Για μία ακόμα φορά στη Βουλή και με αφορμή την πρόταση μομφής του ΣΥΡΙΖΑ ενάντια στον υπουργό Οικονομίας, ξεχώρισαν οι αλλεπάλληλες κατηγορίες ανάμεσα στα κόμματα του κεφαλαίου, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ αλλά και ΚΙΝΑΛ, για το ποιος κατακρεούργησε περισσότερο ή λιγότερο τα εργατικά - λαϊκά εισοδήματα και δικαιώματα τα τελευταία χρόνια.

Δάκρυα συμπάθειας, αλληλοκατηγορίες, σκόνη και κουρνιαχτός, για να κρυφτεί η κοινή γραμμή πλεύσης ενάντια στις λαϊκές ανάγκες. Στη χιλιοπαιγμένη αυτή παράσταση, την τιμητική τους είχαν και οι αυτοαπασχολούμενοι...

Αν κάτι χαρακτήρισε την πολιτική των κομμάτων που κυβέρνησαν τα πρόσφατα χρόνια ήταν ακριβώς η συνέχεια στις πολιτικές που εφαρμόστηκαν.

Η κυβέρνηση της ΝΔ ξεκίνησε από εκεί που σταμάτησε η προηγούμενη του ΠΑΣΟΚ, στη συνέχεια παρέλαβε τη σκυτάλη ο ΣΥΡΙΖΑ βαδίζοντας στην ίδια περπατησιά, παραδίδοντάς την ξανά στη ΝΔ, που συνεχίζει με τον ίδιο ζήλο. Ολοι μαζί, βήμα βήμα, έχτισαν το σημερινό αντιλαϊκό οπλοστάσιο.

...στη φορολογία...

Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ μείωσε το 2011 το αφορολόγητο όριο των 12.000 ευρώ που ίσχυε για τους αυτοαπασχολούμενους στις 5.000 (ν. 4024/11). Στη συνέχεια ήρθαν ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ να το καταργήσουν τελείως (ν. 4110/13). Στη φοροληστεία διέπρεψε και ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού συνέχισε επί 4 χρόνια να φορολογεί τους αυτοαπασχολούμενους από το πρώτο ευρώ. Ομοίως πορεύεται και η νέα κυβέρνηση ΝΔ.

Ιδια ακριβώς ήταν η στάση του ΣΥΡΙΖΑ και στο φοροχαράτσι του τέλους επιτηδεύματος, που επιβλήθηκε αρχικά σε ύψος 500 ευρώ από το ΠΑΣΟΚ το 2011 (ν. 3986/2011). Στη συνέχεια η ΝΔ το αύξησε σε 650 ευρώ (ν. 4110/2013). Το ίδιο συνεχίζουν και σήμερα να πληρώνουν οι αυτοαπασχολούμενοι, παρά την «πρώτη φορά αριστερά» κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και παρά την «έξοδο από τα μνημόνια» και την ανάκαμψη της «εθνικής» οικονομίας.

...στα ασφαλιστικά ταμεία...

Ομοίως «κοινωνικά ευαίσθητες» αποδείχθηκαν όλες οι κυβερνήσεις και σε σχέση με τον ΟΑΕΕ, τις συντάξεις και τα χρέη. Το 2013, με νόμο της ΝΔ συστάθηκε το λεγόμενο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ). Με μετέπειτα Υπουργικές Αποφάσεις των ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ πέρασαν στη δικαιοδοσία του όλες οι ληξιπρόθεσμες οφειλές των Ταμείων, ανεξαρτήτως ύψους και εισπραξιμότητας, ακόμα και οφειλές ατομικής ασφάλισης. Και, βέβαια, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν σταμάτησε εκεί την «ευεργετική» του πολιτική. Με τον νόμο Κατρούγκαλου και δέλεαρ τη μείωση εισφορών, ψαλίδισε τις συντάξεις ακόμα και κατά 30% - 35%. Σήμερα, αυτοαπασχολούμενοι με 35 χρόνια ασφάλισης στην κατώτατη εισφορά λαμβάνουν την «αστρονομική» σύνταξη των 550 - 600 ευρώ...

...στα χρέη και τις κατασχέσεις...

Ηταν η, εκτός μνημονίων, «δίκαιη ανάπτυξη» του ΣΥΡΙΖΑ που συνοδεύτηκε με νέα αυστηροποίηση του μηχανισμού είσπραξης οφειλών. Χιλιάδες οδηγούνται καθημερινά στον «αργό θάνατο» των αναγκαστικών εισπράξεων - λέγε με κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών - που ξεκινούν από 500 ευρώ (!), αφού κάθε κυβέρνηση αρνήθηκε πεισματικά να καθιερώσει έναν στοιχειώδη ακατάσχετο επιχειρηματικό λογαριασμό ώστε να προστατευτούν τουλάχιστον τα βασικά έξοδα (εφορία, ασφαλιστικές εισφορές, ρεύμα, νοίκι) των μικροεπιχειρήσεων.

