Σάββατο 2 Αυγούστου 2025 - Κυριακή 3 Αυγούστου 2025
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΙΣΤΟΡΙΑ
80 χρόνια από το ιμπεριαλιστικό έγκλημα της ρίψης των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι

Εγώ είμαι που χτυπώ την πόρτα σας

Εδώ ή αλλού χτυπάω όλες τις πόρτες

Ω μην τρομάζετε καθόλου που ΄μαι αθώρητη

κανένας μια μικρή νεκρή δεν μπορεί να δει.

Εδώ και δέκα χρόνια εδώ καθόμουνα

στη Χιροσίμα ο θάνατος με βρήκε

κι είμαι παιδί τα εφτά δεν τα καλόκλεισα

μα τα νεκρά παιδιά δεν μεγαλώνουν.

Πήραν πρώτα φωτιά οι μακριές πλεξούδες μου

μου καήκανε τα χέρια και τα μάτια

Ολη όλη μια χουφτίτσα στάχτη απόμεινα

την πήρε ο άνεμος κι αυτή σ' ένα ουρανό συννεφιασμένο.

Ω μη θαρρείτε πως ζητάω για μένα τίποτα

Κανείς εμένα δεν μπορεί να με γλυκάνει

γιατί το παιδί που σαν εφημερίδα κάηκε

δεν μπορεί πια τις καραμέλες σας να φάει.

Εγώ είμαι που χτυπώ την πόρτα σας, ακούστε με

φιλέψτε με μονάχα την υπογραφή σας

έτσι που τα παιδάκια πια να μην σκοτώνονται

και να μπορούν να τρων τις καραμέλες.

Ναζίμ Χικμέτ («Το κορίτσι της Χιροσίμα»)

Το παραπάνω ποίημα γράφτηκε από τον Ναζίμ Χικμέτ ως προτροπή στους λαούς να αγωνιστούν για τον πυρηνικό αφοπλισμό, λίγα χρόνια έπειτα από τη ρίψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα.

Πλέον, οχτώ δεκαετίες πέρασαν από όταν οι ΗΠΑ προχώρησαν σε ένα από τα πιο βάρβαρα ιμπεριαλιστικά εγκλήματα πολέμου εναντίον του ιαπωνικού λαού και εισήγαγαν βίαια όλη την ανθρωπότητα στα σκοτάδια του πυρηνικού ολέθρου.

Τα ξημερώματα της 6ης Αυγούστου, τρία αμερικανικά ανιχνευτικά αεροπλάνα Β-29 απογειώθηκαν από τη νήσο Τινιάν. Μισή ώρα αργότερα, τα ακολούθησε ένα βομβαρδιστικό Β - 29, που έφερε το όνομα «Enola Gay» («Ενόλα Γκέι») και κουβαλούσε το «Little Boy» («Μικρό Αγόρι»), δηλαδή μια ατομική βόμβα ουρανίου. Λίγες ώρες αργότερα, στις οχτώ και τέταρτο το πρωί, ώρα Ιαπωνίας, η ατομική βόμβα αφέθηκε στον ουρανό πάνω από τη Χιροσίμα και ορισμένα δευτερόλεπτα αργότερα μια τρομερή έκρηξη συγκλόνισε την πόλη, την ίδια στιγμή που η ακτινοβολία τύφλωσε τους Αμερικανούς αεροπόρους που φορούσαν γυαλιά οξυγονοκολλητών και η Χιροσίμα σκεπάστηκε από σύννεφα πυρηνικής τέφρας.


