Επιστολή στις 10/9/2021 με την οποία ενημερώνεται η ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών για τις ελλείψεις στη συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου

Να σημειωθεί επίσης ότι γονείς θυμάτων του εγκλήματος των Τεμπών, ανάμεσά τους οι οικογένειες Τσακλίδη - Βασάρα, Χατζηβασιλείου - Φόργιαν και Παυλίδη, με μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσαν το περασμένο διάστημα στην Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας είχαν ζητήσει την ποινική δίωξη των Χρ. Σπίρτζη και Κ. Αχ. Καραμανλή για εγκληματικές πράξεις και παραλείψεις που οδήγησαν στο κύριο έγκλημα, τη μετωπική σύγκρουση.

Η διαβίβαση της δικογραφίας προέκυψε μεταξύ άλλων μετά τις πρόσφατες απολογίες δυο ανώτατων στελεχών του υπουργείου για την περίοδο 2016 - 2023, και αφορά τόσο τη μη υλοποίηση της σύμβασης 717 όσο και την κατάσταση στο σιδηροδρομικό δίκτυο.

Δεύτερη επιστολή στις 21/9/2021, όπου αναφέρονται οι επιπτώσεις της υποχρηματοδότησης και της υποστελέχωσης στην ασφάλεια του δικτύου

Συγκεκριμένα, σε επιστολή της Γενικής Διεύθυνσης Μεταφορών του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών στις 10/9/2021 προς τον υπουργό Κ. Καραμανλή, τον υφυπουργό Υποδομών και Μεταφορών Γ. Καραγιάννη και τον γγ του υπουργείου Γ. Ξιφαρά γίνεται επίκληση των περιορισμών που θέτει το ισχύον μεσοπρόθεσμο πλαίσιο δημοσιονομικής στρατηγικής.

Αναφέρεται συγκεκριμένα ότι «τα έσοδα του ΟΣΕ το 2019, τελευταίο έτος λειτουργίας υπό κανονικές επιχειρηματικές συνθήκες», ανήλθαν σε 61 εκατ. ευρώ. Από αυτά, τα 45 εκατ. προήλθαν από την κρατική χρηματοδότηση (ελέω του Μεσοπρόθεσμου, καθώς οι ανάγκες ήταν για περισσότερα χρήματα) και 16 εκατ. από τα τέλη υποδομής. Τα έξοδα ανήλθαν σε 135 εκατ. ευρώ (80 εκατ. λειτουργικά έξοδα και 55 εκατ. δαπάνες τακτικής συντήρησης της εθνικής σιδηροδρομικής υποδομής, χωρίς αναβαθμίσεις - ανατάξεις κ.λπ.).

Με τη σύμφωνη γνώμη της ΕΕ οι καθυστερήσεις λειτουργίας του συστήματος ERTMS

«Εξαιτίας του ελλείμματος αυτού, μέχρι σήμερα ο ΟΣΕ διενεργούσε συντήρηση μικρής κλίμακας και κάλυπτε το έλλειμμα των λειτουργικών του εξόδων από το αποθεματικό λογαριασμό του.

(...) Επίσης η ελλιπής συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου υποβαθμίζει την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών, αυξάνοντας τις πιθανότητες ατυχημάτων και συμβάντων, οδηγεί σε επιβολή βραδυποριών, που αυξάνουν ιδιαίτερα τους χρόνους εκτέλεσης των δρομολογίων, δημιουργεί έκτακτες καθυστερήσεις, ταλαιπωρώντας το επιβατικό κοινό, και αυξάνει το τελικό κόστος συντήρησης».

Στο ίδιο μήκος κύματος, η υπηρεσία στέλνει παρόμοια επιστολή λίγες μέρες μετά, στις 21/9/2021, με θέμα «Ενημερωτικό για χρηματοδότηση και προσωπικό του ΟΣΕ», όπου επισημαίνει ότι οι ελλείψεις σε χρηματοδότηση και προσωπικό έχουν ως αποτέλεσμα τη μη ασφαλή και εύρυθμη λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου.