Το ίδιο συμβαίνει και με το νέο πτωχευτικό έκτρωμα της ΝΔ, που ξηλώνει και το τελευταίο δίχτυ προστασίας της λαϊκής κατοικίας και εισοδήματος. Ηταν όμως η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που καθιέρωσε τους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς (ν. 4512/18) και στη συνέχεια μετέτρεψε τις κινητοποιήσεις για την προστασία της 1ης κατοικίας σε ιδιώνυμο αδίκημα. Τώρα έρχεται η ΝΔ όχι μόνο να βάλει κάθε λαϊκό περιουσιακό στοιχείο στο χέρι, μετατρέποντας το λαό σε νοικάρη στο σπίτι του, αλλά να δεσμεύσει μέρος του ήδη τσακισμένου εισοδήματός του, να καταδικάσει εργαζόμενους και αυτοαπασχολούμενους σε διαρκή ομηρία, φτώχεια και ανέχεια.

...σε κάθε λαϊκό δικαίωμα και ανάγκη...

Κάθε κυβέρνηση, ανεξαρτήτως μείγματος πολιτικής και επιμέρους διαφοροποιήσεων, αντιμετώπισε τις λαϊκές ανάγκες στην ίδια εγκληματική λογική κόστους - οφέλους, αφήνοντας ουσιαστικά απροστάτευτη τη λαϊκή οικογένεια. Οι πλημμύρες στη Μάνδρα και η πυρκαγιά στο Μάτι επί ΣΥΡΙΖΑ με δεκάδες νεκρούς, οι πλημμύρες σε Εύβοια και Καρδίτσα επί ΝΔ με χιλιάδες κατεστραμμένους, η δραματική κατάσταση στο σύστημα Υγείας σε καιρό πανδημίας και πριν από αυτή, η προκλητική αδιαφορία για λήψη μέτρων προστασίας στους χώρους δουλειάς, στα ΜΜΜ, στα σχολεία, αποτελούν ζοφερές συνέπειες της ίδιας πολιτικής της ανταγωνιστικότητας, του ευρωμονόδρομου που υπηρέτησαν και υπηρετούν τα κόμματα αυτά, όσο κι αν προσπαθεί ο καθένας να διαχωριστεί από τα πεπραγμένα του άλλου.

Κοινές λοιπόν οι αμαρτίες, κοινές και οι ευθύνες για την κατάσταση που βιώνει καθημερινά η πλειοψηφία των αυτοαπασχολούμενων και των λαϊκών στρωμάτων.

Δεν είναι τυχαίο πάντως ότι το σύνολο των αστικών κομμάτων χρησιμοποιεί τη γνωστή «θολή» έκφραση περί μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, τσουβαλιάζοντας πίσω από αυτήν επιχειρήσεις διαφορετικής δυναμικής, με μεγάλη απόκλιση στο σταθερό και μεταβλητό κεφάλαιο, στον κύκλο εργασιών, στο ύψος τελικά των κερδών του κάθε επιχειρηματία.

Ετσι πετυχαίνουν μ' έναν σμπάρο δυο τρυγόνια: Να εννοούν τις πιο δυναμικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις (μέχρι 50 άτομα προσωπικό), που συνήθως λειτουργούν ως στεφάνη μεγαλύτερων καπιταλιστικών επιχειρήσεων και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε μια σειρά από κλάδους, και την ίδια στιγμή να «κλείνουν το μάτι» στη μεγάλη πλειοψηφία, στον μαραγκό, στην κομμώτρια, στο μικρό εμπορικό κατάστημα.

Ναι, όλες οι κυβερνήσεις, όπως και η ΕΕ, είχαν και έχουν εξειδικευμένη πολιτική στήριξης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Σε αυτήν την κατεύθυνση είναι διάφορα προγράμματα χρηματοδότησης, π.χ. τα προγράμματα «ψηφιακού μετασχηματισμού» που εφαρμόστηκαν πρόσφατα. Τέτοια είναι και τα τωρινά προγράμματα «επιστρεπτέας προκαταβολής», τα οποία, όπως δήλωσαν επανειλημμένα οι αρμόδιοι υπουργοί της κυβέρνησης, έχουν στόχο να βοηθήσουν τις μέχρι πρότινος υγιείς μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αντιμετωπίσουν τα έκτακτα προβλήματα λόγω πανδημίας.

