Διαβάσαμε το μυθιστόρημα της Αθηνάς Κακούρη «Η σπορά του ανέμου» των εκδόσεων της «ΕΣΤΙΑΣ». Η γνωστή και αγαπητή συγγραφέας σε τούτο το βιβλίο μάς παίρνει μαζί της σε ένα εξαιρετικά περιπετειώδες ταξίδι! Ηταν οι καιροί που η ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή παρουσίαζε μεγάλη αναστάτωση! Η επανάσταση των Γάλλων, η οποία ευαγγελιζόταν Ελευθερία, Ισότητα και Αδελφοσύνη, είχε αναστατώσει τον ύπνο των Ευρωπαίων βασιλέων, των Οθωμανών πασάδων, του σουλτάνου και γενικά όλων των φορέων της τότε αντίδρασης. Οι ιδέες του Διαφωτισμού γεννούσαν ανέμους, που έκαναν τους θρόνους να τρίζουν και τους λαούς να ονειρεύονται! Ηταν οι τραγικές ώρες του μεγάλου επαναστάτη Ρήγα Φεραίου, μετά τη σύλληψή του από τους Αυστριακούς, την έκδοσή του στους Τούρκους, το στραγγαλισμό του και το πέρασμά του στην αθανασία! Ο Ελληνισμός ζούσε δύσκολες ώρες, και στην Ελλάδα και έξω από αυτήν, π.χ. στις περιοχές της Μολδοβλαχίας όπου, κατά ένα μεγάλο μέρος, ξεδιπλώνεται η υπόθεση του βιβλίου. Ο νόμος του Πατισάχ έριχνε παντού τη φοβερή σκιά του, οι ισχυρές δυνάμεις της εποχής έπαιζαν, όπως πάντα, το πολύπλοκο και εγκληματικό διπλωματικό τους παιχνίδι, ενώ ο Αλής Τεπελενλής, ο φιλόδοξος και αιμοσταγής πασάς των Ιωαννίνων, τρομοκρατούσε τη Δυτική Ελλάδα διά πυρός και σιδήρου! Μέσα σε ένα τέτοιο εκρηκτικό σκηνικό εκτυλίσσονται οι περιπέτειες των ηρώων του μυθιστορήματος. Οι χαρακτήρες είναι ζωγραφισμένοι με ολοζώντανα χρώματα, το κλίμα της εποχής δοσμένο με απαράμιλλη μαεστρία και αυθεντικότητα, η σκιαγράφηση των κοινωνικών και εθνικών προβλημάτων εξαίρετη! Ενας ολόκληρος κόσμος αγωνίζεται, ζει και πεθαίνει μέσα στο ποτάμι των περιπετειών που ρέουν αδήριτες! Ενας πολύχρωμος γνησιότατος πίνακας ξετυλίγεται στα μάτια μας μπροστά! Ελληνες, Εβραίοι, Γάλλοι, Βενετσιάνοι αντιμετωπίζουν τη θηριωδία του κατακτητή και των λαοτήτων που είχαν ταχθεί, ως φριχτοί δήμιοι, στο πλευρό του. Η επανάσταση για την απελευθέρωση είναι ακόμα μακριά, όμως στο βάθος του ορίζοντα το φως της, πίσω από τα μαύρα σύννεφα, αχνοφέγγει ελπιδοφόρο. Εξάλλου ένα από τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα της μυθοπλασίας, σαν να προφητεύει αυτό που αναπόφευκτα έρχεται, σημειώνει!

«Είναι υπέροχο να έχεις τη δύναμη να ονειρεύεσαι και την ψυχή να τολμάς το αδύνατο»... Μια αιώνια αλήθεια, που ξυπνάει μέσα μας την πασίγνωστη ρήση του Τσε Γκεβάρα:

Ας είμαστε ρεαλιστές, ας επιδιώκουμε το αδύνατο!

Οποιος διαβάσει το εν λόγω βιβλίο, θα συγκινηθεί, θα θαυμάσει, θα γελάσει και θα μάθει πολλά!