Associated Press

Η Χιροσίμα δεν διέθετε αξιόλογες στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Ομως, ο απολογισμός ήταν εφιαλτικός για τους κατοίκους της. Σχεδόν 120.000 νεκροί, 50.000 τραυματίες και 15.000 αγνοούμενοι (κατακάηκαν, εξατμίστηκαν, έλιωσαν). Οσοι βρίσκονταν στο επίκεντρο της έκρηξης, σκοτώθηκαν επί τόπου. Η ρίψη της ατομικής βόμβας είχε ως συνέπεια την τοπική αύξηση της θερμοκρασίας στους 580 βαθμούς Κελσίου και μια κίνηση απομακρύνσεως από την πύρινη σφαίρα που είχε τη δύναμη ενός ανέμου 800 χιλιομέτρων την ώρα.

Οσοι όμως πέθαναν ακαριαία αποδείχτηκαν τελικά και οι πιο τυχεροί! Οι υπόλοιποι θα κατέληγαν με φρικτό τρόπο, μέσα στους επόμενους τέσσερις μήνες, από τις συνέπειες των τραυμάτων τους ή εξαιτίας της ραδιενέργειας. Δεκαετίες αργότερα οι επιπτώσεις της πυρηνικής έκρηξης αποτυπώνονταν ακόμα, εμφανώς, με βάναυσο τρόπο, στα στατιστικά των υγειονομικών υπηρεσιών (καρκινοπαθείς, μυοσκελετικά προβλήματα, καρδιοπάθειες, ψυχολογικά προβλήματα κ.λπ.).1

Δύο μέρες αργότερα, η Σοβιετική Ενωση κήρυξε τον πόλεμο στην Ιαπωνία που είχε αρνηθεί την άνευ όρων συνθηκολόγηση της Διακήρυξης του Πότσνταμ που είχε ανακοινωθεί από τις 26 Ιούλη 1945 από τις κυβερνήσεις των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Κίνας. Σύντομα τα σοβιετικά στρατεύματα συνέτριψαν σημαντικές δυνάμεις των Ιαπώνων στη Μαντζουρία, στις νήσους Κουρίλες, στη Σαχαλίνη, καθώς και στην Κορεατική Χερσόνησο2, γκρεμίζοντας το μύθο της μανιασμένης αντίστασης των Ιαπώνων.3 Παρ' όλα αυτά, τη μέρα που άρχισε η σοβιετική επίθεση εναντίον της Ιαπωνίας, ρίχτηκε και η δεύτερη ατομική βόμβα των ΗΠΑ στο Ναγκασάκι.


usage Germany only, Verwendung

Οι συνέπειες εξίσου αποκρουστικές. Ο «Χοντρός Αντρας», όπως ονομάστηκε η ατομική βόμβα που εξαπολύθηκε εναντίον του Ναγκασάκι, προκάλεσε 74.000 νεκρούς4, ενώ οι μεσοπρόθεσμες και οι μακροπρόθεσμες συνέπειες στους επιζήσαντες ήταν εξίσου σοβαρές.

Οι κάτοικοι της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι δεν ήταν οι πρώτες ανθρώπινες απώλειες από τη χρήση ατομικής βόμβας. Η θηριωδία του αμερικανικού ιμπεριαλισμού προτού στραφεί εναντίον άλλων λαών, είχε αφήσει το δολοφονικό της αποτύπωμα στον αμερικανικό λαό. Οταν στις 16 Ιούλη έγινε η πρώτη δοκιμή της ατομικής βόμβας στην έρημο του Νέου Μεξικού, περίπου 500.000 κάτοικοι βρίσκονταν σε ακτίνα έως 150 μιλίων από το σημείο της έκρηξης, ενώ ορισμένοι από αυτούς βρίσκονταν ακόμα και σε απόσταση μικρότερη των 12 μιλίων5.Μόνο σε ένα περιστατικό καλοκαιρινής χορευτικής κατασκήνωσης που βρισκόταν κοντά στο επίκεντρο της έκρηξης, 11 από τις 12 μαθήτριες πέθαναν από διάφορες μορφές καρκίνου σε ηλικία μικρότερη των 30 χρόνων, λόγω της επαφής τους με την πυρηνική τέφρα. Παρ' όλα αυτά, επί χρόνια το κράτος των ΗΠΑ παρεμπόδιζε κάθε προσπάθεια συστηματικής καταγραφής των πληγέντων. Ετσι κι αλλιώς, τις ανυπολόγιστες άμεσες και μακροχρόνιες συνέπειες από τις δοκιμές ατομικών όπλων συνέχισαν να πληρώνουν και τα επόμενα χρόνια οι κάτοικοι εδαφών υπό αμερικανική διοίκηση, όπως τα νησιά Μάρσαλ6.

