκε στις «προκλήσεις» που έχουν να αντιμετωπίσουν Ευρώπη και ΗΠΑ: «Μια ολοένα και πιο αποφασιστική Κίνα με ισχυρή οικονομική ανάπτυξη το 2020 - παρά την πανδημία. Και μια όλο και πιο προκλητική Ρωσία συνεχίζει να παραβιάζει τους διεθνείς κανόνες».

«Εναπόκειται σε εμάς να ενισχύσουμε ξανά τη συνεργασία μας. Ως αποδεδειγμένοι και αξιόπιστοι συνεργάτες. Ως απαραίτητοι σύμμαχοι», είπε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, μίλησε για την προσδοκία να ενισχυθεί η συνοχή εντός της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, αν και οι αντιθέσεις παραμένουν και φυσικά δεν εξαλείφονται απλά με την αλλαγή ενός Προέδρου στο «τιμόνι» των ΗΠΑ: «Εχουμε τώρα μια ιστορική ευκαιρία να οικοδομήσουμε μια ισχυρότερη Συμμαχία, να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη και να ενισχύσουμε την ενότητά μας - η Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική να συνεργάζονται στο ΝΑΤΟ σε στρατηγική αλληλεγγύη».

Μπροστά στις παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η άνοδος της Κίνας, οι κυβερνοεπιθέσεις, οι τεχνολογικές διαταραχές, η κλιματική αλλαγή, η αποσταθεροποιητική συμπεριφορά της Ρωσίας και η απειλή της τρομοκρατίας, ο Στόλτενμπεργκ τόνισε ότι «καμία χώρα - και καμία ήπειρος - δεν μπορεί να προχωρήσει μόνη της. Αντιθέτως, πρέπει να κάνουμε περισσότερα μαζί».

Ο Βρετανός πρωθυπουργός χαρακτήρισε ιδιαίτερα απαισιόδοξες τις εκτιμήσεις των τελευταίων χρόνων «για παρακμή της Δύσης», προσθέτοντας πως οι χώρες της Δύσης «συνενώνονται και συνδυάζουν τις τρομερές δυνάμεις και την τεχνογνωσία τους».

«Η Αμερική επέστρεψε ανεπιφύλακτα ως ηγέτης του ελεύθερου κόσμου και αυτό είναι φανταστικό», είπε ο Μπ. Τζόνσον, λέγοντας πως «οι σύμμαχοί τους σε αυτήν την πλευρά του Ατλαντικού είναι πρόθυμοι και ικανοί να μοιραστούν τους κινδύνους και τα βάρη της αντιμετώπισης των πιο δύσκολων προβλημάτων του κόσμου». «Γι' αυτό υπάρχει και αυτό προσπαθεί να πετύχει η Παγκόσμια Βρετανία», είπε.

Ο ίδιος είπε πως οι αμυντικές δαπάνες του Ηνωμένου Βασιλείου θα αυξηθούν κατά 24 δισ. λίρες τα επόμενα 4 χρόνια, ξεπερνώντας τη ΝΑΤΟική δέσμευση για το 2% του ΑΕΠ και διασφαλίζοντας ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα διατηρήσει τον μεγαλύτερο αμυντικό προϋπολογισμό στην Ευρώπη και τον δεύτερο μεγαλύτερο στο ΝΑΤΟ, μετά τις ΗΠΑ.

Οι βρετανικές αμυντικές δαπάνες θα επικεντρωθούν «στις νέες τεχνολογίες που θα φέρουν επανάσταση στις πολεμικές επιχειρήσεις - τεχνητή νοημοσύνη, μη επανδρωμένα αεροσκάφη, κατευθυνόμενα ενεργειακά όπλα κ.ά.». Επίσης, το νέο βρετανικό αεροπλανοφόρο «HMS Queen Elizabeth» θα ξεκινήσει φέτος για πρώτη φορά την ανάπτυξή του στον Ινδο-Ειρηνικό.

Στο μεταξύ, η Γερμανίδα υπουργός Αμυνας, Ανεγκρέτ Κραμπ - Καρενμπάουερ, χαιρέτισε την απόφαση των ΗΠΑ να παραμείνουν στη Γερμανία οι Αμερικανοί στρατιώτες που σταθμεύουν εκεί, ως «δέσμευση της Αμερικής προς την ασφάλεια της Ευρώπης, ένα ισχυρό ΝΑΤΟ και μια στρατηγικά ενωμένη Δύση», σχολιάζοντας την ομιλία του Μπάιντεν στη Διάσκεψη του Μονάχου.