Ενα ξεχωριστό βιβλίο για τους μικρούς αναγνώστες - και όχι μόνο - κυκλοφόρησε η ΕΨΥΠΕ (Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου). Πρόκειται για το τελευταίο βιβλίο της Μάρως Λοΐζου «Τα πουλιά τραγουδούν τα κάλαντα όλο το χρόνο», το οποίο έγραψε μαζί με τον καλό φίλο της, Γιώργο Σίσκο. Οπως σημειώνει στον πρόλογο η Αντα Κατσίκη - Γκίβαλου, «το αφήγημα αυτό είναι αποτέλεσμα μακρών συζητήσεών τους πάνω σε θέματα που απασχολούσαν και προβλημάτιζαν και τους δύο, όπως η οικολογική οπτική του κόσμου, η μόλυνση του περιβάλλοντος, η φύση και η ζωή κοντά της, ο σεβασμός των πολιτισμικών στοιχείων κάθε λαού, η αξία της παράδοσης, ο σύγχρονος τρόπος ζωής και πάνω απ' όλα η αξία της αγάπης». Και συμπληρώνει: «Στο βιβλίο διαπλέκεται η επιστημονική γνώση, με τη φαντασία και την καθημερινή πραγματικότητα, προσφέροντας στιγμές απολαυστικής αναγνωστικής εμπειρίας».

Το παραμύθι εκτυλίσσεται σε ένα χωριό, όπου η μικρή ηρωίδα, παιδί της πόλης, ζει τρυφερές στιγμές στο σπίτι του παππού με τους «φίλους» του τα πουλιά. Ο παππούς θα της μάθει τα ονόματα και τις συνήθειες των πουλιών, που έρχονται κοντά στο παράθυρο να αναζητήσουν την τροφή τους, στο χιονισμένο τοπίο. Τα παιδιά του χωριού θα της μάθουν τα τοπικά κάλαντα για να τα πούνε μαζί με τα πουλιά από σπίτι σε σπίτι την παραμονή των Χριστουγέννων.

Και οι δύο συγγραφείς, λόγω της μεγάλης τους έγνοιας για το παιδί και τις ανάγκες του, χάρισαν αυτό το έργο τους στο ΕΨΥΠΕ.

Οι εκπληκτικές και διαφορετικής τεχνοτροπίας εικόνες που «ζωντανεύουν» το βιβλίο, ανήκουν σε τέσσερις εικονογράφους, αγαπημένους φίλους της Μάρως Λοΐζου οι οποίοι την τιμούν με αυτή τους την προσφορά: Νότα Γεωργίου - Σιότροπου, Αντρέας Καράμπελας, Διατσέντα Παρίση και Βάσω Ψαράκη.

Το ΕΨΥΠΕ (τηλ. επικοινωνίας: 210.6545402) ενόψει των γιορτών διαθέτει ακόμα ευχετήριες κάρτες που έχουν ζωγραφίσει γνωστοί συγγραφείς, καθώς και συμβολικά δώρα που μπορούμε να προσφέρουμε σε συγγενείς και φίλους.

Η σημερινή όψη της μακρινής ουκρανικής πόλης θα ξεδιπλωθεί μπροστά μας, αυτή και την επόμενη Κυριακή. Η αγαπητή συνάδελφος Αλίκη Ξένου - Βενάρδου επέστρεψε πρόσφατα από το ταξίδι της εκεί και μας μεταφέρει εικόνες όμορφες αλλά και εικόνες αποκαρδιωτικές. Μέσα από αυτό το μείγμα συναισθημάτων η στήλη θα «αποχαιρετήσει» το 2008. Πάμε...

«Ναι, βλέπουμε τις μυθικές σκάλες που απαθανάτισε στο "Θωρηκτό Ποτέμκιν" ο Αϊζενστάιν. Είμαστε εδώ, που κατρακυλούσε το καροτσάκι με το μωρό και αυτές οι σκάλες είναι ό,τι γνωρίζουν οι περισσότεροι γι' αυτή την πόλη!

Η Οδησσός, το "μαργαριτάρι της Μαύρης Θάλασσας", είναι σήμερα μια έκπληξη για τον επισκέπτη. Καθώς δεν είναι προβεβλημένη, όπως άλλες ευρωπαϊκές πόλεις από τον τουρισμό, η ομορφιά της είναι άγνωστη στους πολλούς και ιδιαίτερα σ' εμάς τους Ελληνες, παρ' όλο που συνδέεται τόσο με τους αγώνες της πατρίδας μας για την ελευθερία και τη γένεση του ελληνικού κράτους. Οι "Γραικοί" άφησαν τη σφραγίδα τους σε κτίρια και δρόμους αλλά και στη δημιουργία της Οδησσού...