Τα ψέματα του ιμπεριαλισμού

Η χρήση των ατομικών βομβών δικαιολογήθηκε από τις ΗΠΑ στο όνομα της ανάγκης άμεσου τερματισμού του πολέμου, χωρίς μεγάλο αντίτιμο απωλειών, με δεδομένη και τη σθεναρή αντίσταση των Ιαπώνων. Ομως, η χρήση των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι δεν υπάκουε σε καμιά απαίτηση της πολεμικής σύγκρουσης. Αυτό επιβεβαιώνει και η επιστολή του υπουργού Πολέμου των ΗΠΑ Χένρι Στίμσον που στάλθηκε στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν, στη διάρκεια της Συμμαχικής Διάσκεψης στο Πότσνταμ, έναν μήνα πριν από τη χρήση της ατομικής βόμβας. Στο προτεινόμενο πρόγραμμα για την Ιαπωνία που εμπεριείχε η επιστολή αναφερόταν:

«Εχουμε στην πλευρά μας τους ακόλουθους εξαιρετικά ευνοϊκούς παράγοντες - παράγοντες πολύ πιο βαρύνοντες από αυτούς που είχαμε ενάντια στη Γερμανία:

Η Ιαπωνία δεν έχει συμμάχους.

Το ναυτικό της είναι σχεδόν κατεστραμμένο και η Ιαπωνία είναι τρωτή σε ένα θαλάσσιο και υποθαλάσσιο αποκλεισμό, ο οποίος μπορεί να την στερήσει από επαρκή τροφή και προμήθειες για τον πληθυσμό της.

Η Ιαπωνία είναι τρομερά ευάλωτη απέναντι στις συγκεντρωμένες αεροπορικές μας επιθέσεις πάνω από τις κατοικημένες πόλεις, τις βιομηχανίες και τις πηγές τροφίμων.

Η Ιαπωνία έχει απέναντί της όχι μόνο τις Αγγλοαμερικανικές δυνάμεις, αλλά και τις ανερχόμενες δυνάμεις της Κίνας και τη δυσοίωνη απειλή της Ρωσίας.

Εχουμε ανεξάντλητους και ανέγγιχτους βιομηχανικούς πόρους που μπορούμε να διαθέσουμε προκειμένου να αντέξουμε τις φθίνουσες δυνατότητες της Ιαπωνίας».7

Τη μη αναγκαιότητα χρήσης των ατομικών βομβών για την ήττα της Ιαπωνίας αποδέχτηκε ορισμένα χρόνια αργότερα και ο τότε πρωθυπουργός της Μ. Βρετανίας Ουίνστον Τσόρτσιλ:

«Θα ήταν λάθος να υποστηρίξουμε ότι η μοίρα της Ιαπωνίας κρίθηκε από την ατομική βόμβα. Η ήττα της ήταν βέβαιη προτού πέσει η πρώτη βόμβα και προκλήθηκε από τη συντριπτική ναυτική δύναμη. Αυτή από μόνη της είχε καταστήσει δυνατή την κατάληψη των (σ.σ. ιαπωνικών) βάσεων στον (σ.σ. Ειρηνικό) Ωκεανό, από τις οποίες θα μπορούσε να εξαπολυθεί μια τελική επίθεση που θα ανάγκαζε το μητροπολιτικό της στρατό να συνθηκολογήσει, χωρίς να καταφέρει ένα χτύπημα.»8