«Πρέπει να ανταποκριθούμε δείχνοντας τη δική μας δέσμευση σε αυτόν τον σκοπό, στις αμυντικές δαπάνες μας, στις κοινές στρατιωτικές αποστολές μας στο εξωτερικό, στην ενίσχυση του ΝΑΤΟ και στις ικανότητες των Ενόπλων Δυνάμεών μας», κατέληξε.

Τηλεφωνική συνομιλία με τον Ρώσο ομόλογό του, Σ. Λαβρόφ («κατόπιν πρωτοβουλίας» του Ρώσου), είχε την Παρασκευή ο υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας. «Λαμβάνοντας υπόψη τον ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο που έπαιξε η Ρωσία στην ελληνική ανεξαρτησία, εξετάσθηκαν οι προοπτικές στις διμερείς σχέσεις», περιορίζει την ατζέντα η ελληνική κυβέρνηση. Δεν περνά, ωστόσο, απαρατήρητο ότι η συνομιλία έγινε λίγες ώρες μετά το νέο αμερικανικό χτύπημα στη Συρία και την ταυτόχρονη διεκπεραίωση τεράστιου όγκου πολεμικού υλικού και μέσων των Αμερικανών από την Αλεξανδρούπολη προς τη συνοριογραμμή με τη Ρωσία.

Από τη συνεδρίαση της Παρασκευής, με τη συμμετοχή του γγ του ΝΑΤΟ

Στην τηλεδιάσκεψη πήρε μέρος και ο γγ του ΝΑΤΟ Γ. Στόλτενμπεργκ, τον οποίο έσπευσε να προϋπαντήσει ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ.

Στις δηλώσεις τους, ο ΝΑΤΟικός αξιωματούχος πιάνοντας το θέμα από την πανδημία, η διαχείριση της οποίας εντάσσεται ως στοιχείο στους ανταγωνισμούς τους, σημείωσε για τη συνεργασία ΕΕ - ΝΑΤΟ πως «με έναν τρόπο, βλέπουμε πραγματικά πώς ο πολιτικός τομέας, οι προσπάθειες της ΕΕ συμβαδίζουν με τις στρατιωτικές προσπάθειες σε ολόκληρη την ήπειρο».

Θύμισε πως «για το ΝΑΤΟ, το κύριο καθήκον κατά τη διάρκεια αυτής της πανδημίας ήταν να διασφαλίσει ότι μια κρίση υγείας δεν θα μετατραπεί σε κρίση ασφάλειας, επειδή οι απειλές που αντιμετωπίζαμε πριν ακόμα από την πανδημία εξακολουθούν να είναι εκεί».

Διευκρίνισε ότι οι εν λόγω απειλές είναι «οι επιθετικές ενέργειες της Ρωσίας, οι πιο βάναυσες μορφές τρομοκρατίας, οι εξελιγμένες κυβερνοεπιθέσεις, η άνοδος της Κίνας και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ασφάλεια, οπότε καμία χώρα ή ήπειρος δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις μόνες της. Οχι μόνο η Ευρώπη, όχι μόνο η Βόρεια Αμερική, αλλά η Ευρώπη και η Βόρεια Αμερική μαζί».

Σε αυτό το πλαίσιο, καλωσόρισε «το πολύ ισχυρό μήνυμα της νέας διοίκησης Μπάιντεν για την ανοικοδόμηση συμμαχιών, την ενίσχυση του διατλαντικού δεσμού» και σημείωσε ότι «αυτό θα είναι επίσης το κύριο ζήτημα όταν οι ηγέτες του ΝΑΤΟ συναντηθούν αργότερα φέτος στις Βρυξέλλες», στη Σύνοδο Κορυφής της λυκοσυμμαχίας, αναφερόμενος και στη στρατηγική «ΝΑΤΟ 2030».