Πόλη μνημειακή, πανέμορφη, ρομαντική, με φαρδιές λεωφόρους δίπλα στη θάλασσα... Με αρχιτεκτονική μεγαλοπρεπή, νεοκλασικά κτίρια που έχουν επιρροές μπαρόκ, περίτεχνες διακοσμήσεις. Ολόκληρη η Οδησσός έχει χαρακτηριστεί σαν "υπαίθριο μουσείο". Πολλά κτίρια εγκαταλειμμένα εμπνέουν μια μελαγχολική νοσταλγία, όμως τα τελευταία χρόνια αρκετά έχουν αρχίσει να αναπαλαιώνονται και να αναδεικνύεται η ομορφιά τους μέσα από τα παστέλ χρώματα. Μέσα σε εκατό χρόνια από την ίδρυσή της, το 1794, η Οδησσός εξελίχτηκε ραγδαία σε σημαντικότατο εμπορικό, βιομηχανικό, επιστημονικό, αλλά και πολιτιστικό κέντρο μέχρι το βομβαρδισμό της στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα ο πληθυσμός της φθάνει το 1,3 εκατομμύρια και η γεννητικότητα έχει τα τελευταία χρονιά αυξηθεί μετά την κάμψη που ακολούθησε τις μεγάλες ανατροπές του 1991. Οι δρόμοι είναι γεμάτοι καροτσάκια με μωρά.

Πρώτος σταθμός της περιήγησής μας στην πόλη, το ξενοδοχείο "Λοντόσκαγια", το πιο φημισμένο της Οδησσού. Οχι μόνο γιατί είναι ένα πραγματικό παλάτι που έχει ιστορία δεκάδων χρόνων, από το 1827 που κτίστηκε, αλλά και γιατί έχει φιλοξενήσει προσωπικότητες όπως ο Τσέχοφ, ο Αϊζενστάιν, ο Μαστρογιάνι και πολλοί άλλοι. Εδώ κατέλυσαν και οι Μπολσεβίκοι τις πρώτες μέρες της εισόδου τους στην Οδησσό.

Το διάσημο ξενοδοχείο βρίσκεται στη λεωφόρο Πριμόρσκι. Εδώ έκανε τον περίπατό του ο Πούσκιν, όταν ζούσε στην Οδησσό και η προτομή του απαθανατίζει την παρουσία του στην κοσμοπολίτικη πόλη. Εδώ, κοντά στη θάλασσα είναι σήμερα και ο αγαπημένος περίπατος των κατοίκων. Οι νέοι κάθονται στα παγκάκια κάτω από τις τεράστιες ακακίες παίζοντας κιθάρα και τραγουδώντας.

Οχι μακριά από τη λεωφόρο Πριμόρσκι βλέπουμε ένα σταυροδρόμι που δείχνει τη χιλιομετρική απόσταση από διάφορες πρωτεύουσες και μεγάλες πόλεις. Τη Μόσχα, την Κωνσταντινούπολη, την Αλεξάνδρεια... Η Οδησσός, σταυροδρόμι πολιτισμών.

Στην πλατεία κοντά στη λεωφόρο Πριμόρσκι ο ανδριάντας του δούκα Ρισελιέ (ανιψιού του περίφημου καρδινάλιου) παλιού κυβερνήτη της πόλης. Λίγο πιο πέρα οι περίφημες σκάλες, διάσημες από το "Θωρηκτό Ποτέμκιν" του Αϊζενστάιν που απαθανάτισε τα αιματηρά γεγονότα της εξέγερσης. Απέναντι, το λιμάνι και στο βάθος ο ουρανοξύστης - ξενοδοχείο "Οντέσσα". Στην κορυφή της σκάλας οι τουρίστες αγοράζουν παλιά σοβιετικά παράσημα και νομίσματα. Ενα μικρό τελεφερίκ οδηγεί τους επισκέπτες στο λιμάνι, απαλλάσσοντάς τους από τον κόπο να κατεβούν τα 142 σκαλοπάτια.

Δεξιά ο δρόμος οδηγεί στην παραλία - πλαζ της Αρκαδίας, με άσπρη άμμο, τουριστικά κέντρα και καφετέριες. Ενα παλιό χρωματιστό τραμ κάνει εύκολη τη διαδρομή.

Προς το παρόν προχωράμε στην πλατεία όπου βρίσκεται το άγαλμα της ιδρύτριας της πόλης, της Μεγάλης Αικατερίνης. Περπατώντας φτάνουμε στον κεντρικό εμπορικό δρόμο της Οδησσού, που είναι και ο πιο τουριστικός: Την οδό Ντεριμπασόρσκαγια. Είναι γεμάτη καταστήματα, καφέ και εστιατόρια, με εμφανείς τις δυτικές επιρροές. Πολύ κοντά στην άκρη του δρόμου, το ελληνικό προξενείο και σε απόσταση μερικών εκατοντάδων μέτρων στην οδό Κράσνι, το σπίτι όπου συνεδρίαζαν οι Φιλικοί και έχει γίνει μουσείο.