Η αναγκαιότητα του βομβαρδισμού στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι είχε αμφισβητηθεί από το πρώτο διάστημα και στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Ο επικεφαλής του αμερικανικού «Προγράμματος Μανχάταν» που κατασκεύασε τα ατομικά όπλα, Ρόμπερτ Οπενχάιμερ θεώρησε ότι η ρίψη της δεύτερης ατομικής βόμβας δεν υπηρετούσε καμιά στρατιωτική ανάγκη. Γι' αυτόν τον λόγο, ταξίδεψε άμεσα στην Ουάσιγκτον, στις 17 Αυγούστου 1945, προκειμένου να παραδώσει μια επιστολή στον υπουργό Πολέμου Χένρυ Στίμσον με την οποία δήλωνε τον αποτροπιασμό του και πρότεινε την απαγόρευση των ατομικών όπλων.9

Ακόμα, ο Αλμπερτ Αϊνστάιν, που είχε αρνηθεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα Μανχάταν δήλωνε ένα μόλις χρόνο μετά τη χρήση των ατομικών βομβών:

«...ο βομβαρδισμός πιθανότατα πραγματοποιήθηκε για να τερματιστεί ο Πόλεμος του Ειρηνικού πριν προλάβει να συμμετάσχει η Ρωσία.»10

Αν και είναι βέβαιο ότι οι ΗΠΑ δεν επιθυμούσαν η Σοβιετική Ενωση να συμμετάσχει σε διαπραγματεύσεις για το μεταπολεμικό μέλλον του Ειρηνικού Ωκεανού, είναι εξίσου βέβαιο ότι ο βασικός λόγος ρίψης των ατομικών βομβών συνδέεται με την πρόθεση των σύμμαχων καπιταλιστικών κρατών να εκφοβίσουν και να εκβιάσουν τη Σοβιετική Ενωση, αλλά και τις εργατικές - λαϊκές δυνάμεις που είχαν ριζοσπαστικοποιηθεί στα χρόνια του πολέμου και με μπροστάρηδες τους κομμουνιστές πολέμησαν τις δυνάμεις του φασιστικού Αξονα.

Αυτό επιβεβαιώνουν και όσα αναφέρει ο Σοβιετικός στρατάρχης Γκεόργκι Ζούκοφ για την περίοδο των διαπραγματεύσεων στο Πότσνταμ (Ιούλης 1945):

«Δε θυμούμαι ακριβώς ποια ημερομηνία, μετά τη συνεδρίαση των αρχηγών των κυβερνήσεων, ο Τρούμαν γνωστοποίησε στον Στάλιν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέχουν βόμβα ασυνήθιστα μεγάλης ισχύος, χωρίς να την αποκαλέσει ατομικό όπλο. Τη στιγμή που έλεγε αυτό ο Τρούμαν, όπως έγραφαν κατόπιν στο εξωτερικό, ο Τσόρτσιλ κοιτούσε κατάματα τον Στάλιν, που δεν εκδήλωσε τα συναισθήματά του, προσποιούμενος πως δεν βρήκε τίποτα το ιδιαίτερο στα λόγια του Τρούμαν. Τόσο ο Τσόρτσιλ, όσο και πολλοί άλλοι Αγγλοαμερικανοί συγγραφείς, θεωρούσαν κατόπιν ότι ίσως ο Στάλιν δεν κατάλαβε την πραγματική σημασία αυτών που του είπε ο Τρούμαν. Ο Στάλιν όμως, αφού επέστρεψε από τη συνεδρίαση, μίλησε παρουσία μου στον Β. Μ. Μόλοτοφ για τη συζήτηση αυτή με τον Τρούμαν. Ο Β. Μ. Μόλοτοφ του είπε αμέσως:

- Θέλουν να εκβιάσουν.

Ο Στάλιν γέλασε.

- Ας τους να λένε. Θα πρέπει σήμερα κιόλας να ξανασυζητήσουμε με τον Κουρτσάτοφ για να επιταχυνθεί η δουλειά μας.