Στη συνέχεια, κάνοντας έναν μίνι απολογισμό, σημείωσε ότι «τα τελευταία χρόνια καταφέραμε να ανεβάσουμε τη συνεργασία μεταξύ ΕΕ και ΝΑΤΟ σε πρωτοφανή επίπεδα». Χαιρέτισε δε τη «δέσμευση» της ευρωενωσιακής ηγεσίας στη «συνεργασία ΝΑΤΟ - ΕΕ», βάζοντας μπροστά ως πεδία «συνεργασίας» τη λεγόμενη «ανθεκτικότητα» (των ευρωατλαντικών κρατών στην πολυεπίπεδη διείσδυση άλλων κέντρων, μέσω π.χ. εξαγορών κρίσιμων υποδομών), τον κυβερνοχώρο «και επίσης ζητήματα όπου εργαζόμαστε μαζί για πολλά χρόνια, όπως η σταθεροποίηση των Δυτικών Βαλκανίων και η αντιμετώπιση της μετανάστευσης στο Αιγαίο».

Παίρνοντας την «πάσα», ο Μισέλ χαρακτήρισε σημαντική τη συζήτηση για την Αμυνα και Ασφάλεια. «Το ΝΑΤΟ έπαιξε και παίζει βασικό ρόλο στο δεσμό Βόρειας Αμερικής και Ευρώπης. Μοιραζόμαστε τις ίδιες δημοκρατικές αξίες. Εχουμε κοινά στρατηγικά συμφέροντα. Και (...) η νέα κυβέρνηση Μπάιντεν προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία να ανανεώσει την ισχυρή διατλαντική συμμαχία μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ», είπε.

Εκανε σαφές ότι την Παρασκευή στο τραπέζι μπήκαν «κοινές προτεραιότητες»:

-- «Πρώτον, θέλουμε περισσότερη σταθερότητα και περισσότερη προβλεψιμότητα στην άμεση γειτονιά μας και πρέπει να συζητήσουμε τα εργαλεία που είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε για την επίτευξη αυτού του στόχου.

-- Δεύτερον, αντιμετωπίζουμε νέα είδη απειλών - κυβερνοχώρου, υβριδικές και παραπληροφόρησης. Και πρέπει να ενισχύσουμε την ανθεκτικότητά μας, να προσαρμόσουμε τα εργαλεία μας.

-- Και το τρίτο σημείο μου είναι το ζήτημα της βιομηχανικής βάσης που πρέπει να ενισχύσουμε και της τεχνολογικής βάσης που πρέπει να βελτιώσουμε». Διέβλεψε «πιθανές συνέργειες» στο ψηφιακό πεδίο, στο Διάστημα και στην Αμυνα.

Τέλος, διαβεβαιώνοντας εμμέσως για τη βούληση των κρατών - μελών της ΕΕ να ενισχύσουν τις πολεμικές τους ικανότητες (με τον Μακρόν π.χ. να μιλά για στρατηγική αυτονομία της Ευρωένωσης, την Μέρκελ να δεσμεύεται ότι θα πιάσει τον ΝΑΤΟικό στόχο το 2% ετησίως του ΑΕΠ των κρατών - μελών να πηγαίνει για στρατιωτικές δαπάνες, και να παραγγέλνει μαχητικά αεροσκάφη «F-35», ικανά να φέρουν και πυρηνικά), ο Μισέλ είπε ότι «οι ισχυρές συνεργασίες απαιτούν ισχυρούς συνεργάτες», εξ ου και «μια ισχυρότερη ΕΕ είναι ένα ισχυρότερο ΝΑΤΟ».

Σε αυτό το πλαίσιο, οι ηγέτες των κρατών - μελών, μαζί και ο Κυρ. Μητσοτάκης, εστίασαν την Παρασκευή στη λεγόμενη Νότια Γειτονία, σε «στρατηγική συζήτηση» για τις σχέσεις της ΕΕ με τις χώρες της περιοχής.

Επίσης, διεξήγαγαν «στρατηγική συζήτηση» σχετικά και με τη λεγόμενη ευρωπαϊκή πολιτική Ασφάλειας και Αμυνας, με στόχο τους την «ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ να δρα αυτόνομα και να προωθεί τα στρατηγικά συμφέροντα και τις αξίες της στην παγκόσμια σκηνή», με ταυτόχρονη «ανάπτυξη των εταιρικών σχέσεων της ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας, ιδίως με το ΝΑΤΟ».

Και στην κοινή τους Δήλωση, κατόπιν, οι ηγέτες της ΕΕ αναφέρουν ότι παραμένουν «δεσμευμένοι» για «μια πιο στρατηγική πορεία δράσης και αυξάνοντας την ικανότητα της ΕΕ να ενεργεί αυτόνομα. Ειδικά όσον αφορά την ασφάλεια και την άμυνα, θέλουμε να προωθήσουμε τα συμφέροντα και τις αξίες της ΕΕ, καθώς και την ανθεκτικότητα και την ετοιμότητά της για την αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων των απειλών και προκλήσεων ασφαλείας», σημειώνουν και «επαναβεβαιώνουν» ότι «ενόψει της αυξημένης παγκόσμιας αστάθειας, η ΕΕ πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλειά της».

