Πέμπτη 12 Ιούνη 2014
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΣΕΝΤΡΙΚ ΚΛΑΠΙΣ
Μια Γαλλίδα στο Μανχάταν

Ο Σεντρίκ Κλαπίς ερευνά με στιλ λαμπρό και περισσή ενέργεια κάποιες όψεις στη ζωή ενός σύγχρονου ζευγαριού, ενορχηστρώνοντας στη λάιτ κωμωδία ζητήματα μετανάστευσης, παιδιών σε ομόφυλες σχέσεις, διευρυμένης οικογένειας κι έρωτα σ' έναν εκρηκτικό συνδυασμό. Η ταινία στρέφεται γύρω από δύο ηπείρους, δύο μεγαλουπόλεις και τρεις γυναίκες, φρέσκια στη μορφή και στοχαστική στην ουσία. Και οι ηθοποιοί, ωριμότεροι πια, κολλάνε χωρίς περίεργα τεχνάσματα στους ρόλους. Ο Ζαβιέ μεγάλωσε, όχι όμως και το σινεμά του Κλαπίς, που ρίχνει ξανά το alter - ego του στη δίνη μιας μετα - εφηβείας. Ανάγλυφες οι φλέβες στο σινεμά του Κλαπίς - που θυμίζει πιθανή ουτοπία κι όχι ρεαλιστικό όραμα του κόσμου - που μέσα τους κυλά αφέλεια, τρυφερή εφευρετικότητα, καλλιτεχνική φιλαρέσκεια, προχειρότητα στο σενάριο, ενώ διαγράφεται συμπαγής η σιλουέτα των επικίνδυνων «μπουρζουά» αυταπατών...

Εν αρχή το «L' Auberge espagnole» (2002), στη συνέχεια το «Les Poupes russes» (2005) και τώρα η «Γαλλίδα στο Μανχάταν» (2013) με τους ίδιους πρωταγωνιστές, που ξαναπιάνουν την περιπέτεια ζωής τους. Ομάδα φοιτητών, ξεκίνησαν ενταγμένοι στο πρόγραμμα Erasmus. Βρέθηκαν συγκάτοικοι στη Βαρκελώνη γεμάτοι όνειρα και δίψα για ζωή. Επέστρεψαν τριαντάρηδες την επόμενη δεκαετία και τώρα επανακάμπτουν, στο κατώφλι της κρίσης των σαράντα. Μπορεί όντως να επιθυμούν μια φυσιολογική ζωή, αλλά είναι οργανικά δεμένοι με το «χάος» τους. Και διασχίζοντας το χάος τους, εκφράζουν πλήθος αγωνίες: Αδράνεια, θάνατος, κομφορμισμός, φόβος να ξυπνήσεις ένα πρωί «λούζερ», να έχεις περάσει δίπλα από τη ζωή κλπ. κλπ. Δύο από την τετράδα, ο Ζαβιέ και η Γουέντι, έχουν μαζί δύο παιδιά, μα δεν αργούν να φτάσουν στο χωρισμό, χτυπημένοι από τη μονοτονία μιας συζυγικής ζωής μακριά από τις μικροαστικές τους προσδοκίες. Η Γουέντι, ερωτευμένη με άλλον, μετακομίζει στη Νέα Υόρκη με τα παιδιά. Ο Ζαβιέ ακολουθεί και καταλήγει σε μια τρύπα στην Chinatown, κάνοντας καθημερινά επίκληση στην έμπνευση για να τελειώσει το μυθιστόρημα που ο ενοχλητικός εκδότης του περιμένει ανυπόμονα... Κι όπως πάντα στον Κλαπίς, σημαντική η ηχητική μπάντα που αντανακλά τις ψυχολογικές διαδρομές του ήρωα σε όλο το τόξο, από την ευφορία ως τη μελαγχολία.

Η τριλογία του Κλαπίς δοξάζει τη φιλία σε όλες της τις φάσεις. Ολα πάνε καλά κι ας πηγαίνουν άσχημα. Οπως στις δύο προαναφερθείσες ταινίες, τα βλέμματα κι εδώ παραμένουν γενναιόδωρα, καλοπροαίρετα, ακόμα κι όταν οι χαρακτήρες αποδεικνύονται ανώριμοι, εγωιστές, ασυνείδητοι. Το πραγματικό ελάττωμα της ταινίας εστιάζεται στο σενάριο, στην ανικανότητα δημιουργίας νέων χαρακτήρων, νέων θεμάτων και της μεγάλης έκπληξης. Αποτέλεσμα οι δεύτεροι ρόλοι υποφέρουν. Και ο θεατής πιάνεται από χαριτωμένα μορφικά ευρήματα σαν την αιφνιδιαστική επίσκεψη του Σοπενχάουερ ή του Χέγκελ.