Κατάλαβα ότι ο Στάλιν εννοούσε την ατομική βόμβα.

Τότε ήταν ήδη φανερό, ότι η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών σκόπευε να χρησιμοποιήσει τα ατομικά όπλα για να επιτύχει τους ιμπεριαλιστικούς της σκοπούς από θέση ισχύος».11

Πράγματι, η χρήση των ατομικών βομβών αποτελούσε μια υπόμνηση σχετικά με το τι θα μπορούσε να περιμένει όποιον θα αντιστεκόταν στις προτεραιότητες της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Παράλληλα, άνοιξε τον δρόμο για να ξεκινήσει ο λεγόμενος «Ψυχρός Πόλεμος», στο πλαίσιο του οποίου η απειλή του πυρηνικού πλήγματος απέναντι στην ΕΣΣΔ πήρε οργανωμένη μορφή από τις ΗΠΑ, με το σχέδια «Broiler» του 1946, το οποίο προέβλεπε τον βομβαρδισμό 24 πόλεων της Σοβιετικής Ενωσης με ατομικά όπλα, και το σχέδιο «Offtackle» του 1949, που περιλάμβανε πυρηνικά πλήγματα σε 104 σοβιετικές πόλεις12. Την ίδια χρονιά, τα πιο ισχυρά καπιταλιστικά κράτη συγκρότησαν τη στρατιωτική τους οργάνωση απέναντι στη Σοβιετική Ενωση και τις άλλες χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, με τη δημιουργία του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ).

Στα χρόνια που ακολούθησαν και παρότι η Σοβιετική Ενωση απέκτησε έγκαιρα την ατομική βόμβα (1948), η κούρσα των εξοπλισμών αποδείχτηκε ένα σημαντικό όπλο στη φαρέτρα του διεθνούς ιμπεριαλισμού στην πολεμική τους απέναντι στην ΕΣΣΔ και τις χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Η προσπάθεια των τελευταίων να μη διαταραχθεί η ισορροπία των εξοπλισμών και επομένως να αποφευχθεί μια ιμπεριαλιστική επίθεση εναντίον τους σήμανε το ξόδεμα σημαντικών παραγωγικών δυνάμεων και πόρων, που θα μπορούσαν να αφιερωθούν στην προώθηση της σοσιαλιστικής οικοδόμησης.

80 χρόνια μετά, ο εφιάλτης είναι ακόμα εδώ

Σύμφωνα με τη φετινή ετήσια έκθεση του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών Ειρήνης της Στοκχόλμης, 9 κράτη (Ηνωμένες Πολιτείες, Ρωσική Ομοσπονδία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ισραήλ και Λαϊκή Δημοκρατία της Βόρειας Κορέας) διαθέτουν ένα ατομικό οπλοστάσιο που εκτιμάται ότι αριθμεί περίπου 12.241 πυρηνικές κεφαλές, από τις οποίες οι 2.100 βρίσκονται σε καθεστώς άμεσης επιχειρησιακής δυνατότητας και η χρήση μέρους τους μόνο θα αρκούσε για να καταστρέψει ολοκληρωτικά τον πλανήτη.13

Τα προηγούμενα στοιχεία αποδεικνύουν πόσο υποκριτικές ήταν οι ανησυχίες που εκδηλώθηκαν πρόσφατα, αναφορικά με την πιθανότητα να αποκτήσει το Ιράν ατομική βόμβα και αποτέλεσαν το πρόσχημα, προκειμένου να ξεκινήσουν αρχικά οι ισραηλινές επιθέσεις εναντίον του και στη συνέχεια να ακολουθήσει ο βομβαρδισμός των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν από τις ΗΠΑ. Με λίγα λόγια, δύο καπιταλιστικά κράτη που διαθέτουν πυρηνικό οπλοστάσιο εξέφρασαν το φόβο ότι ένα τρίτο καπιταλιστικό κράτος θα μπορούσε να οδηγήσει την ανθρωπότητα στον όλεθρο αν αποκτούσε και αυτό την ατομική βόμβα. Πολύ περισσότερο, το κράτος του Ισραήλ που βαρύνεται άμεσα με τη γενοκτονία του παλαιστινιακού λαού και επί πολλά χρόνια διατηρεί μυστικό το πυρηνικό του οπλοστάσιο και δεν δέχεται κανέναν έλεγχο στο πυρηνικό του πρόγραμμα, πρόβαλε τον ιλαροτραγικό ισχυρισμό ότι το Ιράν είναι ο μοναδικός παράγοντας που απειλεί την ειρήνη στην περιοχή της Μέσης Ανατολής.