Ταυτόχρονα διαβεβαιώνουν για τη «δέσμευσή» τους «να συνεργαστούμε στενά με το ΝΑΤΟ», αλλά και με «τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ σε μια ισχυρή και φιλόδοξη διατλαντική ατζέντα που περιλαμβάνει στενό διάλογο για την ασφάλεια και την άμυνα. Αυτή η παγκόσμια συνεργασία θα ωφεληθεί από μια ισχυρότερη ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας».

Ετσι, για την «ενίσχυση της ανάπτυξης πολιτικών και στρατιωτικών ικανοτήτων και της επιχειρησιακής ετοιμότητας εντός της Ενωσης», «δεσμεύονται» για «ενίσχυση της πολιτικής και στρατιωτικής επιχειρησιακής δέσμευσης της Ενωσης, μεταξύ άλλων μέσω βελτιωμένης δημιουργίας δυνάμεων (improved force generation), αποτελεσματικότερου σχεδιασμού και διοίκησης από πλευράς ΕΕ και μιας ισχυρής εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Ειρήνης (European Peace Facility), ο οποίος θα πρέπει να τεθεί γρήγορα σε λειτουργία» (πρόκειται για έξτρα ταμείο για τη χρηματοδότηση επιχειρησιακών δράσεων στο πλαίσιο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας).

Βάζουν, τέλος, στόχο την προάσπιση της «ασφαλούς ευρωπαϊκής πρόσβασης στα παγκόσμια κοινά (συμπεριλαμβανομένου του Διαστήματος, του κυβερνοχώρου και της ανοιχτής θάλασσας), καθώς και βελτιωμένης στρατιωτικής κινητικότητας σε ολόκληρη την Ενωση».

Ολα τα παραπάνω με τη σύμφωνη γνώμη της ελληνικής κυβέρνησης. Χαρακτηριστικά, ο Κυρ. Μητσοτάκης, στην παρέμβασή του στην τηλεδιάσκεψη, «υποστήριξε τη στρατηγική για την αύξηση των δυνατοτήτων της ΕΕ να ενεργεί αυτόνομα για την αντιμετώπιση τόσο των παραδοσιακών απειλών ασφαλείας όσο και των νέων προκλήσεων, όπως η κυβερνοασφάλεια και οι υβριδικές απειλές», όπως αναφέρεται από πλευράς Μαξίμου.

Επίσης, «συμφώνησε στην ανάγκη συνεργασίας ΕΕ - ΝΑΤΟ, σύμφωνα με τις αρχές και τις διαδικασίες που προβλέπουν οι Συνθήκες των δύο Οργανισμών, συμπεριλαμβανομένης και της αυτονόητης αρχής της καλής γειτονίας που πρέπει να διέπει τις σχέσεις μεταξύ των συμμάχων», με ένα «παράπονο» κατά της Τουρκίας, που η στάση της «υπονομεύει» τάχα τη ΝΑΤΟική συνοχή και τα ευρωατλαντικά σχέδια.

Σε ό,τι αφορά τη Νότια Γειτονία, υποστήριξε «την ανάγκη να αρχίσει το ταχύτερο δυνατόν η εφαρμογή των δράσεων που έχουν ήδη υιοθετηθεί, προκειμένου να ενισχυθεί η συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών της Μεσογείου», δράσεις που αφορούν και την ενίσχυση της στρατιωτικής παρουσίας της ΕΕ στη περιοχή, όπου ενεργό ρόλο παίζουν οι ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις.

«ΗΠΑ και ΕΕ ανυπομονούμε να συνεχίσουμε τη στενή συνεργασία για την Τουρκία», τόνισε στην αρχή της βδομάδας ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Αντ. Μπλίνκεν, μιλώντας στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ και ξεκαθαρίζοντας πως η Τουρκία είναι ένας σημαντικός εταίρος, που «παρουσιάζει μοναδικές προκλήσεις», αλλά με τον οποίο πρέπει να καταβληθούν προσπάθειες για να παραμείνει προσηλωμένος προς τη Δύση. Ο δε εκπρόσωπος της Κομισιόν, Πίτερ Στάνο, επανέλαβε ότι στόχος της ΕΕ για τις σχέσεις με την Τουρκία είναι η «πορεία προς τα εμπρός», περιλαμβάνοντας τις πρόσφατες «βόλτες» του «Τσεσμέ» στα ζητήματα που απλά «θα ληφθούν υπόψη».