Εδώ θα δούμε τα κέρινα ομοιώματα των Ξάνθου, Σκουφά και Τσακάλοφ, δωμάτια με επίπλωση που σε μεταφέρει στην ατμόσφαιρα της εποχής εκείνης. Ακούς ηχογραφημένο τον μακροσκελή όρκο των Φιλικών και ακόμα μπορείς να δεις τη φωτεινή βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού που στεγάζεται στο ίδιο κτίριο.

Σε απόσταση αναπνοής ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο που ξεπηδάει μέσα από ένα, νεοκλασικό κτίριο...

Οι κάτοικοι της Οδησσού αγαπούν τη φύση, τα λουλούδια, που φροντίζουν με τρυφερότητα στα πάρκα και στους δημόσιους κήπους. Προσπερνώντας ένα τέτοιο πάρκο μπροστά στο Αρχαιολογικό Μουσείο με το σύμπλεγμα του Λαοκόοντα στην πρόσοψή του, κατευθυνόμαστε προς την Οπερα. Το απόγευμα θα δούμε την παράσταση "Η ωραία κοιμωμένη" του Τσαϊκόφσκι και πρέπει να προμηθευτούμε έγκαιρα τα εισιτήρια πριν από το μεσημέρι. Η Οδησσός έχει μουσική παράδοση. Αυτό φαίνεται άλλωστε από την "ουρά" που σχηματίζεται πριν ακόμα ανοίξει το ταμείο.

Η Οπερα της Οδησσού χτίστηκε το 1887, δαπανήθηκε τότε ένα τεράστιο ποσό, ακόμα και για τα δεδομένα της πλούσιας τότε πόλης. Ομως άλλο είναι ν' ακούς και άλλο να βλέπεις την υπέροχη αυτή όπερα που είναι πολύ ωραιότερη απ' αυτή της Βιέννης.

Στο εισιτήριό μας διαβάζουμε ότι απαγορεύεται αυστηρά η φωτογράφιση, γι' αυτό και δεν παίρνουμε μαζί μας φωτογραφική μηχανή. Λάθος, μεγάλο λάθος! Μέσα στην αίθουσα με τις ολόχρυσες σειρές, τα θεωρεία, τα γλυπτά και τα αγγελάκια, πριν ανοίξει το βαρύ βελούδινο παραπέτασμα που θα αποκαλύψει το μπαλέτο, τα φλας από τα κινητά που φωτογραφίζουν το χώρο είναι συνεχή και ασταμάτητα.

Αλλαγή σκηνικού: Στην άλλη πλευρά της πόλης η παραδοσιακή αγορά Πριβόζ είναι απέραντη, πολύβουη, θυμίζει τις δικές μας «λαϊκές», σε μεγέθυνση. Εδώ βρίσκεις κυρίως τρόφιμα, κρέατα, ψάρια, οπωρολαχανικά, αλλά και καλλυντικά, ρούχα, παπούτσια, βιβλία, εφημερίδες. Στην κεντρική αυτή αγορά έρχονται οι περισσότεροι ντόπιοι για να ψωνίσουν αφού η ζωή είναι ακόμα πολύ στερημένη για τους Οδεσσίτες. Εντύπωση δημιουργεί στον επισκέπτη η συχνότητα των ηλικιωμένων - πάνω από εβδομήντα χρόνων - που εργάζονται σε διάφορες δουλειές κι αυτό δεν είναι παράξενο αφού η σύνταξή τους κυμαίνεται ανάμεσα σε 60 - 70 ευρώ!

Η ζωή είναι φτηνή για τους ξένους, αλλά δύσκολη για τους πολίτες της Οδησσού. Βλέπεις να αγοράζουν μικρά πιροσκί σε περίπτερα στις γωνίες των δρόμων, ενώ δίπλα περνάνε υπερπολυτελή αυτοκίνητα που φυσικά ανήκουν στους λίγους προνομιούχους. Κοντά στην αγορά ο σιδηροδρομικός σταθμός μεγαλόπρεπος και πολυσύχναστος με πολλούς προορισμούς τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό. Γειτονεύει σχεδόν με τον ναό του Αγίου Παντελεήμονα με τους χαρακτηριστικούς τρούλους».

Ο χώρος της διαφήμισης στην υπηρεσία προώθησης προϊόντων έχει κάνει άλματα. Αιχμαλωτίζοντας πρώτα το βλέμμα καταφέρνει να μείνει και στο νου. Μακάρι η εν λόγω «επιστήμη» να έμπαινε στην υπηρεσία προώθησης επαναστατικών ιδεών...