Στην πραγματικότητα, όπως γίνεται φανερό και στον πλέον αδαή, οι διαγκωνισμοί αναφορικά τόσο με την απόκτηση πυρηνικών όπλων όσο και με τον περιορισμό τους συνδέονται ξεκάθαρα με τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις και την προσπάθεια των ισχυρότερων καπιταλιστικών κρατών ή συμμαχιών να ισχυροποιήσουν τη θέση τους. Αυτό σημαίνει ότι εντάσσονται εξίσου στην προετοιμασία μιας μελλοντικής πολεμικής σύγκρουσης (με ή χωρίς τη χρήση πυρηνικών όπλων) και καθόλου δεν σχετίζονταν με την αποτροπή της.

Ετσι κι αλλιώς, η αντιπαράθεση ΗΠΑ - Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα και η αντανάκλασή της στις συγκρούσεις ανάμεσα στα δύο βασικά ιμπεριαλιστικά μπλοκ, το ευρωατλαντικό από τη μια μεριά (ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, με δεδομένες τις διαφοροποιήσεις συμφερόντων στο εσωτερικό του) και το υπό διαμόρφωση ευρασιατικό (με επικεφαλής την Κίνα και τη Ρωσία και με επίσης δεδομένες διαφοροποιήσεις) συντελείται ανάμεσα σε πυρηνικές δυνάμεις.

Ηδη, η στρατιωτική αντιπαράθεση των στρατιωτικών δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας και του ΝΑΤΟ στα εδάφη της Ουκρανίας εμπεριέχει τον κίνδυνο της πυρηνικής εμπλοκής.

Σύμφωνα με το πυρηνικό δόγμα της Ρωσικής Ομοσπονδίας, η χρήση πυρηνικών όπλων προβλεπόταν σε περίπτωση που θα δεχόταν πυρηνικό πλήγμα στο έδαφός της ή σε ρωσικές βάσεις στο εξωτερικό, όπως και την περίπτωση που άλλο κράτος αμφισβητούσε την κρατική της υπόσταση ή την εδαφική της ακεραιότητα, καθώς και αν ο αντίκτυπος μιας επίθεσης σε καίριας σημασίας κυβερνητικές ή στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Ρωσίας θα μπορούσε να υπονομεύσει τη δυνατότητα μιας πυρηνικής απάντησης. Επειτα από την καθοριστική ενίσχυση των ουκρανικών στρατιωτικών δυνάμεων με βαρύ οπλισμό και πυραύλους μέσου βεληνεκούς από κράτη - μέλη του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η χρήση πυρηνικών όπλων θεωρήθηκε δυνατή απάντηση ακόμα και στην περίπτωση της επιθετικότητας «κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας και (ή) των συμμάχων της από οποιοδήποτε μη πυρηνικό κράτος με τη συμμετοχή ή την υποστήριξη ενός πυρηνικού κράτους θεωρείται ως κοινή τους επίθεση».14

Παρά τα προηγούμενα, οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες εξαπέλυσαν πρόσφατα επίθεση απέναντι σε ρώσικα βομβαρδιστικά που έχουν τη δυνατότητα να φέρουν πυρηνικές κεφαλές, κλιμακώνοντας τον κίνδυνο μιας πυρηνικής απάντησης. Την ίδια ώρα τα καπιταλιστικά κράτη της Βαλτικής που εντάσσονται στο ΝΑΤΟ ζητούν τον εξοπλισμό τους με πυρηνικά όπλα, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τη Ρωσία, αν και διαθέτουν ήδη ΝΑΤΟικές βάσεις με πρόσβαση σε πυρηνικό εξοπλισμό.