Και ενώ στην Αθήνα η κυβέρνηση χαρακτήριζε την τουρκική NAVTEX, που έστειλε το «Τσεσμέ» να θυμίζει τις προκλητικές αξιώσεις στο Αιγαίο, «μια αχρείαστη ενέργεια», στην έδρα του ΝΑΤΟ πραγματοποιήθηκε μέσα στη βδομάδα η 10η «τεχνική συνάντηση» μεταξύ των μόνιμων στρατιωτικών αντιπροσωπειών Ελλάδας και Τουρκίας, στο πλαίσιο του «μηχανισμού αποκλιμάκωσης», με την κυβέρνηση να τηρεί «σιγή ασυρμάτου» για το τι συζητιέται στο ΝΑΤΟικό αυτό «τραπέζι».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες είναι που προετοιμάζεται ο νέος γύρος των διερευνητικών επαφών Ελλάδας - Τουρκίας, ενώ οι μηχανές ζεσταίνονται και για το Κυπριακό, όπου ενόψει και της Διάσκεψης που οργανώνει ο ΟΗΕ στις 27 - 29 Απρίλη, ξαναφουντώνουν δημόσια και παρασκηνιακά παζάρια για τους όρους της διχοτόμησης.

Τα παραπάνω, με φόντο πάντα τα ενεργειακά σχέδια στην περιοχή, όπου τις προηγούμενες μέρες ξεχώρισε η συμφωνία Τελ Αβίβ - Καΐρου για μεταφορά ισραηλινού αερίου σε αιγυπτιακά λιμάνια και σταθμούς υγροποίησης, ενώ ο πρώην βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ αρμόδιος για την Ενέργεια, Φ. Φάνον, σημείωνε τις ίδιες μέρες σε συνέντευξή του πως «ο αγωγός East Med είναι μία επιλογή, υπάρχουν και άλλες».

Μεσοβδόμαδα εξάλλου αποκαλύφθηκε ότι η Αίγυπτος έβγαλε προς πώληση θαλάσσιο «οικόπεδο» ανατολικά του 28ου μεσημβρινού (όπου και το όριο της μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ελλάδα), η χάραξη του οποίου από το Κάιρο δείχνει να ακολουθεί τη γραμμή την οποία διεκδικεί στην περιοχή ως εξωτερικό όριο της ΑΟΖ της η Τουρκία, παραβλέποντας την επήρεια των ελληνικών νησιών και της Κύπρου.

Από την πλευρά της Τουρκίας, ο Ρ. Τ. Ερντογάν αναγνώρισε μέσα στη βδομάδα ότι οι σχέσεις της με δυτικούς συμμάχους, όπως οι ΗΠΑ, «πρόσφατα δοκιμάστηκαν σοβαρά», ωστόσο «εμείς θεωρούμε ότι τα κοινά μας συμφέροντα με την Αμερική υπερτερούν κατά πολύ από τις διαφορετικές μας απόψεις» και γι' αυτό προτάσσεται η σύσφιξη των σχέσεων «με μακροπρόθεσμη προοπτική βασισμένη στο αμοιβαίο όφελος...».

Ο δε Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χ. Ακάρ, μιλώντας την Παρασκευή για την άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα» που ξεκίνησε την Πέμπτη, δήλωσε ότι «είμαστε αποφασισμένοι (...) να προστατεύσουμε με πείσμα τα δικαιώματα, ενδιαφέροντα και συμφέροντά μας στη Γαλάζια Πατρίδα μας, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου», ενώ επέκρινε ξανά τη στάση της Ελλάδας, αναφέροντας ότι «δεν συνάδει με τις σχέσεις καλής γειτονίας» και ότι «η Ελλάδα τα προβλήματά της με την Τουρκία προσπαθεί να τα αναγάγει σε προβλήματα μεταξύ Τουρκίας - ΕΕ ή Τουρκίας - ΗΠΑ».

Να καταγραφεί ότι λίγο μετά τις δηλώσεις Ακάρ, στο Αιγαίο έγιναν τουρκικές υπερπτήσεις πάνω από Αγαθονήσι, Οινούσσες και Παναγιά.