Με ύφος αδιάφορο, η αφήγηση μπουρδουκλώνεται στα σκαμπανεβάσματα των αυθαιρεσιών της ιστορίας και στους χαρακτήρες που πάσχουν από έλλειμμα αποχρώσεων, ενώ σκιτσάρει με χοντρές γραμμές τις ανακατατάξεις στην κοινωνία του σήμερα, χωρίς φινέτσα στην παρατήρηση... Τίποτε το σπουδαίο...

Παίζουν: Ρομέν Ντουρίς, Οντρέ Τοτού, Σεσίλ ντε Φρανς, Κέλι Ράιλι κ.ά.

Παραγωγή: ΓΑΛΛΙΑ (2013)

ΖΑΝ - ΠΙΕΡ ΖΕΝΕ
Αμελί

Παλιά γοητευτική καρτ ποστάλ το Παρίσι, εικόνες χρωματισμένες στο χέρι, ραμμένες σφιχτά η μια δίπλα στην άλλη και κάπου μυρωδιά πολυκαιρισμένη. Από κει μέσα ξεπηδά γάργαρη ζωή... Η ταινία του Ζενέ -με αφηγητή τον Αντρέ Ντισολιέ- συνδέεται με μια κινηματογραφική παράδοση «γαλλικής ποιότητας», που προσβλέπει σε γενικότερη «αισθητικοποίηση» ακόμα και των συντομότερων πλάνων και των παραμικρότερων λεπτομερειών στη σύνθεση των ντεκόρ. Η ταινία συνιστά πρωτότυπο ενός είδους μαγικού, διαχρονικά ντεμοντέ και αστείου! Θα μπορούσε να είναι παραμύθι για μεγάλους, αλλά λάμπει σαν βιβλίο ιλουστρασιόν για μικρούς. Αποπλανητικό το παραμύθι του Ζενέ, βγαίνει απόψε σε επανέκδοση, εκκεντρικό, κλασικό για τη μειλίχια ευφορία που προκαλεί στη μεταμορφωμένη σε ουτοπικό ταμπλό Μονμάρτη, στον κόσμο το μικρό το μέγα, της μοναδικής Αμελί. Ο Ζαν - Πιέρ Ζενέ είναι γνωστό ότι δημιουργεί αριστουργηματικές κινηματογραφικές εικόνες και η συνεργασία του με τον Μαρκ Καρό έδωσε ανείπωτης πρωτοτυπίας φιλμικά αποτελέσματα στο «Ντελικατέσεν» (1991) και στο «Η πόλη των χαμένων παιδιών» (1995).

Ο Ζενέ δεν αρνείται με τίποτα το στυλ του, ακόμα κι όταν παρουσιάζει την Αμελί παιδί που δεν κάνει παρέα με άλλα παιδιά. Μετά το θάνατο της μητέρας και το απόμακρο του πατέρα της, η Αμελί αναγκάστηκε να βρει τρόπο να δραπετεύει από την πραγματικότητα, να μπαίνει στη σφαίρα της φαντασίας και να ονειρεύεται με μάτια ανοιχτά. Στα 23 της εργάζεται σερβιτόρα σε καφέ στην Μονμάρτη, αναμειγνύοντας εκκεντρικά βιώματα με «ρομαντικές» συναντήσεις, που όμως αφήνουν ένα παράξενο κενό.

Η ίντριγκα που μετατρέπεται σε παραμυθένια ερωτική ιστορία στο χαρτί, μοιάζει βγαλμένη από σαπουνόπερα... Στο τρυφερό αριστούργημα του Ζενέ, το δυνατό σημείο δεν έχει να κάνει με την ιστορία, αλλά με τον τρόπο που ο σκηνοθέτης την αφηγείται. Το σύμπαν ολάκερο της ταινίας είναι χωμένο στο «γραφικό», από το κλείσιμο του ματιού έως τη στιχουργική και οι φανταστικές εικόνες που προσφέρει αφειδώς κάνουν τους λάτρεις του μέσου του κινηματογράφου να μεθούν. Ως συνήθως, είναι ο ίδιος ο Ζενέ που συνιστά το δυνατό χαρτί των ταινιών του, ο τρόπος που χρησιμοποιεί τα μέσα του, το χρώμα, τη χλωμάδα, το μουντό και την ελαφράδα που πετά από την καθημερινότητα στο όνειρο, στο κοντράστ πραγματικότητας - φαντασίας, από το χιούμορ στο δράμα και το εξαίρετο μόνιμο σχεδόν καστ συνεργατών. Πολύ απλά, πρόκειται για κινηματογραφική τέχνη ύψιστου επιπέδου. Δεν είναι περίεργο που η καλτ ταινία του σημείωσε τεράστια διεθνή επιτυχία. Καίτοι πρόκειται για φιλμ πέρα για πέρα γαλλικό, έχει όμως ταυτόχρονα κάτι το οικουμενικό. Ο κινηματογράφος έχει να κάνει με την όραση και υπάρχουν ελάχιστα τόσο εντυπωσιακά επιτεύγματα για τα μάτια όσο η Αμελί.