Αλλά και η ίδια η αντιπαράθεση ΗΠΑ - Κίνας αποκτά όλο και περισσότερο τα χαρακτηριστικά του πυρηνικού ανταγωνισμού.15 Δεκάδες αμερικανικές βάσεις που είναι εγκαταστημένες στην Ιαπωνία, στη Νότια Κορέα, στις Φιλιππίνες, στο Γκουάμ, στην Αυστραλία, στη Νέα Ζηλανδία και αλλού, σχηματίζουν ένα πυκνό δίκτυο που στοχεύει την κινεζική ενδοχώρα με τον πυρηνικό εξοπλισμό που διαθέτουν. Από την άλλη πλευρά, η Κίνα έχει θέσει ως στόχο να αναπτύξει 1.000 πυρηνικές κεφαλές έως το 2030.16

Ο πραγματικός εχθρός και η απαιτούμενη εργατική - λαϊκή απάντηση

Ολα τα προηγούμενα αποδεικνύουν ότι η πυρηνική απειλή αποτελεί προέκταση και συνέπεια των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών που γεννιούνται στο έδαφος της καπιταλιστικής εξουσίας. Αν σε καιρό ειρήνης η επίθεση του κεφαλαίου στις εργατικές - λαϊκές δυνάμεις λαμβάνει όλες τις αποτροπιαστικές μορφές της ταξικής εκμετάλλευσης, σε καιρό ιμπεριαλιστικού πολέμου απαιτεί τη θυσία των δικών της και των αλλοεθνών εργατικών - λαϊκών δυνάμεων στο βωμό των καπιταλιστικών συμφερόντων.

Το αίτημα να περιοριστεί η δολοφονική δράση του κεφαλαίου μέσα στα «αποδεκτά όρια» των συμβατικών όπλων ( που αποτελούν επίσης όπλα μαζικής εξόντωσης των εργατικών - λαϊκών δυνάμεων ) είναι το ίδιο ουτοπική με το αίτημα να περιορίσει ο κεφαλαιοκράτης την ταξική εκμετάλλευση σε ένα «λογικό επίπεδο». Η καπιταλιστική πραγματικότητα έχει αποδείξει πολλαπλώς τη μαρξιστική ρήση, σύμφωνα με την οποία όσο μεγαλώνει το διακύβευμα για τα καπιταλιστικά συμφέροντα, τόσο το κεφάλαιο είναι ικανότερο να προχωρήσει σε οποιοδήποτε έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.

Γι' αυτό ακριβώς και η πάλη ενάντια στον πυρηνικό όλεθρο και για την απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών και όπλων, για να μην γίνει καμία χώρα «πεδίο βολής» πυρηνικών, είναι αναπόσπαστα δεμένη:

- Με την πάλη για να κλείσουν οι ξένες στρατιωτικές βάσεις στη χώρα μας (μεταξύ των οποίων και βάσεις που μπορούν να «φιλοξενήσουν» πυρηνικά) και να ακυρωθούν τα σχέδια να ανοίξουν καινούριες.

- Με την πάλη για την απεμπλοκή από τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και επεμβάσεις, για την αποδέσμευση από τους σχεδιασμούς και τις ενώσεις του κεφαλαίου, όπως είναι το ΝΑΤΟ και η ΕΕ.

- Και κυρίως με την πάλη για την ειρήνη, τη φιλία και την αλληλεγγύη των λαών, για την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας της εκμετάλλευσης και των πολέμων, για έναν άλλο δρόμο ανάπτυξης της κοινωνίας και της οικονομίας, με την εξουσία στα χέρια των λαών.