Σε τι βαθμό όμως αυτά τα προγράμματα αντιμετωπίζουν τα προβλήματα της μεγάλης πλειοψηφίας; Πολλοί αποκλείονται, είτε γιατί δεν πληρούν τις προϋποθέσεις είτε γιατί συνειδητοποιούν και οι ίδιοι ότι «δεν χωρά ένα ακόμα καρπούζι - χρέος κάτω από τη μασχάλη». Οχι τυχαία, πολλοί επαγγελματίες σήμερα είναι καταχρεωμένοι στις τράπεζες, κουβαλώντας οφειλές τέτοιων ακριβώς προγραμμάτων - δανείων. Και όσοι όμως τα κατάφεραν, συνειδητοποίησαν ότι η «λύση» αυτή δεν ήταν αρκετή για να αντισταθμίσει τις αντιλαϊκές πολιτικές που παραμένουν, τον οξυμένο ανταγωνισμό, την αναπόφευκτη κυριαρχία των μεγαλύτερων επιχειρήσεων, την τάση συγκέντρωσης και συγκεντροποίησης που αργά ή γρήγορα προχωρά σε κάθε κλάδο.

Φυσικά, ορισμένες κυβερνητικές πολιτικές στήριξης εφαρμόστηκαν και στις σημερινές έκτακτες συνθήκες. Αποδείχθηκαν όμως ανεπαρκείς, αφού επιδόματα και μικροδάνεια εξαφανίστηκαν εν ριπή οφθαλμού σε συνθήκες γενικευμένης αναδουλειάς, ενώ οι αναστολές των κάθε λογής υποχρεώσεων των επαγγελματιών επαρκούν μέχρι αυτές να επιστρέψουν μαζί με τις νέες υποχρεώσεις, καθιστώντας αδύνατη την αποπληρωμή τους... Οι «αντοχές της οικονομίας», που καθορίζονται από τα συμφέροντα και τις ανάγκες των μεγαλύτερων επιχειρήσεων, όπως απέδειξαν τα δεκάδες δισ. που κατευθύνονται σε αυτές, αποδείχθηκαν και πάλι στενός κορσές...

Οι παραπάνω προτεραιότητες δεν πρέπει να εκπλήσσουν. Αποτυπώθηκαν άλλωστε γλαφυρά στα στρατηγικά σχέδια όλων των τελευταίων κυβερνήσεων. Από το «εθνικό» στρατηγικό σχέδιο της ΝΔ το 2014, στο στρατηγικό σχέδιο «δίκαιης ανάπτυξης» του ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι το σημερινό «πόρισμα Πισσαρίδη», έγνοια των αστικών κυβερνήσεων και της ΕΕ παραμένει η στήριξη των πιο δυναμικών επιχειρήσεων, η λήψη μέτρων για συγχωνεύσεις, συνενώσεις κ.ο.κ., προκειμένου να γίνει πιο ανταγωνιστική η «εθνική» οικονομία. Για τους πολλούς που ακολουθούν ασθμαίνοντας ...άνθρακες ο θησαυρός.

Γι' αυτό και τα λαϊκά τμήματα των αυτοαπασχολούμενων πρέπει να απορρίψουν τις παραινέσεις για υπομονή και «εθνική ομοψυχία», να δουν μακρύτερα από την κάθε φορά ασκούμενη πολιτική, που μόνο προσωρινές λύσεις δίνει, κι αυτές με το σταγονόμετρο. Να δυναμώσουν τις διεκδικήσεις τους για πραγματικά μέτρα ανακούφισης και κάλυψη των αναγκών, ενώνοντας τη φωνή τους και με τις υπόλοιπες λαϊκές δυνάμεις που παλεύουν στην ίδια κατεύθυνση, για την ανατροπή αυτής της πολιτικής.

Οι αυτοαπασχολούμενοι έχουν συγκεντρώσει πια πολλαπλάσια πείρα και πρέπει να την αξιοποιήσουν γόνιμα. Οι ίδιοι, μαζί με την εργατική τάξη, τη μικρομεσαία αγροτιά, πλήρωσαν το λογαριασμό της προηγούμενης κρίσης, θα κληθούν να πληρώσουν και αυτήν που βρίσκεται σε εξέλιξη.