Σχολιάζοντας τις εξαγγελίες του υπουργείου για έργα 3,6 δισ. ευρώ στο σιδηροδρομικό δίκτυο, η υπηρεσία αναφέρει στην επιστολή:

«Μετά την ολοκλήρωσή τους τα έργα αυτά θα παραδοθούν στον ΟΣΕ, ως διαχειριστή υποδομής, για να τα λειτουργεί και να τα συντηρεί. Για να επιτύχει τους δύο αυτούς σκοπούς ο ΟΣΕ χρειάζεται: Επαρκή χρηματοδότηση και επαρκές και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό για τη συντήρηση και τη λειτουργία του».

Η επιστολή επαναλαμβάνει το έλλειμμα ύψους 74 εκατ. ευρώ που απαιτούνται για την εύρυθμη λειτουργία του ΟΣΕ και την εκπλήρωση των καθηκόντων του ως διαχειριστή υποδομής, αλλά και το αποτέλεσμά τους.

Σε άλλο σημείο της επιστολής αναφέρεται:

«Στα χρόνια των μνημονίων, επειδή η χρηματοδότηση του ΟΣΕ ήταν πολύ μικρότερη από αυτή που απαιτείτο για τη συντήρηση και λειτουργία του εθνικού σιδηροδρομικού δικτύου (45 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2015 με βάση το Μεσοπρόθεσμο), η συντήρηση ήταν απολύτως πλημμελής (ότι δεν μπορούσε να αποφευχθεί), με αποτέλεσμα να έχουμε σήμερα ένα κακοσυντηρημένο σιδηροδρομικό δίκτυο, στο οποίο κυκλοφορούν τρένα με πολύ μικρότερες ταχύτητες από αυτές που θα κυκλοφορούσαν αν το δίκτυο ήταν σωστά συντηρημένο, με πολλές βραδυπορίες και υποκατάσταση σιδηροδρομικών συνδέσεων με λεωφορεία (π.χ. Δράμα - Αλεξανδρούπολη) και με χρονικές ασυνέπειες όσον αφορά την άφιξη και την αναχώρηση των συρμών, που ταλαιπωρούν τους επιβάτες.

Τα δύο τελευταία χρόνια (2020 και 2021) η οικονομική κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά, γιατί η ΤΡΑΙΝΟΣΕ, που είναι και ο κύριος πελάτης του, δεν πληρώνει τέλη υποδομής, επειδή δεν συμφωνεί με την αύξηση των τελών που επέβαλε ο ΟΣΕ από το 2020».

Ταυτόχρονα υπογραμμίζει τη δραστική μείωση του προσωπικού του ΟΣΕ και προειδοποιεί:

«Το εναπομείναν προσωπικό στο τέλος του 2021 θα είναι 880 άτομα, δηλαδή μείωση 77,33% ως προς το 2010, και στο τέλος του 2022, 780 άτομα, δηλαδή μείωση 79,91% ως προς το 2010. Η έλλειψη επαρκούς προσωπικού έχει ως αποτέλεσμα τη μη ασφαλή και εύρυθμη λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου», με συνέπειες μεταξύ άλλων «τη μη δυνατότητα της εκπλήρωσης όλων των καθηκόντων του φορέα ως διαχειριστή υποδομής (επιθεωρήσεις, συντήρηση), με σημαντικότερη την έλλειψη ασφάλειας της σιδηροδρομικής υποδομής, ιδιαίτερα σε ένα δίκτυο που για τους λόγους που προαναφέρθηκαν είναι κακοσυντηρημένο».

Συνεπακόλουθο των παραπάνω είναι το γεγονός ότι «σε περίπτωση που δεν επιλυθούν άμεσα τα προαναφερόμενα προβλήματα, οποιαδήποτε έργα έγιναν και συνεχίζουν να γίνονται για την ανάπτυξη της σιδηροδρομικής υποδομής είναι χωρίς αντικειμενικό όφελος, γιατί δεν θα υπάρχουν άνθρωποι για να τα λειτουργήσουν και πόροι για να τα συντηρήσουν».