Σημαντική η συμβολή της Τοτού στον εκκεντρικό, υπερευαίσθητο ρόλο που γράφτηκε αρχικά για την Εμιλι Γουάτσον, ρόλος που γραπώνει το θεατή γι' αυτό που είναι, συμπεριλαμβανομένου του στυλ και της κόμμωσής της... ένα μικρό, πολύτιμο κόσμημα...

Παίζουν: Οντρέ Τοτού, Ματιέ Κασοβίτς, Ρούφους κ.ά.

Παραγωγή: ΓΑΛΛΙΑ, ΓΕΡΜΑΝΙΑ (2001)

Πολλά φιλμ, λίγα καλά...

Βδομάδα με πρεμιέρες αρκετές, χωρίς όμως τίποτα το εξαιρετικό, αντίθετα... Απόψε βγαίνει η πολύ διασκεδαστική συνέχεια των κινούμενων σχεδίων «Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας 2» (2014), αμερικανική παραγωγή μεταγλωττισμένη στα ελληνικά, σε σκηνοθεσία Ντιν Ντε Μπλουά, με έντιμη ιστορία, που αποφεύγει το γλυκερά χαριτωμένο, με ηθικό δίδαγμα το σεβασμό, με θεαματικά οπτικά εφέ, αλλά με λύση πολύ εύκολη, που αφαιρεί κάτι από τη δύναμή της... Πρεμιέρα και για την αμερικανική κωμωδία «Χίλιοι τρόποι να πεθάνεις στην άγρια Δύση» (2014), όπου ο Σεθ Μακ Φάρλαν δεν υπογράφει μόνο τη σκηνοθεσία, αλλά επίσης σενάριο, μουσική και πρωταγωνιστικό ρόλο, που με λαμπερό χαμόγελο εκστομίζει ατάκες ως σε χαζοχαρούμενο stand up σόου. Στίγμα του Μακ Φάρλαν οι σωματικές εκκρίσεις, το θυμόμαστε ήδη από την κωμωδία «Ted» (2012), σχεδόν κάθε σκηνή περιέχει κάποια φόρμα σωματικής έκκρισης από σπέρμα έως περιττώματα τόσο, που αναρωτιέσαι αν υπάρχει προδιαγραφή για την ποσότητα εκκρίσεων που χωράει μια ταινία...

Η κωμωδία γουέστερν, φαινόμενο που εμφανίστηκε στα ύστατα χρόνια της χρυσής εποχής του είδους του γουέστερν, συνιστά συχνά σημάδι κατάπτωσης. Το '60 και το '70 στις κωμωδίες αυτές εμφανίζονται υπό μορφή αυτοσαρκασμού τάσεις παρωδίας των γενικευμένων χολιγουντιανών αφηγηματικών κλισέ και του στερεοτυπικού των ρόλων. Η κωμωδία γουέστερν είχε συχνά πολιτικό υπόβαθρο, ακριβώς επειδή γελοιοποιούσε ένα είδος που απεικόνιζε θεμελιώδεις εθνικούς μύθους. Η ταινία του Μακ Φάρλαν, με βασική ιστορία τα ερωτικά μπερδέματα και επικίνδυνους πιστολέρος, αποτελεί δείγμα κατάπτωσης, μια που το μόνο που κάνει είναι να περιφέρεται από το γελοία αστείο σε χονδροειδείς αισχρολογίες...

Το αφιέρωμα στον Ζαν - Λικ Γκοντάρ συνεχίζεται στην Ταινιοθήκη όπου, την Τετάρτη 18/6 στις 8 το βράδυ, θα προβληθεί με ελεύθερη είσοδο για το κοινό το αριστούργημα «Οι καταραμένοι» (1969) του Λουκίνο Βισκόντι, στο πλαίσιο του κύκλου προβολών «Βλέμμα στο Φασισμό»... Επίσης το Ταινιοράμα 2014 του Αστυ μπαίνει απόψε στην 5η βδομάδα και τέλος η New Star προβάλλει στο θερινό Ζέφυρο την καταπληκτική αμερικανική παρθενική ταινία του Σίντνεϊ Λιούμετ «12 Ενορκοι» (1957)...



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