Παραπομπές:

1. Ministry of Foreign Affairs of Japan, «Research Study of the Use of Nuclear Weapons in Various Aspects», March 2014 , pp. 24-36.

2. Σύμφωνα με τις αποφάσεις της Διάσκεψης της Γιάλτας μετά την ήττα της Ιαπωνίας στη Σοβιετική Ενωση θα περιέρχονταν το νότιο τμήμα της Σαχαλίνης και οι Κουρίλες Νήσοι, ενώ η Μαντζουρία θα αποτελούσε περιοχή της Κίνας («Συμφωνία των Τριών Μεγάλων Δυνάμεων για τα προβλήματα της Απω Ανατολής - 11.2.1945» στο «Ντοκουμέντα των Συμμαχικών Διασκέψεων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Γιάλτα - Μόσχα - Τεχεράνη - Πότσνταμ», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 2024, σελ. 360 - 361).

3. Συλλογικό, «Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος. Σύντομη Ιστορία», εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1985, σελ. 406.

4 «The Physical and Medical Effects of the Hiroshima and the Nagkasaki Bombs» στο «Bulletin of the Atomic Scientists, vol. 33», no. 10, December 1977.

5. Lesley M. M. Blume, «Collateral damage American civilian survivors of the 1945 Trinity test» στο «Bulletin of Atomic Scientists, July 17», 2023, αναρτημένο στο thebulletin.org/premium/2023-07/collateral-damage-american-civilian-survivors-of-the-1945-trinity-test/

6. βλ. Keith M. Parsons - Rober A. Zaballa, «Bombing the Marshall Islands. A Cold War Tragedy», «Cambridge University Press», Cambridge & New York, 2017.

7 «The Secretary of War (Stimson) to the President, Washington July 2, 1945» στο «Foreign Relations of the United States: Diplomatic Papers, the Conference of Berlin (the Potsdam Conference), 1945, vol. I», p. 890.

8. Οπως παρατίθεται στο B. H. Liddel Hart, «A History of the Second World War», «Macmillan Press», London, 2014, p. 884.

9. Timothy Bella, «The atomic bombings left Oppenheimer shattered: "I have blood on my hands"», «The Washington Post», July 21, 2023.

10. «Einstein Deplores Use of Atom Bomb», «New York Times», August 19, 1946.

11. Γ. Κ. Ζούκοφ, «Αναμνήσεις και στοχασμοί», τόμ. Β', εκδ. «Σύγχρονη Εποχή», Αθήνα, 1980, σελ. 476 - 477.

12. «Ριζοσπάστης», 7-8 Αυγούστου 2021.

13. Hans M. Kristensen - Matt Korda, «World Nuclear Forces» στο «SIPRI Yearbook 2025: Armaments, Disarmament and International Security», «Oxford University Press», Oxford, 2025, p. 177.

14. «Fundamentals of State Policy of the Russian Federation on Nuclear Deterrence» στο www.mid.ru/en/foreign_policy/international_safety/1434131/?lang=en

15. Gregory Kulacki, «The US-China Competition Is Going to Nuclear. Deadlock on Thin Ice» στο Gregory Kulacki- Keiko Nakamura- Jae-Jung Suh- Tatsujiro Suzuki, «Getting to Nuclear Zero in Northeast Asia», «Routledge Editions», Oxon & New York, 2025.

16. «Ναυτεμπορική», 5 Μαΐου 2024.


Του
Κώστα ΣΚΟΛΑΡΙΚΟΥ*
*Ο Κ. Σκολαρίκος είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και υπεύθυνος του Τμήματος Ιστορίας της ΚΕ



Διακήρυξη της ΚΕ του ΚΚΕ για τη συμπλήρωση 80 χρόνων από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και την Αντιφασιστική Νίκη των Λαών
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