Η ελπίδα για μια νέα ανάκαμψη, όποτε αυτή έρθει, θα αποδειχθεί και πάλι περιστασιακή και γεμάτη κραδασμούς. Τι έζησαν οι επαγγελματίες τα 2-3 προηγούμενα χρόνια; Στο Εμπόριο τα αδιέξοδα διογκώθηκαν, αφού τη μερίδα του λέοντος απέσπασαν πολυκαταστήματα και αλυσίδες. Στον Τουρισμό και την Εστίαση, όπου υπήρξε ορισμένη βελτίωση στα εισοδήματα, οι συνθήκες εργασίας χειροτέρευσαν, συνοδεύτηκαν με ατελείωτες ώρες εργασίας. Και, βέβαια, στις νέες συνθήκες που διαμορφώθηκαν με την πανδημία, τα προβλήματα επέστρεψαν πολλαπλάσια, ειδικά στους λεγόμενους εξωστρεφείς κλάδους.

Ποια θα είναι η κατάληξη για τις χιλιάδες αυτές μικροεπιχειρήσεις μπροστά στην όλο και πιο πιθανή εξέλιξη η κρίση να είναι βαθιά και παρατεταμένη; Ποιες θα είναι οι νέες συνέπειες από τις πολιτικές που θα συνοδεύσουν τους νέους στόχους για τη σωτηρία των επιχειρηματικών ομίλων και τη θωράκιση της οικονομίας;

Το ΚΚΕ ανέδειξε στη συζήτηση στη Βουλή τις πραγματικές αιτίες πίσω από τη σημερινή κατάσταση. Ανέδειξε τις ευθύνες των ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ και επανέφερε ένα συνεκτικό πλαίσιο προτάσεων που μπορούν πραγματικά σήμερα να ανακουφίσουν τους αυτοαπασχολούμενους. Δεν μένει όμως μόνο εκεί. Επεδίωξε και επιδιώκει να ανοίξει τη συζήτηση με τους ίδιους τους αυτοαπασχολούμενους, σε κάθε κλάδο και γειτονιά.

Σήμερα είναι στην ευθύνη των κομμουνιστών ένα μεγάλο καθήκον. Να βοηθήσουν με την παρέμβασή τους τους χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους που αγανακτούν, που προβληματίζονται για το πού πάει η κατάσταση, να συνειδητοποιήσουν τη ρίζα των προβλημάτων τους. Να δουν τον πραγματικό αντίπαλο, που δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης, τα μονοπώλια, τα κόμματα και τις κυβερνήσεις, την ΕΕ, που τα στηρίζουν. Να έρθουν σε επαφή με την πολιτική πρόταση του Κόμματος, τη μόνη που μπορεί πραγματικά να δώσει οριστική διέξοδο από τα σημερινά αδιέξοδα που βιώνουν. Η παρέμβασή μας αυτή στα πιο λαϊκά τμήματα των αυτοαπασχολούμενων, στους μαζικούς κλάδους που καθορίζουν το συσχετισμό, έχει απαιτήσεις. Μπορεί όμως να λειτουργήσει καταλυτικά ώστε να απελευθερώνονται στον έναν ή στον άλλο βαθμό δυνάμεις από την επιρροή της αστικής πολιτικής και ιδεολογίας, ένα πιο πρωτοπόρο τμήμα να συνειδητοποιεί τι φταίει και τι πρέπει να αλλάξει.

Παράλληλη προϋπόθεση είναι να ανοίξει με καλύτερους όρους και η διαπάλη με τη γραμμή που είναι σήμερα κυρίαρχη στο συνδικαλιστικό κίνημα των αυτοαπασχολούμενων, λειτουργώντας παραλυτικά στις όποιες υγιείς αντιδράσεις, να δυναμώσει η αντικαπιταλιστική - αντιμονοπωλιακή γραμμή πάλης. Νέες δυνάμεις, Σωματεία και Ομοσπονδίες, να προσανατολιστούν σε αυτήν την κατεύθυνση, πολλαπλασιάζοντας τις αγωνιστικές τους πρωτοβουλίες. Αυτή είναι η πάλη που πρέπει σήμερα να δυναμώσει, με την ευθύνη των κομμουνιστών σε κάθε κίνημα, να ενωθεί με την πάλη του ταξικά προσανατολισμένου εργατικού κινήματος, της μικρομεσαίας αγροτιάς, ιεραρχώντας τα μεγάλα, τα κοινά προβλήματα που αντιμετωπίζει το σύνολο των λαϊκών δυνάμεων.

Το επόμενο διάστημα θα μετρηθούμε στα παραπάνω καθήκοντα, στα βήματα που θα κάνουμε, στις προϋποθέσεις που θα διαμορφώσουμε για να βελτιώνεται στην πορεία ο συσχετισμός δυνάμεων.