Οι δύο κατηγορούμενοι στις απολογίες τους τονίζουν ότι «σε κανένα από τα ενημερωτικά σημειώματα που υποβλήθηκαν στην πολιτική ηγεσία δεν υπήρξε αντίδραση».

Οσον αφορά το ρόλο της ΕΕ, χαρακτηριστική είναι και η επιστολή του πρώην υπουργού Μεταφορών Κ. Καραμανλή προς την Κομισιόν για τις καθυστερήσεις στην ανάπτυξη του ERTMS (Ευρωπαϊκό Σύστημα Διαχείρισης Σιδηροδρομικής Κυκλοφορίας) στους ελληνικούς σιδηροδρόμους.

Με επιστολή του στις 23/3/2022 ο Κ. Καραμανλής ενημερώνει για τις καθυστερήσεις στο χρονοδιάγραμμα ανάπτυξης του ERTMS στα τμήματα Γέφυρες - Αχαρνές, Αχαρνές - Τιθορέα και Δομοκός - Παλαιοφάρσαλος - Θεσσαλονίκη - Προμαχώνας, τα οποία αρχικά είχαν προγραμματιστεί να εξοπλιστούν και να τεθούν σε λειτουργία το 2020. Ο υπουργός ενημερώνει ότι τα τμήματα αυτά έλαβαν - με ευθύνη της κυβέρνησης - νέα προθεσμία θέσης σε λειτουργία, το 2022 και το 2023. Σε αυτήν την ενημέρωση η Γενική Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών της Κομισιόν απαντά, στις 20/5/2022, ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δέχεται να μεταθέσει τις σχετικές ημερομηνίες για τη θέση σε λειτουργία του ERTMS στις τρεις γραμμές του διαδρόμου του κεντρικού δικτύου».

Υπενθυμίζεται ότι το Πόρισμα του ΚΚΕ στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής που είχε συγκροτηθεί μετά από αίτημα του Κόμματος επεσήμανε όλες αυτές τις πλευρές που είχαν προκύψει, και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο είχε ζητήσει να ελεγχθούν για ποινικές ευθύνες πρώην υπουργοί και ο ίδιος ο πρωθυπουργός.

Σε σχόλιό του για τη διαβίβαση στη Βουλή της δικογραφίας για τους πρώην υπουργούς Μεταφορών, το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ σημειώνει:

«Η διαβίβαση στη Βουλή δικογραφίας για τους πρώην υπουργούς Μεταφορών, Καραμανλή και Σπίρτζη, επιβεβαιώνει ότι για το κύριο έγκλημα στα Τέμπη, αυτό της σύγκρουσης των τρένων, ευθύνεται η διαχρονική πολιτική των κυβερνήσεων και της ΕΕ, που αντιμετωπίζει την ασφάλεια ως κόστος.

Απέναντι σ' αυτές τις εξελίξεις θα αποτελεί πρόκληση απ' τη μεριά της κυβερνητικής πλειοψηφίας μια fast track διαδικασία στη Βουλή, με εικονικές παραπομπές και μάλιστα για πλημμεληματικού χαρακτήρα αδικήματα και με παράκαμψη της έρευνας της Βουλής, όπως έγινε και στην υπόθεση Τριαντόπουλου».

Το «μοντέλο Τριαντόπουλου» αποτελεί για την κυβέρνηση οδηγό και ως προς τη νέα δικογραφία για τα Τέμπη, συνεχίζοντας τις fast track διαδικασίες με παράκαμψη της έρευνας της Βουλής.

Συγκεκριμένα, στον απόηχο της διαβίβασης στη Βουλή δικογραφίας, ερωτηθείς χτες σχετικά, στην τακτική ενημέρωση των δημοσιογράφων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Μαρινάκης απάντησε ότι «η λογική που ακολουθήθηκε μετά και από τη δική του έκφραση βούλησης, του κ. Τριαντόπουλου, είναι οδηγός για αντίστοιχες τέτοιες περιπτώσεις».